پیلهای سوختی میتوانند در بخشهای مختلف تولید انرژی الکتریکی نیروگاهی حضور یابند این حوزه ها عبارتند از: هتلها، مدارس، بیمارستانها، ساختمانهای اداری و محلهای خرید. پیلهای در کاربردهای برق اضطراری خانگی و تولید همزمان نیز مورد توجه قرار گرفتهاند.
شکل ۲-۳- پیل سوختی در کاربری های خانگی
مزایای پیل‌های سوختی بطور کلی عبارت‌اند از:
پیل سوختی آلودگی ناشی از سوزاندان سوختهای فسیلی را حذف نموده و تنها محصول جانبی آن آب می باشد.
در صورتیکه هیدروژن مصرفی حاصل از الکترولیز آب باشد نشر گازهای گلخانهای به صفر میرسد.
بدلیل وابسته نبودن به سوختهای فسیلی متداول نظیر بنزین و نفت، وابستگی اقتصادی کشورهای ناپایدار اقتصادی را حذف میکند.
با نصب پیلهای سوختی نیروگاهی کوچک، شبکه غیرمتمرکز نیرو گسترده میگردد.
پیلهای سوختی راندمان بالاتری نسبت به سوختهای فسیلی متداول نظیر نفت و بنزین دارد. (بسته به نوع و ساختار راندمان آنها بین ۳۵% تا ۶۰% که با بهره گرفتن از تجهیزات بازیابی گرمایی میتوان این مقدار را تا ۸۵% نیز افزایش داد.)
هیدروژن در هر مکانی از آب و برق تولید میگردد. لذا پتانسیل تولید سوخت، غیرمتمرکز خواهد شد.
اکثر پیلهای سوختی در مقایسه با موتورهای متداول بسیار بی صدا هستند.
زمان عملکرد آنها از باتریهای متداول بسیار طولانیتر است. فقط با دو برابر نمودن سوخت مصرفی میتوان زمان عملکرد را دو برابر نمود و نیازی به دو برابر کردن خود پیل نمیباشد.
سوختگیری مجدد پیل های سوختی به راحتی امکان پذیر میباشد و هیچگونه اثرات حافظهای بر جای نمیگذارد.
بعلت عدم وجود اجزای متحرک نگهداری از آنها بسیار ساده میباشد.
نصب و بهره برداری از پیلهای سوختی بسیار ساده و مقرون به صرفه میباشد.
پیلهای سوختی مدولار می باشند یعنی به راحتی توان تولیدی از آنها قابل افزایش میباشد.
این مولدها قابلیت تولید همزمان برق و حرارت را دارند.
امکان استفاده از سوختهای تجدیدپذیر و سوختهای فسیلی پاک در آنها وجود دارد.
به میکروتوربینها متصل میگردند.
پیل سوختی به تغییر بار الکتریکی پاسخ میدهد.
پیل سوختی امکان تولید برق مستقیم با کیفیت بالا را دارد.
معایب:
به مواد بیشتر و فرآیندهای سریعتری نسبت به دیگر پیل‌ها نیاز دارد.
ممکن است در مدت طولانی کار، گرما مشکلاتی چون ناسازگاری عناصر و افت انرژی را موجب شود.
در صورت استفاده از سوخت ناخالص، کار و گرمای بیش از حد موجب رسوب کربن و در ‎‎‎‎نهایت مسمومیت پیل می‌گردد.
۲-۳-۲ میکروتوربین ها
میکروتوربینها عمدتا به عنوان تولیدکنندههای توان در منابع تولید پراکنده استفاده میشوند و در حال حاضر یکی از بهترین گزینه ها جهت استفاده در میکروگریدها به شمار میآیند. امروزه انواع مختلفی از میکرو توربینها با توان تولیدی در محدوده ۲۵ تا ۱۰۰۰ کیلو وات مورد استفاده قرار میگیرند. استفاده از میکرو توربینها در سیستمهای ترکیبی تولید توان الکتریکی و حرارتی^[۱۵] میتواند بازده کلی آنها را در مقایسه با حالتی که تنها برای تولید الکتریسیته استفاده میشوند دو تا سه برابر کند، لذا ادوات مختلفی همچون ژنراتور و تجهیزات الکتریکی برای تولید الکتریسیته با ولتاژ و فرکانس مناسب و نیز مبدلهای حرارتی، چیلرهای جذبی و رطوبت گیرهای هوا جهت کاربردهای حرارتی در کنار میکروتوربینها به کار گرفته میشود (گزارش سازمان انرژی های نو).
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

۲-۳-۲-۱ اساس کار و اجزای اصلی میکروتوربین ها در یک نگاه
میکروتوربینها در واقع توربینهای گازی کوچک هستند که برای تولید الکتریسیته در گسترهی ۲۵ تا ۱۰۰۰ کیلو وات به کار گرفته میشوند. میکروتوربینها معمولاً دارای یک مبدل حرارتی جهت بازیافت انرژی از گاز داغ خروجی جهت پیش گرم کردن هوای فشرده ورودی از کمپرسور میباشند که به این مبدل رکاپوریتور نیز اطلاق میشود. معمولا میکروتوربینها دارای یک کمپرسور هوای گریز از مرکز یا شعاعی هستند که هوای فشرده پیش گرم شده را با سوخت مخلوط نموده و در اتاقک احتراق میسوزاند، گاز داغ حاصل سپس در یک یا دو بخش توربینی منبسط شده که در نتیجه تولید قدرت دورانی مینماید. این قدرت دورانی سپس جهت به حرکت در آوردن کمپرسور و ژنراتور تولید انرژی الکتریکی به کار گرفته میشود. سیکل ترمودینامیکی میکروتوربینها مشابه توربینهای گاز بزرگ (سیکل برایتون) میباشد. در سیکل برایتون هوا با فشار اتمسفر در کمپرسور فشرده شده و سپس در فشار ثابت تحت حرارت قرار میگیرند. در ادامه گاز داغ حاصل از سوزاندن سوخت و هوای فشرده پیش گرم شده منبسط میگردد که قدرت تولید شده توسط انبساط دهنده (توربین) جهت دوران کمپرسور و ژنراتور تولید انرژی الکتریکی مورد استفاده قرار میگیرد. میزان قدرت تولیدی توسط توربین یا انبساط دهنده (که توسط کمپرسور مورد استفاده قرار میگیرد) وابسته به درجه حرارت مطلق گاز عبوری از این دستگاههاست. هرچه درجه حرارت و فشار گاز ورودی به توربین بیشتر باشد راندمان و قدرت مخصوص بیشتری حاصل میگردد. بنابراین برای به دست آوردن قدرت و راندمان مناسب و قابل قبول بایستی دو عامل رعایت گردد: اولا این که توربین یا انبساط دهنده در بالاترین درجه حرارت گاز ورودی قابل دسترس (که محدوده آن توسط قیمت مربوط به مواد استفاده شده در پرهی توربین تعیین میشود) به کار گرفته شود، ثانیا هوا با پایینترین درجه حرارت ممکن وارد کمپرسور شود در واقع روند پیشرفت تکنولوژی در میکروتوربینها به سمت ممکن نبودن استفاده از ترکیبی از حرارت و فشار های بالاتر بوده است. اما در حالت کلی درجه حرارت گاز ورودی به ۱۷۵۰ درجه فارنهایت یا کمتر محدود گردیده تا امکان استفاده از مواد نسبتا ارزان برای چرخ توربین و مبدل حرارتی (رکاپوریتور) فراهم گردد. معمولا برای توربینهای دارای رکاپوریتور نسبت فشار بهینه برای بهترین راندمان کم تر از ۴:۱ میباشد.
میکروتوربینهای موجود در دو کلاس ۱ محوره و ۲ محوره دستهبندی میشوند. در نوع ۱ محوره فقط یک توربین انبساط گاز وظیفه چرخاندن کمپرسور و ژنراتور را به عهده دارد. این در حالی است که نوع ۲ محوره دارای ۲ توربین انبساط گاز میباشد که توربین اول کمپرسور را چرخانده و توربین دیگر که با بهره گرفتن از گاز توربین مربوط به کمپرسور به حرکت در میآید وظیفهی چرخاندن ژنراتور را به عهده دارد.
گازهای خروجی توربین مربوط به ژنراتور مجددا در رکاپوریتور برای پیش گرم کردن هوای فشرده ورودی از کمپرسور مورد استفاده قرار میگیرد. میکرو توربینهای ۱ محوره دورهای بسیار بالا (بیش از ۱۰۰ هزار دور بر دقیقه) دوران نموده و برق تولیدی حاصل ، نوع متناوب با فرکانس بالا میباشد که جهت استفاده صنعتی ابتدا تبدیل به انرژی الکتریکی DC شده و سپس تبدیل به برق متناوب با فرکانس پایین ۵۰ یا ۶۰ سیکل میگردد. این در حالیست که در نوع ۲ محوره انرژی حاصل از انبساط گاز بین دو توربین تقسیم شده و توربین مربوط به تولید انرژی الکتریکی به گونهای طراحی گردیده که در دورهای پایین و با راندمان بالا دوران نماید. در واقع در این نوع توربین تولید انرژی الکتریکی از طریق یک جعبه دنده یک مرحلهی ارزان قیمت به ژنراتور ۵۰ یا ۶۰ هرتزی معمولی متصل میشود.
میکروتوربینها را میتوان در گسترهی وسیعی از کاربردهای مرتبط با تولید توان الکتریکی و حرارتی به کار گرفت. این وسایل در مقایسه با سایر ادوات و تکنولوژی های تولید انرژی دارای ویژگیهای زیر میباشند:
راندمان بالا (هنگام استفادهی هم زمان الکتریسیته و حرارت)
تعداد قطعات متحرک کم
وزن کم
قابلیت استفاده در محل مورد نظر
تولید هم زمان برق و حرارت
آلودگی بسیار پایین محیط زیست
عمر کاری بالا
هزینه تعمیر و نگهداری بسیار کم
قابلیت استفاده از سوخت های مختلف
هزینه پایین تولید الکتریسیته
با توجه به ویژگیهای ذکر شده در بالا استفاده از میکروتوربینها در کاربردهای مختلف تولید توان الکتریکی و حرارتی در محیطهای صنعتی , تجاری و نیز محلهای عمومی روز به روز بیشتر میشود. صنایع استخراج و فرآوری نفت، صنایع شیمیایی، چوب، کشاورزی، کاشی، سرامیک و نیز معادن عمدهترین مراکز صنعتی هستند که فرصتهای مناسبی جهت استفاده از میکروتوربینها را فراهم میسازند. علاوه بر این مراکز دیگری هم چون ساختمانهای اداری مجتمعهای مسکونی، رستورانها، فروشگاه های بزرگ، مجموعه های ورزشی، بیمارستانها، دانشگاهها، مدارس، مراکز استراتژیک و. . . نیز میتوانند از استفاده کنندگان میکروتوربینها باشند.
