شکل ۴-۱۱: مدل تحقیق در حالت استاندارد بودن ضرایب

۹۴

شکل ۴-۱۲: مدل مفهومی تحقیق در حالت معناداری ضرایب

۹۵

شکل ۴-۱۳: نقش تعدیل کننده نگرانی های زیست محیطی

۹۷

شکل ۴-۱۴: نقش تعدیل کننده وقت شناسی

۹۸

فهرست نمودارها

عنوان

صفحه

نمودار ۴-۱: نمودار ستونی جنسیت مراجعه کنندگان

۸۳

نمودار ۴-۲: نمودار ستونی سن مراجعه کنندگان

۸۴

نمودار ۴-۳: نمودار ستونی تحصیلات مراجعه کنندگان

۸۵

چکیده
امروزه گمرک الکترونیک نه تنها یک ضرورت بلکه عامل مهمی در تسهیل تجارت و امور مربوط به مراجعه کنندگان به گمرک خواهد بود. از این رو، هدف تحقیق حاضر بررسی اثر متغیرهایی همچون سودمندی ادراک شده، سهولت استفاده ادراک شده، اعتماد و نگرش مراجعه کنندگان به گمرک بر تمایل به استفاده از خدمات الکترونیک بر اساس مدل پذیرش فناوری اطلاعات (TAM) است. روش تحقیق حاضر بر اساس هدف کاربردی و بر اساس روش گردآوری داده ها توصیفی است. جامعه آماری تحقیق شامل تمامی مراجعه کنندگان به گمرکات استان گیلان است که با بهره گرفتن از روش نمونه گیری غیراحتمالی در دسترس تعداد ۳۸۴ نمونه انتخاب و پرسشنامه های استاندارد در بین آنها توزیع شد. به منظور بررسی پایایی پرسشنامه از روش آلفای کرونباخ استفاده گردید. نتایج تحلیل داده های تحقیق با بهره گرفتن از روش مدل یابی معادلات ساختاری در نرم افزار لیزرل نشان داد بین نگرش نسبت به استفاده از خدمات گمرک الکترونیک و تمایل به استفاده از این خدمات توسط مراجعه کنندگان به گمرکات استان گیلان یک رابطه معنادار وجود دارد. همچنین سایر نتایج نشان دادند که شدت رابطه بین سودمندی ادراک شده از خدمات و نگرش به استفاده به میزان ۰.۳۴ ، و شدت رابطه بین سودمندی ادراک شده و تمایل به استفاده از خدمات گمرک الکترونیک به میزان ۰.۲۳ می باشد. در این بین سایر نتایج نشان دادند بین سهولت ادراک شده و متغیرهای نگرش به استفاده، سودمندی ادراک شده و اعتماد مشتریان نیز رابطه معنادار وجود دارد. از سوی دیگر، یک رابطه معنادار بین اعتماد مشتریان و متغیرهای سودمندی ادراک شده، نگرش و تمایل به استفاده رابطه معنادار وجود دارد. همچنین، بررسی نقش متغیرهای تعدیل کننده نشان داد که وقت شناسی می تواند یک نقش تعدیل‌گر در ارتباط بین تمایل به استفاده از خدمات با متغیرهای سودمندی ادراک شده و نگرش نسبت به استفاده داشته باشد در حالی که نگرانی های زیست محیطی تنها یک نقش تعدیلگر در ارتباط بین تمایل به استفاده از خدمات و اعتماد مراجعه کنندگان دارد.
کلمات کلیدی: مدل پذیرش فناوری اطلاعات، سودمندی ادراک شده، سهولت استفاده ادراک شده، اعتماد، نگرش نسبت به استفاده، تمایل به استفاده
فصل اول
کلیات تحقیق
۱-۱- مقدمه
بخشی از تجارت بین المللی را صادرات کشورها تشکیل می دهد. در واقع یکی از راه های افزایش حصول ارز خارجی و در نتیجه توسعه اقتصادی، صادرات کالا و خدمات می باشد. بدون تردید، توسعه و گسترش صادرات در جهان امروز و در شرایطی که هر کشور تلاش می کند سهم بیشتری از بازار جهانی را نصیب خود سازد، کار سهل و آسانی نیست و کشورها بیش از گذشته دریافته‌اند که داشتن سهمی از بازار یک کشور، فقط محدود به منافع مادی و اقتصادی برای آن کشور نیست، بلکه به تعبیری؛ حضور فرهنگی و سیاسی نیز می‌باشد. حساسیت و اهمیت صادرات کالا و خدمات برای کشورها موجب شده است تا این کشورها، ابزارها و عوامل موثر در آن را شناسایی و در جهت توسعه صادرات تلاش نمایند (جهانگیری، ۱۳۹۰: ۱۲۱).

( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

خدمات گمرکی یکی از عوامل موثر در توسعه صادرات کالا و خدمات است. در واقع تجارت بین المللی در جهان بدون استفاده از خدمات گمرکی معنا و مفهومی ندارد. گمرک به عنوان یکی از اجزای مهم و لاینفک تجارت خارجی هر کشور، محل تماس، ارتباط و ارائه اطلاعات از جانب سایر عاملین تجارت و مجری قوانین و مقررات و دستورالعمل های صادره در زمینه امور صادرات و واردات می باشد. اهمیت نقش گمرک به حدی است که میزان سرعت و کارآیی آن بعضی اوقات به عنوان معیاری برای ارزیابی فعالیت های تجارت خارجی هر کشور و یا حتی اقتصاد کلان آن کشور در نظر گرفته می شود. به همین دلیل است که امروزه معتقدند؛ اتوماسیون گمرک، جزء حیاتی هرگونه برنامه تسهیل تجارت می باشد (UNCT AD, 2006: 233). از آنجا که فناوری‌های اطلاعاتی و ارتباطی زندگی روزمره مردم را تغییر داده‌اند، گمرک الکترونیک بعنوان فرصتی بزرگ جهت ارائه خدمات عمومی بهتر، سازگار با نیاز شهروندان شناخته می شود. ارائه خدمات الکترونیک در گمرک نه تنها برای سازمان بلکه برای مراجعه کنندگان نیز مزایای بسیاری به همراه خواهد داشت. حذف کاغذ بازی‌های غیر ضروری، صرف جویی در وقت، افزایش دقت، و … از جمله مزایایی هستند که مراجعه کنندگان می توانند از این خدمات بهره جویند.
از این رو، در هدف تحقیق حاضر،هدف، بررسی اثر یکپارچه سازی اعتماد و ارزش‌های شخصی با مدل پذیرش فناوری (TAM) در مراجعه کنندگان به گمرکات استان گیلان است. در فصل حاضر ابتدا به بیان مسئله و ضرورت تحقیق پرداخته و در ادامه اهداف تحقیق،فرضیه ها، تعریف متغیرها و قلمرو تحقیق بیان خواهد شد.
۱-۲- بیان مسئله
سازمان گمرک به عنوان یکی از سازمانهای اقتصادی کشور نقش مهمی در وصول درآمدهای دولت و اجرای سیاست ها و خط مشی های اقتصادی و بازرگانی کشور ایفا می کند (کرمی، ۱۳۹۰: ۱۸). امروزه نقش گمرک در نظام های اقتصادی ، صرفا به دو جنبه مالی و اقتصادی آن منحصر نبوده و اهمیت آن تنها از جنبه های وصول درآمد برای دولت ، اجرای مقررات بازرگانی خارجی و اعمال سیاست های حمایتی ، مطرح نمی باشد و طیف گسترده ای از الزامات ملی و بین المللی در رابطه با مبادلات بین المللی و تجارت خارجی را شامل می شود. (UNCTAD, 2006: 241). با توجه به حجم بالای تجارت و سرعت فزآینده معاملات تجاری، گمرک نیز ناگزیر است متحول گردد، زیرا مراجعه کنندگان به گمرک به همان سرعتی که کالای خود را می‌خرند و حمل می کنند، توقع دارند با همان سرعت هم عملیات ترخیص کالا در سیستم گمرکی پیش برود. به علاوه با توجه به ظهور تجارت الکترونیکی، امروزه انتظار جامعه تجاری این است که رویه های گمرکی، شفاف و قابل پیش بینی شود و ترخیص کالاها سریع صورت گیرد (Zhang, 2003: 75). بنابراین، بدیهی است دست‌یابی به تجارت آسان و واردات و صادرات ایمن بدون ایجاد راه حل ‌های استاندارد گمرک الکترونیک، میسر نخواهد شد. به عبارت دیگر شاید به توان ادعا کرد که تحقق کامل تجارت الکترونیک در سطح بین المللی بدون استقرار گمرک الکترونیک امری غیر ممکن خواهد بود (میرابی و تقدیسی،۱۳۸۸: ۱۴۷). گمرک الکترونیک در حقیقت استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات برای انجام فرآیندهای گمرکی با هدف تسهیل فرآیندهای گمرکی است (ساعی و نخعی،۱۳۸۵: ۷۴). برهمین اساس و منطبق برتحولات جهانی، در گمرک ایران هم فعالیت هایی برای مکانیزه کردن امور با استقرار سیستم آسیکودا^[۱] آغاز شد. با وجود اینکه در گمرکات کشور استفاده از سیستم مذکور متداول شده و به سمت الکترونیکی شدن در حال پیش روی است، اما این روند الکترونیکی شدن به کندی پیش می رود ( نخعی کمال آبادی و ساعی،۱۳۸۸: ۳). ناکامی ایران در استقرار دولت الکترونیک (بخصوص گمرک الکترونیکی) با توجه به آمار رسمی ارائه شده، می تواند دلایل متنوعی داشته باشد که از جمله مهمترین آنها، عدم پذیرش و به کارگیری توسط شهروندان است (الهی و همکاران، ۱۳۸۹: ۴۵). بنابراین، پذیرش و به کارگیری این سیستمها توسط شهروندان، باید به طور ویژه مورد توجه قرار گیرد. اگر گمرک الکترونیک توسط شهروندان پذیرفته شده و به کار گرفته شود، مزایای متعددی را برای جامعه همچون شفاف‌سازی^[۲] و پاسخگویی به ارمغان خواهد آورد. از این رو، درک و تأثیرگذاری بر پذیرش مراجعه کنندگان از خدمات گمرک الکترونیک امری حیاتی است. فقط سرمایه گذاری و فراهم کردن تجهیزات و امکانات مورد نیاز، نمیتواند به برخورداری جامعه از مزایای گمرک الکترونیک منجر شود و برای دستیابی به مزایای بالقوه دولت الکترونیک، باید پذیرش آن در جامعه نیز مد نظر قرار گیرد (همان، ۱۳۸۹: ۴۵).
بر اساس بررسی‌های صورت گرفته، مدل‌ها و روش های گوناگونی در سطح جهان برای بررسی عوامل مؤثر بر پذیرش فناوری اطلاعات به کار گرفته شده و از جمله معتبرترین آنها »مدل پذیرش فناوری «^[۳]TAMاست که به بررسی عوامل در سطح فردی می‌پردازد. مدل پذیرش فناوری در ابتدا برای استفاده در محیطهای سازمانی طراحی شده بود. این چارچوب توسط محققان متعددی به کار گرفته شد تا پذیرش بسیاری از افراد،ازپیشرفت های فناوری مانند اینترنت ، تجارت الکترونیک و یا دولت الکترونیک را توضیح دهد. این مدل یکی از مدلهای قابل قبول و گسترده در حوزه پذیرش تکنولوژی اطلاعات است. اساس این مدل را دو عامل «برداشت ذهنی از مفید بودن^[۴]» و «برداشت ذهنی از آسانی استفاده^[۵]» تشکیل می‌دهد بطوری که برداشت ذهنی از آسانی استفاده، بر برداشت ذهنی از مفید بودن تأثیر دارد. این دو عامل به نوبه خود بر نگرش افراد نسبت به استفاده از یک فناوری تأثیر گذاشته، موجب تصمیم‌گیری برای استفاده از آن فناوری می‌شوند و در نهایت عمل استفاده صورت می‌گیرد(شیخ شعاعی و علومی،۱۳۸۶: ۲۱۱). به عبارت دیگر، فرض اساسی این مدل تاثیر مستقیمی بر نگرش در جهت بکارگیری قصد استفاده دارد، که نیت رفتاری نیز نامیده می شود. نگرش نیز به نوبه خود بر سودمندی ادراک شده و سهولت استفاده ادراک شده ، مقدم بوده است که همچنین بر قصد استفاده نیز مقدم می باشد .در نهایت، و همچنین برای افزایش مزایای مطالعه، مدل پذیرش فناوری نیز تاثیر مستقیم، سهولت استفاده ادراک شده بر سودمندی ادراک شده را پیشنهاد می کند (Belanche, 2012: 197). از سوی دیگر بلانچ و همکاران (۲۰۱۲: ۱۹۶) به منظور تقویت مدل، متغیر اعتماد مشتری را نیز به آن اضافه نمودند. آنها فرض نمودند که اعتماد مشتری بر نگرش به استفاده، تمایل به استفاده از خدمات و همچنین سودمندی ادراک شده موثر بوده، هرچند خود بوسیله سهولت استفاده ادراک شده تحت تاثیر قرار می گیرد.
سؤالی که در این پژوهش قصد پاسخ دادن به آن را داریم این است که : آیا عوامل اعتماد و ارزش شخصی و مؤلفه های مدل پذیرش فناوری (TAM) بر پذیرش خدمات گمرک الکترونیکی توسط مراجعه کنندگان به گمرکات استان گیلان تأثیر گذار است؟
برای پاسخ به سوال تحقیق،مدل تحقیق بصورت شکل ۱-۱ بر اساس مطالعات بلانچ و همکاران^[۶] (۲۰۱۲) تدوین شد. در مدل فوق چهار نوع متغیر می توان مشاهده نمود. در زیر متغیرهای تحقیق و نوع آنها مشخص شده است.

امّا در ایران قوانین دیگری نیز به تصویب و در حال اجرا است که از نظر زمانی با توجه به نیازهای جامعه به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده است که آنها نیز به نوبه خود آثاری را تحت حمایت قرار داده اند .
در ماده ۱۶۰ قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی هم به تعدادی از اثرهای تولیدی اشاره و آنها را مشمول قانون حمایت از حقوق مولفّان و مصنّفان و هنرمندان نموده است . « گزارشهای پژوهشی ، پایان نامه ها و نرم افزارهای چند رسانه ای به عنوان اثر مشمول مفاد قانون حمایت از حقوق مولفّان ، مصنّفان و هنرمندان مصوب ۱۱/۱۰/۱۳۴۸ می گردد . از دیگر اثرهای مورد حمایت در قوانین ایران ، طرح ها و الگوهای تولید شده پارچه و لباس می باشد که بر اساس ماده ۴ قانون ساماندهی مد و لباس مصوب ۱۲/۱۰/۱۳۸۵ می باشد .^[۱۰۸]
همچنین مطالب اختصاصی منتشر شده در مطبوعات بنا بر تبصره ۳ ماده ۵ الحاقی به قانون مطبوعات مصوب ۲۲/۱۲/۱۳۶۴ مورد حمایت قانون حمایت از حقوق مولفان ، مصنفان و هنرمندان قرار می گیرد .^[۱۰۹] از دیگر قوانینی که اختصاص به آثار سینمایی دارد ، قانون تشکیل سازمان نظام سینمایی و حمایت از حقوق مادی و معنوی آثار سینمایی می باشد . مطابق ماده ۶۸ این قانون ، فعالیت های سینمایی مورد حمایت به چهار نوع فعالیت تقسیم بندی می شوند :
۱ – فعالیت هایی که در پدیدآمدن و تولید اثر سینمایی نقش داشته باشد ؛
۲ – فعالیت هایی که در قلمرو نشر و تکثیر اثر سینمایی باشد ؛
۳ – فعالیت هایی که نمایش اثر سینمایی را سبب می شود ؛
۴ – فعالیت هایی که در قلمرو ایجاد و گسترش هنر – صنعت سینما است .
در جمهوری اسلامی ایران ، اخیرا پیش نویس لایحه قانون جامع حمایت از حقوق مالکیت ادبی و حقوق مرتبط نیز تدوین گردیده که فصل اول از بخش دوم شامل مواد ۲ و ۳ آن به آثار مورد حمایت پرداخته است که ماده ۲ بشرح زیر است :
۱ – اثر کتبی خواه به صورت دست نوشته ، چاپی یا هر شکل دیگر ، از قبیل کتاب ، رساله ، جزوه ، مقاله ، تعزیه ، نمایش نامه صامت ، رادیویی یا دیگر نمایش نامه ها ، متن گفتگوی دیداری – شنیداری و هر نوشته دیگر با مضمون ادبی ، علمی ، فنی و هنری ؛
۲ – اثر شفاهی از قبیل سخنرانی ، نطق علمی ، خطابه ، موعظه ، نطق آموزشی و نظایر آن ؛
۳ – اثر ادبی کاربردی از قبیل برنامه رایانه ای خواه بصورت کد مبدأ یا کد مقصد ؛
۴ – شعر ، ترانه ، سرود ، تصنیف ، قصه و نظایر آن ؛
۵ – هنر نمایشی از قبیل اثر دیداری – شنیداری ، تئاتر زنده شنیداری یا پانتومیم ، پرده خوانی ، خیمه شب بازی ، تعزیه خوانی ، تردستی ، معرکه گیری ، نمایش های سیرکی و سایر آثاری که برای نمایش صحنه ای خلق می شوند ؛

