۹۵۰

۵/۰

۱/۲

شبکه

است. اطلاعات قیمت، بار، شدت تابش خورشید و سرعت باد برای یک سال به صورت زیر به دست آمده است:

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

• قیمت بازار انرژی بر اساس بازار PJM [27]

• اطلاعات سرعت باد و شدت تابش برای منطقه تگزاس [۲۸]

• میزان بار مصرفی برای یک ریز شبکه [۲۹]

در ضمن قابل ذکر است که تمامی شبیه سازی ها در دو سناریو مختلف زمستان و تابسان انجام شده است. داده‌های پیش‌بینی‌شده، مربوط به تولید توان PV، قیمت (تعرفه RTP^[58])، و بار مصرفی برای سناریوهای روز هفته زمستان و تابستان در تا ارائه شده است.شکل ۴‑۲: منحنی پیش‌بینی‌شده توان تولیدی PV برای سناریوی روز هفته-زمستانشکل۴‑۳: منحنی پیش‌بینی‌شده قیمت بازار PJM برای سناریوی روزهفته-زمستانشکل۴‑۴: منحنی پیش‌بینی‌شده بار الکتریکی مصرفی ریزشبکه برای سناریوی روزهفته-زمستانشکل۴‑۵: منحنی پیش‌بینی‌شده توان تولیدی PV برای سناریوی روزهفته-تابستان
شکل۴‑۶: منحنی پیش‌بینی‌شده قیمت بازار PJM برای سناریوی روزهفته-تابستان
شکل۴‑۷: منحنی پیش‌بینی‌شده بار الکتریکی مصرفی ریزشبکه برای سناریوی روزهفته-تابستان

نتایج برنامه ریزی قطعی روزانه

برنامه­ ریزی مشارکت واحدها با بهره گرفتن از الگوریتم اجتماع ذرات باینری انجام شده است که یک الگوریتم اصلاح شده برای پیدا کردن نقطه بهینه در فضای باینری یا گسسته است. الگوریتم برنامه­ ریزی مشارکت واحدها مطابق شکل (۴-۱) است. در این حالت برای عملکرد بهتر الگوریتم باینری اجتماع ذرات از روش‌های به اصطلاح خبره استفاده شده است. عملکرد به این صورت است که اگر مثلا بین دو ذره که مقدار آن‌ها یک است مقدار صفر وجود داشته باشد مقدار صفر به مقدار یک تغییر می­ کند. برای شروع ذرات اولیه در الگوریتم اجتماع ذرات از تولید رندم استفاده می­ شود. ولی این مقادیر معمولا به دلیل بزرگی ابعاد مسئله باعث بالا رفتن زمان محاسبات می­ شود. در شکل زیر فلوچارت این الگوریتم آورده شده است. در ضمن قابل ذکر است که تمامی شبیه سازیها به کمک نرم افزار GAMS و با بهره گرفتن از روش برنامه‌ریزی غیرخطی عددصحیح مختلط(^[۵۹]MINLP) تکرار شده و صحت الگوریتم PSO اثبات شده است.

سناریوی زمستان

در این قسمت نتایج بهینه‌سازی تک­هدفه هزینه بهره‌برداری و آلاینده‌های تولیدشده مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. در ابتدا به بررسی نتایج سناریوی زمستان می‌پردازیم. میزان توان خروجی حاصل از پیل سوختی^[۶۰]، دیزل ژنراتور و سلولهای خورشیدی در بازه ۲۴ ساعت نشان داده شده است. ملاحظه می‌شود که توان تولیدی پیل سوختی در اکثر ساعات شبانه روز مقدار ثابت ۳۸ کیلو وات را دارد. در ضمن ملاحظه می‌شود که سلولهای خورشیدی نیز از ساعت ۷ تا ۲۱ تولید توان دارند.

شکل۴‑۸: توان خروجی تولیدات پراکنده در طول ۲۴ ساعتبا توجه به نگرانی­های گسترده در مورد گرم شدن زمین و نیز آلودگی هوای ناشی از مصرف سوخت­های فسیلی توسط خودروهای معمولی و همچنین استفاده توسط واحدهای با آلودگی بالا خاصه در ساعات پیک بار نیاز به استفاده از خودروهای الکتریکی به عنوان یک منبع ذخیره برای اصلاح پیک بار و استفاده از واحدهای تولیدی با آلودگی و هزینه سوخت کم بیش از پیش احساس می­ شود. در واقع، یک خودروی الکتریکی می ­تواند هنگامی که به پریز برق برای شارژ وصل می­گردد یک انتقال انرژی دو طرفه را انجام دهد. این اجتماع از خودروها می­توانند به عنوان منبع انرژی و نیز در دوره­ های زمانی معین به عنوان یک منبع ذخیره انرژی به کار رود که به بهره­بردار شبکه این اجازه را می­دهد تا بهره ­برداری را در شرایط اقتصادی­تر و با پایداری بیشتر انجام دهد.
خودروهای الکتریکی متصل به شبکه در یک نقطه به شبکه وصل نمی­شوند و در سطح شبکه پراکنده هستند. در این بخش بررسی موجود بر روی خودروهایی است که برای مسافرت­های روزانه کوتاه و درون شهری مورد استفاده قرار می­گیرند. همچنین ما چون از دیدگاه بهره­بردار مستقل سیستم مطالعات را انجام می­دهیم پس شبکه را در نظر نمی­گیریم. بنابراین مسئله تلفات هم به خودی خود حذف می­ شود. بررسی­های مختلفی نشان داده­اند که به طور میانگین در شبانه­روز، خودروها حدود ۲۲-۲۳ ساعت در پارکینگ هستند. بنابراین می­توان در این مدت که خودروهای الکتریکی به شبکه وصل هستند از آن‌ها استفاده کرد.. همچنین با توجه به نتایج آماری مربوط به مسافت طی شده خودروها در طول روز، حداقل ۶۰ درصد انرژی در باتری­ها باقی می­ماند که با این مقدار انرژی یا ظرفیت می­توان استفاده کرد[۱۸].
هدف از بررسی این حالت این است که روشن شود که نقش حضور خودروهای الکتریکی در برنامه­ ریزی مشارکت واحدها چه تأثیری دارد. واضح است که از دیدگاه الکتریکی خودروهای الکتریکی مانند یک باطری محسوب می‌شوند که در بعضی مواقع به شبکه متصل شده شارژ می‌شوند سپس از شبکه قطع شده دشارژ شده سپس در یک زمان دیگر دوباره به شبکه وصل می‌شوند. اما تفاوت بارز خودروهای الکتریکی با باطری این است که خودروها دارای عدم قطعیت هستند و مقداری از ظرفیت آن‌ها به بار آن‌ها اختصاص داده می­ شود. این که چه زمانی خودرو برای شارژ به شبکه وصل شود و چه موقع قطع شده و چقدر دشارژ می‌شود خود یک مسئله پیچیده است و اضافه کردن آن به مسئله برنامه­ ریزی مشارکت واحدها پیچیدگی آن را زیاد می‌کند
در شکل ۴-۹ توان مبادله شده بین خودروهای الکتریکی، باتری و شبکه بالادستی نشان داده شده است. ملاحظه می‌شود که خودروهای الکتریکی در ساعات کم‌باری که قیمت برق پایین است، شارژ و در ساعات پر‌باری (۲۳-۱۸) دشارژ می‌شوند.

شکل۴‑۹: توان مبادله شده در طول ۲۴ ساعت
شکل۴-۱۰ هزینه نهایی ریزشبکه را با توجه به ظرفیت PHEV^[61] بکار برده شده برای دو روز اول هفته و آخر هفته نشان می‌دهد.

