۱-۵-۵٫ سلب آرامش روانی و جسمانی انسان
گناه اضطراب بشر را زیاد می‌کند، روح انسان را بیمار می‌کند. علاج و درمان گناه توبه و ندامت و استغفار و شفایش نیز بازنگشتن به گناه می‌باشد. رسول اکرم‌صلی‌الله‌علیه‌و آله فرمودند: «لکل داء دواء و دواء الذنوب الاستغفار»^[۶۲۳] برای هر بیماری دارویی است و داروی گناهان استغفار است. کسی که به شهوات و گناهان روی آورد، بسوی آفات و بلاها درحرکت است. امام صادق‌علیه‌السلام در روایتی با سند صحیح فرمودند: «هیچ چیز مثل گناه، قلب را فاسد نمی‌کند و نیز فرمودند که اگر گرفتاری و پریشانی برای انسان بیاید و یا بیماری نصیب انسان گردد، همه به خاطر گناه می‌باشد»^[۶۲۴]و خداوند هم در قرآن می‌فرماید: «وَمَا أَصَابَکُمْ مِنْ مُصِیبَهٍ فَبِمَا کَسَبَتْ أَیْدِیکُمْ وَیَعْفُو عَنْ کَثِیرٍ»^[۶۲۵] هر مصیبتی که به ما برسد، بخاطر انجام گناهان بوسیله خودمان می‌باشد، که از روی اختیار و اراده مرتکب می‌شویم.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

۲-۵-۵٫ سلب نعمت‌های الهی
امام صادق‌علیه‌السلام فرمودند: «ما أنعم الله علی عبد بنعمه فسلبها ایاه حتی یذنب ذنباً یستحق بذلک السلب»^[۶۲۶] خداوند سلب نکرده هیچ نعمتی را از بنده‌اش مگر اینکه مرتکب گناهی شود که واسطه آن مستحق سلب شدن نعمت‌ها شود.
حضرت علی‌علیه‌السلام فرمودند: «به خدا سوگند، ملت‌هایی که غرق در نعمت بوده سپس آنها را از دست می‌دهند، فقط به خاطر گناهانی است که انجام دادند، زیرا خداوند به هیچ بنده‌ای ستم روا نمی‌دارد، و چون حق مردم را ندادند و به راه باطل رفتند لذا موجب نابودی خود شدند». ^[۶۲۷]
۳-۵-۵٫ مختل شدن آزادی فردی و اجتماعی
حضرت علی‌علیه‌السلام می‌فرمایند: «عبدالشهوه أسیر لاینفک أسره»^[۶۲۸] بنده شهوات، اسیری است که هرگز از اسارت جدا نمی گردد و گردن‌بند گناهان را بدترین طوق می‌دانند که به آسانی از انسان جدا نمی‌شود. انسان گناهکار آزادی ندارد و در بند افکار پریشان و شیطانی می‌باشد و کسی که خود این گونه باشد، طوق اسارت را به دیگران نیز منتقل می‌کند گناه مانند بیماری مسری است که به جامعه و افراد دیگر نیز سرایت می‌کند.
خداوند در قرآن کریم می‌فرماید: «وَلَوْلا دَفْعُ اللَّهِ النَّاسَ بَعْضَهُمْ بِبَعْضٍ لَفَسَدَتِ الأرْضُ»^[۶۲۹] نظام اجتماع، منفعل از تأثیر و تأثر اعمال انسانهاست و به مثل بدن انسان می‌ماند که نفوذ بیماری در هر قسمت آن، موجب تسری به بخشهای دیگر می‌شود و «کان الناس أمه و احده»^[۶۳۰] لذا اگر عده‌ای به فساد و گناه بپردازند، دیگران را تحت تأثیر خود قرار داده و آهسته آهسته جامعه را به بیماری گناه، مبتلا کرده و هویت و شخصیت انسان‌ها را خدشه دار می‌کنند.
