از سوی دیگر، علاوه بر وابستگی ناگزیر به موادمخدر چنین فردی دارای ویژگی های دیگری نیز هست. چند ویژگی متداول معتادان عبارت است از:
یبوست، کاهش فشارخون، کوچک شدن مردمک های چشم، تهوع، نامفهوم شدن تکلم و ادای کلمات، عکس العمل های کند، خارش پوست، احساس تنگی نفس و کندشدن تنفس، کاهش حافظه، زرد شدن پوست، گودی زیر چشم. در عین حال سوختگی روی لباس، عدم تحمل برای استقرار در یک جمع و مکان به مدت طولانی از جمله نشانه هایی است که اگر فردی واجد آن بود باید احتمال آلودگی وی به مواد مخدر را داد.

اعتیاد با وابستگی جسمانی و روانی همراه است،بعضی از داروها نیز ممکن است با ایجاد وابستگی روانی در بیمار موجب افزایش مصرف شوند و اعتیاد بدهند. فرد معتاد با دریافت مواد اعتیادآور سرخوش و راضی می شود و با توقف مصرف دارو دچار خماری و اختلال شدید جسمانی می گردد.
مواد اعتیادآور سبب پیدایش پدیده ی تحمل نیز می شوند، به موجب این پدیده فرد معتاد برای دسترسی به اثر اولیه این مواد که در ابتدا با مقدار کم حاصل می شود مصرف خود را افزایش می دهد. شدت و نوع وابستگی نسبت به مواد اعتیادآور بر حسب نوع و اثر آن متفاوت است.
برخی از این مواد مانند تریاک و مشتقات آن وابستگی شدید ایجاد می کنند و برخی دیگر با وجود تأثیری که بر روان و ذهن فرد می گذارند اعتیاد دهنده به شمار نمی آیند.^[۹]
د) مراحل اعتیاد
اعتیاد معمولاً طی پنج مرحله ی متوالی زیر شکل می گیرد:
مرحله آزمایشی: در این مقطع برای اولین بار مواد را امتحان کرده یا از روی کنجکاوی چندین بار مصرف می کند.
مرحله تفریحی (اجتماعی – موقعیتی): در مهمانی ها، تحت فشار همسالان، در رویدادهای ناشی از فشارهای روحی زندگی و جهت تلاش برای همنوایی با دوستان.
مرحله سوء مصرف متوالی: با گذر از نقطه ی عطف درمان عوارضی از قبیل منازعه، دستگیری، مسائل خانوادگی، تحصیلی و شغلی دیده می شود.
مرحله وابستگی روزانه: مصرف مستمر برای کاهش عوارض، کسب احساس نرمال و عادی شدن به طور روزانه ادامه می یابد.
مرحله اعتیاد: جهت اجتناب از علائم محرومیت و نرمال شدن نیاز به مصرف روزانه مواد تشدید می شود.^[۱۰]
بند دوم: مواد مخدر
الف) تعریف مواد مخدر
مواد مخدر به آن دسته از ترکیبات شیمیایی گفته می شود که مصرف آنها باعث دگرگونی سطح هوشیاری مغز شود. اعتیاد به مواد مخدر عبارت است از مسمومیت تدریجی یا حادی که به علت استعمال مداوم یک دارو اعم از طبیعی یا ترکیبی ایجاد می شود و به حال شخص و اجتماع زیان آور است.^[۱۱]
اگر نیم نگاهی به پیامدها و عوارض اعتیاد به موادمخدر بیندازیم خواهیم دید که پیامدهای اعتیاد جامعه، فرد و خانواده را از نظر اقتصادی، اجتماعی، روانی و جسمی در برمی گیرد. از مهمترین عوارض جسمی اعتیاد به موادمخدر می توان به ناراحتی های عصبی، بی اشتهایی، اضطراب، ریزش مکرر آب از بینی و چشم، ناراحتی عضلانی و فشار شدید در ستون فقرات، لاغر شدن و مانند آن اشاره کرد.^[۱۲]
در گستره اقتصادی برخی پیامدهای ناشی از اعتیاد به موادمخدر عبارتند از:
بیکاری، ضعف مالی در ازای خرید و مصرف مواد، لطمه به اقتصاد،جامعه و خانواده اما عوارض روانی و شخصیتی ناشی از اعتیاد به موادمخدر فراوان اند؛ از جمله: ضعف اراده، بی توجهی به مسئولیت های فردی، ضعف شخصیت، ضعف عاطفه، عصبی بودن، به هم خوردن تعادل روانی، شخصیت نامتعادل و متزلزل، و ضعف اعتماد به نفس. همچنین در زمینه اجتماعی می توان به عوارضی مانند بی توجهی به مقررات جامعه، ضعف نیروی کار جامعه، بی نظمی و بی اعتمادی در جامعه، ضعف بنیاد خانواده، افزایش انحرافاتی مانند: دزدی، فحشاء و تکدی گری اشاره کرد.^[۱۳]
مهمترین هدف و محور اصلی بحث حاضر علل گرایش به اعتیاد می باشد که می توان در سه حیطه «فردی»، «اجتماعی» و «خانوادگی» به آن ها پرداخت.
مشکلات روانی، کنجکاوی، ضعف اراده، فرار از زندگی تکراری، انگیزه های درمانی و شخصیت نابهنجار فرد مهمترین علل فردی گرایش به اعتیاد می باشند. در قسمت علل خانوادگی می توان به کمبود محبت در خانواده، تبعیض بین فرزندان، آزادی بی حد، محدود کردن بی حد فرزندان، رفاه بی حد اقتصادی در خانواده، فقر و نابسامانی های خانواده اشاره کرد. همچنین برخی از علل اجتماعی گرایش به اعتیاد عبارتند از:
در دسترس بودن موادمخدر، بیکاری، نابرابری های اقتصادی و اجتماعی، محیط جغرافیایی و محله زندگی نامناسب، ضعف قوانین و ضعف اجرای آن، دوست ناباب، و ضعف دین داری در جامعه.
از این رو که دامنه علل گرایش به اعتیاد و گستردگی عوارض ناشی از آن بسیار وسیع و فراگیر می باشد، پیشگیری، شناسایی و از بین بردن علل گرایش به اعتیاد ضروری است؛ زیرا همانگونه که گذشت پیامدهای ناشی از اعتیاد بسیار خانمان سوز و بنیان شکن هستند،درمان پس از اعتیاد نسبت به پیشگیری کاری به صرفه نخواهد بود.البته این بدان معنا نیست که افراد معتاد را درمان نکنیم، بلکه بدان معناست که پیش از ایجاد اعتیاد در فرد، زمینه های گرایش به آن شناسایی شوند و با بهره گرفتن از مطالعات کارشناسانه در ابعاد و تخصص های گوناگون، در از بین بردن زمینه ها تلاش نمائیم.
اگر به بعد اقتصادی توجه کنیم خواهیم دید که هزینه پیشگیری از درمان کمتر خواهد بود چرا که برای تهیه موادمخدر ارز هنگفتی از کشور خارج می شود، همچنین برای کشف و مبارزه با آن و نیز مداوای معتادان هزینه های بالایی صرف می گردد.^[۱۴]
ب) انواع موادمخدر
اصولاً تقسیم بندی راجع به انواع مواد مخدر کاری بسیار دشوار است. سابقه این دسته بندی ها به قرنهای گذشته باز می گردد و تا کنون دانشمندان دسته بندی های متنوعی را با توجه به مبانی و معیارهای مختلف ارائه داده اند. در این بند سعی داریم عمده ترین و متداول ترین این تقسیم بندی هارا ذکر نموده و در ادامه به پیامدهای مصرف این گونه مواد بپردازیم .
برحسب اثرگذاری مواد مخدر بر وضع روحی و سلسله اعصاب می توان تقسیم بندی ذیل را ارائه داد:
مواد سستی زا
الف: طبیعی(تریاک ومشتقات اولیه آن؛ سوخته، شیره، مرفین، هروئین و کدئین)
ب: صنعتی(متادون، نورمتادون، پتدین، باربیتوریکها و برخی مسکنها مانند والیوم، لیربوم و…)
مواد توهم زا (هالوسینوژن ها)
الف: طبیعی(حشیش، ماری جوانا، مسکالین و قارچهای حاوی مواد توهم زا)
ب: صنعتی(ال اس دی (اسید لیسترژیک)، پی سی پی (pcp)، ام دی آی و…)
مواد توان زا
الف: طبیعی؛ برگ کوکا، کوکائین (پودرکراک)، خات (درختچه ای در کشورهای عربی و آفریقایی) و ناس(درختچه ای در افغانستان).
ب: صنعتی؛ آمفتامین ها مانند سیکسیدین یا بنزودرین، متیل آمفتامین ها مانند متدرین، برخی از ترکیبات آمفتامین ها و غیره.
براساس قانون مبارزه با مواد مخدر فرانسه که در کنگره جهانی حقوق جزای ۱۹۶۹ م مورد تصویب قرار گرفت مواد مخدر به سه دسته زیر تقسیم شده است:
۱- الکل و مشتقات آن
۲- تریاک و مشتقات آن
۳- گروه بزرگی از داروهای پزشکی و روانپزشکی که جهت دارو و درمان استعمال می شود و بر اثر استمرار ایجاد وابستگی می کند.
سازمان بهداشت جهانی در سال ۱۹۹۰م (۱۳۶۸ ه ش) تقسیم بندی دیگری از موادمخدر ساخت:
۱- موادمخدر: که خواب آلودگی، تسکین درد، ایجاد نقض در حرکات ارادی را بدنبال دارد مثل تریاک، هروئین، متادون و کدئین.
۲- مواد روانگردان: که موجب تغییر در احساس و ادراک و تفکر و قضاوت و اراده می شود مثل چرس، بنگ، ماری جوانا، ال اس دی.
۳- الکل و مشروبات مشابه آن مانند شراب.
۴- دخانیات (لیکوتین ها) مثل توتون.
اما آنچه مبنای تصمیمات مقامهای قضایی ایران در مراحل دادرسی قرار می گیرد، فهرست موادمخدر، مصوب۲/۵/۱۳۳۸ هیات وزیران با اصلاحات بعدی است.
ماده اول این مصوبه اشعار می دارد: «از نظر قانون اصلاح منع کشت خشخاش و استعمال تریاک (مصوب ۳۱خرداد۱۳۳۸) و با توجه به ماده یک قانون مزبور و تبصره یک ذیل آن موادمخدر به دو قسمت تقسیم و تفکیک می شوند:
دسته اول: مواد افیونی، حشیش و مشابهین آن
دسته دوم: سایر ادویه مخدره
دسته اول مواد مخدر عبارتست از: ۱- شیره تریاک ۲- تریاک ۳- سوخته تریاک ۴- شیره مطبوخ ۵- تفاله۶- بنگ ۷- بنگاب ۸- چرس(ماده ۵)
دسته دوم موادمخدر به قرار زیر به دو گروه تقسیم می شود:
گروه اول: موادمخدری که شکل خام دارد و املاح و استحصالات آن از نظر قانون یکسان و در یک ردیف شناخته می شود. این مواد عبارتند از: مرفین و املاح آن، دی استیل مرفین، نباتین و املاح آن، اکونین و استرهای آن دزومرفین، اکسی کدون، مورفریدین و…
گروه دوم: مواد مخدری که فقط به شکل خام می باشند، املاح آن مخدر شناخته شده و استحصالات آن مشمول قانون نمی شود این مواد عبارتست از:
۱- کدئین۲- دیونین۳- فوکلودین۴- استیلی دی تیدروکدوین ۵- پرویوکسی فن (ماده۶مصوبه).^[۱۵]