در حال حاضر می توان از میکروتوربینها در موارد زیر استفاده کرد:
تولید پیوسته توان الکتریکی
در این کاربرد میکروتوربینها به عنوان منابع اصلی تولید الکتریسیته به کار گرفته میشوند. این کاربرد از نظر راندمان شاید مزیت چندانی بر سایر روش های تولید توان نداشته باشد اما اهمیت این موضوع در قابلیت استفاده از آن در محل مورد نیاز میباشد. بدین ترتیب می توان مراکز حساس را از شبکهی اصلی مستقل ساخت و امنیت این مراکز را بالا برد. از طرف دیگر با توجه به قابلیت میکروتوربینها در استفاده از سوختهای مختلف میتوان از آنها به سادگی در نقاط دوردست و مکانهایی که عبور از آن بسیار مشکل است مانند سکوهای نفتی، میدانهای حفاری، تلمبه خانهها، روستاها، مراکز دور افتادهی نظامی و … برای تولید انرژی استفاده کرد.
پیک سایی
در این کاربرد به منظور اجتناب از پرداخت مبالغ سنگین ناشی از ایجاد بار پیک و هزینه های بالای آن از میکروتوربینها استفاده میشود. در برخی از مناطق اجتناب از پرداخت این هزینه ها (در زمان بار پیک ممکن است هزینه ها به ۳ الی ۵ برابر زمان عادی برسد) میتواند سرمایهگذاری انجام شده جهت خرید و نصب چنین تجهیزاتی را از نظر اقتصادی موجه سازد.
تامین نیروی الکتریکی پشتیبان
برخی مصرف کنندگان نیاز به انرژی الکتریکی کاملا قابل اطمینان و همیشگی دارند، مکانهایی همچون تلمبه خانهها، سکوهای نفتی، مراکز مخابراتی و امنیتی ، بیمارستانها، فرودگاهها در زمره این مصرف کنندگان هستند. به همین منظور استفاده از سیستمهایی که در صورت نیاز بتوان آنها را به سرعت وارد عمل نمود در چنین مکانهایی الزامی است. سرعت راه اندازی میکروتوربینها اطمینان بالای آنها و هزینه پایین تعمیر و نگهداری آنها از مزیت های میکروتوربینها برای استفاده به عنوان سیستم پشتیبان میباشند.
بازیابی منابع سوختی
بارزترین نمونه این کاربرد استفاده از گازهای ترش و با قابلیت اشتعال پایین در چاه ها و میادین نفتی و گازی است که در حال معمول بهره اقتصادی ندارند و سوزانده میشوند. میکروتوربینها این قابلیت را دارند که این گازها را به عنوان سوخت، سوزانده و توان و حرارت مورد نیاز در آن محل را تامین کنند (Maribu 2004-2005, 156 ).
کاربرد در سیستم های حمل نقل شهری
اتومبیلهای برقی, پاک و سازگار با محیط زیست بوده و جایگزین بسیار مناسبی برای موتورهای دیزلی یا گازی آلوده کننده میباشند اما عیب عمدهی این ماشینها در مسافتی است که میتوانند با هر بار شارژ باتری ها بپیمایند. امروزه میکروتوربینها به کمک این ماشینها آمدهاند و نیاز آنها را به سیستمهای شارژ باتری قطع کرده و خود وظیفه شارژ را به عهده گرفته است. علاوه بر این میکروتوربینها الکتریسیتهی اضافی را برای سیستمهای تهویه هوا و شتاب دهی سریع آن خودروها فراهم میکنند. در نتیجه در طی روز این خودروها نیازی به شارژ ندارند و در نیمههای شب که مصرف الکتریسیته بسیار پایین میآید میتوانند به شبکه برق سراسری متصل شده و خود راشارژ کنند. این امر سبب میشود که هزینه سوخت این خودروها در مقایسه با سایر سیستمهای دیزلی یا گازی بسیار پایین بیاید. علاوه بر این به دلیل آن که میکروتوربینها با هوا خنک شده و نیازی به روغن ندارند هزینه تعمیر و نگهداری این خودروها بسیار پایین است.
۲-۳-۳ سیستمهای مبدل انرژی باد
قرنها پیش تکنولوژی استفاده از انرژی باد اولین گامهای خود را با ایجاد آسیابهای بادی محور عمودی در ایران در حدود ۲۰۰ سال قبل از میلاد مسیح برداشت (Fleming and Probert 1984, 163-177). پس از آن آسیابهای بادی محور افقی در هلند و حوزه دریای مدیترانه در سالهای ۱۳۰۰ تا ۱۸۷۵ میلادی مورد استفاده قرار میگرفتند. در قرن نوزدهم و در بین سالهای ۱۸۵۰ تا ۱۹۷۰ بیش از ۶ میلیون ماشین کوچک بادی جهت پمپاژ آب در ایالات متحده امریکا استفاده میشد. اولین توربین بادی که از آن برای تولید برق استفاده میشد در سال ۱۸۸۸ میلادی در ایالت اوهایو آمریکا با ظرفیت ۲۵ کیلووات نصب شد (Kaldellis and Zafirakis 2011, 1887-1901). در دوره بین سالهای ۱۹۳۵ تا ۱۹۷۰ میلادی تلاشهایی در کشورهای دانمارک، فرانسه، آلمان و انگلستان برای ایجاد مزارع بادی صورت پذیرفت و نشان داده شد که استفاده از مزارع بادی در مقیاسهای بزرگ میتواند مقرون به صرفه باشد. پس از آن تکنولوژی توربینهای بادی و مزارع بادی رشد گستردهای را به همراه داشت و در ۲۰ سال اخیر انرژی باد به عنوان اصلیترین انرژی تجدیدپذیر توجه همهی کشورهای دنیا را به خود جلب کرده است. در شکل ۲-۴ ظرفیت کل نیروگاههای بادی نصب شده در جهان از سال ۱۹۹۶ تا سال ۲۰۱۰ نشان داده شده است که با رشدی نمایی از حدود ۶ گیگاوات در سال ۱۹۹۶ به میزان ۱۹۴ گیگاوات در سال ۲۰۱۰ افزایش پیدا کرده است (Kaldellis and Zafirakis 2011, 1887-1901).
شکل ۲-۴- ظرفیت کل نیروگاههای بادی نصب شده در جهان از سال ۱۹۹۶ تا ۲۰۱۰

دادستان و همکاران ۱۳۸۴در مقاله­ای باعنوان بررسی سازوکارفرونشست­ها و خطرات ناشی از آن در دشت­های کبودرآهنگ، فامنین و همه کسی(استان همدان) به این نتیجه رسیده است که افت سطح آب زیرزمینی که بیش از ۵۰ متر گزارش شده است که عامل اساسی در شکل­ گیری فروچاله­ها است. همچنین اثرات افت سطح آب زیرزمینی به صورت کاهش در مقادیر نفوذپذیری و تخلخل مفید رسوبات آبرفتی است که قابل جبران نخواهد بود. نویسنده به این مسئله نیز اشاره می­ کند که از اثرات افزایش گرادیان هیدرولیکی ناشی از افت سطح آب زیرزمینی، شستشوی موادریزدانه در داخل رسوبات آبرفتی است که به تدریج توسعه یافته و حفراتی را در اندازه­ های مختلف ایجاد می­نماید که در منطقه می ­تواند باعث فرونشست کلی گردد.فروچاله­های ایجاد شده در منطقه ارتباط مستقیمی با فرسایش­های زیرزمینی دارد که درنتیجه­ی برداشت­های بی­رویه آب رو به تشدید است. از کارهای دیگری که ایشان انجام داده طبقه بندی فروچاله-های منطقه­ کبودرآهنگ و فامنین و همه کسی پرداخت و گفت که فروچاله­های دشت کبودرآهنگ و فامنین از نوع فروچاله­های فرونشستی است و فروچاله­های منطقه همه کسی در کارست­های برهنه و رخنمون شده ایجاد شده است و از نوع فروچاله­های انحلالی-ریزشی است[۲۵]. ثنایی در سال ۱۳۸۴ در مقاله ای با عنوان بررسی بهره برداری از منابع آب زیرزمینی و علل و عوارض جانبی پدیده نشست و ایجاد فروچاله ها در دشت های همدان به موضوع بهره برداری از منابع آب زیرزمینی و برداشت بی رویه از آن اشاره می کند و افت سطح آب زیرزمینی را عامل اصلی ایجاد فروچاله ها را دراین دشت ها می داند و به این نتیجه رسیده است که بهترین راه حل برای جلوگیری از وقوع فروچاله ها کاهش بهره برداری از منابع آب زیرزمینی است که در پی آن در روش های آبیاری در منطقه نیز اصلاحاتی صورت گیرد[۲۶]. ناصری در سال ۱۳۸۴ در مقاله ای باعنوان نگاهی کلی بر پدیده نشست و فروچاله ها در دشت فامنین- همدان میانگین افت سالانه سطح آب زیرزمینی این دشت را در دوره نه ساله حدود سه متر برآورد کرده است و نتیجه گرفته که افت سطح آب زیرزمینی باعث ایجاد نشست و فروچاله می شود که در نواحی مرکزی دشت ها به علت ضخامت قابل توجه رسوبات نشست به صورت عمقی می باشدودر نواحی حاشیه ای دشت ها به علت ضخامت کم رسوبات حرکت عمقی کمتر رخ داده و میزان نشست نیز کمتر است در حالی که حرکات جانبی رسوبات بارزتر می باشد که نمود آن به صورت یک سری ترک ها یا شکاف های کششی با عمق متغیر و موازی با یکدیگر و در امتداد حاشیه دشت ها می باشد و همچنین میزان باز شدگی شکاف ها و مدت زمان سپری شده از شروع نشست و نیز وسعت دشت با هم ارتباط دارند طوریکه هرچقدر دشت وسیعتر و ضخامت رسوبات بخش مرکز ی دشت بیشتر باشد و مدت زمان سپری شده طولانی باشدتعداد و اندازه شکاف های بخش حاشیه ای دشت ها بارزتر است و به این نکته نیز اشاره می کند که اگر این ترک های کششی با اندازه متفاوت در بخش های میانی دشت رخ دهد نشانه بالا آمدگی سنگ بستر است[۲۷].