شکل۴‑۱۰: هزینه نهایی با توجه به ظرفیت PHEV و روز مورد استفاده
ظرفیت خودروها به ترتیب ۱۰، ۲۰، ۳۰ و ۴۰ می‌باشند که با اعداد یک تا چهار نشان داده شده است. ملاحظه می‌شود که استفاده از خودروی الکتریکی با ظرفیت بالا، هزینه نهایی را به مقدار بیشتری کاهش می‌دهد. در ضمن به علت حضور بیشتر خودروی الکتریکی در پارکینگ در روزهای آخر هفته و دسترسی بیشتر به آن، هزینه نهایی ریزشبکه در این روزها نسبت به روزهای اول هفته کاهش بیشتری دارد.
همان طور که در فصل قبل توضیح داده شد در این پایان نامه از برنامه های پاسخگویی بار نیز استفاده شده است. همواره در یک ریزشبکه بارهای قابل قطع و قابل انتقال وجود دارند. نتایج نشان می‌دهند که در زمان‌های پیک بار و قیمت بیشترین بارها عمدتاً قطع و انتقال داده می‌شوند. به عبارتی دیگر، بارهای موجود در زمان ۹ تا ۱۹ را به زمان‌های غیر پیک ۱ تا ۹ انتقال داده می‌شوند که می‌توان گفت با این حال عملیات پیک سایی انجام شده است. علاوه بر این همان طور که در Error! Reference source not found. دیده می‌شود، ریز شبکه از طریق شرکت در برنامه های پاسخگویی بار سودهای مختلفی بر حسب روز و نوع برنامه به دست می‌آورد. بر این اساس، در روزهای گرم نسبت به روزهای سرد به میزان بیشتری سود عاید ریز شبکه می‌شود و در روزهای وسط هفته میزان مشارکت در برنامه های پاسخگویی بار به طور قابل ملاحظه ای بیشتر از روزهای آخر هفته می‌باشد.
جدول‏۰‑۴٫ میزان هزینه و سود شرکت در برنامه پاسخگویی بار

میزان بار قطع شده(kWh)

میزان بار انتقال داده شده(kWh)

سود ناشی از شرکت در برنامه(cent)

هزینه شرکت در برنامه(cent)

روز نمونه

۲- داور نسبت به مطلبی که موضوع داوری نبوده، رأی صادر کرده است.
۳- داور خارج از حدود اختیار خودرأی صادر نموده باشد. در این صورت فقط آن قسمت از رأی که خارج از اختیارات داور است ابطال می‌گردد.
۴- رأی داور پس از انقضاء مدت داوری صادر و تسلیم‌شده باشد.
۵-رأی داور با آنچه در دفتر املاک یا بین اصحاب دعوا در دفتر اسناد رسمی ثبت‌شده و دارای اعتبار قانونی است مخالف باشد.
۶-رأی به‌وسیله داورانی صادرشده که مجاز به صدور رأی نبوده‌اند.
۷- قرارداد رجوع به داوری بی‌اعتبار بوده باشد».
درزمینه‌ی بین‌المللی نیز قانون‌گذار داخلی جهات ابطال رأی را، در ماده ۳۳ ق.د.ت.ب احصا نموده است. متن ماده بدین شرح است:
«درخواست ابطال رأی
۱-رأی داوری در موارد زیر به درخواست یکی از طرفین توسط دادگاه موضوع ماده (۶) قابل‌ابطال است:
‌الف- یکی از طرفین فاقد اهلیت بوده باشد.
ب- موافقت‌نامه داوری به‌موجب قانونی که طرفین بر آن موافقت‌نامه حاکم دانسته‌اند معتبر نباشد و در صورت سکوت قانون حاکم، مخالف صریح قانون ‌ایران باشد.
ج- مقررات این قانون در خصوص ابلاغ اخطاریه‌های تعیین داور یا درخواست داوری رعایت نشده باشد.
‌د- درخواست‌کننده ابطال، به دلیلی که خارج از اختیار او بوده، موفق به ارائه دلایل و مدارک خود نشده باشد.
ه- ‌داور خارج از حدود اختیارات خود رأی داده باشد. چنانچه موضوعات مرجوعه به داوری قابل‌تفکیک باشد، فقط آن قسمتی از رأی که خارج از حدود اختیارات داور بوده، قابل‌ابطال است.
‌و – ترکیب هیئت داوری یا آیین دادرسی مطابق موافقت‌نامه داوری نباشد و یا در صورت سکوت و یا عدم وجود موافقت‌نامه داوری، مخالف قواعد ‌مندرج در این قانون باشد.
‌ز- رأی داوری مشتمل بر نظر موافق و مؤثر داوری باشد که جرح او توسط مرجع موضوع ماده (۶) پذیرفته‌شده است.
ح- رأی داوری مستند به سندی بوده باشد که جعلی بودن آن به‌موجب حکم نهایی ثابت‌شده باشد.
ط- پس از صدور رأی داوری مدارکی یافت شود که دلیل حقانیت معترض بوده و ثابت شود که آن مدارک را طرف مقابل مکتوم داشته و یا باعث کتمان آن‌ها شده است.
۲- در خصوص موارد مندرج دربندهای (ح) و (ط) این ماده، طرفی که از سند مجعول یا مکتوم متضرر شده است، می‌تواند پیش از آنکه درخواست‌ ابطال رأی داوری را به عمل آورد، از داور تقاضای رسیدگی مجدد نماید، مگر درصورتی‌که طرفین به نحو دیگری توافق کرده باشند.
۳- درخواست ابطال رأی (۱) این ماده ظرف سه ماه از تاریخ ابلاغ رأی داوری اعم از رأی تصحیحی، تکمیلی یا تفسیری به معترض، باید به دادگاه موضوع ماده (۶) تقدیم شود، و الا مسموع نخواهد بود»
به‌طور خلاصه می‌توان متن ماده ۳۳ قانون مذکور را تحت عناوین زیر بیان کرد:
(۱) عدم اهلیت متعاقدین قرارداد داوری، و (۲) ابطال قرارداد داوری، و (۳) عدم رعایت مقررات ابلاغ و اخطارهای تعیین داور یا درخواست داوری و (۴) ندادن مهلت کافی برای ارائه دلایل و مستندات (۵) خروج داور از حدود اختیار، (۶) تشکیل و ترکیب داوری برخلاف موافقت‌نامه داوری، (۷) رأی مبتنی بر نظر داوری باشد که جرح او در دادگاه صلاحیت‌دار پذیرفته شد، و (۸) رأی داور مبتنی بر سند مجعول می‌باشد و (۹) یافتن مدارک پس از صدور رأی مبنی بر حقانیت طرف مقابل باشد که طرف مقابل آن را کتمان نموده است.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