مبحث دوم : بررسی کمپ ماده ۱۶ – راه سعادت کرمانشاه
کلیات
درمورد نحوه اداره تشکیلات کمپ ماده ۱۶ در شهرستان کرمانشاه، شیوه ی پذیرش مددجویان ( این توضیح الزامی است با عنایت به نحوه معرفی مددجویان و صدور قرار تامین کیفری ( وجه التزام ) می بایست لفظ متهم در خصوص مددجویان استعمال گردد اما با عنایت به رسالت مرکز، در خصوص افراد معرفی شده لفظ مددجو بکار برده شده است ) و نحوه برخورد قضایی و تصمیمات قضایی در این خصوص اجمالا معروض می دارد در راستای تبصره ۲ ماده ۱۶ قانون مبارزه با مواد مخدر اصلاحی سال ۱۳۸۹ مراکزی تحت عنوان مراکز درمان اجباری معتادان پیش بینی گردید بدین ترتیب که معتادان موضوع ماده ۱۵ قانون مرقوم مکلف به مراجعه به این مراکز جهت کاهش آسیب و درمان گردیده اند ، لهذا بدواً راجع به نحوه مراجع مددجویان باتوجه به اطلاق تبصره ۲ ماده ۱۶ اصولا مانعیتی جهت پذیرش هر یک از مراجعین نمی باشد . لیکن باتوجه به تنظیم پروتکلی توسط وزارت کشور راجع به شیوه اداره ، نحوه نگهداری و وضعیت مراجعین من جمله عدم ابتلای به بیماریهای مسری و عفونی از قبیل HIV و هپاتیت و غیره … کارتن خواب بودن و ولگرد بودن مددجویان از نمونه شرایط پذیرش می باشد که این شرایط سخت گیرانه مانع بزرگی در جهت پیشبرد اهداف مبارزه با مواد مخدر و کاهش آسیب های اجتماعی می باشد ، که می طلبد این قسم محدودیتها برای افرادی که اصولا قبلا به بیماریهای این چنینی هستند برداشته شوند تا اهداف متعالی مبارزه با اعتیاد تا سرحد امکان برآورده شود . ضمناً با توجه به تخصیص یکی از شعب دادسرای عمومی و انقلاب اسلامی شهر کرمانشاه به امور مرکز درمانی ماده ۱۶ قانون مبارزه با مواد مخدر و تصدی این جانب در دفتر شعبه با حضور در مرکز مذکور طی شرح آتی در چهار گفتار جداگانه :۱- ساختار فیزیکی ۲- نحوه پذیرش و اقدامات قضایی در خصوص مددجویان ۳- تمهیدات و اقدامات درمانی در زمان نگهداری در مرکز ۴- نحوه ترخیص و اقدامات مراقبتی پس از خروج .
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