۴-۵-۵٫ از بین رفتن شعائر و قوانین دینی
خداوند در قرآن می‌فرماید: «وَلَوْلا دَفْعُ اللَّهِ النَّاسَ بَعْضَهُمْ بِبَعْضٍ لَهُدِّمَتْ صَوَامِعُ وَبِیَعٌ وَصَلَوَاتٌ وَمَسَاجِدُ یُذْکَرُ فِیهَا اسْمُ اللَّهِ کَثِیرًا»^[۶۳۱] یعنی اگر خداوند گناهکاران را بوسیله مومنین یا ظالمان دیگر دفع نمی کرد، صومعه‌ها و کلیساها و مساجد و یاد خدا و قوانین او که نشانه های دین خدا می‌باشند، مهدوم شده و از بین می‌رفتند.
پیامبر اکرم‌صلی‌الله‌علیه‌و آله فرمودند«که معاصی، خذلان و پستی را بر گناهکار وارد می‌کنند بطوری که ولایت و نبوت رسول خدا را دفع کرده، منکر ولایت وصی او می‌شود، تا جایی که به دفع توحید الهی رسیده و کافر در دین می‌شود»^[۶۳۲] و بالاترین و بزرگترین مظهر آیات و شعائر الهی که رسالت پیامبران او و اوصیاء او است واسطه مرتکب معاصی مورد انکار قرار گرفته و به حکم عقل، منکر خداوند – که ارسال‌کننده پیامبران است – نیز می‌شود.
۵-۵-۵٫ مرگ معنوی
گناه، انسان را قسی‌القلب کرده و روحیه‌ حق‌طلبی انسان را از بین می‌برد، زیرا قلب انسان در اثر گناهان بسیار و پی‌درپی تیره و تاریک می‌شود. امام صادق‌علیه‌السلام در روایتی فرمودند: «إذا أذنب الرجل خرج فی قلبه نکته سوداء…… و ان زاد زادت حتی تغلب علی قلبه فلا یفلح بعدها ابداً»^[۶۳۳] هرگاه فردی گناه کند، در قلب او نقطه سیاهی بوجود می‌آید که با افزایش گناهان، همه قلب او را فراگرفته بطوری که هرگز روی رستگاری را نبیند و این همان مرگ تدریجی معنوی می‌باشد. و در بیان دیگر حضرت، بطور صریح و آشکار به این نوع مرگ اشاره دارند که فرمودند: «من یموت بالذنوب أکثر ممن یموت بالآجال»^[۶۳۴] شمار کسانی که در اثر گناهان می‌میرند بیش از کسانی است که در اثر پایان عمر می‌میرند. مفهوم این حدیث همان مرگ معنوی می‌باشد که در بسیاری از روایات دیگر نیز بیان شده است.
۶-۵-۵٫ سقوط و انحطاط و اختلال در جامعه
اگر ملتی نسبت به قوانین حاکم بر خود بی‌توجه باشند، نظام اجتماعی آنها دچار نقصان و هرج و مرج می‌شود. قانون برای رفع اصطکاک بین هوسهای انسان با مصالح اجتماعی است. آزادی مطلق با قانون که برای نظم و انسجام بخشیدن به جامعه می‌باشد در تعارض است و در واقع نقیض یکدیگر می‌باشند. رسول خدا‌صلی‌الله‌علیه‌و آله فرمودند: «إن المعصیه إذا عمل بها العبد سراً لم یضر إلا عاملها، فإذا عمل بها علانیه و لم یغیر علیه أضرت بالعامه»^[۶۳۵] گناه آشکار، باعث ضرر و زیان رساندن به همه مردم می‌شود و بوسیله آن دین خدا ذلیل شده و دشمنان تقویت می‌شوند. البته این معنا مختص به جامعه اسلامی نمی‌باشد و چنانچه در هر اجتماعی ضوابط و قوانین معیار نبوده و مفاسد و منکرات بعنوان ارزش و معروف قرار گیرند، ارزشهای آن جامعه و نظام متزلزل می‌شوند. نقل است که«زمانی که مسلمین برای فتح ایران آمده بودند، رستم فرخ‌زاد فرمانده لشکر ایران پیکی بسوی لشگر اسلام فرستاد، آن پیک بعد از بازگشت به فرمانده خود گفت: که شکست ما حتمی است چون تو بعنوان فرمانده ما، در جبهه ها هم کاخ‌نشینی را ترک نکرده‌ای و به تشریفات و عیاشی می‌پردازی ولی سرداران اسلام، زیر یک چادر و بروی خاک نشسته بودند و در آن جا از عیاشی و تجملات و رقص و دف خبری نبود.^[۶۳۶] بدین‌روی این طبیعت فساد و گناه است که کبروغرور آورده و غفلت بر انسان ها حاکم می‌کند، بطوری که هم از خود و هم از دشمنان خود نیز غافل می‌شوند.