گفتار دوم: تفاوت‌های بین ابطال و بطلان رأی داوری
بند نخست: تفاوت بین ابطال و بطلان داوری
قانون‌گذار در ماده ۴۹۲ از ق.د.آ.د.م درخواست «ابطال» خارج از موعد نسبت به رأی داور را مردود دانسته است. از طرفی در ماده ۴۹۰ که موعد ۲۰ روز و ۲ ماه را قید کرده، درخواست «بطلان» را به میان آورده است. از سویی دیگر قانون‌گذار در مواد ۳۳ و ۳۴ ق.د.ت.ب بین «ابطال» و «بطلان» تفاوت قائل شده و ماده ۳۳ را به موارد ابطال رأی داوری اختصاص داده و در ماده ۳۴ موارد بطلان رأی داوری را بیان داشته است. به نظر می‌رسد ازلحاظ حقوقی و حتی ادبی بین درخواست «ابطال» و «بطلان» و آثار و نتایج آن‌ها، تفاوت‌هایی باشد؛ یعنی برای اینکه نص ماده ۴۹۲، مانع پذیرش خارج از موعد نباشد، بگوییم بین موارد ابطال و بطلان در ق.آ.د.م نیز تفاوت‌هایی وجود دارد؛ هرچند که موارد درخواست بطلان هم در ماده ۴۹۰ مقید به مهلت شده باشد؛ به‌عبارت‌دیگر چنانچه نخواهیم دچار اجتهاد در مقابل نص شویم و از سویی با آرای داوری باطل و غیرقابل اجرا هم مواجه نگردیم، ناگزیریم بین موارد احصا شده در ماده ۴۸۹، قائل به تفکیک شویم و برخی از بندهای آن ماده را ناظر به درخواست «ابطال» و بعضی دیگر را منحصر به موارد بطلان یا عدم قابلیت اجرا بدانیم.
«بطلان» ناظر به فرضی است که از ابتدا یک امر حقوقی، فاقد اثر است و نمی‌توان موجودیتی برای آن تصور نمود؛ بطلان یک امر ثبوتی است و اعم از این است که ما به وضعیت «بطلان» عالم یا جاهل باشیم، آن وضعیت، وجود دارد؛ در «ابطال» امری اثباتی و ناظر به موردی است که یک امر حقوقی در جهان خارج یا در عالم اعتبار، به وجود آمده و به جهتی از جهات قانونی واجد ایراد است که به آن علت، ممکن است درخواست ابطال، به میان آید. پس یک امر حقوقی درخور ابطال، می‌تواند موجودیت داشته به بقای خود به لحاظ شرایطی ادامه دهد.^[۶۸]
در کتب حقوقی نیز دیده می‌شود که نویسندگان درباره «عقد» قائل به تفکیک میان بطلان و ابطال عقد شده‌اند: «ابطال، عمل دادگاه است… عناصر ابطال عقد از قرار ذیل است:
۱- عقدی که باطل نیست واقع‌شده باشد. ۲- موقوف یا غیر نافذ باشد و یا به جهتی از جهات قانونی نقص داشته باشد. ۳- قابل رد یا ابطال باشد. ۴- ذی‌نفع آن را رد کند و یا دادگاه حکم به ابطال آن دهد».^[۶۹]
درباره بطلان عقد نیز گفته‌شده: «هر عمل حقوقی که تبعاً مشروع باشد ولی به علت عارضه‌ای تباه گردد… و عناصر آن از قرار ذیل است:
اول- عقدی واقع شود. دوم- آن عقد تبعاً مشروع باشد. ۳- عارضه‌ای موجب تباهی گردد. چهارم- آن تباهی علاج نا‌پذیر باشد. ۵- تباهی مذکور به حد انحلال عقد نرسد…»^[۷۰]
رأی داور نیز هرچند ممکن است عقد تلقی نشود اما بحث ابطال و بطلان، اختصاص به عقود ندارد بلکه می‌تواند نسبت به ایقاعات یا نسبت به آرای داوری نیز بحث ابطال و بطلان پیش آید.
بند دوم: درخواست ابطال تنها راه اعتراض به رأی داوری
قانون‌گذار شکایت طرفین نسبت به رأی داور را در مواردی «اعتراض» (مواد ۴۹۱ و ۴۹۳ ق. آ.د.م^[۷۱]) و در مواردی درخواست صدور «حکم به بطلان رأی داور» (مواد ۴۹۰ و ۴۹۱ ق.آ.د.م.^[۷۲]) و در موردی نیز «درخواست ابطال رأی داور» (ماده ۴۹۲ همان قانون.^[۷۳]) نامیده است. اما هیچ تمایزی بین احکام و آثار آن‌ها قائل نشده است. تجدیدنظر، فرجام و اعاده دادرسی نسبت به رأی داور پیش‌بینی‌نشده است. واخواهی نیز به‌گونه‌ای که مرجع آن داور باشد منتفی است.^[۷۴]
در زمینه‌ی بین‌المللی نیز ماده ۳۴ ق.د.ت.ب می‌گوید مراجعه به هر دادگاهی برای اعتراض به رأی داوری، صرفاً به‌صورت درخواست ابطال آن مطابق بندهای ۲ و ۳ این ماده ممکن است.
در ق.د.ت.ب ایران ابطال رأی تنها در صلاحیت دادگاه مقرّر داوری موضوع ماده ۶ این قانون است.
اعتراض به رأی داوری، بر سر حقوق و تعهدات طرفین نسبت به یکدیگر و از مصادیق اختلافات مذکور در موافقت‌نامه داوری نیست بلکه ادعایی است که بیشتر به کردار مرجع داوری مربوط است نه طرف موافقت‌نامه داوری. ازاین‌رو مرجع رسیدگی به درخواست ابطال رأی داوری صالح نیست به ادعاهای ماهوی رسیدگی کند.
با توجه به تفاوت‌هایی که در خصوص ابطال و بطلان رأی داوری بیان شد باید این‌گونه اظهارنظر کرد که تنها درصورتی‌که رأی داور از موارد ابطال رأی داور باشد، امکان درخواست ابطال رأی داوری وجود دارد.
در خصوص اینکه در این مورد اعتراضی که به دادگاه می‌شود باید به‌صورت دادخواست باشد یا درخواست اختلاف‌نظر وجود دارد.
برخی معتقدند اعتراضی که به دادگاه داده می‌شود باید به‌صورت دادخواست باشد. زیرا دادگاه در این زمینه با بررسی ادله طرفین اگر مورد از موارد ابطال رأی داوری باشد حکم به ابطال رأی داوری صادر می‌کند که در این صورت، قاضی با بررسی اینکه آیا رأی داور از موارد ابطال است یا خیر، خواه‌ناخواه باید وارد مقوله رسیدگی ماهوی به موضوع شود و ادله طرفین را ارزیابی ‌کند که یا حکم به ابطال رأی داوری می کند یا حکم به رد دعوا ابطال رأی داوری صادر می کند.
به نظر می‌رسد این نظر خالی از اشکال نباشد، زیرا در حقوق کنونی ایران، دادگاه در چهار مورد در امور داوری داخلی دخالت می‌کند که سه مورد آن مساعدت محض و تنها یک مورد نظارت قضایی است.
۱-تعیین داور ۲- ابلاغ رأی داور ۳- اجرای رأی داور ۴- ابطال رأی داور
اقدام در هر چهار مورد مستلزم تقدیم درخواست به دادگاه صالح است زیرا مقنن در مواد باب داوری ق.آ.د.م (از ماده ۴۵۴ تا ماده ۵۰۴) هیچ‌گاه اصطلاح دادخواست را بیان نکرده است و در قانون همه‌جا کلمه‌ی درخواست آمده است.^[۷۵]
هرچند در عمل در محاکم فقط دادخواست ابطال رأی داوری پذیرفته می‌شود.
همچنین باید توجه نمود که در هیچ موردی برای آرای داوری تجاری بین‌المللی دادخواست به مفهوم مقرّر در آیین دادرسی مدنی ایران ثبت نمی‌شود و اساساً در این قانون اختلاف‌نظری در خصوص اینکه اعتراض باید به شکل درخواست ابطال رأی داوری باشد یا دادخواست وجود ندارد و چنین اعتراضی به صورت درخواست ابطال رأی داوری به عمل می‌آید.
گفتار سوم: محدودیت‌های موارد ابطال رأی داوری
در این گفتار ابتدا به لزوم محدودیت موارد ابطال رأی داوری (بند نخست) و سپس محدودیت دادگاه رسیدگی‌کننده به اعتراض (بند دوم) پرداخته می‌شود.
بند نخست: لزوم محدودیت موارد ابطال رأی داوری
از اهداف اساسی ایجاد نهاد داوری که باعث شده اشخاص جهت حل‌وفصل دعاوی خویش، نهاد داوری را انتخاب نمایند همانا سرعت در رسیدگی است که این امر در رسیدگی‌های دادگاه دولتی از بزرگ‌ترین نقاط ضعف می‌باشد البته صرف اینکه طرفین جهت حل‌وفصل اختلافات مابین خود بر مراجعه به نهاد داوری توافق کرده‌اند موجب نمی‌شد که از حمایت‌های پذیرفته‌شده جهانی به‌عنوان یک حق بنیادین محروم شوند. درواقع طرفین داوری، حتی شخصی که در رسیدگی بازنده می‌شود باید رسیدگی داور را عادلانه و منصفانه بداند. به همین جهت قوانین و مقررات داوری سازوکاری به نام درخواست ابطال رأی داوری را پیش‌بینی نموده‌اند تا اوصافی که یک رأی باید واجد آن باشد را تضمین کند تا با عدم وجود شرایط اساسی رأی و قرارداد داوری، بدون ضمانت اجرا باقی نماند و طرفین بتوانند رأیی را که به‌طور جانب‌دارانه و غیرمنصفانه و خارج از چهارچوب قوانین صادرشده را بلااثر بدارند.
بنابراین برای حصول این مهم، وجود آیین‌ها و روش‌هایی در داخل سیستم داوری یا دادگاه‌ها تحت عنوان ابطال رأی داوری ضروری به نظر می‌رسد.
هرچند که اعتراض راهی برای جلوگیری از بی‌عدالتی است اما درعین‌حال ممکن است ابزاری باشد در دست کسانی که دارای سوءنیت هستند و در جهت تأخیر روند اجرای رأی داوری مورداستفاده قرار گیرد. به همین دلیل آیین اعتراض باید در چهارچوب شرایطی قرار گیرد و موارد ابطال رأی داور محدود به موارد منصوص قانونی یا موارد مخالف قواعد اصولی باشد که امکان سوءاستفاده به حداقل ممکن برسد.
بند دوم: محدودیت دادگاه رسیدگی‌کننده به اعتراض
دادگاه رسیدگی‌کننده به دعوا ابطال رأی داوری، در رابطه با مرجع داوری، یک دادگاه عالی پژوهشی به‌حساب نمی‌آید تا در صورت وارد نبودن اعتراض یا رد دعوا ابطال رأی، به استواری رأی داوری حکم کند و در صورت پذیرش دعوا ابطال، رأی داوری را نقض کند و آنگاه بر اساس‌‌ همان دادخواست و درخواست مطروحه در مرجع داوری حکم دهد. در نتیجه حاصلی جز رد دعوا ابطال رأی، یا وارد دانستن ایرادات و ابطال رأی داوری ندارد. و در آن صورت پس از صدور حکم به ابطال رأی داوری، مدعی حق، برای احقاق حق خود چاره‌ای جز طرح مجدد دعوا ماهوی در دادگاه صالح نخواهد داشت.
فصـل دوم
موارد ابطال رأی داوری
مبحث اول: موارد مشترک ابطال رأی داوری در نظام دوگانه حقوقی ایران
در این مبحث به موارد مشترک ابطال رأی داوری از منظر ق.د.ت.ب مصوب ۲۶/۶/۱۳۷۶ و باب هفتم ق.د.ت.ب مصوب ۲۱/۱/۱۳۷۹ پرداخته می‌شود.
به ترتیب به چگونگی ابطال رأی داوری به جهت بی‌اعتباری موافقت‌نامه داوری (گفتار نخست)، تجاوز داوران از حدود اختیار (گفتار دوم)، عدم ابلاغ اخطاریه‌های تعیین داور یا درخواست داوری (گفتار سوم) مشارکت داور جرح شده یا غیرمجاز در صدور رأی (گفتار چهارم) اعاده دادرسی (گفتار پنجم) فقدان اهلیت طرفین داوری(گفتار ششم) پرداخته می‌شود.