گفتار اول: ساختار فیزیکی
این مرکز در محیط فیزیکی با متراژ ۱۲۸۰۰ متر با بخش ها و سوله های به متراژ تقریبی ۲۰۰۰ متر که متاسفانه بیشتر فضای آن بلااستفاده و به صورت زمین های کشاورزی مانده است ، این مرکز در منطقه سراب نیلوفر کرمانشاه تحت نظر شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر استان کرمانشاه و با بودجه مصوب مدیریت و اداره می گردد . که از بدو ورود دارای بخش هایی به شرح آتی می باشد :
۱-بخش افسر نگهبانی که با حضور مامورین نیروی انتظامی از پرسنل انتظامی شهر کرمانشاه ، کادری مشتمل بر ۳ افسر نگهبان به صورت چرخشی و شیفتی و سه سرباز به صورت ثابت تشکیل می شود که مسئولیت ممانعت از خروج مددجویان و حفاظت از مجتمع را بر عهده دارند که البته مسلما این تعداد از پرسنل برای حفظ و نظم و امنیت کفایت نمی نماید .
۲-محوطه داخلی که شامل محوطه هواخوری به متراژ تقریبی ۳۰۰ متر و سالن های ورزشی به متراژ ۶۰ متر ، سالن های خواب که بصورت تخت های دو تخت و از سه سالن جداگانه ۲۰۰ متری تشکیل گردیده و بخش درمانگاه به بهداری ، مشاوره مددکاری ، شیفت اداری ، آرایشگاه و کلاس های فنی و حرفه ای که هرکدام دارای وظیفه های خاص که در تفصیل بیان می گردد می باشد .
۳-محوطه پشتی که شامل خبازخانه جهت تهیه نان ، آشپزخانه ، حمام ها و دستشویی ها که هرکدام شامل۴یونیت جداگانه می باشند که به استحضار می رساند که هرکدام از این بخش ها توسط مددجویان و بانظارت پرسنل کنترل می شود .
گفتار دوم : نحوه پذیرش و اقدامات قضایی در خصوص مددجویان
همانطور که در مقدمه بیان شد مددجویان معرفی شده با تشکیل پرونده در دادسرای عمومی و انقلاب و با مجوز قضایی به مرکز نگهداری ماده۱۶ معرفی می شوند . که نحوه معرفی به سه شکل صورت میگیرد :
۱-مرسوم ترین و رایج ترین روش پذیرش با حضور مددجو به دادسرا و تشکیل پرونده در مرجع قضایی با تنظیم فرم های مربوطه در چهار برگ که بدوا با اخذ مشخصات کامل و درخواست خود مددجو مبنی بر قبول وابستگی مواد مخدر و تقاضای معرفی به مرکز جهت انجام اقدامات درمانی و ترک اعتیاد شروع و با تفهیم اتهام مبنی بر تجاهر به اعتیاد به مواد مخدر ( قرار تامین وجه التزام صادر و تعهد نامه ای مبنی بر تمکین به مقررات پروتکل ماده ۱۶ از ایشان اخذ و طی شرحی به مرکز مربوط اعزام می گردند وپرونده در ایام درمان ایشان با قرار تعلیق تعقیب به مدت ۶ ماه بایگانی موقت می شود ، ضمنا در فرجه های زمانی معین گزارش روند درمان مددجویان به شعبه ارائه می گردد و عندالزوم ارشادات قضایی بعمل می آید .
۲-معرفی مددجو از طریق نیروی انتظامی می باشد که مددجو به وسیله مرجع انتظامی با اخذ دستور قضایی که معمولا در طرح های مصوب به صورت جمعی و جلب شده طی لیستی پس از کسب دستور از مقام قضایی که بصورت پی نوشت که مبنی بر ” پذیرش مددجویان وفق پروتکل اقدام گردد ” ، که پرسنل مرکز در همان روز معرفی پس از غربالگری هر یک از معرفی شدگان که مشمول پروتکل باشند را پذیرش و سریعا مراتب را جهت تشکیل پرونده قضایی به شعبه تخصصی دادسرا وفق شرحی که در روش اول ذکر شد اعلام می نمایند .
۳-معرفی مددجویان توسط اردوگاه متکدیان چشمه سفید می باشد که این مرکز طی رسالتی که دارد از نام آن پیداست بصورت گشتهای روزانه و اکیپ های جداگانه به جمع آوری متکدیان سطح شهر اقدام می نمایند که در خصوص متکدیان ولگرد ، کارتن خواب که معتاد می باشند طی لیستی ، با اخذ مجوز قضایی از مقامات مذکور افراد را به مرکز درمانی سراب نیلوفر معرفی می نمایند که پرسنل مرکز همان گونه که در روش دوم گذشت با اعلام مراتب جهت تشکیل پرونده قضایی در شعبه اختصای دادسرا ظرف همان روزپذیرش اقدام می نماید . متذکر می گردد که جهت تشکیل پرونده و اخذ تعهد و صدور قرار تامین کیفری حضور مددجویان در دادسرا ضروری می باشد ، البته باید بیان نمود که علاوه بر روش های معمول در برخی موارد خاص مددجویان توسط شعبات غیراختصاصی و بادرخواست مددجو معرفی می شوند که این افراد نیز به تشکیل پرونده قضایی و اعلام گزارشات ماهیانه به شعبه اختصاص ماده۱۶ معرفی می شوند.
گفتار سوم : تمهیدات و اقدامات درمانی نگهداری
مددجویان پس از گذراندن مرحله تشکیل پرونده قضایی و معرفی شدن به مرکز در بدو ورود وفق پروتکل مربوطه به واحد غربالگری معرفی می شوند که این واحد وظیفه جداسازی مددجویان را به شرح ذیل دارد :
الف : افراد زیر ۱۷ و بالای ۶۵ سال
ب: داشتن مدرک مستند مبتنی بر اشتغال یا تحصیل
ج:به همراه داشتن برگه یا کارت معتبر مراجعه به مراکز درمانی مجاز ( ماده ۱۵) که نشان دهنده آن باشد که فرد تحت پوشش خدمات یکی از مراکز درمانی سوء مصرف مجاز قرار دارد .
د: داشتن بیماری شدید جسمی ، روانی یا مسری ( عفونی ) و همچنین معلولان جسمی یا ذهنی که قادر به انجام کارهای روزمره به تنهایی نباشند .
هــ : افراد دارای خانواده که مراقبت وی را بپذیرند .
و:زنان
ز:داشتن گواهی پزشک مبنی بر مصرف قانونی و مجاز مواد قانونی مثل متادون و پتدین برای سایر بیماریها مانند سرکانها یا دردها .
ترخیص و سایرین جهت تشکیل پرونده به واحد اداری معرفی می شوند . در پرونده واحد اداری مشخصات کامل فرد اخذ و در بایگانی قرار میگیرد . پس از پذیرش در واحد اداری و تشکیل پرونده مرحله نظافت پرونده به واحد اداری معرفی می شوند . در پرونده واحد اداری مشخصات کامل فرد اخذ و در بایگانی قرار میگیرد . پس از پذیرش در واحد اداری و تشکیل پرونده مرحله نظافت ( استحمام و تراشیدن سر ) تحویل لباس های تمیز به مددجویان می باشد. برای کلیه مددجویان پذیرش شده جهت جلوگیری از مبتلا شدن به بیمارهای جمعی واکسن هپاتیت باید تزریق گردد که متاسفانه این امر به نوبه خود یکی از مهمترین اصول بهداشتی چنین مراکزی می باشد فعلا در مراکز ماده۱۶کرمانشاه اعمال نمی گردد و پس از مرحله نظافت مددجویان جهت تشکیل پرونده مددکاری به واحد معرفی می شوند که عمده ترین کار این واحد تماس با خانواده مددجویان جهت اطلاع و پیگیری های پس از خروج مددجویان می باشد ، واحد درمانگاه یا MMT ( متادون درمانی ) : اصولا وظیفه این واحد تشکیل پرونده درمانی جهت مددجویان می باشد . نحوه درمان به دو صورت:
۱-درمان با متادون: دراینگونه مراکز ، چون بیماران بصورت زندانی تحت محافظت شدید هستند و دسترسی آن ها به مواد مخدر کاملا از بین رفته است ، بنابراین مقادیر کمتری از متادون مورد نیاز است . لازم به توضیح است که روند بالای متادون در مراکز ماده ۱۵ به آن علت داده می شود که بیمار از وسوسه مصرف دوباره مخدرها در امان باشد و متادون ، مانع از ایجاد وسوسه گردد . اما در مراکز ماده ۱۶ ، چون دسترسی به هیچگونه مخدری وجود ندارد ، پس حداقل متادون مورد استفاده قرار می گیرد ، در حدی که بیمار فقط احساس خماری نکند . از آن جا که بیماران موجود در مراکز ماده ۱۶ ، بی خانمان و بی پول بوده و طبعا مواد مخدری با کیفیت بسیار پائین و نیز با فاصله های چند روزه مصرف می کرده اند ، می توان با حداقل متادون (حدود۱mgیا cc3) بیماران را تحت درمان قرار داد و نتیجه کاملا مطلوبی نیز دریافت کرد . در صورت نیاز و صلاحدید پزشک ، روانشناس و پرستار مرکز ،می توان دوز دریافتی بیمار را بالا برد اما این افزایش روز بسیار کمتر از مراکز ۱۵ بوده و در حدود ۴-۳ سی سی می باشد . بطوریکه در حال حاظر در مجتمع ماده ۱۶ کرمانشاه ، حداکثر روز دریافتی بیماران ،mg30(معادلcc6) است و در این حد و اندازه نیز ، نتایج بدست آمده کاملا راضی کننده است .
۲-پرهیز مدار:کسانیکه به مرکز وارد می شوند ، بصورت اختیاری تحت درمان با متادون قرار میگیرند یعنی هیچ اجباری برای استفاده از متادون وجود ندارد فقط کسانیکه بصورت خود معرف یا خانواده معرف به مجتمع معرفی شده اند از ۳ روز متادون میتوانند استفاده کنند .و در خصوص مددجویان پرهیز مدار بدون دریافت هیچ گونه ای داروی درمانی یا متادون طی دوره تحت درمان قرار می گیرند و فقط تحت نظر پزشک مرکز ودوز کنترل شده داروی آرام بخش یا مسکن استفاده می نمایند.
کسانیکه از مواد محرک ( شیشه) استفاده کرده اند در صورت تمایل تحت درمان با داروهای روانپزشکی و ویزیت مرتب پزشک و روانپزشک قرار میگیرند چون متادون در مصرف کنندگان شیشه کاربرد ندارد .
از بدو ورود کلیه کسانی که وارد می شوند به مدت ۳ روز از سهمیه متادون برخوردار می باشند که این سهمیه در خصوص مددجویان معرفی شده از طریق مراجع انتظامی و اردوگاه چشمه سفید تا پایان دوره درمان می باشد و برای سایر مددجویان که به بصورت خود معرف یا شاکی خانواده می باشند فقط تا سه روز متادون تعلق میگیرد . طول درمان برای مددجویان پرهیز مدار۴۵نفر روز تا دو ماه می باشد ، در زمان حضور مددجویان در مرکز برنامه روزانه کلی که در روئیت کلیه مددجویان می باشد اجرا می شود که بصورت مختصر به آن اشاره می شود . ساعت ۶ صبح بیدار باش ،۶تا۵/۶ نظافت شخصی و انجام فرایض مذهبی ، ۵/۶ الی۷ دعا و نیایش ، ۷ الی ۸ مراسم پرچم و نرمش صبحگاهی که بصورت دسته جمعی و با حضور کلیه مددجویان در محوطه هوا خوری و محل پرچم انجام می شود .
دعای پرچم بدین شرح است : « ما در اینجا هستیم چون دریافتیم مواد زندگی ما را غیر قابل کنترل ساخته بود ، ما به تغییر تعهد داده ایم برای آنها که دوستمان دارند مهم نیست که بهبودی چقدر دشوار است ، ما با هم تلاش میکنیم تا بهبود یابیم و جای درست خود را در اجتماع پیدا کنیم آمین . » ساعت۸تا۹صرف چای و صبحانه به صورت جمعی در محل استراحتگاه . ساعت ۹ الی ۱۰ نظافت داخل و خارج مجتمع که به صورت شیفتی و نوبتی بین مددجویان تقسیم می شود . ساعت۱۰ الی ۱۱ توزیع متادون و ویزیت MMT که این مرحله در خصوص مددجویان متادون درمان (MMT) می باشد . ساعت۱۱الی ۱۲ ویزیت پزشک جهت سایر مددجویان و مددجویانی که احساس بیماری می نمایند . ساعت ۱۲ الی ۱۳ مشاوره فردی ، گروهی توسط روانشناس و انجام مددکاری توسط مددکار و تکمیل فرم های مددکاری جهت ضمیمه نمودن پرونده مددکاری می باشد، ساعت ۱۳ الی ۱۴ صرف نهار و چای ، ساعت۱۴الی۱۵ آموزش مطالعه و گذارندن اوقات فراغت ( استراحت ) ، ساعت ۱۵الی۱۷ آموزش فنی و حرفه ای که مرکز دارای یک بخش فنی و حرفه ای که فعلا دارای رشته برق خودرو و بدون هزینه و به صورت درخواستی و تمایل مددجویان با گذراندن یک دوره ۱ماهه و ارائه مدرک فنی و حرفه ای زیر نظر سازمان فنی و حرفه ای می باشد ، ساعت ۱۷الی۱۸ گروه درمانی توسط گروه های همتا ( ۱۲ قدمی ) برنامه ای است که توسط مددجویان و اعلام درد و رنج های خود و کتاب ۱۲ قدمی NA به بیان تجربیات خود و راهکارهای عملی جهت درمان به مددجویان کمک می نمایند ، ساعت ۱۸ الی ۲۰ استفاده از وسایل ورزشی ( باشگاه ) که مشمول میزهای پینگ پنگ ، فوتبال دستی بصورت سالن سرپوشیده و والیبال و فوتبال به صورت محوطه آزاد می باشد . ساعت ۲۰الی۲۱ صرف شام و چای ، ساعت ۲۱ الی ۲۲ استفاده از وسائل صوتی و تصویری که به صورت همگانی در اختیار کلیه مددجویان قرار میگیرد ساعت ۲۲ شب ساعت خاموشی می باشد . در مورد کلیه مددجویان به شرحی که گذشت پس از گذراندن دوره های درمانی با اعلام نظریه پزشکی و مددکاری و اخذ دستور مقام قضایی ترخیص می شوند ولی در بین دوره و با درخواست خانواده مددجو و اخذ تعهد به درمان در مراکز خصوصی احتمال ترخیص مددجو پس از اخذ دستور قضایی می باشد .