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

خرسندی آقایی و عبدالی در سال ۱۳۸۵ در مقاله­ای باعنوان بررسی پدیده فرونشینی زمین دشت همدان با دیدگاه متفاوت، مطالعه موردی: فرونشینی زمین طرح تغذیه مصنوعی جنوب نیروگاه به این نتیجه رسیده ­اند که فرونشست زمین در اثر بهره برداری بیش از حد توان آب زیرزمینی آبخوان و آب منابع کارست سنگ کف اتفاق افتاده است. فاکتوروجود لایه ماسه و عناصر دانه ریز در اعماق مختلف زمین دشت همدان پتانسیل جابه جایی و شسته شدن را دارد و به همراه آب زیرزمینی به سهولت نقل مکان نموده که پس از آن حفرات زیرزمینی در ابعاد مختلف به وجود می آید و در نهایت زمین روی حفرات فرو می نشیند[۲۸].طاهری و همکاران در سال ۱۳۸۹ در مقاله­ای باعنوان ارزیابی مخاطرات کارست در ایران با نگرشی بر ماهیت زمین­ شناسی و انسانزادی فروچاله­های همدان به این نتیجه رسیده ­اند که خطرات ناشی از دست­کاری محیط یا تحمیل بار اضافی و تغییر رفتار هیدرودینامیکی یا خود ماهیت تغییر پذیری کارست به صورت­های مختلف از جمله فروچاله­ها خود را نشان می­دهد. ماهیت انسانزادی این فروچاله­ها ناشی از افزایش بهره برداری از آب­های زیرزمینی و به ویژه برداشت بی رویه از سنگ کف کارستی است ، به عنوان یکی از عوامل اصلی ایجاد فروچاله­ها می باشد[۵]. شیری و همکاران در سال ۱۳۹۰ در مقاله ای با عنوان پهنه بندی خطر فروچاله در دشت فامنین- کبودرآهنگ با بهره گرفتن از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) و تحلیل سلسله مراتبی (AHP)؛ با روش تحلیل سلسله مراتبی و با مقایسه­ زوجی عواملی مثل ضخامت رسوبات منطقه ، شیب ، جهت شیب، سنگ شناسی، افت سطح آب زیرزمینی و کاربری اراضی و به دست آوردن وزن هریک از این عوامل و تهیه نقشه پهنه بندی خطر فروچاله به این نتیجه رسیده است که عامل افت سطح آب زیر زمینی در دشت فامنین مهمترین عامل موثر در وقوع فروچاله است و سنگ شناسی به عنوان دومین عامل موثر معرفی شده است[۲۹].
چاوشیان و همکاران در سال ۱۳۹۰در مقاله با عنوان بررسی رابطه افت سطح آب های زیر زمینی وپدیده فروچاله در دشت های کبودرآهنگ و فامنین با روش های زمین آماری در محیط GIS به تحلیل رقوم سطح آب زیرزمینی پرداخته و درون یابی را بهترین روش تحلیل مشخص نموده است وی بهره برداری بی رویه از آب­های زیرزمینی عامل اصلی ایجاد این فروچاله ها می­داند چراکه باعث شست شوی ذرات ریز دانه به سمت درز و شکاف های سنگ بستر و افزایش انحلال پذیری کانال های انحلالی در سنگ بستر کربناته شده که هسته اولیه این حفرات در مرز بین آبرفت و سنگ بستر آهکی تشکیل می شود و به اثرات زیست محیطی این فروچاله­ها از جمله آسیب رسانی به سازه­های عمرانی و زیربنایی وگسترش پهنه­های بیابانی و ایجاد راه­های انتقال آلودگی به منابع آب کارستی اشاره می­ کند و درآخر به این نتیجه رسیده است که هرچه افت سطح آب زیر زمینی بیشتر گردد فروچاله­هایی با عمق بیشتر به وقوع می­پیوندد[۳۰].
سازوکار تشکیل این فروچاله­ها در تمامی این منابع به یک صورت است و همه در نهایت به این نکته اشاره کرده ­اند که عامل اصلی در ایجاد این فروچاله­ها پایین روی سطح ایستابی است که تحت تاثیر استفاده بی رویه از منابع آب های زیزمینی است . اگرچه مکانسیم ایجاد بعضی از فروچاله­ها کاملا متفاوت است ولی در نهایت همه به صورت یک حادثه غیرمترقبه شناخته شده ­اند.بعضی از فروچاله­ها از ریزش سقف غارها ناشی می­شوند که پدیده کارستیفیکاسیون در زیر زمین نقش اصلی را در ایجاد این پدیده به عهده دارد. با توجه به فرضیات ارائه شده در تمام این مقالات ، پایین رفتن سطح آب زیرزمینی، انحلال سنگ بسترآهکی به کمک گازهایی مانند دی اکسید کربن عوامل اصلی در ایجاد فروچاله­های دشت­های استان همدان می­باشد.
۱-۴ اهداف تحقیق
هر تحقیقی باید هدفی داشته باشد . در این تحقیق نیز اهدافی دنبال می­ شود که به شرح زیر است:
۱.شناسایی عوامل ایجاد کننده­ فروچاله­ها
۲.شناسایی مکانیسم تشکیل فروچاله­ها

1. 1. ۳. ارائه یک طبقه بندی از انواع فروچاله­های دشت کبودرآهنگ

۴ ترسیم نقشه ژئومرفولوژی دشت کبودرآهنگ
۱-۵ روش جمع آوری داده ­ها
روش های جمع آوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای و داده های چاه های منطقه اعم از چاه های اکتشافی و پیزومتر وچاه های بهره برداری است.
۱-۶ روش تجزیه وتحلیل
.ابتدا نقشه های زمین شناسی ۱:۲۵۰۰۰۰و ۱:۱۰۰۰۰۰ دشت کبودرآهنگ مورد بررسی قرار گرفتند . در این نقشه ها گسل های منطقه شناسایی شدند. چراکه یکی از فرضیه ها تاثیر گسل در ایجاد فروچاله ها است. با نرم افزار ۱۰ArcGIS برا ی مشخص کردن تاثیر گسل Buffer زده شد و مشخص شد در Buffer 4000متر تعداد ۱۱ فروچاله در محدوده Buffer قرار گرفتند ولی با توجه به فاصله زیاد فروچاله از گسل نمی­ توان تاثیر گسل را مشخص کرد بنابراین نتایج بررسی های اکتشافی سازمان زمین شناسی همدان مورد توجه قرارگرفته و با بهره گرفتن از اطلاعات این سازمان مشخص شده که بستر منطقه به دلیل تاثیر تکتونیک گسل دچار درزوشکاف شده است و با توجه به گسل های منطقه ، رخداد فروچاله توجیه شده است. سپس به بررسی افت سطح آب زیرزمینی پرداخته شد و برای این کار تخلیه سالانه چاه های عمیق ونیمه عمیق منطقه در نظر گرفته شد طوری که ساعت کارکرد سالانه چاه ها در میزان دبی ضرب شد تا میزان تخلیه به دست آمد و با بهره گرفتن از نرم افزار۱۰ ArcGISیک پهنه بندی انجام شد. پهنه بندی مورد نظر با بهره گرفتن از روش کریجینگ انجام شد . در این روش برای پهنه بندی از نقشه های پیش بینی این روش استفاده شد .سپس به شبکه بندی ۵*۵ پرداخته شد و مشخص گردید که در هر شبکه چه مقدار تخلیه وجود دارد . بعد از اینکه نقشه پهنه بندی تخلیه ترسیم شد با بهره گرفتن از این روش به ترسیم نقشه افت سطح آب زیرزمینی پرداخته شد. برای ترسیم این نقشه ها ابتدا از داده چاه های پیزومتری منطقه استفاده شد با توجه به ارتفاع این نقاط چاه از سطح دریا مقدار ارتفاع را از مقدار مشاهده شده برای ماه شهریور کم نموده تا ارتفاع سطح آب زیرزمینی از سطح دریا مشخص شود .سپس با روش کریجینگ دوباره پهنه بندی انجام شد و خروجی نقشه­ها به صورت خطوط تراز بود برای ترسیم نقشه هم تراز آب زیرزمینی از دوره ده ساله ۱۳۸۰-۱۳۹۰ استفاده شد و با بهره گرفتن از داده شهریور سال ۸۰ و ۹۰ نقشه تراز رسم شد و این دونقشه باهم مقایسه گردید و میزان افت سطح آب زیرزمینی مشخص شد. .
فصل دوم
مبانی نظری
مقدمه
اصطلاح کارست با اشکال پیچیده زمین­ شناسی و خصوصیات هیدروژئومورفولوژیکی شناخته شده است. کارستی شدن واکنشی به سنگ­های انحلال پذیر شامل سنگ آهک ، دولومیت، ژیپس ، هالیت و کنگلومرا است. قابلیت انحلال سنگ و فرایندهای گوناگون زمین­ شناسی در طول زمان شماری پدیده و چشم انداز ایجاد می­ کند که ویژگی­های منحصر به فرد دارند و اصطلاح کارست معرف این نواحی است. این یک تعریف مختصر از کلمه کارست است چرا که کارست نتیجه فرایندهایی است که در سنگ های گوناگون و شرایط آب و هوایی ولایه­های زمین شناسی متنوع اتفاق می­افتد[۳۱].