۲

۳

۴

۵

۶

۱

۳.۷۳۸

۱.۸۸۳

-۰.۳۶۰

-۰.۲۸۴

۰.۹۳۱

-۱.۵۵۸

-۲.۴۵۰

مطابق جدول (۴-۴) پارامترهای آماری مختلفی شامل ضریب تعیین^[۵۳] (R²)، ریشه میانگین مربعات خطا ها^[۵۴] (RMSE)، میانگین خطاها (Bias) و شاخص پراکندگی^[۵۵] (SI) برای ارزیابی مدل آموزش دیده، به­کار گرفته شد. نتایج این ارزیابی در جدول (۴-۵) نشان داده شده است. نتایج نشان می­دهد که مدل شبکه عصبی مصنوعی (ANN) ارائه شده به خوبی آموزش دیده‌ است. همانطور که مشاهده می­ شود، با افزایش تعداد داده ­ها نتایج بهتر و قدرت پیش بینی مدل ها افزایش می­یابد. با افزایش داده ­ها از ۲۰۰ به ۶۰۰، ضریب همبستگی از مرز ۰.۹ که معیار مناسبی می­باشد، می­گذرد. از این رو، می­توان گفت حداقل داده مورد نیاز برای آموزش مدل­های ارائه شده و حصول نتیجه مناسب، ۴۰۰ داده می باشد. با این وجود، با توجه به در اختیار داشتن تعداد ۱۳۴۷ داده آموزش و افزایش قدرت پیش بینی بهتر مدل، آموزش بر اساس این تعداد داده مورد توجه قرار گرفت.

• ارزیابی و مقایسه عملکرد مدل‌ پیشنهادی

محققان بسیاری آنالیزهای آماری مختلفی را برای ارزیابی روش‌های داده ­کاوی بکار گرفته‌اند. این گونه تحلیل‌ها معیار مناسبی را برای رتبه بندی روش‌های مختلف بر اساس دقت پیش ­بینی­شان فراهم می‌آورند]۲۸-۲۹[. برای ارزیابی و مقایسه مدل‌های شبکه عصبی و شبکه عصبی- فازی پیشنهاد شده، پارامترهای آماری مختلفی بکار گرفته شده‌اند، که هر یک ماهیت مستقلی از خطا را می‌دهند. ضریب تعیین (R²) معیاری برای تعیین همبستگی نسبی بین دو مجموعه متغیر می­باشد. این پارامتر در مرحله آموزش مدل، نقش مهم‌تری نسبت به مرحله آزمون ایفا می‌کند. RMSE مشهورترین معیار خطا می‌باشد، که خطاهای بزرگ را بیشتر از خطاهای کوچک جذب می‌کند. ضریب پراکندگی (SI) معرف پراکندگی متغیر به صورت مطلق می‌باشد، در واقع میزان پراکندگی داده‌ها از خط بهینه می‌باشد، اگر تمام داده‌ها درست پیش بینی شوند میزان پراکندگی صفر می‌باشد. میانگین خطاهای انحرافی^[۵۶] (MBE) از دیگر پارامترهای آماری مهم می‌باشد، که هرچه به عدد صفر نزدیک باشد بهتر است، مقادیر مثبت برای MBE نشان از پیش ­بینی دست بالا و مقادیر منفی نشان از مقادیر دست پایین می‌باشد.
تعریف پارامترهای آماری

Definition

Statistical Parameter

Coefficient of determination

Root Mean Square Error

Scatter Index

نقطه تقسیم بهینه جایی است که بیشترین مقدار را در بین تمام نقاط تقسیم در گره t داشته باشد. به طور کلی CART به صورت بازگشتی تمام نقاط تقسیم باقی مانده را ملاقات کرده و تابع فوق را برای یافتن نقطه تقسیم بهینه در هر گره اجرا می نماید. در نهایت هیچ گره تصمیمی باقی نمی ماند و درخت به طور کامل توسعه می یابد. البته ممکن است تمامی گره ها همگن نباشد که منجر به نوع خاصی از خطای طبقه بندی خواهد شد.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

هم چنین در الگوریتم CART عملیات هرس کردن گره ها و شاخه ها انجام می گردد تا قابلیت تعمیم نتایج طبقه بندی افزایش یابد. هر چند که درخت کاملا توسعه یافته پایین ترین نرخ خطا را در مجموعه آموزشی دارد ولی مدل نهایی ساخته شده بر اساس آن ممکن است بسیار پیچیده شود. با توسعه هر گره تصمیم، زیر مجموعه رکوردهای موجود برای تجزیه و تحلیل کوچکتر شده و محدوده کمتری از جمعیت را شامل می شود. بنابراین هرس نمودن درخت، باعث عمومیت یافتن نتایج خواهد شد(Larsed 2003).
الگوریتم درخت تصمیم C4.5
الگوریتم C_4.5 از نسل الگوریتم ID3 برای تولید درخت تصمیم است که از قانون هرس استفاده می کند. دقیقا مشابه الگوریتم CART، الگوریتم C_4.5 نیز به صورت بازگشتی هر گره تصمیم را ملاقات کرده و نقطه تقسیم بهینه را انتخاب می کند تا جایی که دیگر انشعاب امکان پذیر نباشد. با این حال، تفاوت های جالبی بین CART و C_4.5 وجود دارد(Larsed 2003).
الگوریتم C_4.5 به تقسیم های دودویی محدود نمی باشد و قادر است درخت های با شاخه های بیشتر را تولید نماید. در این الگوریتم به طور پیش فرض برای هر یک از مقادیر صفات یک شاخه تولید می شود. از آن جا که ممکن است تعداد تکرار برخی از مقادیر کم باشد، در مواردی منجر به ایجاد درختی انبوه و بزرگتر از آن چه مورد نظر بوده می گردد که با بهره گرفتن از هرس سعی می شود درخت کوچکتر شده و این مشکل برطرف گردد. حتی اگر هیچ خطایی در داده های آموزشی وجود نداشته باشد باز هم هرس انجام می شود که این امر باعث
می شود درخت عام تر شده و وابستگی کمتری به مجموعه آموزشی داشته باشد.
الگوریتم C_4.5 توانایی کار با داده ها و صفات پیوسته، گسسته، صفات فاقد مقدار و داده های نویزی را دارد. این الگوریتم بهترین صفت را با بهره گرفتن از معیار بی نظمی انتخاب می کند و به دلیل استفاده از عامل Gain Ratio قادر به بکارگیری صفات با مقادیر بسیار زیاد می باشد(Wu, Kumar 2006).
کلید ساختن درخت تصمیم در الگوریتم C_4.5 این است که کدام صفت برای تقسیم استفاده شود. اکتشاف و ابتکار در این الگوریتم برای انتخاب صفت به صورت حداکثر بهره اطلاعات است. الگوریتم C_4.5 از مفهوم دستیابی اطلاعاتGain Information یا کاهش آنتروپی ( بی نظمی) برای انتخاب تقسیم بهینه استفاده می نماید. آنتروپی آندازه گیری ناخالصی یا بی نظمی مجموعه داده D است. هرچه داده ها خالص تر و خاص تر باشد آنتروپی کوچک تر بوده و در واقع آنتروپی زیاد به معنی اطلاعات کم است. در آنتروپی، بیت واحد اطلاعات است. در واقع بیت ها نمادهای حامل اطلاعات هستند، نه خود اطلاعات.
m
Entropy (D) = -å P_i log₂(P_i )
i=1
m تعداد کلاس های موجود است و p_i احتمال آن است که یک متغیر دلخواه در D متعلق به کلاس C_i باشد که این احتمال به صورت |C_i,D|/|D| تخمین زده می شود. ( |D|و |C_i,D| تعداد رخداد در D و C_i,D را نشان می دهد)
فرض می کنیم صفت A دارای v مقدار متمایز به صورت {a₁, a₂, … ,a_v} باشد یا به عبارت دیگر A یک صفت گسسته است. اگر بخواهیم D را برحسب صفت A تقسیم کنیم v بخش یا زیرمجموعه مانند {D₁,D₂,….D_v} حاصل می شود. آنتروپی مورد انتظار اگر Ai به عنوان ریشه به کاربرده شود برابر است با:
Entropy_A (D)=|D_j|/|D|* Entropy(D_j )
اطلاعات حاصل از انشعاب بر حسب صفت A را به صورت زیر تعریف می کنیم:
[Gain(A) = Entropy(D)-Entropy_A(D))]
هرچه مقدار بهره صفت A یعنی (GainA) بیشتر باشد یا به عبارت دیگر هرچه (Entropy D) کمتر باشد، صفتA گزینه مناسب تری برای انتخاب به عنوان صفت تقسیم می شود.
الگوریتم های شبکه های بیزین
در برخی از الگوریتم های طبقه بندی تعدادی شی موجود است که همگی دارای یک بردار از خصیصه ها می باشند. مدل شبکه بیزین یک مدل بر مبنای احتمال است که رویدادهای مشاهده شده و ذخیره شده را بررسی کرده و مشابهت رویدادها را با بهره گرفتن از خصیصه های به ظاهر نامشابه تعیین می کند. شبکه بیزین یک مدل گرافیکی است که متغیرها در یک مجموعه داده^[۴۴] را به صورت گره^[۴۵] نشان داده و احتمال یا شرط استقلال بین آن ها را بیان می کند. ارتباط سببی ( علی) بین گره ها هم می تواند توسط شبکه بیزین نمایش داده شود.
هم چنین خطوط^[۴۶] شبکه لزوماً ارتباط یا تاثیرهای مستقیم بین متغیرها را نشان نمی دهد. در صورتی که مقادیر گم شده^[۴۷] در داده ها زیاد باشد، این نوع شبکه بسیار بزرگ و گسترده شده و بهترین پیش بنی ممکن را با بهره گرفتن از اطلاعات موجود ارائه می دهد(Wu, Kumar 2006).
در این مدل ابتدا فرض می شود که هر شی به یکی از کلاس های مشخص متعلق است. سپس احتمال درست بودن این فرضیه محاسبه می شود. برای این کار تمامی اشیا یک بار پویش شده و با توجه به داده های آموزشی صحت احتمال منظور شده به طور قابل توجهی افزایش یا کاهش می یابد. هدف استخراج قواعدی است که بر اساس ن ها بتوان با دادن خصیصه های یک شی کلاس آن را تعیین نمود.
الگوریتم بیزین با توجه به سادگی پیاده سازی وعدم نیاز به روش های پیچیده برای تخمین پارامترهای تکراری مورد توجه می باشد. این ویژگی ها بدین معنی است که به راحتی بر روی داده های بسیار بزرگ اعمال می شود و به دلیل امکان تفسیر و تحلیل ساده، کاربران غیر متخصص نیز می توانند دلایل طبقه بندی انجام شده توسط این کاربر را درک نماید.
در این الگوریتم C_i کلاس های تعریف شده و X شی مورد نظر است که تعدادی خصیصه دارد.
احتمال های زیر برای اجرای مدل محاسبه می گردد:
P(c_i|x): احتمال این که شی x متعلق به کلاس c_i باشد.
P(x|c_i): احتمال این که در صورتی که شی x متعلق به کلاس c_i باشد، مقادیر خصیصه های آن برای ساخت قواعدی انتخاب شود.
P(c_i ): احتمال این که هر شی متعلق به کلاس ci باشد.
P(x): احتمال این که مقادیر خصیصه های شی x بدون توجه به کلاس آن برای ساخت قواعد انتخاب شود.
فرضیه الگوریتم بیزین بر اساس فرمول زیر می باشد:
P(c_i|x)=P(x|c_i) P(c_i) / P(x)