گفتار چهارم : نحوه ترخیص و اقدامات مراقبتی پس از خروج
به شرحی که در فصل دوم گذشت مددجویان (MMT و پرهیز مدار ) پس از گذراندن دوره های درمانی و اعلام گزارشات و اصله از مرکز با صدور دستور مقام قضایی ترخیص می شوند که این امر در شعبه اختصاصی دادسرا موجب خارج شدن پرونده از بایگانی موقت و صدور قرار موقوفی تعقیب می شود ، پس از ترخیص مددجویان باتوجه به نحوه پذیرش آنان که اکثرا به صورت اجباری می باشد یقینا جهت دستیابی به اهداف متعالی و جلوگیری از اتلاف سرمایه های مالی و انسانی باید آیین نامه ها و مصوبات دقیقی تدوین و اجرا گردد که متاسفانه در مرکز درمانی کرمانشاه به علت نداشتن امکانات مالی و نداشتن آدرس دقیق از مددجویان واحد مددکاری که مسئول اجرای مراقبتهای پس از ترخیص می باشد. امکان انجام این امر بسیار ضعیف می باشد در شهر کرمانشاه جهت مراجعه مددجویان پس از ترخیص در مرکز DIS( مرکز کاهش آسیب ) می باشند که بصورت خصوصی اداره می شوند و برای مددجویان متادون درمان کارت متادون یک ساله صادر که میتوانند به مراکز مجاز( مرکز وحدت واقعه در شهرک تعاون و مرکز ثامن الائمه ( ع ) واقعه در مسکن ) مراجعه و تا یکسال بصورت رایگان متادون دریافت نمایند .
فی الجمله معروض می دارد در عصر حاضر که هر چند وقت متاسفانه مواد مخدر یا روانگردان جدیدی پا به عصر پیکار با انسانیت می گذارند و چه بسا هیچ قانون منعی برای استفاده از آن مقرر نکرده است می طلبد سیاست های مبارزه با مواد مخدر چه در زمینه عرضه و چه در خصوص از بین بردن بازار خرید و قوانین مربوطه به روز بوده تا امید مردم و خانواده ها و وحشت ایشان از ابتلای فرزندانشان به مواد مخدر کمتر شود بطور مثال مدت بسیار زیادی بود که مواد روانگردان پا به عرصه میدان گذاشته بود و تنها قانونی که به عقیده نگارنده بازدارندگی کافی نداشت قانون مواد روانگردان مصوب سال ۱۳۵۴ بود که بصورت ناقصی به جرم انگاری پرداخته بود و پس از اینکه جامعه این نقص قانون را به صورتی دردناک احساس کرد در سال ۱۳۸۹ مجمع تشخیص مصلحت نظام با اصلاح قانون مبارزه با مواد مخدر سال ۱۳۷۶ مواد روانگردان را نیز در شمول قانون آورد. علیهذا موفقیت تلاش های انجام شده مرهون مسئولان ، همراهی مردم ، فرهنگ سازی ، حمایت های مالی و خصوصا ایجاد اشتغال مستمر برای جوانان و معتادان بهبود یافته آموزش های مستمر و مراقتهای ویژه می باشد.
نتیجه گیری و پیشنهاد ها
در اداره کمپ ماده ۱۶، از ابتدای کار خوشبختانه دو روش فوق الذکر یعنی درمان با متادون همراه با روش پرهیزمدار دوشادوش هم بوده اند. یعنی اولاً اشخاصی از خوردن متادون امتناع کرده و مستقیماً وارد برنامه های NA می شوند (نمایندگان و مدرسان NA به طور مرتب در مجتمع حضور می یابند) و درثانی کسانی هم که متادون مصرف می کنند در این برنامه ها شرکت می کنند و همزمان از دو درمان بهره می برند. مشکلی که مجتمع دارد مشکل نرم افزاری نیست، بلکه مشکل سخت افزاری است. یعنی هم قوانین که برای آن گذاشته شده، بسیار کارآمد و کارشناسی است و هم مدیریت و افراد شاغل در آن، به نحو احسن خدمت می کنند.
اما مشکلات سخت افزاری: این مکان که در حال حاضر مجتمع ماده ۱۶ است، درآغاز گاوداری و سپس مکانی برای برگزاری مجالس عروسی بوده و جهت تمامی مقاصدی که مدنظر بنیانگذاران طرح ماده ۱۶ بوده است کافی و وافی نمی باشد. حتی در صورتی که این مشکل را در نظر نگیریم، از ظرفیت حداکثر ۱۰۰ نفری آن، به میزان ۲ یا ۳ برابر استفاده می شود که طبعاً موجب نارسایی خدمت و مشکلات اجرایی خواهد شد.
این محل اتاق های انفرادی قرنطینه برای افرادی که سم زدایی می شوند ندارد.
آب لوله کشی ندارد و همواره با مشکلات بهداشتی ناشی از کمبود آب دست به گریبان است.
گازلوله کشی ندارد و برای پخت و پز و به ویژه در زمستان با مشکلات عدیده ای روبروست (مثلاً گرم نگهداشتن خوابگاه ها)
موتورخانه جهت حمام ندارد و آبگرمکن آن برای استفاده ۲۵۰ نفر، جواب نمی دهد.
در قوانین پروتکل مربوط به مجتمع های ماده ۱۶، تعداد پرسنل های خاصی پیش بینی شده که هیچکدام رعایت نمی شوند. مثلاً برای هر ۱۰۰ بیمار یک پزشک، یک پرستار، یک روانشناس و یک مددکار اجتماعی و حداقل ۴ مسئول شیفت پیش بینی شده که اکنون عملاً به ازای هر ۲۵۰ تا ۳۰۰ نفر از معتادین، یک پزشک، یک پرستار، فقط ۳ روز در هفته روانشناس، ۳ روز در هفته مددکار و فقط ۲ مسئول شیفت (که تازگی به یک نفر کاهش پیدا کرده) انجام وظیفه می کنند. در این صورت به هر بیمار عملاً یک سوم مراقبت های پزشکی و یک ششم مراقبت های روانی پیش بینی شده می رسد و با حجم کار بسیار زیاد پرسنل، عملاً خروجی مطلوبی در دراز مدت نخواهد داشت. هر چند که پرسنل مجتمع کوشیده اند با اضافه کاری و علیرغم عدم دریافت حق و حقوق مناسب، این نقیصه را جبران کنند. اما این کمبود در دراز مدت اثرگذار خواهد بود و برای پرسنل دیگر انرژی انجام کار باقی نخواهد ماند. در پروتکل پیش بینی شده که برای شیفت های عصر و شب نیز پزشک و پرستار و روانشناس و مددکار موردنیاز است اما تاکنون به همین تعداد پرسنل فقط برای شیفت صبح بسنده شده است. بدیهی است ادامه این روند به فلج کامل مجتمع و تداخل وظایف منجر خواهد شد.
متأسفانه مشکلی که در اکثر ادارات دولتی وجود دارد، در اینجا نیز گریبانگیر مجتمع ماده ۱۶ شده و آن کاغذ بازی بسیار و هدر رفتن وقت است. به عنوان نمونه در حوزه کاری پزشکی، درخواست چند قلم داروی کاملاً ضروری تا وصول آن حداقل ۳ تا ۴ ماه زمان می برد و در این فاصله بیماران نیازمند این دارو یا صدمه دیده اند یا اصلاً ترخیص شده و به داروی شدیداً موردنیاز خود نرسیده اند. به همین صورت در مورد سایر درخواست های کاملاً مشروع مجتمع عمل می شود. مثلاً در زمستان، گاه چندین روز نفت و گازوئیل به مجتمع نمی رسد (بخاطر مشکلات اداری شرکت نفت) و علیرغم فعالیت های مدیریت مرکز، موانع بسیاری در پیش است تا مددجویان در وسط زمستان از سرما منجمد نشوند و صدها مثال از این قبیل که اگر دستورالعملی از جانب دادستان محترم به ادارات ذی ربط صادر گردد که درخواست های مجتمع را در اولویت و حتی به صورت اورژانسی قرار دهند، با امید به خدا این مشکل حل خواهد شد.
با وجود اینکه قوانین بسیار خوبی برای اداره مجتمع گذاشته شده اما به عنوان یک پیشنهاد عنوان می شود که کار ترخیص برخی مددجویانی که ترخیص آنها به تشخیص پزشک یا مدیریت مرکز فوریت دارد (مثلاً بیماری عفونی حادی دارند یا …) با مسئولیت پزشک یا مدیریت مجتمع انجام شود و پس از آن با ارائه مدارک لازم به نظر دادستان محترم برسد.
مجتمع به لحاظ سخت افزاری، قابلیت پذیرش بیش از ۱۰۰ نفر را ندارد و استفاده تعداد بسیاری از امکانات آن (با توجه به استاندارد نبودن ساختمان مجتمع جهت این امر) عواقب بدی به دنبال خواهد داشت. به عنوان مثال تعداد دستشویی های مجتمع ۵ باب است که فقط پاسخگویی ۱۰۰ نفر می باشد و ۴ باب حمام هم فقط برای ۸۰ تا ۹۰ نفر کافیست. به این ترتیب مشکلاتی همچون اسهال خونی، شپش و گال همه گیر خواهد شد و زحمات همه پرسنل به باد خواهد رفت.
علیرغم اینکه برای مراقبت های پس از خروج جلساتی برگزار و قرارهایی گذاشته شد، این قرارها به هیچ وجه کافی نبوده و فقط حدود یک دهم از خروجی مجتمع را دربر می گیرد. در شرایطی که اکثر مددجویان مجتمع از هیچ سرپناهی برخوردار نیستند و این مورد را به عنوان مشکل اصلی در عود اعتیاد عنوان می کنند، هیچ راهکاری توسط بهزیستی و شهرداری که متولیان این امر هستند ارائه نشد. گرمخانه ها و پناهگاهها، فقط شبها را پوشش می دهند و در طی روز، اگر مددجویی که می خواهد پاک بماند نیاز به استراحت یا تجدید قوا یا حتی غذا داشته باشد. ناچار از روی آوردن به خانه های تیمی مصرف موادمخدر است که در نتیجه دوباره به دام اعتیاد خواهد افتاد. در درجه بعد اشتغالزایی آنهاست که شهرداری فقط تعداد ۲۰ یا ۳۰ نفر را به صورت موقت قبول کرده که در مقابل ۱۵۷۲ نفری که تاکنون ترخیص شده اند بسیار قلیل به نظر می رسد. به طور کلی مراقبت های پس از خروج و ادامه روند درمان در خارج از مجتمع، جایگاه بسیار مهمی دارد که به آن بی توجهی شده و تا این مشکل حل نشود، چنین مجتمع هایی در سراسر کشور بازدهی مطلوب را نخواهند داشت.
منابع
۱- آیین نامه اجرایی مراکز نگهداری ،درمان و کاهش آسیب معتادان موضوع ماده قانون مبارزه با مواد مخدر با اصطلاحات و الحاقات بعدی
۲- آیین نامه مراقبت بعد از خروج معتادان
۳- اس میلی نورمن، ضرغامی مهران ،روانپزشکی اعتیاد، انتشارات معاونت پزوهشی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی مازندران، چاپ اول، ۱۳۸۱
۴-امیریان محمدجواد، شریف آبادی امراللهی، فارماکولوِِزی قانونی، انتشارات مرکز تحقیقات پزشکی قانونی،چاپ اول،۱۳۹۱
۵-باقری پور، سیدمحمد(بی تا)، اعتیاد چیست و علل آن چیست؟انتشارات اطلاعات،چاپ اول،۱۳۸۸
۶- برزای، علی، کتابشناسی اعتیاد، نشر علم و دانش،۱۳۸۸
۷- جان آبادی، عظیم، موادمخدر چیست؟،ناشر مهراوش،چاپ اول، ۱۳۸۶
۸- جنوبی،پیمان،بیکاری یکی از عوامل موثر در فقرجامعه،دبیرخانه ستادمبارزه با موادمخدر،چاپ اول، ۱۳۸۷