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۶ – اثر رادیویی ؛
۷ – اثر موسیقی با کلام و بدون کلام ؛
۸ – اثر هنری تجسمی – تزیینی از قبیل نقاشی ، خوشنویسی ، تذهیب ، منبت کاری ، سنگ آرایی ، پیکر تراشی و سایر هنرهای زیبا ؛
۹ – اثر هنری کاربردی از قبیل قالی و گلیم و نقشه آنها یا سایر هنرهای بکار رفته در صنایع دستی یا کالاهای صنعتی ؛
۱۰ – اثر هنری ترسیمی از قبیل طرح ، نقشه ، انگاره ، نقشه جغرافیایی ، اثر سه بَعدی مربوط به حوزه های جغرافیایی ، مکان نگاری ، معماری و یا علوم تجربی ؛
۱۱ – اثر عکاسی ؛
۱۲ – اثر معماری ؛
۱۳ – طراحی شکل حروف ، اعداد یا دیگر علائم خواه به صورت دستی یا رایانه ای ؛
در ماده ۳ حمایت از آثار اشتقاقی را به شرط داشتن اصالت و رعایت حقوق پدیدآورنده یا پدیدآورنده اصلی مورد حمایت قرار داده و این آثار را چنین بر شمرده است :
۱۴ – اثر مبتنی بر نمودهای فرهنگ عامه ؛
۱۵ – اثر ترکیبی به شرطی که از حیث آرایش و گزینش ، اصیل باشند ؛
اما در این لایحه جامع که هماهنگی بیشتری با موافقت نامه تریپس و کنوانسیون برن دارد ، اساتید معززی که در تدوین آن زحمات بسیاری را متحمل شده اند ، ملاک نیاز کشور ، استفاده از نظرات فقهی و عالمانه خویش و همچنین همسویی با جامعه جهانی را لحاظ نموده و بعون الله تعالی در صورت تصویب نهایی و پیوستن به موافقت نامه در این زمینه هیچگونه مشکل خاصی برای کشور و پدیدآورندگان حوزه مالکیت ادبی و هنری را بدنبال نخواهد داشت .
گرچه بعضی از اساتید محترم حقوق ایران به موارد دیگری هم چون آثار سینمایی و آثار هنرهای کاربردی اشاره نموده اند . بنظر می آید آثار فوق در قوانین ایران هر چند بطور مختصر به آنها اشاره شده اما در لایحه جامع در بندهای فوق الاشاره این آثار به تفصیل مورد توجه قرار گرفته اند .
مبحث دوم : در موافقت نامه تریپس
موافقت نامه تریپس در بخش نخست تحت عنوان حق نسخه برداری و حقوق جانبی به بحث پیرامون مالکیت ادبی و حق مؤلّف پرداخته است . ابتدا در بند ۱ ماده ۹ اعضا را به رعایت مواد ۱ تا ۲۱ کنوانسیون برن (۱۹۷۱ ) ملزم نموده است . موافقت نامه در این مورد خود به هیچ یک از اثرها اشاره ننموده است و تنها مواد فوق الاشاره در کنوانسیون برن را مورد تاکید و پذیرش قرار داده است .
برای اینکه آثار مورد حمایت مشخص شود نیاز به توجه به کنوانسیون برن می باشد .
کنوانسیون برن در بند ۱ ماده ۲ به تعریفی از اصطلاح آثار ادبی و هنری داشته و آنها را شامل تمامی آفرینش های مربوط به گستره ادبی ، علمی و هنری صرف نظر از روش یا شکل ابراز آنها دانسته است » . به عبارت دیگر ممکن است اثری به عنوان یک اثر ادبی و هنری شناخته نشود و یا ارزش یک کار ادبی و هنری را نداشته باشد مع الوصف چون اصالت دارد و از دیگری تقلید نشده تحت کپی رایت قابل حمایت است . سپس در ادامه طی چند بند آثار را چنین برشمرده است :
۱ – کتاب ها ، بروشورها و دیگر نوشته ها
۲ – کنفرانس ها ، نطق های کوتاه ، موعظه ها و دیگر آثاری که دارای ماهیت مشابه هستند .
۳ – آثار نمایشی یا نمایشی موسیقیایی ، رقص ها ، پانتومیم ها .
۴ – تنظیم موسیقی با کلام یا بدون آن .
۵ – آثار سینمایی و نیز آثاری که مشابه آثار سینمایی ابراز می شوند .
۶ – آثار مربوط به طراحی ، نقاشی ، معماری ، پیکره ، گراور ، لیتوگرافی .
۷ – آثار عکاسی و آثاری که مشابه روش آثار عکاسی ابراز می شوند .
۸ – آثار هنرهای کاربردی .
۹ – تصاویر و نقشه های جغرافیایی .
۱۰ – نقش ها ، کروکی ها ، و آثار تجسمی مرتبط با جغرافی . توپو گرافی ( موقعیت طبیعی ) ، معماری و علوم
بند ۳ ، ترجمه ، اقتباس ، تنظیم موسیقی و سایر تبدیل های اثر ادبی و هنری ، بدون آن که به حق پدیدآورند اثر اصلی خدشه ای وارد شود مورد حمایت کنوانسیون قرار می گیرد .
بند ۴ ، شامل متون رسمی قانونی ، اداری یا قضایی و نیز ترجمه رسمی این متون
بند ۵ ، آثار ادبی یا هنری مانند دایره المعارف ها و جُنگ ها را را که به لحاظ انتخاب یا ترتیب موضوعات ، آفرینش فکری به شمار می آیند تحت حمایت قرار داده است .
بند ۷ ، آثار هنرهای کاربردی ، طرح های صنعتی و مدل ها .
بند ۱ ماده ۲ مکرر شامل سخنرانی های خاص .
بند ۴ ماده ۱۵ آثار مربوط به فرهنگ عامه یا آثار فولکلوریک نیز شامل حمایت می شود .^[۱۱۰]
اما در این میان می توان دو نمونه از آثار را نام برد که در کنوانسیون برن نامی از آنها به میان نیامده ولی قطع یقین از آثاری است که در این حوزه قابل حمایت می باشد و از مواردی است که در متن موافقت نامه بیان شده است که عبارت اند از :

که و همچنین با توجه به شرط لیپشیتنر و نامساوی جنسن
بنابر تعریف و
با توجه به ۲-۳-۵، ، نتیجه می گیریم

به این دلیل که، ، پس همگرایی(۵۵) سریعتر از (۴۲) است ، بنابراین می توان از (۵۵) چشم پوشی کرد و با قرار دادن به نتیجه ی مطلوب رسید.

( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۴-۱-۱۵ نتیجه: اگر ، که ، آن گاه
تقریب نتیجه ی بالا ، با متناسب است و همه ی مثال های عملی استفاده شده در ارزش گذاری اختیار معاملات
این گونه هستند( مانند مدل واریانس گاما و ).[۲۶]
۴-۲ همگرایی
در بخش قبل، روش صریح – ضمنی را برای حل معادله ی بیان کردیم، در این قسمت قصد داریم همگرایی این روش تفاضل متناهی را مطالعه کنیم . در واقع همگرایی ، سازگاری ، پایداری و یکنوایی روش ارائه شده را مورد تجزیه تحلیل قرار می دهیم.
در رویکرد معمول از معادله های ، طبق تئوری هم ارزی لاکس^[۸۲] (تئوری ساختاری تحلیل عددی) رابطه زیر برقرار است[۳۲]: همگرایی پایداری + سازگاری
۴-۲-۱ یکنوایی: یکی از خاصیت های مهم برای روش های عددی خاصیت یکنوایی می باشد. این خاصیت در ارزش گذاری، اصل مقایسه ای را تضمین می کند. همان طور که قبلاً ذکر شد(فصل (۳)) برقراری اصل مقایسه ای نیز برای جواب عددی، منجر به برقراری نامساوی آربیتراژ می گردد. در واقع اگر این اصل برقرار باشد یک تقریب بدون آربیتراژ برای به دست خواهیم آورد(قضیه ی ۳-۴-۱۲).
۴-۲-۲ قضیه: روش صریح- ضمنی یکنواست: اگر و شرط اولیه ی کراندار باشند ، آن گاه اثبات : عبارت (۵۲) را به صورت زیر بازنویسی می کنیم:
با بهره گرفتن از تعریف و داریم
و در نتیجه
با قرار دادن
و با جایگذاری ، و در (۴-۲-۲)