۲-۱ اشکال کارستی
نتیجه کارستی شدن ایجاد یک مورفولوژی یا زمین ریخت شناسی ویژه است که مناطق کارستی را از نواحی غیر کارستی جدا می­ کند. پدیده ­های ژئومورفولوژی کارست که در مناطق کارستی معمول هستند، عبارتند از:
۲-۱-۱ کارن­ها
کارن یک اصطلاح آلمانی است که شامل گروهی از اشکال انحلالی کوچک مقیاس می­ شود که درسطح سنگ آهک و دولومیت در روی زمین و یا در داخل غارها ایجاد می­شوند. کلمه فرانسوی لاپیس^[۱۲] و کلمه اسپانیایی لاپیز^[۱۳] به همان معنی­ هستند[۳۲]. کارن­ها در سنگ آهک­ها ۲تا۴ متر عمق و ۰.۱تا۱ متر هم عرض دارند. در مواردی، عمق آنها به ۵ متر هم می­رسد. این اشکال وقتی که در امتداد درز و شکاف­ها شکل می­گیرند، کارن شکافی نامیده می­شوند. اغلب موارد الگوی مورب دارند که تشکیل یک شبکه شطرنجی را می­دهد.آنها در نوع خود بسیار کمیاب و با ابعاد کوچک هستند[۳۱]
۲-۱-۲دره­های خشک
دره­های خشک بیشتر شبیه به دره­های رودخانه­ای هستند که سطح کانال آنها در کف کم است. آنها در سنگ­های مختلف شکل می­گیرند و البته در مناطق کارستی چشم­اندازی عموما غالب هستند. دره­های خشک در رودخانه­های جاری با سنگ­ کف ناتراوا در مناطق کارستی شکل می­گیرند،البته شکل اولیه آنها در سطح زمین قابل ردیابی است.بسیاری از دره­های خشک کم­عمق هستند ومانند یک حوضه­ی کاسه مانند گسترده می­شوند.دره­های خشک کوچکتر در بالادست دره­های خشک بزرگتر ودره­ی رودخانه­های دائمی ایجاد می­شوند. وقتی که پوشش ناتراوای سطحی به کمک فرسایش برداشته می­ شود جریان رودخانه با کمک انحلال در سنگ آهک کم مقاومت رسوخ می­ کند، پس از این طریق آب رودخانه خود را به شبکه زیرزمینی می­رساند و دره­های معلقی شکل می­گیرد که در مناطق کارستی بسیارند[۳۲] دره­های خشک جریان­های دائمی یا موقتی هم ندارند.در اصل این دره­ها با کمک انحلال و در طی فرایند کارستی شدن شکل می­گیرد. ترکیب لیتولوژی و فعالیت­های تکتونیکی نقش مهمی در تشکیل دره­های خشک دارند . دره­های فعال در جایی که سنگ­های کربناته با بالا آمدن در نتیجه فعالیت تکتونیکی به دره­ی خشک تبدیل می­شوند. تشکیل آنها مستقیما با پیشرفت مراحل کارستی شدن مرتبط است. به این ترتیب که طی فرایند کارستی شدن اب به طور فعال از میان سنگ های انحلال پذیر دارای مقاومت کم عبور کرده و دره­­ی خشک شکل می­گیرد. لیتولوژی و فعالیت تکتونیکی نقش عمده­ای در تشکیل دره­های خشک دارد. به صورتی که دره­های فعال (دارای جریان آب) می ­تواند در اثر بالا آمدن تبدیل به دره­های خشک شوند[۳۱].
۲-۱-۳ چاه­های کارستی
چاه­های کارستی یا ژاماس که یاماس هم گفته می­ شود، چاه­های عمودی یا نیمه عمودی هستند که با سطح زمین در ارتباط­اند. آنها در مناطق دارای سیستم درزه­های عمودی واقع هستند و با پیشرفت مراحل کارستی شدن توسعه یافته و بزرگ می­شوند. معمولا می­توان آنها را در امتداد گسل ­ها پیدا کرد. قطر این چاه­های عمودی به ۱۰ متر هم می­سد. توسعه عمقی آنها زیاد بوده و تا عمق ۶۵۸متر هم گزارش شده ­اند. در منطقه کارست­های دیناریک در کشور بوسنی هرزگوئین یاماس­ها رایج­ترین پدیده ژئومورفولوژیکی کارست هستند[۳].
۲-۱-۴ غارها
غار­ها اشکال کارستی هستند که کمتر از یاماس­ها متداول­اند. غار در واقع یک تونل یا راهرو زیرزمینی است که به صورت افقی یا با مجرای دارای شیب ملایم توسط یک دهانه و یا بیشتر با سطح زمین ارتباط دارد. در غارها و سایر مجاری کارستی لایه ­ها اغلب توسط گسل و یا درزه­ها قطع شده ­اند. طول آنها متفاوت بوده و دارای سیستم­های طولانی از مجاری انحلالی هستند[۳]
۲-۱-۵پولیه یا پولژه
پولیه یک دشت بزرگ، معمولا دارای شکل کشیده، به صورت چاله­ای بسته با کف مسطح است. پولیه دارای اسامی محلی زیادی شامل پلانس^[۱۴] در ایالتی در فرانسه، وانس^[۱۵] در مالزی و بوجوس^[۱۶] در کوبا است. رودخانه­های فصلی یا دائمی که به داخل پولیه وارد می­شوند، آن را به دریاچه­ای تبدیل می­ کنند، با توجه به سیستم درزو شکاف و چاه­های مکنده یا پونور آب دریاچه اگرچه با سرعت کمتر ولی تخلیه می­ شود[۳۲] در مناطق کارستی پولیه به اراضی فرورفته­ای اطلاق می­ شود که کف آن تقریبا مسطح است. این فرورفتگی­ها عموما در امتداد خطواره­های تکتونیکی منطقه قرار دارند و ابعاد آنها متفاوت می­باشد قطر چنین فرورفتگی­هایی به ۶۰ کلیومتر هم می­رسد. کف آنها اغلب توسط آبرفت­ها پوشیده شده است[۳]
۲-۱-۶ دشت کارستی
دشت تقریبا افقی در سنگ­های کارستی می­باشد که ممکن است پاره­ای از ساختمان­های زمین­ شناسی را قطع کرده باشد[۳].نواحی بزرگ سطحی هستند که اساسا از سنگ­های آهکی با پوششی از رسوبات ناپیوسته تشکیل شده است[۳۳].
۲-۱-۷ طاق طبیعی
طاق­ها یا پل­های طبیعی به کمک فرسایش ایجاد می­شوند و در مناطق کارستی نسبت به جاهای بیشتر یافت می­شوند. در مناطق کارستی سه مکانیسم برای تشکیل این طاق­های طبیعی وجود دارد. اول، یک رودخانه ممکن است در مسیر خود از یک نوار باریک سنگ آهکی عبور کند و آن را قطع کند.دوم، سقف یک غار ممکن است تا جایی ریزش کند تا اینکه پایدار شود. سوم، رودخانه­ها ممکن است تغییر مسیر دهند.این اتفاقات درجایی است که یک یا هر دو طرف دیواره­ی غار مئاندری توسط رودخانه­ای مورد تهاجم قرار گیرد[۳۲].
۲-۱-۸ پنجره­های کارستی
قابلیت انحلال سنگ­های آهکی و نیز وجود سیمان انحلال پذیر در ماسه­ سنگ­ها حفراتی ایجاد می­ کند که موجب تشکیل پنجره­های کارستی خواهد شد[۳].
۲-۱-۹ پونورها یا چاه­های مکنده
پونورها یا چاه­های مکنده یکی از اشکال تیپیک در مناطق کارستی است و نقاط مهم هیدروژئولوژیکی و ژئوتکنیکی هستند. مشکلات مخازن آبی و سدها در ارتباط با انواع مختلف پونورها است. توسعه پونورها در ارتباط با سیستم درزه­ها، گسل­ها، فعالیت شیمیایی و مکانیکی آب در بسترسنگ آهکی است . پونورها چاه­هایی عمودی هستند و اغلب در محیط پولیه­ها و ساحل رودخانه­هایافت می­شوند و دارای ارتباط مستقیم و همزمان با سطح زمین وسیستم زهکشی زیرزمینی هستند. پونورها سیستم آب زیرزمینی را نیز تقویت می­ کنند[۳۱]
۲-۲فروچاله­ها
فروچاله­ها که به آبفروچاله نیز موسوم هستندو در بعضی موارد دولین هم نامیده می­­شوند، در نتیجه فعالیت شیمیایی آب تشکیل می­شوند. در سنگ­های آهکی، در محل­هایی که دو گسل یا بیشتر از دو گسل وجود دارد بیشترین امکان برای کارستی شدن و ایجاد فروچاله­ها فراهم می­گردد. به همین دلیل فروچاله­ها در زون­های گسله فراوان هستند. این پدیده کارستی از ریزش سقف غارها در اثر اعمال بار حاصل از وزن مواد بالایی و بالاخره جریان یافتن آب به درون آنهاست. تعداد فروچاله­ها با توجه به شرایط زمین­ شناسی، توپوگرافی و نیز میزان کارستی شدن متغیر است.فروچاله­ها به اشکال گوناگون از جمله قیفی شکل، به صورت چاه عمودی و نیز گودی های دراز دیده می­شوند.عمق آنها ممکن است زیاد باشد و به چندین ۱۰۰ متر برسد. گاهی ضخامت مواد نهشته شده در فروچاله به ۱۵۰ متر می­رسد که شامل قطعات سنگی، ریگ، ماسه، سیلت و رس است[۳].
۲-۲-۱طبقه بندی فروچاله­ها
فروچاله­ها به وسیله گروهی از فرایند­های داخلی توسعه می­­یابند، که این فرایند شامل انحلال سنگ­بستر، ریزش سنگ، آب­شویی خاک به سمت داخل زمین و ریزش خاک است. یک یا چندتا از این فرآیندها یک فروچاله ایجاد می­ کند. طبقه بندی اصلی از فروچاله­ها دارای شش نوع اصلی است که هرکدام با توجه به فرایند غالب توسعه می­یابند، مهمترین مشخصات آنها در جدول زیر آمده است[۲]
جدول۱.۲شش نوع فروچاله،با نیمرخ عرضی و پارامترهایی برای هر نوع؛[۲۲]

انحلال سطحی پایین رونده
سنگ­ آهک، دولومیت، ژیپس، نمک
لندفرم­های پایدار که بیشتر از ۲۰۰۰۰هزار سال برای تشکیل لازم دارند.
بیشتر از ۱۰۰۰ متر عرض و ۱۰۰متر عمق

تجربه نشان داده است که مقادیر نسبتا بزرگ αبهترین نتیجه را دارد و اکثر موفقیت های گزارش شده از مقادیر بین و استفاده کرده اند .