مدیریت شهری و شهرداری
چالش شهری در هیچ جای دنیا به اندازه ی آسیا مشهود نمی‌باشد. امروزه ۳۸ درصد از جمعیت این ناحیه در شهرها زندگی می‌کنند، این نسبت اکنون در ایران حدود ۷۰ درصد می‌باشد و پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۲۰ این مقدار از ۸۰ درصد فراتر رود. متخصصان شهری اکنون پدیده ی جدیدی را در بین این کلان‌شهرها شناسایی کرده‌اند؛ انباشت و تراکم انبوهی از شهرها با اندازه‌های مختلف که قبلاً به صورت مجزا بوده‌اند ولی هم چنان هویت فیزیکی خود را حفظ نموده‌اند، روی‌هم انبوهی از جمعیت ۲۰ و حتی ۳۰ میلیون نفری را به صورت شبکه‌ای به‌وجود می‌آورند؛ به عنوان مثال منطقه ی شهری تهران که شامل شهرهای تهران، ری، اسلام‌شهر، شمیرانات، شهریار، رباط‌کریم و کرج می‌باشد، همگی با وجود حفظ بافت کهن خود به هم‌دیگر چسبیده‌اند. در تعدادی از این شهرها، پیش‌بینی می‌شود که مسائلی از قبیل عرضه ی خدمات پایه، طی مسافت از خانه تا محل کار و دفع ضایعات و زباله‌ها که تا کنون بسیار معضل‌آفرین بوده‌اند در دهه‌ های آتی چندین برابر افزایش یابند(وست فال و دویلا،۱۳۸۶، صص۱و۲).
گستردگی و پیچیدگی مسائل شهری و رشد و توسعه ی روزافزون شهرها، مدیریت امور شهر را به وظیفه ­ای دشوار تبدیل نموده ­است. علاوه بر موضوعاتی هم چون محیط زیست، حمل و نقل، ایمنی و برنامه ریزی شهری، یکی از عوامل مهمی که تأثیر فزاینده و تعیین کننده ­ای بر عوامل سازنده ی شهری دارد، مدیریت شهری است. اگر شهر هم چون سازمانی در نظر گرفته شود، لازم است که در رأس آن عنصری برای برنامه­ ریزی آینده و اداره ی امور کنونی قرار گیرد. این عنصر را می­توان مدیریت شهر نامید. مسائل بسیاری در شهرها وجود دارد که برای حل آن ها و پاسخ به درخواست­های موجود در عرصه ­های زندگی جمعی، وجود مدیریت شهری را ضروری می­نماید. این موضوع به خصوص در مسائل خدماتی و عمرانی عمومی، جنبه ی ویژه پیدا می­ کند. لذا اموری مانند تأمین بهداشت و نظافت محیط شهر، ایجاد و حفظ فضای سبز، تأمین ایمنی شهر و شهروندان، نیازمند وجود سازمانی با تشکیلات مشخص است تا مدیریت شهر به نحو مطلوب صورت گیرد. بدین­سان مدیریت شهری به معنای سازماندهی عوامل و منابع برای پاسخ­گوئی به نیازهای ساکنان شهر است و شامل کارکردهای برنامه­ ریزی، اجرا، نظارت، کنترل و هدایت است که برای اعمال قدرت باید برآمده از اراده ی شهروندان و قراردادهای اجتماعی باشد (نظریان آزاد، ۱۳۸۸، ص۴).
همان طور که بیان شد، امروزه شهرنشینی و توسعه ی شهری یکی از پدیده ­های ویژه است. رشد سریع شهرها و پیشی گرفتن آن از توانائی­ها و منابع مدیران شهری، ارائه ی خدمات شهری مناسب را برای مدیران شهری به یک چالش عظیم تبدیل نموده است. تراکم جمعیت، دشواری رفت و آمد در محیط­های شهری، آلودگی­های هوا و ناامنی­های اجتماعی، برخی از مشکلاتی است که ذهن کارشناسان و صاحب­نظران در حوزه ­های مختلف را به خود مشغول نموده است. در این خصوص، به منظور کاهش و برطرف نمودن مشکلات یاد شده، توسعه ی فن آوری اطلاعات و ارتباطات مدنظر قرار گرفته است. (نظریان آزاد، ۱۳۸۸، ص۱).
ترادف مفهوم مدیریت شهری به رغم ماهیت آن با مفهوم شهرداری به عنوان سازمان مدیریت شهری، ناگزیر می­سازد تا به مفهوم شهرداری نیز پرداخته شود.
برابر ماده ۵ قانون محاسبات عمومی کشور نیز «شهرداری سازمانی است عمومی و غیردولتی که دارای شخصیت و استقلال حقوقی بوده و تحت نظارت شورای شهر که منتخب مردم است و نظارت دولت از طریق وزارت کشور برای انجام وظایفی که در قانون شهرداری ­ها آمده است، تأسیس شده است. » با توجه به تعاریف ذکر شده می­توان گفت تعریف مدیریت شهری( با توجه به دیدگاهی که آن را مساوی با شهرداری می­گیرد) عبارت است از اداره سازمانی غیردولتی که برای برآورده کردن نیازهای مشترک شهروندان در سطح شهر از طرف آن ها و مطابق با قانون تأسیس می­گردد و در محدوده فعالیت خود استقلال سازمانی دارد(خانزاده، ۱۳۸۶، ص ۷۶).
نقش فن آوری اطلاعات در توسعه ی مدیریت شهری
در دو دهه اخیر، واژه فن آوری اطلاعات یا فن آوری اطلاعات و ارتباطات به عنوان یک پدیده ی نوظهور و قدرتمند، جایگاه جهانی خود را پیدا کرده است و به نظر می­رسد به زودی کاربردهای مختلف آن، تمام امور روزمره جوامع را- به صورت مستقیم و یا غیر مستقیم _ تحت تأثیر خود قرار دهد. سرعت تأثیرگذاری و گسترش این پدیده بسیار زیاد است به طوری که از هم ­اکنون انتظار می­رود در ساختارهای فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی و هم چنین در بنیان­های سنتی اداره جوامع، تحولات اساسی رخ دهد و سیستم جدیدی از مدیریت معرفی گردد..
بیشتر کشورهای توسعه یافته منافع و خطرهای احتمالی فن آوری اطلاعات و ارتباطات و کاربردهای آن را پذیرفته­اند و از آن استفاده می­ کنند. بعضی از کشورهای در حال توسعه و یا فقیر نیز که در خصوص مزایا و فرصت­های این فن آوری اطلاعات کافی ندارند و یا از امکانات اقتصادی لازم برای به­ کارگیری این پدیده بی­بهره هستند، در این زمینه دچار عقب­ماندگی شده ­اند. کشورهائی نیز وجود دارند که از نظر مالی مشکل خاصی ندارند، اما با رویکردی ایدوئولوژیک به این پدیده ی نوظهور نگاه می­ کنند و باعث تأخیر و یا مانع استفاده مردم کشور خود می­شوند. متأسفانه این رویکرد موجب می­ شود خسارات جبران­ناپذیری به جامعه تحمیل گردد. از آنجا که تمام ابعاد این پدیده ( و به خصوص بعضی از کاربردهای آن مانند شهر الکترونیکی) حتی در بعضی از کشورهای توسعه یافته نیز شناخته شده نیست. بنابراین، فرهنگ­سازی و آسیب شناسی در زمینه معرفی فن آوری اطلاعات و ارتباطات و کاربردهای آن اقدام موثّری محسوب می­ شود(جلالی، ۱۳۸۴).
به کارگیری فن آوری اطلاعات و ارتباطات در اداره ی امور شهر هم از دیدگاه شهروندان و هم از دیدگاه مدیران شهری دارای مزایای فراوانی است که برخی از آن ها عبارتند از(محکی، ۱۳۸۶، ص ۷۷):