بنابراین عامل موثر بر بازده سهم( دارایی منفرد) ریسک سیستماتیک است که با بتا سنجیده میشود و ریسک کل و ریسک غیر سیستماتیک در تعیین بازده دارایی منفرد، نقشی ندارد. در CAPM ریسک پرتفوی با واریانس و ریسک دارایی منفرد با بتا سنجیده میشود.

( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

هنگامی که ضریب همبستگی بین دو متغیر، یک باشد آنگاه معادله SML با CML برابر خواهد شد.چون و با یکدیگر برابر میشود. این بدان معناست که بازدۀ پرتفوی ها کاملاً با بازده پرتفوی بازار هماهنگ شده است.

فرمول شماره (۲- ۷)
۲- ۱۲- ۲ ریسک در مدل CAPM
مدل CAPM مبتنی بر این ایده است که یک فرد سرمایه گذار، دو نوع ریسک متحمل می شود:
الف) ریسک سیستماتیک^[۹۷]: این نوع ریسک مربوط به بازار است و گریزی از آن نیست. مثل نوسان نرخ بهره،رکود اقتصادی ومسایلی مثل جنگ.
ب) ریسک غیر سیستماتیک^[۹۸]: این ریسک که به ریسک خاص نیز معروف است، مختص سرمایه گذاری در سهام خاصی است و با افزایش تنوع سهام موجود در یک پرتفوی، می توان از آن اجتناب کرد . در اصطلاح فنی تر، این ریسک نشان دهنده آن قسمت از بازدهی سهام است که با حرکات بازار ارتباطی ندارد. تئوری مدرن پرتفوی نشان می دهد که از طریق تنوع بخشی می توان ریسک خاص را از بین برد ولی مشکل اساسی این است که با تنوع سازی معادل بازار، هم نمی توان ریسک سیستماتیک را حذف کرد. مدل CAPM به وجود آمده است تا ریسک سیستماتیک را محاسبه کند و به سرمایه گذاران منتقل نماید.
۲- ۱۲- ۳ مدل CAPM و صندوق های سرمایه گذاری
جیمز توبین^[۹۹](۱۹۵۸) در تحقیقی نشان داد که همه سرمایه گذاران برای دستیابی به پرتفوی بهینه، باید در ترکیبی از دارایی های ریسکی و دارایی های بدون ریسک، سرمایه گذاری کنند. همچنین شارپ^[۱۰۰](۱۹۶۴) و لینتنر^[۱۰۱](۱۹۶۵) نشان دادند که در شرایط تعادل، پرتفوی همه دارایی های ریسکی، پرتفوی بازار خواهد بود.
بنابراین از این دو تئوری می توان چنین نتیجه گرفت که تنها راهی که سرمایه گذار می تواند به پرتفوی بهینه دست یابد، انتخاب یک صندوق سرمایه گذاری است. زیرا صندوق های سرمایه گذاری با تنوع بخشی که در بین پرتفوی ها ایجاد می کنند، تعادل بین دارایی های ریسکی و بدون ریسک را فراهم میکنند. البته باید به این نکته توجه نمود که در بین صندوق های سرمایه گذاری، انواع مختلفی وجود دارد. برخی از صندوق ها پریسک^[۱۰۲] و برخی دیگر کم ریسک^[۱۰۳] هستند. هر سرمایه گذار میتواند با توجه به ترجیحات و میزان ریسک و بازهی که مد نظر دارد، یکی از انواع صندوق های سرمایه گذاری را انتخاب نماید.
۲- ۱۳ معیارهای ارزیابی عملکرد تعدیل شده از بابت ریسک^[۱۰۴]
همان گونه که در بخش های قبل بیان شد، فرایند ارزیابی عملکرد شامل دو مرحله می باشد.مرحله اول، تعیین مطللوبیت عملکرد و مرحله دوم تعیین تداوم و ثبات عملکرد است. برای این امر، باید سطح ریسک پرتفوی در طی فاصله زمانی تحت بررسی، تخمین زده شود.(شارپ و بایلی و الکساندر، ۱۹۹۹)
با توجه به مطالب قبلی، دو نوع ریسک بدین منظور میتواند تخمین زده شود؛ ریسک بازار پرتفوی که همان ریسک سیستماتیک است و توسط بتا اندازه گیری میشود و دیگری، ریسک کل پرتفوی که از طریق انحراف معیار تعیین می گردد. حال عامل کلیدی، تعیین اثر پرتفوی بر سطح ریسک کل سرمایه گذار میباشد. اگر سرمایه گذار چندین پرتفوی، به غیر از پرتفوی مورد بررسی، داشته باشد، ریسک بازار پرتفوی(بتا)، معیار مناسبی برای نمایش اثر پرتفوی بر سطح ریسک کل سرمایه گذار خواهد بود.لیکن، چنانچه پرتفوی تحت بررسی، تنها سرمایه گذاری وی باشد؛ در این صورت ریسک کلی( انحراف معیار)، معیار مناسبی خواهد بود. ارزیابی عملکرد تعدیل شده بر حسب ریسک، عموماً بر مبنای دو نگرش فوق یعنی استفاده از ریسک بازار یا ریسک کل به عنوان معیار ریسک سرمایه گذاری، است. معیارهای ارزیابی عملکرد تعدیل شده از بابت ریسک، تخمینی از عملکرد تعدیل شدۀ پرتفوی بر حسب ریسک را فراهم می نمایند و این امکان را ایجاد می کنند که سرمایه گذار بتواند عملکرد پرتفوی خود را نسبت به سایر پرتفوی ها و همچنین بازار مقایسه نماید.(راعی و تلنگی، ۱۳۸۳)
تحقیق حاضر، عملکرد صندوق های سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار تهران را بر اساس هفت شاخص ارزیابی عملکرد تعدیل شده از بابت ریسک، بررسی میکند.این شاخص ها عبارتند از: آلفای جنسون^[۱۰۵]، شارپ^[۱۰۶]، ترینر^[۱۰۷]، سورتینو^[۱۰۸]، فاما^[۱۰۹]، نسبت اطلاعات^[۱۱۰] و مودیلیانی^[۱۱۱] ، که در ذیل به توضیح هر یک پرداخته میشود.
۲- ۱۳- ۱ شاخص ترینر
جک ترینر^[۱۱۲] در سال ۱۹۶۵، شاخصی را جهت ارزیابی عملکرد، بر اساس مدل CAPM ابداع نمود. این معیار از تقسیم بازدۀ اضافی^[۱۱۳]، بر شاخص ریسک سیستماتیک(بتا)، بدست می آید.

فرمول شماره (۲- ۸)
در این رابطه، میانگین بازده پرتفوی در مدت زمان مورد بررسی، بازده بدون ریسک، ریسک سیستماتیک پرتفوی است.
همان گونه که در مدل ملاحظه میشود، این معیار فقط اثر ریسک سیستماتیک را در ارزیابی عملکرد ، مورد سنجش قرار داده است. این بدان علت است که فرض شده است که ریسک غیر سیستماتیک، با تنوع بخشی مناسب، به صفر گرایش پیدا نموده است.
شاخص ترینر، شیب خط ویژگی ها^[۱۱۴] را که یک رابطۀ خطی بین بازدۀ کسب شده صندوق و ریسک سیستماتیک است، اندازه گیری میکند. هر چه شیب این خط بیشتر باشد، پرتفوی توانایی کسب بازده بالاتر از ریسک پذیرفته شده توسط سرمایه گذار، را دارا می باشد. به همین دلیل سرمایه گذاران صرف نظر از ترجیحات ریسک خود، به دنبال صندوق هایی هستند که مقدار این معیار را بالاتر نشان دهد.
این معیار نیز همانند هر معیار دیگری دارای محدودیت هایی است. مهمترین محدودیت این معیار این است که تنها زمانی قابل به کارگیری است که بتا مثبت باشد و بازار در حال رونق باشد. زمانی که بتاها منفی است و بازار در حال رکود است، این معیار نتایج گمراه کننده ای در پی خواهد داشت. همچنین یکی دیگر از محدودیتهای این معیار، نادیده گرفتن ریسک غیر سیستماتیک یا ریسک منحصر به فرد^[۱۱۵] است. در این مدل همچنین ارتباط بین صندوق با دارایی ها و بدهی هایی که قبلاً توسط مالکان کسب شده است، نادیده گرفته شده است.(هجز و تیلر و یودر،^[۱۱۶] ۱۹۹۷)
معیار ترینر که به شاخص نسبت بازدهی به نوسان پذیری^[۱۱۷] نیز معروف است، همانند معیار آلفای جنسن از خط بازار اوراق بهادار برای ارزیابی عملکرد استفاده میکند. این دو معیار عملکرد، همواره ارزیابی مشابهی از عملکرد پرتفوی را نسبت به پرتفوی بازار ارائه می دهند. بدین معنی که اگر یکی از معیار ها نشان دهد که پرتفوی، عملکردی بالاتر از بازار داشته است، دیگری نیز چنین رفتاری نشان خواهد داد. البته باید به این نکته توجه داشت که ممکن است دو معیار فوق به دلیل روش های محاسباتی متفاوت، صندوق ها را به طور متفاوت رتبه بندی نمایند. در ذیل مدل آلفای جنسن تشریح میشود.
۲- ۱۳- ۲ شاخص آلفای جنسن
این معیار که توسط میشل جنسن^[۱۱۸] در سال ۱۹۶۸ پیشنهاد شد، امکان اندازه گیری عملکرد به صورت مطلق^[۱۱۹] را فراهم میکند. بدین مفهوم که یک شخص میتواند یک صندوق سرمایه گذاری را به صورت استاندارد مطلق، اندازه گیری نماید. این مدل همچنین می تواند جهت سنجش توانایی های پیشبینی مدیران صندوق های سرمایه گذاری، مورد استفاده قرار گیرد.
جنسن در سال ۱۹۶۸، توانایی های عملکرد مدیران را به دو بُعد تقسیم بندی نمود، که این دو بُعد عبارتند از :

1. 1. توانایی مدیر پرتفوی در افزایش بازده های پرتفوی، از طریق پیشبینی صحیح قیمتهای آتی؛

1. 1. توانایی مدیر پرتفوی در حداقل کردن میزان ریسک قابل کنترل (غیر سیستماتیک)، از طریق تنوع بخشی کارآمد.