۴-۲-۶ تعداد تکرار در هر دما
تعداد تکرار در هر دما معمولا مرتبط با اندازه همسایگی یا گاهی فضای جواب است و ممکن است برای دماهای مختلف متفاوت باشد. یک روش این است که تعداد تکرار ثابتی در هر دما داشته باشیم.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

روش دیگر این است که به صورت پویا تعداد تکرارها، با پیشروی الگوریتم تغییر یابد. به عنوان مثال مهم است که در دماهای پایین تر، زمان بیشتری صرف کنیم .[۵۶]
۴-۳ شرح کلی رو ش حل ابتکاری
همان طور که گفته شد، الگوریتم حل ابتکاری از دو مرحله تشکیل شده است. در مرحله ی اول که در بخش ۴-۴ به تشریح آن خواهیم پرداخت، هدف یافتن بهترین نحوه توزیع آمبولانس ها در مراکز و تخصیص بیماران به بیمارستان ها و مراکز در هریک از دوره های زمانی است.
پس از پایان مرحله ی اول و یافتن بهترین نحوه توزیع آمبولانس ها در هریک از دور ه های زمانی، در ادامه و در مرحله ی دوم با بهره گرفتن از الگوریتمی که در بخش ۴-۵ معرفی خواهد شد سعی در یافتن نحوه بازآرایی مناسب برای آمبولان سها در دوره های زمانی متوالی خواهیم داشت. در شکل ۴-۱ مراحل کلی الگوریتم ارائه شده مشاهده می شود.
شــروع
تعیین پارامترهای مسئله و الگوریتم
دور اول را در نظر می گیریمt=1) (
با بهره گرفتن از الگوریتمSA1 وSA2 بهترین نحوه تخصیص توزیع آمبولانسها و تخصیص بیماران را برای دوره Tمی یابیم
آیا تمامی دوره ها بررسی شده ؟
با بهره گرفتن از الگوریتم حریصانه نحوه بازارایی تعیین می گردد.
پایان
t=t+1
شکل ۴-۱ فلوچارت الگوریتم ابتکاری ارائه شده
۴-۴ مرحله ی اول: توزیع آمبولانس ها و تخصیص بیماران در هر دوره
به این منظور اقدام به تعریف دو الگوریتم شبیه سازی تبرید ( SA2و ۱ SA) نمودیم که الگوریتم SA2 به عنوان یک زیرالگوریتم در SA1 اجرا میشود. پارامترهای الگوریتم اول را با α۱ و L1 ،T1 و پارامترهای الگوریتم دوم را با α۲ و L2 ،T2 نشان می دهیم.
در ادامه ابتدا به شرح الگوریتم SA1 و پس از آن الگوریتم SA2 را توضیح می دهیم.
۱-۴-۴ الگوریتم SA1
هدف از اجرای الگوریتم SA1 یافتن بهترین نحوه توزیع آمبولانس در بین مراکز EMS در دوره زمانی فعلی است. مراحل اجرای این الگوریتم در شکل ۴-۲ آمده است.
جواب اولیه
در ابتدا می بایست یک جواب اولیه برای این الگوریتم ارائه دهیم. به این منظور گام های زیر را انجام می دهیم. گام اول: برای هر مرکز خدمات فوریت های پزشکی، شاخص ، DH1(j) که این شاخص بیان گر اولویت مراکز EMS برای دریافت آمبولانس می باشد، تعریف می شود. این شاخص حداقل مقدار میان دو مقدار زیر است:
*مجموع تقاضاهای موجود در دوره که در فاصله ی زمانی از این EMS قرار دارند و می بایست به بیمارستان منتقل شوند.
* مجموع ظرفیت بیمارستان هایی که با این مرکز در ارتباط هستند.
تعیین پارامترهای برنامه برای الگوریتم (تعداد تکرار در هر دما فاکتور خنک سازی و دمای پایانی )
جواب اولیه آمبولانس ها بین مراکز را بدست آورید و با بهره گرفتن از الگوریتم SA2 تابع هدف آنرا محاسبه کنید
جواب جدید را با توجه به ساختار همسایگی ایجاد کنید و با بهره گرفتن از SA2 تابع هدف آن را محاسبه کنید
تفاوت تابع هدف جواب جدید قبلی ∆Fرا محاسبه کنید
∆F>0
به هنگام سازی مقادیر بهترین جواب و بهترین تابع هدف
جواب پذیرفته می شود
آیا به اندازه کافی L2 در دمای فعلی جستجو شده است ؟
دمای پایانی؟
محاسبه احتمال
کاهش نما یا برنامه نیرید
پایان الگوریتم
خیر
پذیرفته می شود ؟
بله
خیر
بله
شکل ۴-۲ فلوچارت الگاریتم SA1
خیر
بله
پس از تعیین این شاخص، گام های دوم و سوم را تا زمانیکه تمامی آمبولانس ها به مراکز EMS تخصیص یابند، ادامه می دهیم.
گام دوم: با بهره گرفتن از تکنیک چرخ رولت^[۷۲] که مقادیر آن بر اساس شاخص DH1(j) محاسبه شده اند، یکی از مراکز EMS را انتخاب می کنیم.
گام سوم: در صورتیکه ظرفیت مرکز EMS انتخاب شده در گام دوم از نظر تعداد آمبولانس ممکن برای تخصیص به آن، تکمیل نشده باشد یک آمبولانس به آن تخصیص داده می شود و از تعداد آمبولانس های موجود یکی کم می شود.
به عنوان مثال فرض کنید ۲۰ آمبولانس و ۵ مرکز خدمات فوریت های پزشکی داشته باشیم، یک جواب ابتدایی برای این مثال که به صورت تصادفی ایجاد شده است، می تواند به صورت جدول زیر باشد.

۱-۱- مقدمه
امروزه، علی رغم پیدایش و رشد نظریه مدیریت گرایی و به کارگیری روش های هدایت بخش خصوصی در بخش دولتی، هنوز هم معنی گرفتن بوروکراسی با نظام اداری دولتی در نگاه عامه مردم و در درون سازمان های دولتی بسیار ریشه دار و قوی است، به طوری که وقتی مردم میگویند بوروکراسی غالباً منظور آنها بخش دولتی است (بیثام^[۱]، ۱۹۸۷). از سویی شکل سازمانی بخش بازار، بنگاه یا شرکت است، شکل سازمانی دولت دیوان سالاری است و شکل سازمانی جامعه مدنی نیز سازمانهای غیردولتی است که آن را سازمان جامعه مدنی یا سازمان غیردولتی یا مردم نهاد مینامیم. از آنجا که در دیوان سالاری دولتی و بنگاههای اقتصادی جای محدودی برای تعامل ارتباطی بین افراد و گروه ها وجود دارد، مفهوم جامعه مدنی و سازوکارهای آن در اکثر کشورهای دنیا، به جایگاه والایی رسیده و هر روز، رو به گسترش و عمیق شدن است و تقابل منطق جامعه مدنی که بر اساس ارتباط و همبستگی استوار است با منطق دیوان سالارانه، اقتدارطلبانه، غیردمکراتیک قهرآمیز دولت به یکی از مضامین عمده در متون معاصر تبدیل شده است (چاندک^[۲]، ۱۹۹۸).

از سویی میتوان گفت که در سازمانهای مردم نهاد^[۳]، خصوصی^[۴] و دولتی^[۵] مدیران نقش مهمی را بر عهده دارند و باعث افزایش بهره وری در سازمان میشوند و نقش متغیرهای کفایت اجتماعی و راهبردهای تنظیم شناختی هیجان در افراد و به خصوص در مدیران سازمانهای مردم نهاد و دولتی نقش بیشتری دارد. در زمینه کفایت اجتماعی^[۶] پژوهشگران تا حدود زیادی تواناییها و سازه های مربوط به کفایت اجتماعی را با اصطلاحهای محدود و منحصر به تکلیف (برای مثال: مهارتهای حل تعارض با همسالان) تعریف کرده اند. هر چند این رویکرد به وضوح محاسن و مزایایی دارد، کمتر ما را به تعریفی عموماً کاربردپذیر از مهارتها و کفایتهایی که محور کفایت اجتماعی هستند رهنمون میسازد. فلنر، لیس و فیلیپس^[۷] (۱۹۹۰) با گذر از چندین سطح تحلیل درصدد برآمدند مقوله های فراگیر یا بنیادی کفایت هایی را که عناصر ذاتی رشد همه انسانها هستند، تعریف کنند. در مدل چهار بعدی کفایت اجتماعی ارائه شده توسط آنها، کفایت اجتماعی یکی از سازه های اصلی بهداشت روانی تلقی شده است که در بررسی آن، باید به تبادلهای شخص- محیط با نظمها و ترتیبات فرهنگی و بوم شناختی زمینه های رشدی را در نظر گرفت. همین طور این سازه خود مرکب از چهار دسته از مهارت های شناختی، رفتاری، هیجانی و انگیزشی است. هر کدام از این مهارتها، معرف مجموعهای از مولفه ها یا عناصر هستند(کندال و برازول^[۸]، ۱۹۹۳).
از سویی تنظیم هیجان به صورت فرایندهایی که از طریق آن، افراد میتوانند بر اینکه چه هیجانی داشته باشند و چه وقت آنها را تجربه و ابراز کنند، توصیف شده است (گروس^[۹]، ۲۰۰۷). گارنفسکی و گرایچ^[۱۰] (۲۰۰۶) در این زمینه معتقدند هر گونه نقص در تنظیم هیجانات میتواند فرد را در قبال مشکلات روانشناختی آسیبپذیر سازد. در واقع تنظیم هیجان نقش برجستهای در تحول فرایندهای فیزیولوژیکی، رفتاری و شناختی دارد و به تمام سبکهای شناختی اطلاق می شود که هر فردی از آن به منظور افزایش یا کاهش و یا حفظ هیجان خود استفاده می کند (گروس، ۲۰۰۲). تنظیم هیجان بیشتر از دو چهارچوب مهم بررسی میشوندکه عبارتند از: ۱- راهبردهای تنظیم هیجان که قبل از وقوع حادثه یا در آغاز بروز آن فعال می شوند. ۲- راهبردهایی تنظیم هیجان که پس از بروز حادثه و یا بعد از شکل گیری هیجان فعال می شوند. راهبردهای تنظیم هیجان که قبل از وقوع حادثه فعال میشوند در کنترل هیجان منفی حوادث نقش مهمی دارند، زیرا موجب تفسیر واقعه به نحوی میشوند که پاسخهای هیجانی منفی را کاهش میدهد (گروس، ۱۹۹۸).