در ۴-۱-۱۱ ، را منفی در نظر گرفتیم ، که از آن نتیجه می شود:
اگر باشد، تقریب مشتق مرتبه ی اول را ، در نظر می گیریم که باز هم a ، b و c نامنفی خواهند بود. در واقع برای اثبات یکنوایی (و پایداری)، نامنفی بودن ، و لازم است. بنابراین بدون از دست دادن هیچ کلیتی می توان فرض کرد که باشد. با توجه به تعریف a ، b و c داریم:

حال فرض کنیم و دو جواب مسأله ی (۵۲) با شرایط اولیه ی متناظر و باشند و همچنین فرض کنیم برای همه ی ، .
برای همه ی ، با استقراء ثابت می کنیم : اگر
فرض می کنیم برای ، و همچنین .
به دلیل این که برای ،
پس ، به طوری که

که با فرض متناقض است، بنابراین و از آن نتیجه می شود .
۴-۲-۳ پایداری: حساسیت جواب یک مسأله ی مقداراولیه با شرایط اولیه یک قضیه ی مهم در تئوری و کاربرد معادله ی دیفرانسیل است . هنگامی که یک معادله ی دیفرانسیل را برای یک مدل به کار می بریم ، در حقیقت شرایط اولیه به طور کلی نامعین است ، در عوض ممکن است بازه ی شرایط اولیه کوچک باشد. بنابراین برای ارزیابی مقدار خطا در پیشگویی مدل مهم است که بدانیم آیا جواب ها که به ازای نقطه اولیه ی نزدیک به یکدیگر هستند ، در مقادیر دیگر هم نزدیک به یکدیگر باقی می مانند. یک مسأله ی مقدار اولیه که جواب آن به تغییرات کوچک در مقدار اولیه کمی حساس است را پایدار می نامند(هنگامی که (زمان) افزایش می یابد) ، در غیر این صورت آن را ناپایدار می نامند. اگر تمام جواب های یک معادله ی دیفرانسیل پایدار باشند ، معادله را پایدار می نامند و همچنین اگر همه ی جواب ها ناپایدار باشند معادله را ناپایدار می گویند . اگر یک معادله ناپایدار باشد و در یک بازه ی طولانی از آن استفاده کنیم ، یک خطای کوچک در شرایط اولیه می تواند منجر به خطای بزرگی در ادامه شود . حال به طور دقیق به تعریف پایداری می پردازیم .
۴-۲-۴ تعریف (پایداری) : روش صریح- ضمنی پایدار است ، اگر و فقط اگر ، برای یک شرط اولیه ی کراندار ، جواب در همه ی نقاط شبکه (روی )به طور یکنواخت ، مستقل از و ، کراندار باشد:
در واقع پایداری بیان می کند که ، جواب عددی در یک نقطه ی داده شده ( یا به طور معادل ، ارزش اختیار معامله برای یک دارایی بنیادین /تاریخ داده شده) هنگامی که ، انفجار پیدا نمی کند .[۲۴]
۴-۲-۵ قضیه: اگر باشد، روش صریح- ضمنی پایدار است .
اثبات :]۲۶[ .
حال مسأله ی (۵۲) را به فرم دیگری بازنویسی خواهیم کرد .
۴-۲-۶ تعریف: مسأله ی (۵۲) را به صورت زیر تعریف می کنیم:
(۵۹)
و را جواب مسأله ی بالا روی شبکه ی می نامیم.
۴-۲-۷ تعریف: یک تابع تعریف شده روی را یک زبر جواب از مسأله ی (۵۹) گویند، هرگاه
و تابع تعریف شده روی را یک زیر جواب از مسأله ی (۵۹) است، اگر
نتیجه زیر ، اصل مقایسه ای گسسته را برای جواب و زیر جواب (که به صورت بالا تعریف شده اند) توسعه می دهد.
۴-۲-۸ لم: برای هر زبرجواب و زیر جواب از مسأله ی (۴-۲-۴)، روی شبکه ی داریم
اثبات: سه حالت را در نظر می گیریم الف)اگر باشد، با توجه به تعریف
بنابراین
ب) اگر ، با بهره گرفتن از تعریف
که نتیجه می شود:
اگر و با بهره گرفتن از خاصیت یکنوایی روش صریح- ضمنی نتیجه حاصل می شود . در واقع اگر

رشیدی و انالویی(۱۳۸۵)، در پژوهشی با عنوان”استفاده از الگوریتم K-means تعدیل یافته برای خوشه­بندی شرکت­های فعال در بازار سهام” از این روش برای خوشه­بندی شرکت­های فهرست شده در شاخص داوجنز(DJ) استفاده کردند. نتایج این پژوهش نشان می­دهد که ۸۳ درصد از شرکت­های مذکور در یک خوشه قرار می­گیرند، لیکن سایر شرکت­های، غیر مرتبط به هم در خوشه­ای دیگر قرار گرفتند.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