این مدل به گونه ای طراحی شده که قادر است این دو قابلیت را به خوبی اندازه گیری نماید.
شالودۀ اصلی این مدل، از مدلCAPM ، نشأت گرفته شده است و در واقع فرضیات این مدل با فرضیات مدل CAPM تطابق کامل دارد.فرض اصلی که در مدل جنسن بدان تأکید بیشتری شده است، امکان وام گیری^[۱۲۰] و وام دهی^[۱۲۱] بدون محدودیت، با همان نرخ بازده بدون ریسک است.
همان گونه که در مبحث CAPM بدان پرداخته شد، بازده مورد انتظار بر اساس مدل CAPM از رابطه ذیل قابل محاسبه است:
فرمول شماره (۲- ۹)

در مدل آلفای جنسن، نرخ بازده بدون ریسک به سمت چپ مدل منتقل خواهد شد و در سمت راست معادله یک مقدار ثابت جهت سنجش توانایی مدیران پرتفوی در گزینش صحیح، اضافه خواهد شد. به عبارت دیگر این پارامتر، نشان دهنده قابلیت‌های گزینشی^[۱۲۲] مدیران است.

فرمول شماره (۲- ۱۰)
در مدل فوق ، نشان دهنده ضریب خطای مدل است که باید متوالیاً مستقل^[۱۲۳] باشد. به عبارت بهتر، این پارامتر، پسماند^[۱۲۴] مدل را ارزیابی میکند.
اگر میزان پارامتر، به دست آید، بدین معناست که مدیران پرتفوی، قابلیت‌های گزینشی دارند و در این صورت، بازده مورد انتظار مدل فوق از بازده مورد انتظار مدل CAPM بیشتر خواهد بود. اما اگر شد، بدین معناست که مدیران، پرتفوی ها را به صورت تصادفی انتخاب میکنند و همچنین در صورتی که میزان این پارامتر کوچکتر از صفر شد باشد، نشان میدهد که پرتفوی های انتخابی توسط مدیران صندوق، به طور تصادفی و نامطلوب گزینش شده اند. بنابراین همانگونه که ملاحظه گردید، اعتبار این مدل تا حد زیادی به اعتبار مدل CAPM وابسته است.
۲- ۱۳- ۳ شاخص شارپ
ویلیام شارپ^[۱۲۵] که در سال ۱۹۶۴ مدل CAPM را طراحی نموده بود، در سال ۱۹۶۶ کاربرد این مدل در ارزیابی عملکرد صندوق های سرمایه گذاری را تحت عنوان شاخص ارزیابی عملکرد شارپ، طراحی نمود. مدل شارپ بر خلاف دو مدل قبل که مبتنی بر مفهوم خط SML بودند، از مفهوم شیب خط CML که توسط مارکوییتز- توبین ابداع شده بود، بهره می جوید. این مدل که به مدل «نسبت بازده اضافی به تغییر پذیری^[۱۲۶]» نیز مشهور است، از تفاوت بین بازده پرتفوی و بازده بدون ریسک، تقسیم بر ریسک کل پرتفوی که با انحراف معیار نشان داده میشود، حاصل میشود.

فرمول شماره (۲- ۱۱)

۹۷/۶۷۱

۴۴/۶۱۴

۸/۴۹۶

۳۶/۵۵۰

۲۸/۷۳۷

۳۳/۷۹۸

۳۲/۷۶۰

I

خیلی خنک

خیلی خنک

خنک

خیلی خنک

خیلی خنک

سرد

خیلی خنک

همچنان که مشاهده می شود ضریب آسایش مربوط به دماهای بالاتر از ۲۰ درجه در آهنگ گرمایشی خنگ و گرم با شرایط آسایشی در دمای زیر ۲۰ در ماه FEB با مقدار ۳۳/۷۹۸ به آهنگ سرمایشی سرد می رسد که با بهره گرفتن از پوشش مناسب فشار عصبی خاصی را ایجاد نمی کند. در ماه های دیگر سال آهنگ سرمایشی خنک و خیلی قرار می گیرد.
روش اولگی :
ویکتور اولگی برای اولین بار در سال ۱۹۶۳ این روش را مطرح کرده، اولگی با بهره گرفتن از میانگین دراز مدت ماهانه چهار عنصر اقلیمی حداکثر دما، حداقل دما، حداکثر، حداکثر رطوبت نسبی و حداقل رطوبت نسبی جدول بیوکلیماتیکی ارائه کرده که در آن حدود آسایش انسان بر اساس تغییرات این چهار عنصر تعیین شده است. علاوه بر این عوامل در جدول ارائه شده دو عنصر تابش و جریان باد در محدوده آسایشی نیز نشان داده شده است.

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

برای استفاده از این نمودار باید مقدار دما و رطوبت نسبی ایستگاه انتخابی را بر روی نمودار تصویر کرده و وضعیت نقاط بدست آمده را نسبت به منطقه آسایش نمودار سنجیده ؛ که برای این منظور عنصر های حداقل دما و حداکثر رطوبت را مشخص نموده و محل برخورد این دو را با علامت(▲) مشخص می کنیم و عنصرهای حداکثر دما و حداقل رطوبت را نیز مشخص نموده و محل برخورد این دو را با علامت (●) مشخص می کنیم. سپس با شماره گذاری برای هرکدام از این عناصر به ترتیب ماه های سال آنها را توسط یک خط مستقیم به یکدیگر وصل می کنیم. نقصی که در این روش اولگی وجود دارد این است که شرایط ساختمان در این روش مورد توجه قرار نگرفته است و این روش فقط برای محیط خارج از ساختمان مدنظر قرار گرفته است. در این جدول میزان گسترش که عناصر دیگر اقلیمی مانند باد و آفتاب در محدوده منطقه آسایش ایجاد می کنند نشان داده می شوند. که به دلیل اینکه شرایط ساختمان در نظر گرفته نمی شود با محدودیت هایی در آن مواجه هستیم
روش گیونی :
اگر چه تعیین محدوده دقیق آسایش دلیل ارتباط به عوامل مختلف بسادگی امکان پذیر نیست. در این ارتباط آزمایش ها و مطالعات گوناگونی انجام شده که با بهره گرفتن از نتایج آنها می توان شرایط اقلیمی مختلف را در ارتباط با آسایش انسان مورد بررسی و مطالعه قرار داد. یکی از کاربردی ترین شاخص ها برای بررسی شرایط حرارتی هوا از نظر آسایش جدول بیوکلیماتیک است که توسط برادران اولگی پیشنهاد شده است. در جدول بیوکلیماتیک حدود آسایش انسان بر اساس تغییرات دو عنصر اقلیمی دما (محور عمودی هوا) و رطوبت نسبی هوا (محور افقی جدول) تعیین شده است.
علاوه بر این میزان گسترش دو عنصر اقلیمی دیگر یعنی تابش آفتاب و جریان هوا در محدوده آسایش ایجاد می کنند نیز مشخص گردیده است. همچنان که در نمودار اولگی انجام شده بر روی میزان حداقل دما و حداکثر رطوبت و حداکثر دما و حداقل رطوبت شهرستان سبزوار انجام گرفته نتایج زیر بدست آمده است. در این روش حداقل دما – حداکثر رطوبت را با علامت مثلث (▲) و حداکثر دما – حداقل رطوبت را با نماد دایره (●) نشان داده ایم.
طبق جدول می توان دریافت که ماه ها ی JAN، JUL، AUG با حداکثر دما و حداقل رطوبت در محدوده M” قرار گفته اند که شرایط قابل تحمل را با بهره گرفتن از مصالح سنگین و تهویه مطلوب مناسب نشان می دهد ماه SEP با حداکثر دما و حداقل رطوبت در محدوده M واقع شده است که شرایطی از هوای خارج از ساختمان را نشان می دهد که با استفاده از ویژگی مصالح مناسب و به دلیل قرار گیری در محدوده Ec و استفاده از رطوبت کافی با بهره گرفتن از کولر های آبی با شرایط اقلیمی می توان هوای داخل ساختمان را در منطقه آسایش قرار دارد ماه MEY نیز با حداکثر رطوبت و حداقل دما در محدوده VوV” می باشد که این دو مربوط به ساختمان های معمولی و ساختمان هایی که به منظور خاص طراحی شده اند قرار می گیرد ماه‌های JAN، JUL، AUG با حداقل دما و حداکثر رطوبت در محدوده W قرار می گیرند که به دلیل کمبود رطوبت باعث ایجاد خارش و سوزش پوست می شود که برای جلوگیری از این مسئله حتما باید رطوبت هوا افزایش یابد ماه های AUG و OCT در محدوده Nو N” قرار می گیرند که محدوده آسایش، شرایط حرارتی قابل تحمل می باشد و ماه های JAN، SEP، AUG وoct با حداقل دما و حداکثر رطوبت و ماه های FEB، MRS، DES با حداکثر دما و حداقل رطوبت در محدوده H وH” قرار گرفته اند که نیازی به گرم کردن هوا در این محدوده وجود ندارد ماه های JAN، FEB، MAS، DES با حداقل دما و حداکثر رطوبت در محدوده خارج از H قرار گرفته اند که دارای دمای کمی می باشد و برای گرم شده نیاز به استفاده از وسایل گرمایی مانند بخاری و استفاده از لباس های گرم خارج از خانه می توانند دارای آسایش باشند.