• • از دیدگاه مدیران شهری

• • شناسایی بهتر مشکلات و نقاط ضعف شهر.

• • افزایش قدرت کنترل و نظارت بر شهر.

• • تقویت رقابت تجاری شهر و ایجاد فرصت­های تجاری بیشتر توسط تجارت الکترونیک.

• ارتباط بهتر سازمان­ها و ارگان­های مختلف شهری.

حمله‌ی jamming : گره یا گره‌های بدخواه در این حمله ، شبکه را با بسته‌های نامربوط یا سیگنال‌های رادیویی بمباران می‌کنند. در نتیجه اگر که گره‌های بی خطر شبکه که در محدوده‌ی آلودگی رسانه انتقال قرار قصد کشف مسیر یا ارسال بسته را داشته باشند، با تصادم^[۱۰۲]‌های متعدد مواجه می‌شوند و به راحتی قادر به ارسال پیغام نخواهند بود. بنابراین این حمله را می‌توان در زمره‌ی حملات براندازی سرویس دسته بندی کرد و این حمله در لایه های فیزیکی و پیوند داده انجام می‌شود .

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

حمله‌ی سیاهچاله^[۱۰۳] : حمله‌ی سیاهچاله می‌تواند بصورت تک- گره^[۱۰۴] (سیاهچاله تکی)و چند-گره ^[۱۰۵] (سیاهچاله جمعی ) و به صورت مشارکتی باشد. در سیاهچاله تکی با جعل شماره ترتیب و شمارنده گام ^[۱۰۶] پیام مسیریابی ، موقعیت خود را بعنوان بهترین مسیر جا می‌زند تا بتواند از این روش به استراق سمع یا ضایع کردن بسته‌ها بپردازد. در شکل ۲-۲۵ عملکرد حمله‌ی سیاهچاله به تصویر کشیده شده است. که در آن گره S قصد برقراری یک مسیر ارتباطی با گره D را دارد . در AODV گره S پیام درخواست مسیر را بصورت پخش همگانی به سایر گره‌ها ارسال می کند[۳۵].

شکل۲-۲۵) دیاگرام حمله‌ی سیاهچاله

گره‌های معمولی میانی بطور معمول پیام RREQ را بعد از دریافت بصورت پخش همگانی به سایرگره‌ها ارسال می‌کند ازجمله گره مخرب سیاهچاله (شکل ۲- ۲۵(a)). گره سیاهچاله بصورت مستقیم با کمک پیام RREP به گره S پاسخ می‌دهد . که در آن شماره ترتیب را خیلی بزرگ و شماره گام را عدد یک اعلام می‌کند . وقتی گره مقصد D پیام RREQs را دریافت می‌کند از مقدار گام‌ها میانگین گرفته و مسیری را انتخاب کرده و آن را به کمک بسته RREP به گره مبدأ گزارش می‌دهد (شکل ۲-۲۵ (b)) . با توجه به طراحی AODV گره مبدأ کوتاه ترین مسیر را با توجه به بزرگترین شمار توالی و کوچکترین شماره گام ، را از میان پیام های RREP دریافتی ، جهت ارسال بسته ها انتخاب می‌کند. بنابر این گره سیاهچاله شامل این مسیر انتخابی خواهد بود . و هر گاه بسته‌ای از گره مبدأ که به آن می‌رسد بجای آنکه روانه مقصد کند ، آن بسته را دور می‌ریزد (شکل ۲-۲۵ ©) . علاوه بر این دو گره سیاهچاله می‌توانند بصورت اشتراکی برای جلوگیری از ردگیری، عمیات تخریب را انجام دهند (شکل ۲-۲۵ (d)).