عظیمی بید­گلی(۱۳۸۵)، در پژوهش خود با عنوان”تعیین معیارهای ارزیابی متوازن و رتبه ­بندی آن­ها با بهره گرفتن از فرایند تحلیل سلسله مراتبی در شرکت­های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران” چهار شاخص حاشیه سود ناخالص، نرخ بازگشت سرمایه ­گذاری، رشد سالانه سود، رشد سالانه فروش و فروش را از دیدگاه منظر مالی بررسی کردند.
انواری رستمی و ختن­لو(۱۳۸۵)، در پژوهشی با عنوان”بررسی مقایسه­ ای رتبه ­بندی شرکت­های برتر براساس نسبت­های سودآوری و شاخص­ های بورس اوراق بهادار تهران” به تفکیک شرکت­های برتر از غیر برتر پرداختند. در این تحقیق بررسی مقایس­های میان دو روش معمول رتبه ­بندی شرکت­ها براساس شاخص­ های برتری بورس اوراق بهادار تهران و نسبت­های سودآوری حسابداری(شامل نسبت سود ناخالص، نسبت سود عملیاتی، نسبت سود خالص، نسبت بازده جمع دارایی­ ها و نسبت بازده حقوق صاحبان سهام که به نظر در شاخص­ های بورس نادیده گرفته شده ­اند) به عمل آمده است. این تحقیق بر­اساس داده ­های پنجاه شرکت برتر طی سه سال ۱۳۸۱ تا ۱۳۸۳ به اجرا در­آمده و همبستگی میان نتایج این دو نوع رتبه ­بندی را مورد بررسی ، مقایسه­ ای قرار می­دهد. نتایج آزمون تجربی نشان­گر آن است که هم­بستگی ضعیفی میان این دو گروه رتبه ­بندی به عمل آمده وجود دارد. این بدان معنی است که شرکت­های برتر منتخب بورس لزوماً دارای رتبه ­های بالاتر ازحیث نسبت­های سودآوری نمی­باشند. بنابراین آنچه را که نسبت­های حسابداری برتر تلقی می­ کنند از حیث بورس برتر محسوب نمی­شوند. به عبارتی دیگر، نسبت­های سودآوری شرکت­های بورس برای پیش ­بینی و تعیین شرکت­های برتر از نظر بورس مناسب نمی­باشند.
عالم تبریز و همکاران(۱۳۸۷)، در پژوهشی با عنوان”ارائه روشی در ارزیابی عملکرد ادارات مالیاتی با بکار­گیری تحلیل مولفه­های اصلی و تحلیل خوشه­ای” به ارائه روشی جهت ارزیابی عملکرد و رتبه­دهی ادارت امور مالیاتی بر حسب ۴ شاخص استخراجی پرداختند; و این شاخص­ های مستقل، با بهره گرفتن از روش Claster Analyses خوشه­بندی گردید. سپس با بهره گرفتن از روش AHP با توجه به الویت­های مورد نظر بر حسب منابع مالیاتی الویت­دهی شده و مجدداً رتبه ­بندی شدند.
دانش­شکیب و فضلی(۱۳۸۸) در پژوهش خود با عنوان”رتبه ­بندی شرکت­های سیمان بورس اوراق بهادار تهران با بهره گرفتن از رویکرد ترکیبی AHP-TOPSIS” شاخص­ های مالی پژوهش خود را پنج نسبت اصلی؛ نقدینگی، اهرم مالی، فعالیت، سودآوری و رشد قرار دارند. هریک از این نسبت­های اصلی نیز تعدادی نسبت فرعی را شامل می­ شود.
آقای نبی باقری(۱۳۸۸)، پژوهشی با عنوان”تعیین و شناسایی معیار­های بخش­بندی بازار محصولات شوینده و پاک شونده(شامپو گلرنگ)” انجام داده که در این تحقیق بازار بر­اساس نیاز مصرف­ کنندگان شهر تهران بخش­بندی شده است ۶ متغیر به عنوان متغیر ورودی وارد الگوریتم تحلیل خوشه­ای K میانگین شد و پس از اجرای تحلیل خوشه­ای بازار به شش بخش تقسیم شد. نتایج حاصل از آزمون­های آماری بیانگر وجود رابطه معنی­دار بین عوامل جنسیت، درآمد، تحصیلات، سن، شغل و وضعیت تاهل مصرف­ کنندگان با منافع مورد نظر مصرف­ کنندگان شامپو که در قالب بخش­های بازار ارائه شده است­می باشد.
آقای محمد صفری کهره(۱۳۸۸)، پژوهشی با عنوان”تجزیه و تحلیل ارزش دراز­مدت مشتری(CLV)^[40] به منظور بخش­بندی و مدیریت سودآوری مشتریان” در بانک ملی انجام داده­اند. در این تحقیق چارچوبی جهت اندازه ­گیری و محاسبه ارزش دراز­مدت مشتریان در حوزه بانکداری معرفی کرده ­اند. برای این منظور حساب­های قرض­الحسنه پس­انداز برای مدت ۴ سال از سال ۱۳۸۴ تا ۱۳۸۷ انتخاب و مبنای تحلیل و اجرای چارچوب مورد­نظر قرار گرفته­اند. پس از محاسبه CLV مشتریان به بخش­بندی مشتریان بر اساسCLV پرداخته و در نهایت به مدیریت سودآوری مشتریان براساس بخش­بندی انجام گرفته پرداخته است.
نیما یحیی­پور جلالی(۱۳۸۸)، پژوهشی با عنوان”بخش­بندی بازدید کنندگان مراکز تجاری شهر تهران بر مبنای نوع فعالیت با بهره گرفتن از تکنیک تحلیل خوشه­ای و تحلیل عاملی” انجام داده است. در این پژوهش فعالیت­هایی که بازدید­کنندگان مراکز تجاری انجام می­ دهند براساس اطلاعات پرسشنامه­هایی که توسط بازدید­کنندگان پاسخ داده شده به صورت چهار عامل فعالیت­های تفریحی و سرگرمی، خرید با برنامه­ی قبلی، کسب اطلاعات خرید و خرید بدون برنامه­ی قبلی در نظر گرفته شده است و از تحلیل خوشه­ای Kمیانگین استفاده شده و در نهایت بازدید­کنندگان به چهار خوشه خریداران سنتی، مشتاقان مراکز تجاری، مشتریان گذری و مشتریان تفریحی تقسیم شده ­اند و خصوصیات هر بخش بررسی شده است.
احمدپور و همکاران(۱۳۸۸)، در مقاله خود با عنوان”استفاده از مدل­های تصمیم ­گیری چند شاخصه­ای در انتخاب سهام شرکت­های دارویی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران” از دوازده معیار موثر استفاده نمود که این معیار­ها عبارتند از: نسبت قیمت به درآمد، درآمد هر سهم، سود تقسیمی هر سهم، مسبت ارزش بازار به ارزش دفتری هر سهم، نسبت قیمت به فروش، نسبت بدهی به سرمایه، نرخ بازده دارایی، نرخ بازده حقوق صاحبان سهام، مقدار سرمایه ­گذاری بازار، حجم معادلات، روند سود تقسیمی، افشاء و شفافیت اطلاعات شرکت.
میرغفوری و همکاران(۱۳۸۸)، در مقاله خود با عنوان”کاربرد فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی در اولویت­ بندی عوامل موثربر انتخاب سهام در بورس اوراق بهادار تهران از دیدگاه سهامداران” معیارهای موثر بر انتخاب سهام را شناسایی نموه و سپس با بهره گرفتن از روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی به اولویت­ بندی معیار­های شناسایی شده پرداخت.
پهلوان و همکاران(۱۳۸۹)، در مقاله خود با عنوان”اولویت­ بندی عوامل موثر بر انتخاب سهام در بورس اوراق بهادار تهران با استفاده ازفرآیند تحلیل شبکه­ ای فازی” معیارهای شناسایی شده پژوهش خود را در چهار خوشه اصلی که شامل خوشه سودآوری، خوشه رشد، خوشه بازار و خوشه ریسک دسته­بندی کردند. در این پژوهش معیارهای خوشه سودآوری شامل(بازده دارایی­ ها، حاشیه سود خالص، سود هر سهم)، معیارهای خوشه رشد شامل(نرخ رشد درآمدها، نرخ رشد سود خالص، نرخ رشد سود هر سهم)، معیارهای خوشه ریسک شامل(ریسک تجاری، ریسک مالی، ریسک سیستماتیک)بتا() و معیار­های خوشه بازار شامل( نسبت ارزش بازار به دفتری، نسبت قیمت به درآمد) شناسایی شدند.
امیری و همکاران(۱۳۸۹)، در مقاله خود با نام”انتخاب سبد سهام بهینه با بهره گرفتن از تصمیم ­گیری چندمعیاره”از ۴ دسته معیار که عبارتند از: خوشه سودآوری که شامل)معیارهای بازده دارایی­ ها (ROA)^[41]، بازده حقوق صاحبان سهام(ROE)^[42]، حاشیه سود خالص، حاشیه سود عملیاتی، سود هر سهم(EPS)، خوشه رشد که شامل)نرخ رشد درآمدها، نرخ رشد سود خالص، نرخ رشد سود هر سهم، نرخ رشد پایدار(، خوشه ریسک که شامل(ریسک تجاری، ریسک مالی، ریسک سیستماتیک(بتا)) و خوشه بازار که شامل(نسبت ارزش بازار به دفتری(P/BV)، نسبت قیمت به درآمد­ها(P/E)، نسبت سود تقسیمی(DPS/EPS)^[43] ، آن­ها با بهره گرفتن از روش فرایند تحلیل شبکه­ ای وزن معیار­ها را محاسبه نموده و با بهره گرفتن از روش تاپسیس به رتبه ­بندی شرکت­ها پرداخته و با بهره گرفتن از روش الگوریتم ممتیک سبد سهام بهینه را بدست آوردند.