۲-۱۶- سوابق تحقیق
متون موجود درزمینه فضاهای آموزشی وطراحی اقلیمی به بررسی مساله از ابعاد مختلف پرداخته اندونتایج حاصل از این مطالعات درقالب استانداردهای اقلیمی در طراحی فضا های آموزشی تدوین گردیده است با توجه به اینکه اکثر متون مورد بررسی تا حدود زیادی از نظر محتوای مطالب با هم مشابهت دارند. ضمناً، علی رغم مطالعات متعدد در سراسرکشور، در مورد شهر لنگرود، اینگونه مطالعات انجام نگرفته است.
بلکه اصول کلی مطالعات در مورد اقلیم های معتدل ومرطوب می باشد که بخشی از مطالعات گیلان را نیز شامل می‎شود. چکیده ای از منابع غیر مستقیم در زمینه موضوع مورد مطالعه بشرح زیر ارائه می گردد:
شجاعی(۱۳۸۱) دربررسی قواعدومعیارهای فضاهای آموزشی به ارائه مطالعات نمونه درخصوص شهرستان مشهد پرداخته است باتوجه به شرایط اقلیمی منطقه مورد مطالعه پس از ارائه جداول بیوکلیماتیک ساختمانی پیشنهاداتی به شرح زیر جهت احداث ساختمانهای آموزشی طرح نموده است :
گسترش ساختمان در محور شرقی- غربی
ایجاد جریان هوا در فضا های داخلی ضرورتی ندارد.
برای منطقه طرحهائی با فضا های فشرده ومتراکم مناسب است.
دیوار های داخلی وسقف بهتر است از مصالح سنگین باشد.
باز شوها ونماهای شمالی وجنوبی می توان حدود ۱۰تا ۲۵درصد مساحت تابش آفتاب آن باشند.
* کسمائی (۱۳۷۳) درخصوص پهنه بندی اقلیمی ایران انجام داده اند، پس از بیان نقش اقلیم در طراحی فضا های آموزشی از جنبه های کیفی وکمی نکاتی را درخصوص اثرات اقتصادی ناشی از صرفه انرژی و پهنه بندی اقلیمی ایران در طراحی ارائه می نماید
*سازمان نوسازی وتوسعه وتجهیز مدارس کشور درکتاب«اصول ومعیارهای طراحی فضاهای آموزشی و پرورشی» به ارائه اصول ومعیارهای طراحی فضاهای اموزشی از ابعاد مختلف پرداخته است که باتوجه به موضوع مورد مطالعه به ارائه اصول ومعیارهای طراحی ومکان یابی فضاهای آموزشی با تکیه برشرایط طبیعی پرداخته می شود.
رمضانی گورابی، ( ۱۳۸۶)، در مقاله خود با عنوان شناخت پتانسیلهای اکوتوریستی آسایش اقلیمی(بیوکلیماتیک) تالاب کیاکلایه لنگرود با روش اوانز بیان داشته شناخت توان آسایش زیست اقلیمی در مناطق مختلف جغرافیایی می تواند به برنامه ریزی اکوتوریستی جاذبه های طبیعی کمک نمایدتا مناطق جاذب محیطی در برابر آلودگی محیط زیست، هجوم و تجاوز انسانی، تغییرات کاربری زمین، استفاده برای گذران اوقات فراغت و غیره حفظ گردد.
حبیبی نوخندان، مجید، ۱۳۷۶، در مقاله خود تحت عنوان اقلیم و معماری با تاکید بر معماری سنتی خاورمیانه (وارن جانسون)، مجله فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، شماره ۴۶ بیان داشته: ایجاد رابطه منطقی بین عناصر سازه ای و به طور اخص فضاهای آموزشی با عناصر اقلیمی علاوه بر صرفه اقتصادی دارای اثرات تعیین کننده بر فعالیتهای آموزشی و فرایندهای یادگیری دانش آموزان دارد. شواهد تجربی بیانگر این واقعیت است که هرچه عناصر سازه ای با معیارهای استاندارد اقلیمی سازگارتر باشد. اثر بخشی آن فضا بر انسان و فعالیتهای اوبیشتر است. چون معماری هر منطقه نسبت به آب وهوای آن ناحیه متفاوت می باشد
وحدتی، (۱۳۸۷)، درمقاله خود تحت عنوان بررسی اقلیم ومعماری شهرستان پارساباد دراولین همایش منطقه‎ای مغان، جغرافیای کهن، کالبد نوین بیان داشته انسان خواه ناخواه تحت تاثیر شرایط محیطی خود قرار داشته و اقلیم مهم ترین عامل محیطی است که باعث افتراق نواحی از یکدیگر می گردد. لذا بطور مستقیم بر فعالیتهای بشراز جمله نوع معیشت، خلق وخو، سلامتی و اشکال ساختمانهای هر ناحیه تاثیر می‎گذارد. بنابراین برای دستیابی به شرایط آسایش بکارگیری راه های تامین آسایش درساختمانها مهمترین عامل می باشد. لذا برای تداوم مبارزه با محیط در احداث هر ساختمان چگونگی طراحی ساختمان و انتخاب مصالح و مواد متناسب با محیط باید باشد.
رمضانی گورابی، (۱۳۸۸)، در مقاله خود با عنوان شناخت درصد همسازی فضاهای آموزشی با شرایط استاندارد آسایش زیست اقلیمی در بخش سنگر بیان داشته : عدم هماهنگی بین شرایط اقلیمی با شرایط آسایش فضاهای آموزشی سبب افت تحصیلی گشته و از ۷۹ فضای آموزشی موجود در بخش سنگر، و از تعداد ۳۳ عنصر موثر در شرایط همسازی بین فضاهای آموزشی و شرایط محیط اقلیمی ۴/۴۲ درصد فضاها همساز و ۲/۳۳ درصد حدودا همساز و در ۳/۲۴ درصد فضاهای آموزشی ناهمساز بوده است.

تداخل کاربران
حضور کاربران در یک مکان باعث تداخل سیگنال­های انتقالی آنها می­ شود. برخی از معماری­ها که زمینه را برای انتقال با توان بالا فراهم می­ کنند، باعث افزایش تداخل سیگنال­های انتقالی کاربران می­ شود.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