از آنجایی که مطالعه کفایت اجتماعی و تنظیم شناختی هیجان نه فقط از لحاظ فهم شرایط کار و پویایی آن اهمیت دارد، بلکه پیش بینی کننده اثربخشی سازمان، تعهد سازمانی و ارتباطات انسانی خواهد بود. بنابراین مدیران کارآمد به منظور سلامت سازمان متبوع خود، نیازمند این ویژگیهاست. بر همین اساس مدیران برای سلامت سازمانی نقش راهبردی و سرنوشتسازی بر عهده دارند. صاحبنظران علم مدیریت بر این باورند که انتخاب مدیران کارآمد، مطلع و آگاه که بتواند سلامت و تعهد سازمانی را افزایش دهد، باید دارای کفایت اجتماعی و توانایی تنظیم هیجانی باشند.
۱-۲- بیان مساله
گسترش ارتباطات و حوزه اطلاعات و اهمیّت تخصصگرایی باعث شده که به دنبال راهی برای تعامل میان کسانی که تاثیر مستقیم و یا غیر مستقیم در اداره جامعه دارند، باشیم. امروزه موضوع نقش و جایگاه مراکز غیردولتی را در جامعه مدنی را با بخش سازمانها و مراکز غیردولتی (به اصطلاح بخش سوم) مترادف میدانند. سازمانهای غیر دولتی با عناوین مختلف و ویژگیهای مشابه تقریباً در همه کشورهای توسعه یافته و کمتر توسعه یافته جهت کاهش معظلات اجتماعی و بهبود کیفیت زندگی در سطح محلی، ملی، بینالملی فعال میباشند. این مراکز به خاطر مردمی بودن خود از سطح بالایی از نفوذ اجتماعی برخوردارند، امتیازی که سایر دستگاه ها و مراکز دولتی به راحتی نمیتوانند به آن دست یابند. اکنون مراکز غیر دولتی به طور دایم در مباحث مربوط به ارائه خدمات، مشاوره، جنبشهای اجتماعی، بشر دوستی، اعمال خیریه، ایجاد جامعه مدنی و کارآفرینی اجتماعی مورد استفاده قرار میگیرند (شاه بهرامی، پیشگاهیفر، زالپور و بختیاری، ۱۳۸۹).
بسیاری از مردم، مراکز غیر دولتی را ارگانهایی میدانند که به شکل کارآمد و انعطافپذیر^[۱۱] به نیازهای اجتماعی پاسخ میدهند و به ارائه خدمات اجتماعی کمک میکند. ما در کشوری زندگی میکنیم که به مانند سایر کشورهای در حال توسعه با معضلات و مشکلات اجتماعی متعددی دست به گریبان است و دولت به تنهایی نمیتواند از پس تمام این معضلات برآید، در اینجاست که مراکز غیر دولتی میتوانند به عنوان مکمل و تکمیل کننده دولت برای رفع این مشکلات به یاری دولت آمده و در رفع آنها به دولت کمک کنند (مقیمی، روستا، حیدری، ۱۳۸۷).
آنچه اصطلاحاً در کشور ما سازمان مردم نهاد خوانده میشود و درباره آن داوری میگردد، نزد همگان تصویر دقیق و روشنی ندارد، انواع سازمانهای مردم نهاد ممکن است به صورت انجمنهای گوناگون، سازمانها، نهادها، بنیادها، مؤسسهها، تعاونیها، باشگاهها، گروه ها و هئیتها باشند. با توجه به اینکه سازمانهای مردم نهاد دارای اساسنامه، ساختار حقوقی مدوّن و مصوب، مسؤلان، مقامات اداره کننده، اعضا اعم از اصلی، وابسته و غیره هستند و از مقررات و رویه های مشخصی تبعیت میکنند در نقطهای که به ثبت رسیدهاند، ممکن است به گونهای از الزامات عام یک کشور هم تبعیت کنند.
معمولاً در مقایسه با سازمانهای خصوصی و دولتی، رفتارسازمانی منعطفتری دارند و جنبه غیر رسمی به میزان چشمگیری بر سازمان رسمیشان سایه میافکند. آنچه سبب گردیده داوری علمی درباره این سازمانها مشکلتر شود، تنوع این گونه مؤسسات از نظر ساختار اجتماعی، موقعیت حقوقی، ترکیب اعضا، انگیزههای فعالیت، رابطه آنها با جامعه و گروه های مختلف، رابطه آنها با دولت و نهادهای حکومتی، ساختار سیاسی آنها، منابع مالی، گردش واقعی و نانوشته امور جاری آنهاست (مقیمی، ۱۳۸۳).
سازمانهای مردم نهاد از نهادهای جامعه مدنیاند و به همین دلیل در غیاب یک ساختار دموکراتیک در فضای عمومی جامعه وجود دارند. این مؤسسات با اینکه از قالب سازمانها و نهادهای غیردولتی تبعیت میکنند، بر همین اساس در حکم شعبههای غیر رسمی از ادارات دولتی به حساب میآیند و بدون هماهنگی با ساختار حکومتی نمیتوانند باقی بمانند، حتی اگر از تمامی صافیها عبور کرده باشند. بنابراین ارتباط مردم با حکومت و دستگاه های دولتی و رشد مشارکتهای هر بیشتر آنان از طریق نهادها و سازمانهایی صورت میگیرد که به سازمانهای مردم نهاد معروف شدهاند. در واقع ویژگیهایی نظیر نداشتن وابستگی به ساختار دیوانسالارانه و منابع عمومی دولت، داوطلبانه و دموکراتیک بودن، آنها را از سازمانهای دولتی متمایز میکند (مقیمی، ۱۳۸۴).
سازمانهای غیر دولتی برای رسیدن به اهداف گوناگونی فعالیت میکنند و معمولاً در جهت پیشبرد اهداف سیاسی یا اجتماعی اعضا در حرکت هستند. من باب مثال به بهبود وضعیت محیط زیست، تشویق گروه ها و مردم به رعایت حقوق بشر، بالا بردن سطح رفاه اقشار محروم و آسیبپذیر یا مطرح ساختن یک برنامه مشترک و دسته جمعی میتوان اشاره کرد. تعداد این قبیل سازمانها بسیار زیاد است و اهداف آنها طیف وسیعی از موقعیتهای سیاسی و فلسفی را در بر میگیرد (بابا مرادی، ۱۳۸۴).
از سویی در عصر حاضر موفقیت نهادها و سازمان‌های خصوصی و دولتی تا حد زیادی به کارایی^[۱۲] و اثربخشی مدیریت^[۱۳] بستگی دارد. نیاز به مدیریت و رهبری در همه‌ی زمینه‌های فعالیت اجتماعی محسوس و حیاتی است (میرکمالی، ۱۳۷۴). در واقع عملکرد مدیر نقش حساسی در پیشبرد اهداف حمایتی جامعه دارد. مدیران باید وظایف و کارکردهای فراوانی را مانند برنامه‌ریزی، سازماندهی، حل مشکل ارتباطات را در عمل به کار گیرند تا بتوانند سازمان‌های تحت مدیریت خود را هدایت و رهبری کنند. در حقیقت اثر بخشی و کارایی مدیران است که در دستیابی به اهداف از قبل تعیین شده تأثیر می‌گذارد (جعفری، ۱۳۷۸).
واضح است که تعالی، پیشرفت و ترّقی جامعه تقریباً بدون وجود سازمان‌های انسانی غیر ممکن است. فلسفه وجودی اکثر سازمان‌ها این است که بتوانند خواسته‌های متنوع انسان‌ها را محقق ساخته و از طرفی دیگر، سازمان‌ها بدین منظور که بتوانند به اهداف از پیش تعیین شده خویش جامه عمل بپوشانند، به نیروی انسانی متخصص و کارآمد نیازمند بوده و هستند. از سویی متخصصان و صاحبنظران علم مدیریت معتقدند که امروزه بخش عمده‌ای از اوقات انسان‌ها در سازمان‌ها سپری می‌شود و این مدیران هستند که با ایجاد فضای سازمانی مناسب و دلپذیر کردن محیط حاکم در سازمان، باعث می‌گردند که کارکنان با میل و رغبت بیشتری در کار خود حاضر شده و زمینه‌های موفقیت خود و سازمان را فراهم سازند و همچنین به ازدیاد کارایی و افزایش اثربخشی سازمانی دسترسی یابند (شعبانی بهار، امیرتاس، تندنویس و مشرف جوادی، ۱۳۸۳).
بنابراین امروزه یکی از مسائلی که مدیران در سازمانهای مردم نهاد، خصوصی و دولتی باید از آن بهرمند باشند. کفایت اجتماعی است. کفایت اجتماعی توانایی عملکرد انسان در اجرای استقلال شخصی و مسئولیت پذیری اجتماعی است. فلنر، لیس و فیلیپس (۱۹۹۰) معتقدند که کفایت اجتماعی چهار مؤلفه دارد: الف) مهارتهای شناختی^[۱۴] که شامل خزانه اطلاعات و مهارتهای پردازش و کسب اطلاعات، توانایی تصمیمگیری، باورهای کارآمد و ناکارآمد و سبکهای اسنادی است (کندال و برازول^[۱۵]، ۱۹۹۳). ب) مهارتهای رفتاری^[۱۶] به عنوان مؤلفه مهم دیگر کفایت اجتماعی است. وقتی شخص برای رسیدن به یک نتیجه دلخواه رفتاری را بر میگزیند، باید آن رفتار در دسترس باشد. مذاکره، ایفای نقش، ابراز وجود، مهارتهای محاورهای برای شروع و تداوم تعاملهای اجتماعی، مهارتهای فراگیری و یادگیری رفتار دوستانه با دیگران، از مؤلفه های اصلی مهارتهای رفتاری تلقی گردیدهاند. ج) مهارتهای هیجانی^[۱۷] مؤلفه سومی است که برای برقراری روابط مثبت با دیگران، ایجاد و گسترش اعتماد و روابط حمایتی دوجانبه، شناسایی و پاسخدهی مناسب به علائم هیجانی در تعاملهای اجتماعی یا مدیریت استرس لازم به نظر میرسد. د) مهارتهای انگیزشی^[۱۸] شامل ساختار ارزشمند فرد، سطح رشد اخلاقی و احساس اثربخشی و کنترل فرد و در نهایت احساس خودکارآمدی او میشود (فلنز و همکاران، ۱۹۹۰).