رضا صالح­زاده و همکاران(۱۳۸۹)، در پژوهشی با عنوان” ترکیب روش­های خوشه­بندی، AHP و کانو برای توصیف خدمات بانک سامان در شهرستان قم” به بخش­بندی مشتریان می­پردازند. در این پژوهش بعد از جمع­آوری داده ­ها، خوشه­بندی روی آن­ها انجام شد; سپس با بهره گرفتن از AHP خوشه ­ها الویت­بندی شده و در نهایت با بهره گرفتن از الگوی کانو، نیاز­های هر خوشه تعیین شد و خدمات متناسب با هر خوشه پیشنهاد شد. بعد از خوشه­بندی تعداد خوشه ­ها چهار عدد تعیین شده و الویت خوشه ­ها به ترتیب خوشه دوم، سوم، اول و خوشه چهارم به دست آمد. سپس با توجه به تحلیل­های انجام شده، نیازهای افراد خوشه اول بیش تر یک بعدی، جذاب و بی تفاوت; خوشه دوم و سوم، بیش­تر الزامی و خوشه چهارم بیش­تر یک بعدی به دست آمده­اند. نتایج این پژوهش نشان می­دهد که تلفیق سه روش مورد بحث، فنی توانمند ایجاد می­ کند که به وسیله آن یک سازمان می ­تواند با بخش­بندی بازار، شناسایی مشتریان با ارزش و کسب رضایت آن­ها، مزیت رقابتی به دست آورد.
عباسی و مشعشعی(۱۳۸۸)، در پژوهشی با عنوان”ارائه­ مدلی نوین در رتبه ­بندی و ارزیابی مالی شرکت­ها” با ترکیب روش AHP با نظریه فازی شرایط عدم اطمینان را به گونه ­ای منطقی و کاربردی مدلسازی کردند; و با بهره گرفتن از پرسشنامه توزیع شده بین گروه ­های مختلف تأثیر­گذار در تصمیمات سرمایه ­گذاران اوزان شاخص ­ها را محاسبه و درنهایت با بهره گرفتن از روش TOPSIS شرکت­های عضو صنعت فلزات اساسی بورس اوراق بهادار تهران را رتبه ­بندی نمودند.
وفایی و بابایی(۱۳۸۹)، در پژوهشی با عنوان”طراحی مدل تصمیم ­گیری چند شاخصه فازی گروهی جهت رتبه ­بندی سهام در بورس اوراق بهادار تهران” به طراحی مدل پرداختند. آن­ها در تحقیق خود جهت انتخاب شاخص ­ها، از خبرگان در حوزه بورس و مدیریت مالی نظرخواهی به عمل آوردند. نتایج این مرحله از تحقیق آن­ها به انتخاب ۴ شاخص بازدهی، نرخ بازده حقوق صاحبان سهام، نسبت جاری و نسبت اهرم مالی(حقوق صاحبان سهام به کل دارایی­ ها) منجر گردید. در تحقیق آن­ها تمامی شاخص ­ها جنبه مثبت دارند، یعنی هر چه مقدار عددی آن­ها بیشتر باشد، از نظر تصمیم­گیرنده، مطلوب­تر است.
محبوبه خواجوند و محمد جعفر تارخ(۱۳۹۰)، در مقاله­ای که با عنوان”تحلیل بخش­بندی مشتریان بر­اساس مولفه­های ارزش مشتری” در یک بانک خصوصی انجام دادند به تحلیل بخش­بندی مشتریان براساس مولفه­های ارزش مشتری(CLV) در یکی از بانک­های خصوصی ایران پرداخته­اند. براساس داده ­های معاملاتی، دموگرافیک و داده ­های رفتاری مشتریان آن­ها را به ۴ گروه مشتریان طلایی، مشتریان با ارزش، مشتریان با ارزش کم و مشتریان بی وفا بخش­بندی کرده ­اند.
غلامیان و نیک­مرام(۱۳۹۰)، در پژوهشی با عنوان”ارائه الگویی تطبیق یافته برای بخش­بندی مشتریان بانک­ها براساس ارزش دوره عمر آنان” به ارائه الگویی تطبیق یافته برای بخش­بندی مشتریان در صنعت بانکداری خرد پرداختند; و بعد از ارائه مدل بر روی اطلاعات حساب جاری مشتریان بخش­بندی لازم را انجام دادند.
فرید و پور­حمیدی(۱۳۹۰)، در پژوهشی با عنوان”بخش­بندی سهام شرکت­های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران با بهره گرفتن از تحلیل خوشه­ای فازی” به بخش­بندی سهام شرکت­های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در بازه زمانی سال­های ۱۳۸۴ تا ۱۳۸۸ پرداختند. نتایج بررسی آنان نشان داد که بخش اعظم این شرکت­ها در سبد سهام ترکیبی قرار می­گیرند، لیکن گرایش آن­ها به سبد سهام رشدی است.
خلاصه فصل دوم:
این فصل با توجه به موضوع مورد پژوهش، شامل هشت بخش است. در ابتدای فصل به تعریف سهام و انواع آن پرداخته شد. سپس در بخش دوم به تعریف بازار بورس، انواع بورس، تاریخچه بورس اوراق بهادار تهران پرداختیم. بخش سوم این فصل به سهام رشدی و ارزشی تعلق دارد که شامل مفاهیمی چون تعریف سهام رشدی و ارزشی، تفاوت سهام رشدی و ارزشی می باشد. در بخش سوم تعریف شاخص و انواع شاخص­ های مالی آمده است. در بخش چهارم فرایند تحلیل سلسله مراتبی، ویژگی­های آن، روش فرایند سلسله مراتبی و فرایند سلسله مراتبی گروهی توضیح داده شده است. بخش بعدی این فصل به تعاریف مفهوم خوشه­بندی می ­پردازد; مفاهیمی همچون تجزیه و تحلیل خوشه­ای، هدف تجزیه و تحلیل خوشه­ای، انواع و کاربردهای خوشه­بندی در این بخش آمده است و نهایتاً در بخش آخر پیشینه تحقیق از دو جنبه مورد بررسی قرار می­گیرد. بخش اول آن به مطالعات انجام شده در زمینه سهام رشدی و ارزشی و شاخص­ های مالی می ­پردازد; و بخش دوم آن به بررسی مطالعات انجام شده در زمینه فرایند تحلیل سلسله مراتبی و خوشه­بندی می ­پردازد که در دو قسمت پژوهش­های خارجی انجام شده و پژوهش­های داخلی انجام شده به آن پرداختیم.
فصل سوم
روش تحقیق
مقدمه:
انتخاب روش پژوهش یکی از اساسی­ترین بخش­های این فرایند به شمار می­رود، چه بسا پژوهش­هایی که به علت عدم استفاده از روش­های مناسب عملاً موجب هزینه­ های اضافی شده و یا به نتایج مطلوبی نرسیده­اند. لذا برای اینکه بتوان نتایج درستی بدست آورد، لازم است از یک روش پژوهش علمی مناسب و متناسب با موضوع استفاده شود تا با هزینه کمتر و سرعت و دقت بیشتر نتیجه مطلوب حاصل آید. انتخاب روش بستگی به هدف­ها و ماهیت موضوع و امکانات اجرایی آن دارد.
در این فصل به منظور آشنایی با چگونگی روش پژوهشی که در رسیدن به اهداف مورد استفاده قرار گرفته است، مباحث نوع پژوهش، جامعه آماری، روش نمونه گیری، روش گردآوری اطلاعات، ابزار گردآوری اطلاعات، متغیرها، روایی و پایایی پرسشنامه و روش­های تجزیه و تحلیل داده ­ها مورد بررسی قرار می­گیرد.
۳-۱- نوع پژوهش
با توجه به اهداف پژوهش حاضر و با در نظر گرفتن اینکه از روش­های مطالعه­ کتابخانه­ای و بررسی متون و نیز از پرسش­نامه به عنوان وزن معیارها استفاده شده است، پژوهش حاضر از نظر ماهیت و روش توصیفی – پیمایشی است.
۳-۲- جامعه آماری پژوهش
جامعه آماری این پژوهش، شرکت­های حاضر در بورس اوراق بهادار تهران مربوط به سال­های ۱۳۹۰،۱۳۸۹و ۱۳۹۱ می­باشد که در مجموع ۴۲۷ شرکت می­باشند. همچنین کلیه کارشناسان و خبرگان بورس، عضو جامعه آماری می­باشند.
۳-۳- شیوه نمونه گیری و حجم نمونه
نمونه گیری به روش در دسترس که نمونه گیری غیر تصادفی می­باشد، صورت گرفته است. به این ترتیب با مراجعه به مراجع کتابخانه­ای از جمله کتابخانه سازمان بورس، شرکت­هایی که در سال­های مذکور اطلاعات مربوط به شاخص­ های مالی آن ها موجود بوده به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شده ­اند; در نتیجه، فرایند یاد شده، تعداد ۳۵۳ شرکت به عنوان شرکت­های عضو نمونه برگزیده شده ­اند.
برای رتبه ­بندی و وزن­دهی به شاخص­ های پژوهش، پرسشنامه­ای به منظور تحلیل سلسله مراتبی این شاخص ­ها به کمک استاد راهنمای مربوطه طراحی گردید که بین شش نفر از خبرگان در زمینه بورس اوراق بهادار توزیع و جمع­آوری گردید.
۳-۴- روش گردآوری اطلاعات
روش­های گردآوری اطلاعات را به طور کلی می­توان به دو طبقه روش­های کتابخانه­ای و روش­های میدانی تقسیم نمود (حافظ نیا،۱۳۸۳). در این پژوهش برای جمع­آوری اطلاعات مربوط به پاسخ گویی به سؤالات با ساختار سلسله مراتبی به طور عمده از روش میدانی استفاده شده است و برای جمع­آوری اطلاعات مربوط به شاخص­ های موردنظر پژوهش از روش­های کتابخانه­ای(مطالعه کتاب­ها، مقالات، مجلات، طرح­های پژوهشی و بانک­های اطلاعاتی سازمان بورس اوراق بهادار و اینترنتی) استفاده شده است.
۳-۵- متغیرهای پژوهش
شاخص­ های انتخابی برای خوشه­بندی سهام شرکت­های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران از طریق مطالعه کتب و مقالات بین المللی و بررسی شاخص­ های مشابه گردآوری شد و پس از گفتگو با ۸ نفر از خبرگان در این زمینه(مدیران و کارشناسان سازمان بورس، اساتید رشته­ های اقتصاد و حسابداری)، ۱۰ شاخص نهایی برای خوشه­بندی انتخاب گردید. با توجه به مبانی نظری پژوهش و اجماع گروهی خبرگان، متغیرهای تحقیق برای شناسایی سهام رشدی و ارزشی به صورت زیر شناسایی شده اند:

1. 1. نسبت قیمت به درآمد هر سهم

1. 1. نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری

1. 1. سود هر سهم

1. 1. سود تقسیمی

1. 1. مومنتوم

1. 1. نرخ رشد پنج ساله درآمد هر سهم

1. 1. میزان تغییر پنج ساله نسبت قیمت به درآمد هر سهم

1. بازده حقوق صاحبان سهام

۲- شاخص آسایش شبانه‌روزی(CIA): متغیرهایی که در این مؤلفه استفاده می‌شوند، شامل میانگین دمای روزانه و میانگین رطوبت نسبی روزانه می‌باشد. این مؤلفه، شرایط آسایش گرمایی را در کل شبانه‌روز نشان می‌دهد و سهم آن در شاخصTCI، ۱۰ درصد می‌باشد.
۳- بارش(P): بارش به‌طور کلی اثری منفی در تفریحات و فعالیت­های توریستی دارد. سهم این مؤلفه در شاخص TCI،۲۰ درصد است.
۴- ساعات آفتابی(S): به‌طور کلی نور خورشید اثری مثبت در فعالیت‌های توریستی دارد این اثر هم از لحاظ روحی مهم است و هم از لحاظ کیفیت عکسی که توریست می‌گیرد تأثیر دارد. اما این عامل در اقالیم داغ اثر ناراحت‌کننده‌ و عدم آسایش دارد و ممکن است باعث آفتاب‌ سوختگی نیز بشود.
۵- سرعت باد(W): اثر این متغیر بستگی به دمای‌هوا دارد. در اقلیم داغ به‌علت تبخیر و خنک‌کنندگی دارای اثری مثبت می‌باشد، ولی در اقلیم سرد به‌علت اثر خنک­کنندگی باد تأثیر منفی در آسایش دمایی انسان دارد، (میزکوفسکی، ۱۹۸۵: ۲۷).
آسایش حرارتی انسان تحت تأثیر ۶ متغیر قرار دارد که ۴ متغیر آن محیطی و ۲ متغیر انسانی می‌باشند. متغیرهای محیطی شامل: درجه‌حرارت هوا، فشار بخار آب یا رطوبت نسبی، میانگین درجه‌حرارت تشعشعی و سرعت باد است و متغیرهای انسانی مقدار لباس(مقدار مقاومت حرارتی) و سطح فعالیت انسان را شامل می‌شود. به‌طورکلی در TCIدو متغیر درجه‌حرارت(DBT) و رطوبت نسبی(RH) مورد توجه قرار گرفته است و با سایر متغیرها مانند متغیری ثابت برخورد شده است. میانگین درجه‌حرارت تابشی برابر با دمای هوا در نظر گرفته می‌شود و مقاومت حرارتی لباس بین ۶ تا ۱ کلو، فرض می‌شود و برای دماهای سردتر لباس فصلی در نظر گرفته می‌شود و در پایان یک سطح فعالیت برابر با قدم زدن در فضای بیرون با سرعت ۵/۲-۳ کیلومتر در ساعت که مناسب توریست می با‌شد، در نظر گرفته شده است(فرج زاده و احمدآبادی،۳۰:۱۳۸۸).

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

۳- ۴- نحوه محاسبه شاخص اقلیم آسایش گردشگری
به منظور محاسبهً شاخص TCI، ابتدا آمار و اطلاعات هواشناسی مورد نیاز در برآورد شاخص، شامل میانگین روزانهً دمای خشک، میانگین روزانهً رطوبت نسبی هوا، میانگین روزانه حداکثر دمای خشک، میانگین روزانه حداقل رطوبت نسببی، میانگین روزانهً مقدار کل بارندگی، میانگین روزانه تعداد ساعات آفتابی و میانگین روزانه سرعت باد در هر ماه از سازمان هواشناسی تهیه می شود. سپس هر یک از مؤلفه های شاخص با توجه به آمار به دست آمده محاسبه می­شوند و با توجه به اهمیت نسبی‌ آن ها در شاخص آسایش، وزن‌دهی و رتبه‌بندی می‌شوند و مقادیر مؤلفه­ ها به دست می آید و در نهایت در فورمول قرار می‌گیرند تا مقدار TCI به‌دست آید، (میزکوفسکی، ۱۹۸۵: ۲۹).
فرمول شاخص آسایش گردشگری:
در این فرمول: CID شاخص آسایش در بازه زمانی روز، CIA شاخص آسایش شبانه روز، p مقدار بارش، S تعداد ساعات آفتابی و W سرعت باد می‌باشد. رتبه هر کدام از متغیرهای فوق را باید در فرمول قرار داد تا مقدار TCI به‌دست آید. روش محاسبه هر یک از مؤلفه ها برای ایستگاه­های استان در فصل چهارم آمده است.
۳ – ۵- روشSWOT ^[۱۷]
سوات یکی از تکنیک­های تحلیلی روند تحولات و تشخیص وضعیت برای مقاصد تدوین اهداف و راهبردها، در برنامه ریزی راهبردی است. از آنجا که سوات فقط یک ابزار است، باید بر دانش موثق وضعیت موجود و روند تحولات متکی باشد.راهبرد چیست؟ راهبرد یک نوع تصمیم با سه ویژگی عمده زیر است:

1. 1. آثارش در زمان پایدار است.

1. 1. آثاری با دامنه گسترده بخشی و فضایی بجا می گذارد.

1. 1. وقتی چرخ اجرای آن به حرکت درآمد به سختی قابل تغییر است.

به خصوص به علت ویژگی سوم و ضرورت ارزیابی انتخاب­ها، کلید فرایند برنامه ریزی راهبردی در تولید تصمیمات بدیل راهبردی است. از قابلیت های سوات تولید تصمیمات بدیل است. نکته قابل توجه دیگر؛ به علت ویژگی­های فوق الذکر تعداد راهبردهای هر برنامه انگشت شمارند که در غیر این صورت خواص فوق را از دست می دهند. ماتریس تهدیدات، فرصت‌ها، نقاط ضعف و نقاط قوت (Threats,opportunities,Weaknesses & Strengths) یکی از ابزارهای اصلی برنامه‌ریزی استراتژیک است که با بررسی شرایط داخلی و خارجی واحد مورد بررسی به استخراج استراتژی‌های مناسب برای آن می‌پردازد. اصولا” بررسی شرایط داخلی و خارجی اساس مطالعات برنامه‌ریزی استراتژیک است بدین معنا که باید واحد موردبحث از داخل بررسی شده و معلوم شود که کدام ویژگی‌های آن به منزله مشکلات و معضلات عمل می‌کنند و کدام ویژگی‌ها می‌توانند به عنوان مزایای رقابتی آن مورد اتکا قرار گیرند. به عبارت دیگر، نقاط قوت و ضعف واحد آشکار می‌گردد. همچنین بررسی خارجی نیز باید صورت گیرد بدین معنا که شرایط تحمیل‌شده از خارج چه مشکلاتی را برای واحد موردبحث ایجاد خواهد نمود و چه کمک‌هایی در طول زمان به آن خواهد داد. به عبارت دیگر فرصت‌ها و تهدیدها برای واحد مزبور مشخص می‌شود.

شکل (۳-۱): ماتریس SWOT و نحوه تعیین استراتژی­ها
سوات با استخدام دو دسته از شاخص های وضعیت موجود به تحلیل می پردازد:

1. 1. شاخص های درونی منطقه^[۱۸] شامل: نقاط قوت و نقاط ضعف

1. 1. شاخص های بیرونی یا محیط منطقه شامل: فرصت ها و تهدیدها

۳-۶- استفادهازسیستماطلاعاتجغرافیایی
تجزیهوتحلیلحجمانبوهیازاطلاعاتمکانیوتوصیفیدرمحیطGISازاهدافمهماینپژوهشمی­باشد. زیراGISیکسیستماطلاعاترایانه­ایاستکهبهمنظورنمایشرقومیپدیده­هایجغرافیاییموجوددرسطحزمینوتحلیلحوادثیکهاتفاقمی­افتدبکارگرفتهمی­شود. دراینسیستممی­توانداده­هایغیرمکانیرابهگونه­ایمنطقیبهداده­هایمکانیارتباطدادوهمهاطلاعاتمقیاسینسبتیرابهصورتداده­هایرقومیتبدیلوسازماندهینمود. دریکنگرشجامعازطریقGISامکانتلفیقرقومی­ترینپایگاه­هایاطلاعاتیبامدرن­ترینمدل­ها (نقشه­ها) دریکقالبمنسجموسازمانیافتهممکنمی­گردد. اینتواناییمنحصربهفرد،GISراازسایرسیستم­هایاطلاعاتیمتمایزمی­سازد. ازاینروهرGISحداقلبایدقادربهعملکرد­هایزیرباشد (رسولی، ۱۳۸۴: ۳۸۴)
۱- جمع­آوری،ویرایشومرتبسازیداده­ها.
۲- ذخیرهسازیوبازیابیداده­ها.
۳- تبدیلداده­ها،ایجادپایگاه­هایاطلاعاتموردنیاز.
۴- انجامتحلیل­هایمکانیبراساسخصیصه­هایعوارض،موقعیتویاترکیبیازهردو.
۵- تولیدخروجی­هاییدرقالبجدول،گرافیکورقومی.
ازمباحثبالاچنیناستنباطمی­شودکهیکسیستمGISبهمنظورسازماندهی،تجسم،ترکیب،تلفیق،تحلیل،پرسشوپیشبینیداده­هایجغرافیاییطراحیشدهاستکهبهعنوانیکفرایندورودداده­ها،تحلیلاطلاعاتوخروجنتایجنهاییدرتحلیلجاریمورداستفادهقرارگرفتهاست (سبحانی، ۱۳۸۴: ۱۶۰).
۳ – ۶-۱- ورود اطلاعات به محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS)1 و تشکیل پایگاه اطلاعاتی
سیستم اطلاعات جغرافیایی، عبارت از یک نظام منسجم از سخت افزار، نرم افزار و داده هاست که امکان می دهد داده ­های وارد شده به رایانه، ذخیره، تجزیه و تحلیل، انتقال، ارزیابی و بازیابی شده و به صورت اطلاعات نقشه­ای، جدولی و مدلی از پهنه­های جغرافیایی منتشر شوند (مخدوم و همکاران،۲۰:۱۳۸۸).عملگرهایاتوابعتحلیلیخاصسیستم اطلاعات جغرافیایی، می‌توانندنقشمهمیرادرفرایندهایتصمیم‌گیریبرعهدهداشتهباشند. ساجدربرگیرندهیکپایگاهاطلاعاترقومیاستکهدرآنهردواطلاعاتفضایی(نقشه‌ای) ونیزفضایی(توصیفییاجدولی) ذخیرهشدهوبهکاربرامکاندسترسیتوأمانبهآنهارامی‌دهد (فرج‌زاده و احمدآبادی،۵۷:۱۳۸۸). دراینپژوهشبرایایجادپایگاهاطلاعاتفضاییبرایایستگاهسینوپتیک مورد نظر مراحلزیرانجام گرفته است.
۳ – ۶- ۲- ورودداده‌ها
برایورودداده‌هابهمحیطGIS،ازرقومی‌سازیاستفادهشد. رقومیسازیفرایندیاستکهنقشه‌هایکاغذیرابهداده‌هایدیجیتالیتبدیلمی‌کند.رقومی‌سازیدرمحیطARCGISانجامشد. سپسکارهایتکمیلیمانندزمینمرجعنمودن^[۱۹]وسیستمتصویربررویداده‌هایرقومی‌شدهانجامشد. درمرحلهبعدلایهایستگاههایسینوپتیکاستان باتوجهموقعیت ‌شان (طولوعرض) واستفادهازدستورAddEventساختهشدوسپسدرجدولتوصیفیاینلایه،مقادیرTCIماهانهبرایایستگاه هاواردشد.
۳ – ۶- ۳- تحلیلداده‌ها
باتوجهبهاینکهمقادیرTCI،بهشکلنقطه‌ایاستنیازمی‌باشدکهاینمقادیربهسطحیعنیکلمنطقهتعمیمدادهشودوبراینقاطیکهمجهول‌اندمحاسبهشود. بهاینمنظوربایدازعملیاتدرون‌یابی^[۲۰]استفادهشود. اینعملیاتبااستفادهازروشIDW^[21]ودرنرم‌افزارARC GISوماژول۳D Analysisانجامگرفته است.بهاینترتیبامکانمنطقه‌بندیبرایTCIایستگاههایمختلفاستانهابوجودآمد. روشIDWکهبرایدرون‌یابیمورداستفادهقرارگرفتروشیاستکهدرآنمقداریککمیتدرنقاطیبامختصاتمعلوم،بااستفادهازمقدارهمانکمیتدرنقاطدیگریبامختصاتمعلومبه‌دستمی‌آیدبه­عبارتدیگر،دراینروش،ارزشیکمتغیربراساسمیانگینهمسایه‌هادرمحدوده‌هایمعینمحاسبهمی‌شود. بهاینترتیبمعکوسفواصلازنقاطمجهولوزن‌دهیمی‌شود،هرچهفاصلهنقاطمجهولازنقاطمعلومکاهشیابدارزشآننقاطافزایشمی‌یابدونقاطیکهارزشآننامعلوماستبااستفادهازنقاطاطرافدریکشعاعمشخصبرآوردمی‌شود. دراینپژوهشباتوجهبهشرایطاقلیمیمشابهایستگاههایهم‌جواربااستفادهاز ۶ همسایهنقاطمجهولتخمینزدهشدهاستوبهاینترتیبنقشهTCIبرایکلمنطقهبه‌دستآمدوبرایهرماهیکنقشهTCIتهیه شد.
۳ – ۷- جمع بندی
صنعتگردشگریفرایندتلفیقیافته­ای ازفضایفیزیکیو جامعهانسانیمیباشدکهاشکالجدیدآننتیجهتغییردرارزش­هاو نگرش­هایزندگیانسان،تکنولوژیپیشرفته،رشدانفجارگونه اطلاعاتونیروهایسیاسیاست دراینپژوهشروشتحقیقازنوعترکیبی(توصیفی– تحلیلی)است،بدینمنظوردر مرحلهنخستاطلاعاتلازمازمراکزومنابعآماریگردآوریودرمرحلهمیدانینیزضمن مشاهده،مصاحبهباافرادمحلیوپرسشنامهبه عنوان نمونه آماری در نظر گرفته شده است.
فصل چهارم
یافته های پژوهش
۴- ۱- مقدمه
با بهینه سازی اقلیم آسایش توریستی (TCI)،برای منطقه مورد مطالعه، می توانیم پتانسیل‌ها و قابلیت‌های اقلیمی این منطقه را از نظر توریستی مشخص کنیم و با بهره گرفتن از این پتانسیل‌ها و اطلاع ‌رسانی در مورد آن ها استفاده بهتری از این قابلیت‌ها کنیم و از آنجائیکه در نهایت یافته‌های تحقیق با بهره گرفتن از GISپهنه‌بندی می‌شود، قابلیت تهیه نقشه‌های راهنمای توریستی مناطق مختلف را دارد و سازمان‌های دخیل در امر گردشگری می توانند برای اطلاع ‌رسانی جهانی روی سایت­های مربوطه خویش از نتایج این تحقیق استفاده نمایند. از نتایج این تحقیق، در کارهای تحقیقی که در زمینه اکوتوریسم مناطق مختلف استان صورت می گیرد، می توان استفاده کرده همچنین با بهره گرفتن از مدل SWOTبه تحلیل نقاط ضعف، قدرت، تهدید و فرصت منطقه مورد مطالعه پرداخته شده است.
۴- ۲- محاسبه آسایش حرارتی
در ادبیات فیزیولوژیکی، درجه آسایش دمایی بوسیله شاخص آسایش اندازه‌گیری می‌شود. مقدار آن بیان‌کننده احساس فیزیولوژیک و روانی فردی است که در ارتباط با آن مقدار دما و رطوبت می‌باشد، (ترجونگ^[۲۲]، ۱۹۶۸: ۱۲۵) در شاخص آسایش مساعدترین و بهینه‌ترین منطقه از لحاظ آسایش گرمایی در محدوده بین دمای ۲۷-۲۰ درجه ‌سانتیگراد و رطوبت نسبی بین ۷۰-۳۰ درصد می‌باشد. این منطقه دارای شرایط بهینه از نظر آسایش گرمایی است و برای TCIبا مقدار ۵ مشخص می‌شود. این مقدار به تدریج، با رفتن به اطراف کاهش می‌یابد. در شاخص اقلیم آسایش گردشگری (TCI) برای محاسبه شاخص آسایش روزانه (CID) و شاخص آسایش شبانه‌روزی (CIA) از شکل (۴- ۱) استفاده می‌شود. سهم هر دو شاخص در مقدار TCIیک منطقه، ۵۰ درصد می‌باشد.
درجه حرارت هوا
رطوبت نسبی (RH)
شکل (۴- ۱): شاخص آسایش منبع:(میزکوفسکی، ۱۹۸۵)
۴- ۲- ۱- محاسبه شاخص آسایش روزانه (CID)