۲-۴ پیشینه تحقیق

در ادامه به معرفی چندین راهکار جهت تشخیص و اجتناب از حمله سیاهچاله در شبکه های موردی متحرک خواهیم پرداخت که همگی در طی مقالاتی که در ادامه به آنها اشاره خواهد شد ، معرفی گردیده‌اند.
۱- هر گره میانی یک جدول که جدول اطلاعات مسیریابی^[۱۰۷] گفته می شود را نگهداری می‌کند . که هرکدام از آنها از این جدول برای شناسایی گره‌های بدرفتار در شبکه استفاده می‌کنند. در این جدول از اعداد صفر و یک برای مشخص کردن ارسال شدن بسته های تحویلی به سایر گر‌ه‌ها استفاده می‌شود. در این روش باید اطلاعات بسته‌های RREQ و RREP نگهداری شود که این امر عیب عمده این روش به حساب می‌آید چون سربار زیادی را متحمل می‌کند.[۴۰]
۲- یک متد پویا را برای تشخیص حمله‌ی سیاهچاله پیشنهاد شده است. که لازم و ضرورری است که بررسی شود آیا در دروه‌های زمانی خاص میزان گذردهی گره ها تغییر کرده است یا نه. یعنی بررسی کنیم که آیا این میزان گذردهی از مقدار آستانه‌ی مجاز و مورد انتظار پایین تر آمده یا نیامده است. در صورتی که کاهش مقدارگذردهی مشاهده گردد ، این گره یک گره سیاهچاله در نظر گرفته می‌شود. در غیر اینصورت داده‌های آخرین مشاهده به مجموعه دادهای بروز رسانی اهداف پویا اضافه می‌گردد. در واقع همیشه میزان گذردهی بسته‌ها را از هر گره بصورت پویا بروز نگه داشته می‌شود. مشخصه‌ های مشاهده شده [۶]شامل تعداد ارسال RREQ ها ، تعداد دریافت RREP ها و میانگین شماره توالی مقصد مشاهده شده در RREQ ها و RREP ها ، می‌باشد [۱۵].
۴- به ارزیابی مقالات و تحقیقات در زمینه سیاهچاله در شبکه های متحرک موردی پرداخته‌اند. هفت متد قبلی را مورد بررسی قرارداده و به آنالیز مزایا و معایب آنها را پرداخته شده است .[۳۰]
۵- یک الگوریتم مسیریابی مبتنی بر OLSR ^[۱۰۸] را برای اجتناب از حمله‌ی سیاهچاله پیشنهاد شده است. که از دوبسته کنترلی ۳hop-Ack , Hello-rep در این الگوریتم استفاده شده است [۷].
۶- یک مکانیزم تصدیق جدید را در پروتکل مسیریابی AODV ارائه شده است. که این مکانیزم از ترکیب تابع درهم سازی ^[۱۰۹] ، پیام کدهای تصدیق (MAC) و شبه تابع تصادفی (PRF) ایجاد شده است و برای اجتناب از حمله‌ سیاهچاله بکار می‌رود.[۱۸]
۷- راه حلی برای جلوگیری از حمله‌ی سیاهچاله در شبکه‌های موردی متحرک^[۱۱۰] مبتنی بر پروتکل مسیر‌یابی AODV ارائه داده‌اند. در این راه حل گره مبدأ تا رسیدن همه پاسخ‌ها، جزئیات گام بعدی منتظر می‌ماند .وقتی که بسته های پاسخ RREP را دریافت کرد شماره‌ی ترتیب و زمان بسته‌ها را در جدول پاسخ مسیر CRRT[111] ذخیره می‌کند. بعد از ذخیره پاسخ‌های مسیر به محاسبه ارزش زمانی بسته‌های RREP با بهره گرفتن از زمان دریافت اولین بسته RREP ، می‌پردازد. سپس جدول CRRT را برای یافتن گام‌های تکراری پیمایش می‌کند. مسیری با گام‌های تکراری بعنوان یک مسیر امن در نظر گرفته می‌شود. اگر الگوریتم مسیری با گام‌های تکراری پیدا نکند آنگاه یک مسیر را بصورت تصادفی از میان جدول CRRT بر می‌گزیند. اشکال اصلی این راه حل هم در همین است که انتخاب تصادفی ریسک حمله سیاهچاله را بالا می‌برد [۳۷].
۸- در این روش پروتکل مسیریابی AODV در شبکه های موردی متحرک بهبود یافته است و به آن SAODV گفته می شود، در این طرح از کلمه‌ی رمز امنیتی برای عملیات مسیریابی و بروزرسانی جداول مسیریابی استفاده می‌شود[۱۹].
۹- به کمک چندین گره سیستم تشخیص نفوذ در MANET از حمله‌ی سیاهچاله شناسایی و مقابله می‌شود. در این پروژه به گره های IDS تابع ^[۱۱۲]ABM (مکانیزم آنتی سیاهچاله ) گفته می‌شود. که از تخمین میزان بدبینی در تفات‌های غیر عادی در پیام های مسیر یابی منتقل شده بین گره ها استفاده می‌کند.وقتی که میزان بدبینی بیشتر از از یک حد آستانه خاص باشد ، نزدیکترین گره IDS پیام بلوکه را بصورت پخش همگانی ارسال و به سایر گره ها اطلاع رسانی می‌کند و از آنها می‌خواهد که گره مخرب را بلوکه کنند[۳۵].
۱۰- جهت اجتناب از حمله‌ی سیاهچاله از بررسی فعالیت های غیر متعارف در شبکه IDAD^[113] بهره گرفته شده است..در این روش فعالیت‌های غیر مجاز از فعالیت‌های مجاز تفکیک داده می شود. ابتدا فعالیت‌های مجاز انجام شده در هر گره‌ (میزبان) جمع آوری و در لیستی ذخیره می گردند. هرگاه هر فعالیت جدیدی انجام می شود ،سیستم IDAD آنرا با لیست ذخیره شده بررسی می‌کند ، در صورتی که جزو لیست قعالیت‌های مجاز نباشد آن فعالیت غیر مجاز تشخیص داده شده و گره‌ای که آن عملیات را در گره میزبان انجام داه بعنوان گره مخرب شناسایی و مسدود می شود[۳].۱۱- به معرفی یک الگوریتم برای اجتناب و مقابله با حمله‌ی سیاهچاله پرداخته‌اند که به این صورت می‌باشد که ، بسته ها در واحدهای کوچک و مساوی ارسال می‌شوند و نرخ جریان ارسال بسته‌ها مستقلاً هم در همسایگی گره مبدأ و هم گره مقصد مورد بازرسی و نظارت قرار می‌گیرند و از طریق این نرخ، گره‌های مخرب شناسایی می‌شوند .[۱۲]
۱۲- محققان در این مقاله مکانیزمی ارائه داده‌اند که با بهره گرفتن از صدور گواهینامه مبتنی بر متد احراز هویت می‌تواند اثرات ناشی از گره‌های مخرب حمله سیاهچاله در شبکه های موردی متحرک را ، شناسایی کند .[۴]
۱۳- در پژوهشی یک سیستم مسیر یابی منبع پویا اصلاح شده^[۱۱۴] برای تشخیص و جلوگیری از حمله سیاهچاله انتخابی پیشنهاد شده است. حمله‌ی سیاهچاله انتخابی گونه‌ای خاص از حمله‌‌ی سیاهچاله می‌باشد که بسته‌ها را بصورت گزینشی دور می‌اندازد. در این روش از گره‌های سیستم تشخیص نفوذ استفاده می‌کند. این گره‌ها تعداد مشکوک و غیر نرمال گذر بسته‌ها از یک گره را بررسی و شناسایی می‌کنند. در اینصورت گره‌هایی که میزان گذردهی آنها از یک میزان نرمال کمتر باشد آن گره به عنوان گره مخرب شناسایی می‌شود و گره‌ای که این آنومالی را کشف می‌کند مشخصات گره مخرب را بصورت چند پخشی به سایر گره‌ها اطلاع می‌دهد تا گره مذکور را در جدول مسیریابی خود مسدود نمایند [۲۱].
۱۴- محققان طرحی را جهت جلوگیری و شناسایی از حمله‌ی سیاهچاله در شبکه‌های موردی ارائه داده‌اند . این طرح که در واقع اصلاح شده‌ی پروتکل مسسیریابی مبتنی بر درخواست AODV می باشد ،آنرا دیدبان ^[۱۱۵]AODV می‌نامند.در این طرح جهت پیدا کرده گره مخرب از پارامتر‌های توان عملیاتی، تعداد بسته‌های دریافتی، مسیریابی و بار کنترلی استفاده می شود. دیدبان، به همه پیام‌های در حال انتقال در شبکه گوش می‌دهد و بررسی می‌کند که کدام گره‌ها بسته‌های دریافتی را به گره بعدی تحویل و کدامیک تحویل نمی‌دهند و از این طریق گره‌های مخربی مانند سیاهچاله که بسته‌ها را دور می‌ریزند را شناسایی می‌کند . عیب عمده‌ی این الگوریتم هزینه ‌بالا و سربار اطلاعاتی خیلی بالای آن است که به شبکه تحمیل می‌شود [۳۸].
۱۵- طرحی به نام BRAVO پیشنهاد شده است که در حقیقت پروتکل AODV اصلاح شده می‌باشد که به جدول مسیریابی آن دو فیلد اعتبار^[۱۱۶] و شمارنده^[۱۱۷] به آن اضافه شده است.مقدار شمارنده در شروع فرآیندارسال بسته صفر می‌باشد و با گذر از هر گره و حرکت به سمت مقصد یک واحد به آن اضافه می‌شود. وقتی که بسته به یک گره می‌رسد آن گره نام مبدأ را از هدر بسته استخراج می‌کند و سپس مقدار فیلد اعتبار را بر اساس مقدار گام‌هایی که بسته باید طی کند تا به مقصد برسد ، تنظیم می‌کند و به گره قبلی ارسال می‌کند و این مقدار را با بررسی جدول مسیریابی خود و براساس آدرس مبدأ و مقصد انجام می‌دهد. طبیعتا با عبور بسته از هر گره باید مقدار فیلد اعتباری آن کاهش یابد. زمانی که گره مبدأ فیلد اعتباری با مقدار صفر دریافت کرد ، پی خواهد برد که گره‌ای مخرب در مسیر وجود دارد و با کمک فیلد شمارنده آنرا شناسایی و با یک پیام به مابقی گره‌ها اطلاع می‌دهد تا آن گره را بلوکه کنند [۸].۱۶- جهت شناسایی و اجتناب از حمله‌ی سیاهچاله در شبکه های موردی متحرک ، طرحی مبتنی بر خوشه‌بندی ارائه شده است. این طرح از بردار ویژه و درجه مرکزیت برای سنجش اعتبار محیط شبکه استفاده شده است . نقش اصلی را یک سرور مرکزی بعهده خواهد داشت . این سرور بر فعالیت‌ گره‌های شبکه نظارت کرده و ورودی و خروجی‌ آنها را مورد بررسی قرار می‌دهد و گره‌هایی گه خروجی قابل قبولی نداشته باشند را بعنوان گره‌های مخرب شناسایی و دسته بندی می‌کند[۳۴] .
۱۷- در خصوص ردیابی گره‌های مخرب در حمله‌ی سیاهچاله طرحی پیشنهاد شده است که مطابق با آن همه‌ی گره‌های موجود در شبکه، اعتبار سنجی می‌شوند. در ابتدا همه‌ی گره‌ها امن و قابل اعتماد هستند سپس هر گره توسط همسایه‌های خود مورد ارزیابی قرار می‌گیرد و در صورتیکه میزان اعتبار آن ، که بر اساس گذردهی بسته‌های تحویلی می‌باشد‌، از یک آستانه‌ی خاص کمتر شود ، آن گره بعنوان یک گره سیاهچاله شناخته خواهد شد و از فرایند مسیریابی کنار گذاشته می‌شود[۳۶] .
۱۸– در این طرح که بکمک پروتکل مسیریابی AODV طراحی شده است، گره مبدأ یک پیام قلابی درخواست مسیر RREQ را در شبکه پخش می‌کند. این پیام حاوی آدرس IP یک مقصدی است که در شبکه وجود ندارد. طبیعتا چون گره مقصد وجود ندارد و اگر همه چیز خوب و عادی باشد ، هیچ پیام RREP به مسیر به گیرنده نمی‌رسد. اما زمانیکه پیام درخواست مسیر به گره سیاهچاله می‌رسد ، برای اینکه جریان مسیر یابی را به انحراف بکشاند به غلط پیام پاسخ مسیر را می‌سازد و به گره مبدأ ارسال می‌کند غافل از اینکه این بسته درخواست مسیر جعلی می‌باشد. گره مبدأ به محض اینکه پیام پاسخ مسیریابی را از هریک ازگره‌های موجود در شبکه دریافت کند آن را بعنوان گره مخرب شناسایی کرده و با یک پیام جمعی به مابقی گره‌های سالم اطلاع می‌دهد[۱۳] .
.