لویس^[۱۹] (۲۰۰۱) معتقد است که تصمیمگیریهای مدیران در سازمانها که جزئی از مؤلفه کفایت اجتماعی است در سازمانهای دولتی باید تحت الشعاع منافع اجتماعی و عمومی قرار داشته باشد، در حالی که در سازمانهای خصوصی سود شخصی تعیین کننده است. همچنین تصمیمگیری در سازمانهای دولتی باید در چارچوب قانون و مقررات باشد، زیرا فعالیت سازمانهای دولتی، پیش از سازمانهای خصوصی در قید چارچوبهای قانونی قرار دارد. همچنین لویس اذعان داشت که تصمیمگیری مدیران سازمانهای دولتی پیوسته مورد توجه مردم، محققان، روزنامهنگاران و نمایندگان مردم است و از طرفی برآوردن نیازهای در حال تغییر مردم آسان نبوده و پاسخ مناسب به آنها قبول مسئولیت بیشتری لازم دارد. در پژوهشی دیگر کانگ، لی- هوا، و استون هوس^[۲۰] (۲۰۰۷) به متفاوت بودن نقش مدیران در سازمانهای دولتی و خصوصی از جنبه فرهنگ، مأموریت سازمان، انگیزش، کفایت اجتماعی و شایستگی اشاره نمودهاند. شریفالدین و رولند^[۲۱] (۲۰۰۴) به بررسی مدیران در سازمانهای دولتی و خصوصی پرداخته و به این نتیجه رسیدهاند که مدیریت با توجه به جنبه های فرهنگ، شایستگی و توانمندی در سازمانهای دولتی و خصوصی کشورهای مختلف تفاوت دارد.
متغیر دیگری که نقش مهمی را در توانمندی مدیران در سازمانهای مردم نهاد، خصوصی و دولتی دارد، راهبردهای تنظیم شناختی است. راهبرهای تنظیم شناختی به راهبردهای اطلاق میشود که به منظور کاهش، افزایش یا نگهداری تجارب هیجانی مورد استفاده قرار میگیرد (گراس، ۲۰۰۷). تنظیم شناختی هیجان وجه ذاتی گرایشهای مربوط به پاسخهای هیجانی است. به باور گرانفسکی و کرایچ (۲۰۰۶) راهبردهای تنظیم شناختی کنشهایی هستند که نشان دهنده راه های کنار آمدن فرد با وضعیت تنشزا و اتفاقات ناگوار است.
راهبردهای تنظیم شناختی هیجانات به افراد کمک میکند تا برانگیختگیها و هیجانهای منفی را تنظیم نمایند. این شیوه تنظیم با رشد، پیشرفت یا بروز اختلالهای روانی رابطه مستقیم دارد (کرایچ، پریومبوم^[۲۲] و گرانفسکی، ۲۰۰۲). بنابراین، در نتیجه ارزیابی شناختی نادرست از موقعیت به دلیل کمبود اطلاعات، برداشت اشتباه یا اعتقادات بی منطق و نادرست، فرد راهبرد شناختی خود را برای روبهروشدن با موقعیت تنیدگیزا بر میگزیند. در این دیدگاه، به افراد در بازسازی الگوی فکری آنان از طریق بازسازی شناختی کمک میشود. بنابراین راهبرد تنظیم شناختی در ارتقای نقش مدیران در سازمانها اثرگذار است.
توانایی تنظیم شناختی عواطف، امری همگانی است، اما چون مدیران با تجارب متفاوت و منحصربه فرد در سازمانهای دولتی و خصوصی مواجه هستند، بنابراین چنین تغییراتی منجر به کاهش ظرفیت مقابله موثر در آن ها می گردد. به عنوان مثال، هنگام برخورد با واقعه منفی، بعضی از آن ها خود را سرزنش می نمایند، بعضی دیگران را سرزنش می کنند، عدهای توجه خود را بر حادثه منفی متمرکز مینمایند و دائماً درباره آن فکر می کنند و به نشخوار فکری می پردازند، بعضی آن واقعه را به طور فاجعه آمیزی بزرگ می کنند، و عدهای دیگر نیز حادثه منفی و تلاشهای خود در مقابله با آن را می پذیرند. تعدادی نیز به جای فکر کردن درباره حادثه منفی، به خلق معانی مثبت برای رویداد منفی زندگی میپردازند و به دیگر موضوع های لذت بخش زندگی فکر میکنند و به بازنگری مثبت میپردازند (گارنفسکی و همکاران، ۲۰۰۶). همچنین رحیم^[۲۳] (۱۹۸۶) نشان داد که مدیریت مؤثر هیجانات باعث افزایش انگیزه، روحیه و رشد فردی و سازمانی می‌شود. نتایج پژوهش لانگهرن^[۲۴] (۲۰۰۴) نیز نشان داد که عملکرد نقاط کلیدی در سازمان به عوامل هیجانی مدیران بستگی دارد.
بنابراین با توجه به مباحث مطرح شده از آنجا که سازمانهای مردم نهاد یکی از ابزارهای اساسی مدیریت دولتی نوین در جهت رشد و توسعه فعالیتهاى اجتماعی سیاسی توسعهاى هستند و در اکثر کشورها نقشی اساسی در فرایند توسعه بر عهده دارند، چند صباحی است که در کشورمان نیز به آن توجه جدی شده است و دولت تلاش مى کند تا ضمن کمک به شکلگیرى و ایجاد این نهادهای جامعه مدنی، در فعالیتهاى توسعه برای آنها نقشی محوری قائل شود. اما این سازمانها، در فرایند توسعه هنوز نتوانستهاند جایگاه مناسبی را کسب، و اعتماد ملی و دولتی را به خود جلب کنند. همچنین باید بتوانند به نیازهای اجتماعی به شکل کارآمد و اثربخش پاسخ دهند. به هر حال با توجه به این در سازمانهای مردم نهاد، خصوصی و دولتی مدیران نقش مهمی در افزایش بهره‌وری سازمان دارند، بنابراین لازم است تا با بهره گرفتن از روشها و راه های گوناگون کارایی مدیران در سازمان های مردم نهاد، خصوصی و دولتی را افزایش داد. در واقع شناسایی مطلوب و استفاده مناسب از کفایت اجتماعی و تنظیم هیجانی میتواند نقش تعیین کننده ای در بهبود عملکرد مدیران این سازمانها داشته باشد و با مطالعه بر روی این موضوع می توان به این نتیجه رسید که این متغیرها تا چه حد در افزایش عملکرد مدیران می توانند نقش آفرین باشند. بنابراین سؤال اساسی پژوهش حاضر این است که آیا بین مدیران سازمانهای مردمنهاد، خصوصی و دولتی از نظرکفایت اجتماعی و راهبردهای شناختی تنظیم هیجان تفاوت وجود دارد؟
۱-۳- اهمیت و ضرورت مطالعه
در عصر حاضر اهمیَت و نقش مدیران در رشد و توسعه و پیشرفت ملل، توجه به مدیریت را اولویت قرار داده است. امروزه، در مقایسه با گذشته، ایفای نقش مدیران، به لحاظ وسعت ارتباطات و قلمرو اهداف و وظایف سازمان‌ها، رشد افکار عمومی و انتظارات کارکنان و مهارت‌های استفاده از تجهیزات بسیار دشوارتر گردیده است. این مهم به علت توسعه سازمان‌های مردم نهاد در چند دهه اخیر، به یکی از مسایل بغرنج کشورهای جهان سوم تبدیل شده است. ازسویی، تقاضا برای استفاده از خدمات سازمان‌های مردم نهاد و خصوصی رشدی بی‌سابقه داشته؛ به طوری که با افزایش مشکلات اقتصادی در سطح دنیا تأسیس سازمان‌ها و نهادهای مردم نهاد، استخدام کارمندان و مدیران بیشتر ضرورت یافته و از سویی دیگر ضرورت تغییر در تصمیم‌گیری و سیاست‌گذاری، بهبود کیفی و ایجاد فرصت‌های برابر برای همگان، نقش مدیران را به وظیفه‌ای سنگین و پر مسئولیت، مبدل ساخته است. پیامد پاسخگویی به تقاضای روز افزون، گسترش سازمان‌های خصوصی را بسط داده، به طوری که با تعداد کثیری از افراد نیازمند کارکنان فراوانی را با دانش و مهارت‌های گوناگون بکار گرفته است که روی هم رفته اثرات و نتایج دامنه‌داری را به دنبال دارد. گردش کار و فعالیت‌های چنین تشکیلاتی بدون تردید به برنامه‌ریزی آگاهانه و سازماندهی هوشمندانه نیاز دارد و نتیجه بخشی خدمات حساس و خطیر مستلزم رهبری و مدیریت اثربخش و موفق می‌باشد. از سویی مدیریت چنین سازمان‌هایی در مقایسه با سایر سازمان‌ها، به لحاظ تأثیری که بر جریان کاهش فقر، افزایش آگاهی، توسعه سلامت دارد، از اهمیَت بیشتری برخوردار می‌باشد (بهرنگی،۱۳۸۲).
بنابراین با شناسایی، گزینش و تربیت مدیران شایسته برای سازمان‌های مردم نهاد، خصوصی و دولتی، می‌توان کیفیت زندگی افراد جامعه را افزایش داد و از این طریق شاهد شکوفائی روز افزون جامعه شد. مدیران سازمانهای دولتی و خصوصی نیز در این میان همانند سایر افراد جامعه دارای نیازها، استعدادها، انگیزه‌ها، رغبت‌ها و تمایلات متفاوتی هستند. همچنین از نگرش و دانش و نظام ارزشی متفاوتی برخوردارند. علاوه بر این مدیران می‌توانند از شیوه‌های کفایت اجتماعی و تنظیم شناختی هیجانی استفاده کنند. در واقع از آنجایی که هدف مدیران، تحقق اهداف سازمانی و افزایش عملکرد مطلوب و ایجاد جوی سالم در سازمان است، بنابراین میتوانند با افزایش کفایت اجتماعی و تنظیم شناختی هیجانات خود میتوانند نقش مهمی را در افزایش بهره وری سازمان داشته باشند.