۶-۵٫ پیامدهای منفی ترک امربه معروف و نهی از منکر در جامعه
۱-۶-۵٫ شریک گناه دیگران شدن
به حکم عقل و شرع اگر کسی گناهی را مشاهده کند و شرایط اقدام به فریضه امر و نهی را دارا باشد ولی نهی از منکر نکند، در گناه معصیت‌کار شریک است. رسول خدا‌صلی‌الله‌علیه‌و آله فرمودند: «من أمر بمعروف أو نهی عن منکر أودل علی خیر أو اشار به فهو شریک و مَن امر بسوء أودل علیه أو أشار به فهو شریک»^[۶۳۷] اگر کسی امر به کار نیکی بکند یا اشاره به آن کند یا راهنمایی به کار خیر نماید در آن کار شریک است و یا امر به منکر ویا راهنمایی به آن و یا اشاره به آن نماید، در گناه آن کار، با فرد گناهکار شریک است.
حتی در بیانی دیگر، حضرت علی ‌علیه‌السلام از قول نبی اکرم‌صلی‌الله‌علیه‌و آله فرمودند که: «من شهد امراً فکرهه کان کمن غاب عنه و من غاب عن امر… الحدیث»^[۶۳۸] «اگر کسی شاهد کاری باشد ولی از آن بیزاری بجوید، مثل کسی است که غایب از مشاهده آن فعل بوده است و همچنین کسی غایب از انجام کاری بوده ولی رضایت به انجام آن داشته است، مثل کسی است که حضور درصحنه انجام کار داشته است.
۲-۶-۵٫ مورد غضب و خشم خداوند قرار گرفتن
گناه و نافرمانی از دستورات خداوند، سبب محرومیت از رحمت و سعادت الهی می‌شود. رسول خدا‌صلی‌الله‌علیه‌و آله فرمودند: «خداوند بر مومن ضعیفی که دین ندارد، غضب می‌کند و او کسی است که نهی از منکر نمی‌کند»^[۶۳۹] گناه و فساد، در واقع اعلان جنگ و دشمنی با خداوند است و «بدترین مردم کسانی هستند که امربه معروف و نهی از منکر را ترک می‌کنند».^[۶۴۰]
در احادیث فراوانی نقل شده است که نتیجه مستقیم ترک امر و نهی در جامعه، نزول عذاب و لعنت الهی و اولیاء او می‌باشد«إذا أمتی تواکلت الأمر بالمعروف و النهی عن المنکر فلیأذنوا بوقاع من الله تعالی»^[۶۴۱] هرگاه مردم جامعه، امر و نهی را رها کنند باید منتظر عذاب دردناک الهی باشند. در لغت (وقاع) به جنگ و مواجهه با آن تعبیر شده است^[۶۴۲] و در حدیث هم اشاره دارد که فرد گنهکار باید منتظر عذاب از جانب خداوند باشد، چه با گناه و فساد و ظلم، به خدای متعال اعلان جنگ داد.