ما اصطلاح “ارتباطات درون BAN” را در اشاره به ارتباطات رادیویی حدود ۲ متر در اطراف بدن انسان تعریف می­کنیم ،که می ­تواند به دو زیر گروه: ۱- ارتباط بین سنسورهای بدنی با هم ۲- ارتباط بین سنسورهای بدنی وPS قابل­حمل تقسیم شود. یکی از ویژگی­های این نوع ارتباط ذات باطری و نرخ بیتی پایین حسگر­های بدنی موجود می­باشد که به عنوان یک چالش مطرح است. برای اجتناب از این نوع چالش­ها بین حسگرها و PS
طرح­هایی مانند MITHril و SMART معرفی شده است که از کابل به طور مستقیم برای اتصال حسگرها با یک PS استفاده می­ شود که در شکل(۳) نشان داده شده است.
شکل(۳) : معماری SMART برای ارتباط درونBAN ]12[.
روش بعدی روشی به نام CODE BLUE می­باشد که در آن حسگرهابدون استفاده از PS، به طور مستقیم به صورت بی­سیم با Aps در ارتباط هستند. که در شکل ۴ نشان داده شده است.
شکل(۴) : معماری CODE BLUE برای ارتباط درون BAN ]12[.
در مقایسه با دو روش قبل شکل (۵) یک نوع معماری با توپولوژی استار را نمایش می­د­هد که به موجب آن چند حسگر بدنی بی­سیم با یک PS به صورت بی­سیم ارتباط برقرار کرده ­اند و از طریق آن اطلاعات خود را به یک اکسس پوینت می­فرستند.
شکل(۵) : استفاده از توپولوژی ستاره برای ارتباط درون BAN ]12[.
شکل (۶) نسبت به دو سطح قبل پیشرفته­تر هستند و در آنها حسگرها به دلیل کاهش مقدار داده های خام و صرفه­جویی در انرژی به صورت سیمی یا بی­سیم به یک پردازنده مرکزی متصل هستند .پس از هجوم داده ­ها حجم داده­هایی که از پردازنده مرکزی به PS منتقل می­شوند کاهش می­یابد. با این حال این راه­حل­ها با چالش­های بیشتری روبرو هستند. یکی از این چالش­ها این است که پیچیدگی سیستم افزایش می­یابد.
شکل(۶) : استفاده از گره مرکزی برای شبکه درون BAN
در مقایسه با شبکه های حسگر بی_­­سیم که به منظور مشاهدات محیطی به کار می­روند، WBAN دارای محدودیت­های مضاعفی در برقراری ارتباطات و دریافت داده از بدن انسان می­باشد به عنوان مثال به دلیل محدودیت ­های بدن انسان تعداد کمی حسگر می ­تواند روی بدن پخش شود، با توجه به این محدودیت­ها و به دلیل مقیاس کوچک WBAN و فاصله کوتاه بین لینک­ها (ارتباط بین گره و سینک) توپولوژی ستاره به عنوان یک انتخاب طبیعی و پیش فرض برای WBAN محسوب می­ شود. از سوی دیگر به دلیل حرکت کاربر و ماهیت بدن انسان ، کانال­های ارتباطی بی­سیم روی بدن دائما تغییر می­ کند. در نتیجه نیاز به برقراری ارتباط بی­سیم مطمئن که انرژی را به طور موثر بگیرد احساس می­ شود. به همین دلیل معماری دیگری به عنوان چند پرشی مطرح می­ شود که در آن حسگرها ممکن است به عنوان گره رله ^[۲۸]استفاده شوند تا کارایی انتقال را افزایش دهند.
در آزمایشی به عنوان تحلیل کارایی معماری ستاره صورت گرفته است.نتایج به دست آمده در این مقاله تایید می­ کند که معماری چند پرشی در مقایسه با معماری ستاره کاراتر می­باشد و در کاربردهای پزشکی، معیارهای قابلیت اطمینان و مصرف انرژی به طور موثر را فراهم می­ کند. همچنین در معماری­های ستاره^[۲۹] و چند پرشی ^[۳۰]مورد بررسی قرار گرفته است. در این مقاله دو نمونه از شبکه ­های چند پرشی مطرح شده است. شبکه­ ای با معماری چند پرشی به منظور بهینه کردن حداکثر نرخ تحویل دادن بسته(PDR) و شبکه­ ای با معماری چند پرشی به منظور بهینه کردن حداقل میانگین تعداد انتقال دوباره(ANR). نتایج به دست آمده از این مقاله در زیر آمده است.
معماری ستاره برای محیط پویا نا مناسب است. معماری چند پرشی چون از گره رله استفاده می­ کند می ­تواند خود را با تغییرات وفق دهد.
اگر یک شبکه به PDR بالایی نیاز داشته باشد و در محیط پویایی قرار داشته باشد آنگاه باید معماری چند پرشی با حداثر PDR به کار گرفته شود.
اگر طراح WBAN بخواهد شبکه­ ای طراحی کند که حداقل انرژی را مصرف کند و کمترین تاخیر را هم داشته باشد،معماری چند پرشی با حداقل ANR بهترین انتخاب است.
از نقطه نظر تداخل کاربران ، معماری ستاره نباید در محیط­های باز استفاده شود.چون در این محیط­ها تنها راه افزایش قابلیت اطمینان، افزایش توان است و این افزایش توان به شدت بر تداخل کاربران تاثیر میگذارد.
معماری ارتباط بین BAN
در این قسمت ارتباط بین BAN را به عنوان ارتباط بین PS و یک یا چند (Aps)^[31]تعریف می­کنیم.ما الگوهای ارتباط بین BAN را به دو دسته تقسیم می­کنیم:۱- معماری مبتنی بر زیر ساخت^[۳۲](شکل ۷) ۲- معماری مبتنی برad hoc^[33](شکل۸)
۱٫۲٫۲٫۴٫ معماری مبتنی بر زیر ساخت
اکثر برنامه ­های کاربردی BAN از معماری مبتنی بر زیر ساخت استفاده می­ کنند. در ارتباط بین BAN فرض بر این می­ شود که یک محیط زیست با فضای محدود وجود دارد. به عنوان مثال یک اتاق انتظار در بیمارستان،خانه و دفتر و … در مقایسه با شبکه ad hocشبکه مبتنی بر زیرساخت از مدیریت متمرکز و کنترل امنیت استفاده می­ کند. با توجه به این ساختار متمرکز AP به عنوان سرور پایگاه داده در برخی ازبرنامه­های کاربردی کار می­ کند. به عنوان مثال(SMART, CareNet).
شکل(۷) معماری مبتنی بر زیر ساخت ]۱۲[
معماری مبتنی بر AD HOC
در معماری مبتنی بر ad hoc ، چندین Aps برای کمک به انتقال اطلاعات حسگرهای بدنی به مراکز پزشکی مستقر هستند. بنابراین پوشش خدمات نسبت به معماری مبتنی بر ساختار بزرگتر می­باشد، کار کاربران را برای حرکت در اطراف یک ساختمان، زمین بازی و یا در یک نقطه از امداد اورژانس راحت­تر می­ کند. دو دسته از گره­ها در این معماری وجود دارد: گره­های نصب به عنوان مثال،حسگر/گره­های فعال در یا اطراف بدن و گره­های روتر اطراف یک BAN که هر دو مشابه سخت­افزار رادیو هستند برای آسان کردن مسیریابی چند پرشی معماری نصب شبیه به WSN سنتی می­باشد. و هر دو آنها اغلب از دروازه^[۳۴] به عنوان رابط با جهان خارج استفاده می­ کنند.
شکل(۸) معماری مبتنی بر AD HOC ]12[
ارتباط فراتر از BAN
لایه سوم که بالاترین لایه در این معماری است شامل تلفن هوشمند پزشکان و مراکز مشاهده­ از راه دور مستقر در بیمارستان یا اورژانس می­باشد. این مراکز داده ­های بدست آمده را ذخیره و دسته­بندی می­ کنند و از این داده ­ها جهت انجام عملیات خاصی استفاده می­ شود. در این لایه همچنین امکان به کارگیری GSM^[35] و GPS جهت پیدا کردن موقعیت بیمار در نظر گرفته شده است. این امکان برای بیماری­های ناگهانی مثل سکته های قلبی و مغزی بسیار مناسب است.
امنیت در شبکه ­های بدنی بی­سیم
از آنجایی که گره­های WBAN اطلاعات حساسی (علائم حیاتی بدن) را جمع­آوری می­ کنند و ممکن است که در محیط­های خصمانه قرار بگیرند، به کارگیری مکانیسم­های قوی امنیتی امری ضروری است. در کاربردهای پزشکی تهدیدهای امنیتی ممکن است شرایط خطرناکی را برای بیمار ایجاد کند و در گاهی اوقات باعث مرگ وی شود. فرض کنید بر روی یک سیگنالی که حاوی اطلاعات مبنی بر بالا بودن قند خون بیمار است، حمله­ای صورت پذیرد. عدم رسیدن این سیگنال به پزشک یا مراکز درمانی باعث بروز تشنج و در صورت عدم تزریق انسولین به موقع باعث مرگ وی می­ شود. امنیت یکی از مهمترین چالش­های شبکه ­های بی­سیم محسوب می­ شود]۱۳[. امنیت در شبکه ­های WBAN در سه مرحله ارائه شده است:
رمزنگاری^[۳۶]: اطلاعات حیاتی انسان نباید توسط افراد مختلف مورد استفاده قرار گرفته و خوانده شود. پس لزوم رمز نگاری­هایی منطبق بر شبکه­ WBAN امری ضروری است. استفاده از رمزنگاری متقارن کاراتر می­باشد. زیرا رمز نگاری کلید عمومی به دلیل محاسبات سنگینش و بالطبع مصرف انرژی زیاد برای گره­هایی که انرژی محدودی دارند مناسب نیست]۱۴[.
احراز هویت^[۳۷]: برخی از حسگرها با توجه به عامل­هایی که برای آنها در نظر گرفته شده است قادرند تا عملی را بر روی بدن انسان انجام دهند. دسترسی هر کس جهت اقدام بر روی بدن انسان بدون هیچ مرزی ، خطرات بسیاری را پدید می ­آورد. پس احراز هویت باید انجام شود.
تشخیص صحیح خطای انتقال: محافظت در برابر خطای انتقال باید حتما در نظر گرفته شود. فرض کنید خطایی در انتقال داده ­های اورژانسی صورت پذیرد آنگاه ممکن است جان انسانی به دلیل نرسیدن اطلاعات به پزشک یا مرکز مربوطه به خطر بیافتد.
نیازمندی­های امنیتی
نیازهای امنیتی برنامه ­های مراقبت پزشکی و بهداشتی با بهره گرفتن از شبکه ­های حسگر سطح بدن به شرح زیر است:
محرمانه بودن اطلاعات: اطلاعات سلامت بیمار باید محرمانه باشد و تنها در دسترس پزشکان مجاز و مراقبین قرار گیرد. بنابراین لازم است اطلاعات سلامت فرد به صورت محرمانه حفظ شود به طوری که نفوذگر نتواند این اطلاعات را استراق سمع کند. استراق سمع داده ­ها ممکن است به بیمار آسیب برساند زیرا دشمن می ­تواند اطلاعات مربوط به بیمار را برای اهداف غیر قانونی استفاده کرده و حریم خصوصی بیمار نقض شود. بنابراین محرمانگی داده ­ها یک نیاز بسیار ضروری در برنامه ­های مراقبت پزشکی با بهره گرفتن از WBAN می­باشد.
احراز هویت اطلاعات: سرویس تایید و ارائه مجوز برای برنامه ­های کاربردی پزشکی و غیر پزشکی ضروری است. در کاربردهای مراقبت پزشکیWBAN احراز هویت باید برای هر سنسور و ایستگاه پایه به منظور بررسی اینکه داده ­های ارسالی توسط یک سنسور مورد اعتماد است یا نه استفاده ­شود.
احراز هویت قوی کاربر: مهمترین مساله در مراقبت­های پزشکی بی­سیم آسیب­پذیری پیام­ها توسط کاربران غیر مجاز است. بنابرین تایید هویت قوی کاربران باید در نظر گرفته شود. به موجب آن هر کاربر باید صحت خود را قبل از دسترسی به هرگونه اطلاعات فیزیولوژیک بیمار اثبات کند.
جامعیت و یکپارچگی داده ­ها: جامعیت داده ­ها تضمین می­ کند که داده ­ها در هنگام انتقال توسط دشمن دستکاری نشده و تغییر پیدا نکرده ­اند. با توجه به ماهیت پخش شبکه ­های حسگر بی­سیم اطلاعات بیمار می ­تواند توسط دشمن تغییر یافته و برای رویدادهای حیاتی زندگی بیمار خطرناک باشد. به منظور بررسی یکپارچگی داده ­ها باید توانایی شناسایی هر گونه دستکاری داده ­ها وجود داشته باشد. بنابراین مکانیزم­ های بررسی یکپارچگی داده ­ها باید اطمینان حاصل کنند که داده ­های دریافتی توسط دشمن تغییر نیافته­اند.
دسترسی پذیری داده ­ها: در دسترس بودن تضمین می­ کند که خدمات و اطلاعات در زمانی که به آنها نیاز است در دسترس هستند. بنابراین در دسترس پذیری گره­های حسگر پزشکی اطمینان می­دهد که داده ­های سلامت به طور مداوم برای مراقبت­های پزشکی در دسترس هستند. اگر یک گره حسگر توسط دشمن اسیر شده باشد دسترس پذیری داده ­ها از بین رفته است. بنابراین لازم است در کاربردهای مراقبت پزشکی دسترسی پذیری همیشه حفظ شود.
تازگی داده ­ها: در برنامه ­های مراقبت پزشکی حفظ محرمانگی و جامعیت داده ­ها به تنهایی کافی نیست بلکه تازگی داده ­ها نیز باید در نظر گرفته شود. تازگی داده ­ها نشان دهنده این است که اطلاعات فیزیولوژیک ارسالی جدید هستند و تضمین می­ کند هیچ دشمنی نمی­تواند پیام­های قدیم را دوباره پخش کند.
مکان یابی امن: در برنامه ­های مراقبت پزشکی تشخیص مکان بیمار بسیار مهم است. در کاربردهای بلادرنگ فقدان ردیابی هوشمند بیمار به یک مهاجم اجازه می­دهد تا مکان نادرست بیمار را با بهره گرفتن از سیگنال­های کاذب ارسال کند
توزیع کلید^[۳۸]: اگر لازم است دو طرف تبادل اطلاعات یک کلید نشست را به اشتراک بگذارند این کلید باید از افراد غیر مجاز حفاظت شود. یک کلید نشست امن به ارتباطات و تدابیر حفاظتی داده ­ها در برابر حملات مختلف امنیتی کمک می­ کند. بنابراین به منظور حفظ حریم خصوصی بیمار طرح توزیع کارآمد کلید یک نیاز اساسی در کاربردهای مراقبت پزشکی است]۱۵ [.
محرمانگی رو به جلو و عقب: هنگامی که حسگرهای جدید مستقر شده ­اند و حسگرهای قدیمی از کار افتاده­اند، ما پیشنهاد می­کنیم که محرمانه بودن بعد و قبل بهتر است در نظر گرفته شود. محرمانه بودن رو به جلو: یک حسگر نباید قادر به خواندن هر پیامی بعد از ترک شبکه باشد. محرمانه بودن رو به عقب: یک حسگر ملحق شده نباید قادر به خواندن هر پیام منتشر شده قبل باشد]۱۶ [.
تهدیدات امنیتی
در این بخش به تهدیدات امنیتی که ممکن است برای مراقبت­های پزشکی مضر باشد می­پردازیم:
حملات بر روی WBAN به سه دسته اصلی تقسیم می­شوند: (الف) حملات بر روی محرمانه بودن و احراز هویت، متخاصم از طریق استراق سمع و جعل و ارسال دوباره بسته این نوع حملات را انجام می­دهد، (ب) حملات بر روی یکپارچگی سرویس، شبکه مجبور به دریافت اطلاعات غلطی می­ شود. (پ) حملات جلوگیری از سرویس، قابلیت دسترسی به شبکه را مختل می­ کند.