از سویی نتایج حاصل می تواند راه گشای رؤسا و مدیران سازمانهای مردمنهاد، خصوصی و دولتی برای هدایت افراد درون سازمان و تامین رضایت افراد بیرون سازمان باشد، چرا که مدیران با کفایت اجتماعی و تنظیم عواطف خود میتوانند هر گونه احساسات و هیجانات منفی را به چارچوب کاری مثبت تغییر شکل دهند و مدیران برخوردار از این کفایت اجتماعی و تنظیم عاطفی، راهبران مؤثری هستند که اهداف را با حداکثر بهره وری، رضایتمندی و تعهد کارکنان محقق میسازند. همچنین با توجه به تحقیقاتی را که در مورد کفایت اجتماعی و تنظیم شناختی هیجانات در ایران صورت نگرفته است، بنابراین بدیع بودن موضوع پژوهش حاضر نیز بر ضرورت آن تأکید میکند و از طرفی میتوان با بهره گرفتن از نتایج این پژوهش میزان کفایت اجتماعی و راهبردهای تنظیم شناختی هیجان مدیران در سازمانهای مردم نهاد، خصوصی و دولتی را بالا برد تا آنها بتوانند بالاترین میزان بهره وری را در سازمان داشته باشند.
۱-۴- اهداف
هدف کلی
مقایسه کفایت اجتماعی و راهبردهای شناختی تنظیم هیجان در مدیران سازمانهای مردم نهاد، خصوصی و دولتی
اهداف اختصاصی
تعیین تفاوت کفایت اجتماعی در مدیران سازمانهای مردم نهاد، خصوصی و دولتی
تعیین تفاوت بعد پذیرش شناختی تنظیم هیجانی در مدیران سازمانهای مردم نهاد، خصوصی و دولتی
تعیین تفاوت بعد تمرکز مجدد مثبت شناختی تنظیم هیجانی در مدیران سازمانهای مردم نهاد، خصوصی و دولتی
تعیین تفاوت بعد تمرکز مجدد بر برنامه ریزی شناختی تنظیم هیجان در مدیران سازمانهای مردم نهاد، خصوصی و دولتی
تعیین تفاوت بعد ارزیابی مجدد مثبت شناختی تنظیم هیجان در مدیران سازمانهای مردم نهاد، خصوصی و دولتی
تعیین تفاوت بعد کنار آمدن با دیدگاه شناختی تنظیم هیجان در مدیران سازمانهای مردم نهاد، خصوصی و دولتی
تعیین تفاوت بعد سرزنش خود شناختی تنظیم هیجان در مدیران سازمانهای مردم نهاد، خصوصی و دولتی
تعیین تفاوت بعد نشخوارگری شناختی تنظیم هیجان در مدیران سازمانهای مردم نهاد، خصوصی و دولتی
تعیین بعد فاجعه انگاری شناختی تنظیم هیجان در مدیران سازمانهای مردم نهاد، خصوصی و دولتی
تعیین بعد سرزنش دیگری شناختی تنظیم هیجان در مدیران سازمانهای مردم نهاد، خصوصی و دولتی
۱-۵- فرضیه ها
آیا بین مدیران سازمانهای مردم نهاد، خصوصی و دولتی از نظر کفایت اجتماعی تفاوت وجود دارد؟
آیا بین مدیران سازمانهای مردم نهاد، خصوصی و دولتی از نظر بعد پذیرش تنظیم هیجانی تفاوت وجود دارد؟
آیا بین مدیران سازمانهای مردم نهاد، خصوصی و دولتی از نظر بعد تمرکز مجدد مثبت تنظیم هیجانی تفاوت وجود دارد؟
آیا بین مدیران سازمانهای مردم نهاد، خصوصی و دولتی از نظر بعد تمرکز مجدد بر برنامه ریزی تنظیم هیجان تفاوت وجود دارد؟
آیا بین مدیران سازمانهای مردم نهاد، خصوصی و دولتی از نظر بعد ارزیابی مجدد مثبت تنظیم هیجان تفاوت وجود دارد؟
آیا بین مدیران سازمانهای مردم نهاد، خصوصی و دولتی از نظر بعد کنار آمدن با دیدگاه تنظیم هیجان تفاوت وجود دارد؟
آیا بین مدیران سازمانهای مردم نهاد، خصوصی و دولتی از نظر بعد سرزنش خود تنظیم هیجان تفاوت وجود دارد؟
آیا بین مدیران سازمانهای مردم نهاد، خصوصی و دولتی از نظر بعد نشخوارگری تنظیم هیجان تفاوت وجود دارد؟
آیا بین مدیران سازمانهای مردم نهاد، خصوصی و دولتی از نظر بعد فاجعه انگاری تنظیم هیجان تفاوت وجود دارد؟

۳-۱۱ دیدگاه نخبگان سیاسی ابزاری دولت نهم و دهم در مورد چگونگی سیاست خارجی:

توسعه ی روابط با همه کشورها به جز رژیم نامشروع اشغالگر فلسطین و شیطان بزرگ تا زمانى که این ماهیت را دارد.
اصل عدالت در عرصه سیاست خارجى: « در عرصه ی سیاست خارجى امام بزرگوار ما از همان اول اعلام فرمودند ما نه به کسى ظلم مى کنیم، نه زیر بار ظلم مى رویم. فرمودند تا زمانى که در هر گوشه اى از دنیا ظلم، تجاوز و زورگویى باشد ما هستیم. ما نمى توانیم کنار مظلوم نباشیم. ما باید کنار مظلوم باشیم. ما با مناسبات ظالمانه اى که بر جهان حاکم است نمى توانیم کنار بیاییم. این که ما حالا یک جورى آن را هضم کنیم یا هضم بشویم مطلقاً در سیاست خارجى جمهورى اسلامى جایگاهى ندارد. هر جا که نظام ظالمانه اى باشد چه در یک محدوده خاص چه در عرصه ی جهانى، اقتصادى، فرهنگى، سیاسى ما نمى توانیم با آن کنار بیاییم.ما عدالت را براى همه مى خواهیم. البته مى دانیم که عزت و کرامت در سایه عدالت محقق مى شود. »
اصل مهرورزى در سیاست خارجى ایران: « … حرکت جمهورى اسلامى مهرورزى است. براساس اعتقادات اسلامى، ما همه بشریت را دوست داریم. ما فکر مى کنیم همه انسانها باید همدیگر را دوست داشته باشند و عاشق هم باشند تا دنیا بتواند روى صلح و دوستى را ببیند.ما واقعاً هرجایى بر هر ملتى درد و رنجى وارد مى شود غصه دار مى شویم و این خصلت از پیامبر عظیم الشان ما حضرت محمد بن عبدالله به ما به ارث رسیده است که در غم و رنج دیگران مى سوخت. نمى توانیم در مقابل غم و رنج دیگران بى تفاوت باشیم. همه دنیا را دوست داریم. چون همه را دوست داریم با تهدید مخالفیم. »
اصل خدمت به بندگان خدا در سیاست خارجى (سایت اطلاع رسانی رئیس جمهور)
طراحی و هدایت سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در دولت نهم بیشتر بر عهده ی نخبگان ابزاری قرار گرفت. از آن جا که نخبگان فکری در دولت هفتم و هشتم با طرح شعار گفت و گوی تمدن ها راه به جایی نبردند و در واقع با توجه به پیچیدگی های نظام بین الملل وبحران های مستمرجهانی، نگرش خوش بینانه ای به ایده گفت و گوی تمدن ها و تنظیم آن بر اساس منافع ملی تا حدود زیادی با برخی واقعیت های جهان معاصر مغایرت داشت به طوری که کشورهای قدرتمند به سادگی حاضر به دست کشیدن از سیاست های تمامیت گرای خود نبودند و نیستند. لذا شخص رئیس جمهور مبنای سیاست خارجی را بر آن قرار داد که از سه اصل مصلحت، حکمت و عزت؛ اصل عزت را احیا نموده و در این راستا نخبگان فکری و ابزاری که همگام این طرح بودند شروع به همکاری نمودند. از آنجا که اکثر نخبگان فکری وزارت امور خارجه ماهیتاَ بر کارهای آکادمیک و بر حقوق بین الملل تأکید داشتند، همگام رئیس جمهور نشدند و از طرفی طرح های این نخبگان فکری در دولت هفتم وهشتم با شکست مواجه شده بود، لذا تیم جدید وزارت امور خارجه زیاد به دنبال طرح های نخبگان فکری نبود و فقط نخبگان فکری که پایه و اساس طرح نخبگان ابزاری را قبول می کردند و در پی تغییرات کلی در آن نبودند به همکاری دعوت می شدند. برای مثال تیم وزارت امور خارجه (نخبگان ابزاری) و در رأس آن ها رئیس جمهور طرحی را آماده کرده بودند که وارد خطوط قرمز غرب شود و نظم موجود را به چالش بکشد. در این راستا مسأله ی هولوکاست را مطرح نمودند. تنها یک نخبه ی فکری (دارای تحصیلات مرتبط) مشاور بود که او هم بعد از مدتی کنار گذاشته می شود و نخبگان ابزاری به تنهایی مسأله ی هولوکاست را به جلو می برند.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۳-۱۲ نقش نخبگان سیاسی در جهت گیری سیاست خارجی:

همانطور که پیش از این ذکر گشت با تغییر هر رئیس جمهور و دولت ازابتدای پیروزی انقلاب اسلامی ایران تا به امروز، جهت گیری سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران نیز دچار تغییر می گردد. به طوری که از ابتدای انقلاب اسلامی تا پایان دولت دهم شاهد حضور پنج گفتمان در سیاست خارجی بوده ایم. عوامل متعددی بر سیاست خارجی تأثیر می گذارند و در انتخاب نوع جهت گیری یک سیاست خارجی مؤثرند، نکته ی قابل توجه در مورد سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران اینست که سر آغاز تمام جهت گیری ها همزمان با شروع به کار یک رئیس جمهور جدید بوده است. در صورتی که سایر عوامل تغییر کمتری در جهت گیری سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران داشته اند. به عنوان مثال پایان جنگ سرد وفروپاشی شوروی سبب تغییرات کلی در جهت گیری سیاست خارجی نگشت اما تغییر هر رئیس جمهور سبب تغییرات کلی در جهت گیری سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران گشت.
از این نکته به خوبی بر می آید که هم زمان با تغییر کادر مدیریتی و اجرایی (نخبگان ابزاری) وزارت امور خارجه، جهت گیری های سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران نیز تغییر پیدا می کرده اند و این خود نشان از نقش بارز و بالای نخبگان ابزاری در طراحی و پیشبرد جهت گیری های سیاست خارجی دارد. اصولاَ طراحی و پیشبرد یک جهت گیری