فصل سوم

روش اجرای تحقیق

مقدمه

همانطور که پیشتر شرح داده شد شبکه‌های موردی سیار ^[۱۱۸]شامل مجموع‌های از گره‌ها می‌باشند که می‌توانند آزادانه بدون داشتن هیچگونه زیرساخت شبکه‌ای و از طریق فرکانس‌های رادیویی با یکدیگر در ارتباط باشند. سرعت در برپایی و بدون ساختار بودن این شبکه‌ها باعث شده است که نقش بسیار مهمی را در زمینه‌های مختلف خصوصاً کاربردهای نظامی و اضطراری ایفا کنند. مبحث امنیت در این شبکه‌ها امروزه یکی از مباحث مهم تحقیقاتی است. تحرک گره‌ها، سیار بودن ارتباطات، تغییر پویای ساختار شبکه، فقدان مدیریت متمرکز برای بررسی رفتارها و عملکردها، فقدان خطوط دفاعی مشخص و محدودیت در توان مصرفی گره‌ها، بستر مناسبی را برای حملات مختلف علیه این شبکه‌ها فراهم می‌آورد.حمله‌ی سیاهچاله یکی از این حملات می‌باشد.با توجه به مطالبی که در فصل‌های قبلی توضیح داده شد؛ در این حمله گره مخرب سعی خواهد کرد با انحراف کشاندن جریان مسیریابی، جهت ارسال بسته‌ها مسیر عبوری از خود را کوتاه‌ترین مسیر اعلام کند تا از این طریق جریان ارسال داده‌ را مختل کرده و مانع از رسیدن بسته ها به مقصد شود. از این رو می‌توان به این نتیجه رسید که عموما می‌توان ردپای چنین گره‌هایی رو در نواحی پرتراکم شبکه جستجو کرد . اساس روش پیشنهادی ارائه شده در این تحقیق هم بر این گونه خصیصه‌ها متمرکز می‌باشد و سعی شده است تا با در نظر گرفتن اینگونه رفتار‌ها گره‌های مخرب سیاهچاله شناسایی و به سایر گره‌ها اعلام شود.روش پیشنهادی شامل چند فاز زیر می‌باشد:۱- فاز اول :شناسایی گره‌های پرکاربرد و بیش فعال در شبکه و معرفی آنها بعنوان گره‌های کاندید
۲- فاز دوم :ارسال بسته‌های تله به گره‌های کاندیدو بررسی سلامت سنجی آنها
۳-فاز سوم : معرفی گره‌های مخرب به سایر گره‌های سالم

۳-۱ فاز اول

در این مرحله سعی خواهد شد تا گره‌های پرکاربرد و بیش فعال در شبکه شناسایی و بعنوان گره کاندید به فاز بعدی معرفی شوند.در این تحقیق منظور از گره‌های پرکاربرد و بیش فعال، گره‌هایی هستند که در بیشتر جریان‌های مسیریابی و جریان انتقال داده مشارکت می‌نمایند.دلیل تمرکز روی این گونه گره‌ها ناشی از خصیصه‌ی مشترک بین همه‌ی گره‌های مخرب است که همگی به نحوی سعی خواهند کرد تا با انحراف فرایند مسیریابی، خود را در میان جریان‌های ارسال داده قرار داده و مانع رسیدن بسته‌ها به مقصد گردند.در ادامه‌ی این تحقیق گره‌های پرکاربرد و بیش فعال را گره کاندید می‌نماییم.فرایند شناسایی گره‌های کاندید شامل مراحل زیر می‌باشد:
۱- گره IDS بعنوان یک گره فرستنده ظاهر شده و چندین پیام کشف مسیر RREQ جعلی را با مبدأ یکسان و مقصدهای متفاوت بصورت چند پخشی برای کشف مسیرهای متفاوت(مانند: RI,R2….Rn) به همه‌ی گره‌های در دسترس خود ارسال می‌کند و منتظر بسته‌های پاسخ RREP همه‌مسیر ها می‌ماند .
۲- بعد از اتمام مدت انتظار که برابر با مدت زمان مجاز شبکه^[۱۱۹] می‌باشد، به بررسی پیام های پاسخ رسیده می‌پردازد. در ادامه بکمک الگوریتم‌های انتخاب کوتاهترین مسیر، مسیر‌های بهینه را برای تمام مسیرهای درخواست شده، انتخاب می‌کند. (مانند: S1,S2…..Sn)دلیل انتخاب کوتاهترین مسیر‌ها این است که؛ همه‌ی گره
‌های مخرب با دستکاری‌های غیر مجاز ( مانند صفر کردن شمارنده‌ی گام وغیره) سعی خواهند کرد که جریان مسیریابی را به انحراف کشانده و فرستنده را قانع کنند که مسیر عبوری از آنها کوتاهترین مسیر بوده تا از این طریق خرابکاری های مورد نظرشان را بر داده‌های ارسالی اعمال نمایند.
۳- جدول محاسبخ میزان مشارکت ( جدول ۳ -۱) ایجاد خواهد کرد. اولین ستون شامل لیست همه‌ی گره‌هایی است که در کوتاهترین مسیرها شرکت داشته‌اند . ستون‌های بعدی شامل شناسه مسیرهای انتخابی است . و ستون آخر ، بیشینه میزان مشارکت هر گره در تمام مسیر‌های انتخابی است.

جدول ۳-۱) جدول محاسبه میزان مشارکت

در ادامه برای هر گره در صورت مشارکت آن در مسیر های انتخابی عدد یک و در صورت عدم مشارکت عدد صفر و در ستون آخر مجموع همه‌ی مشارکت‌ها درج خواهد شد. جدول ۳-۲ یک نمونه فرضی از این فاز را نشان می‌دهد.
فرمول ۳-۱) محاسبه میزان مشارکت گره‌های کاندید

جدول ۳-۲) مثالی از محاسبه میزان مشارکت

۴- از میان جدول ۳-۱ گره‌هایی که میزان مشارکت آنها مساوی یا بیشتر از نصف تعداد کل مسیرهای ایجاد شده باشد ( n تعداد کل مسیر‌ها )را بعنوان گره پرکاربرد (NN)شناسایی می‌کند و آنها را استخراج می نماید. و بعنوان ورودی به فاز بعدی ارسال می‌کند.
دلیل در نظر گرفتن گره‌های پرکاربرد با میزان مشارکت بیش از نصف کل مسیرهای ایجاد شده این است که ؛اول اینکه مهم است که کارایی و راندمان بیش از ۵۰% برای شبکه مورد نظر حاصل شود و از آنجا که در بیشتر از ۵۰% مسیر های ایجاد شده این گره ها حظور داشتند ، لذا صحت و سلامت این گره‌ها با ارزش خواهد بود . دوم اینکه ؛ ذاتا گره‌های مخرب سعی دارند در جریان‌های مسیریابی با دستکاری‌های غیر مجاز در فرایند مسیریابی ، خود را جزو این دسته از گره‌ها قرار دهند .