۳-۶-۵٫ تسلط اشرار و شیوع فساد
حضرت علی‌علیه‌السلام با اشاره به ترک امر و نهی در جامعه عمق خطر را گوشزد می‌کنند که ظاهر شدن فساد از نتایج ترک این فریضه می‌باشد همچنین تسلط اشرار و بدکاران جامعه یکی از پیامدهای منفی ترک امر و نهی در جامعه است^[۶۴۳]
امام رضا‌علیه‌السلام فرمودند: «یا امر به معروف و نهی از منکر کنید، یااینکه اشرار بر شما مسلط می‌شوند و آن وقت هر چه دعا کنید، مستجاب نمی‌شود»^[۶۴۴] حضرت علی‌علیه‌السلام نیز در وصیت تاریخی خود در بستر شهادت، به این مطلب به صراحت تأکید نمودند. به موجب این کلمات جاودانه، اثر وضعی و طبیعی ترک فریضه امر و نهی، تسلط اشرار خواهد بود^[۶۴۵] و آنگاه نفرین و دعا برای نابودی ظالمین مثل این است که با دعا و انواع ختم‌ها، فردی که ازدواج نکرده است، بخواهد صاحب فرزند بشود! بدیهی است که این گونه دعاها اثری ندارد، چرا که «ان الله سبحانه یجری الأمور علی ما یقضیه»^[۶۴۶] که خدای تعالی برای تحقق مشیتش علل و عوامل طبیعی قرار داده و تخلف از آنها را منع کرده است.
۴-۶-۵٫ محرومیت از برکات الهی
رسول خدا‌صلی‌الله‌علیه‌و آله فرمودند: «امت من همواره در خیرونیکی بسر می‌برند تا وقتی که امر و نهی کنند اما زمانی که این فریضه را ترک کردند، برکات از بین آنها برداشته می‌شود و ازآنها جدا می‌گردد و آن وقت در زمین و آسمان، یاری دهنده‌ای برای آنها وجود ندارد»^[۶۴۷] و به حکم عقل سلیم نیز، برکت در امربه خیر و نیکی وجود دارد و وقتی خیرونیکی و تعاون و همکاری برای خیرات، ترک شوند و امربه زشتی ها و بدیها شود، طبیعی است که برکت و رحمت نیز از بین خواهند رفت، زیرا در بدیها نقمت و عذاب است نه رحمت و برکت.
امام صادق‌علیه‌السلام فرمودند: «أیما ناش نشأ فی قومه ثم لم یؤدب علی عصیته فإن الله عزوجل أول مایعاقبهم به أن ینقص من أرزاقهم»^[۶۴۸]
اولین چیزی که بر گناه یک قومی وارد می‌شود در صورت ترک امر و نهی، این است که ارزاق آنها کم می‌شود خدای تعالی رزقی و روزی را بر آنها تنگ می‌گیرد و علت آن هم ارتکاب معاصی و ترک فریضه امربه معروف و نهی از منکر می‌باشد. بدین روی بین سلب برکات الهی و ترک امر و نهی، رابطه علت و معلولی وجود دارد.
۵-۶-۵٫ واژگونی قلب و روح
کسی که از بدیها نهی نکند و به خوبیها امر ننماید به نوعی راضی به این عمل می‌باشد و این پذیرش رفته رفته در قلب او تثبیت می‌گردد، بطوری که قبح بدیها و زشتی‌ها از نظر او برداشته می‌شود. حضرت علی‌علیه‌السلام چنین فردی را مرده‌ای بین زندگان می‌دانند«من ترک انکار المنکر بقلبه و لسانه… . فهو میت بین الأحیاء»^[۶۴۹] و چنین کسی اگر با قلب خود انکار منکرات نکند «فجعل أعلاه أسفله و أسفله أعلاه» بالای او پایین و پایین او بالا قرار می‌گیرد و این نشانه واژگونی قلب می‌باشد که جای بدی و خوبی و حب به آنها تغییر می‌کند. برای هر چیزی نشانه‌ای وجود دارد و نشانه حیات و شادابی قلب، حساسیت داشتن نسبت به بدی و خوبی، و حلال و حرام الهی می‌باشد، که این دو اصل، تحت عنوان (تولی و تبری) از فروع دین ما بوده و نشانه کمال ایمان است. اگر مومنی نسبت به ارزشها و ضد ارزشها، حب و بغض نداشته باشد، دل بیماری دارد که خطر نابودی اعتقادات او را در پی داشته و خیر و برکت را از وجود او سلب خواهد کرد.
۶-۶-۵٫ پیامدهای منفی دیگر:
تبدیل منکر به معروف و معروف به منکر، تعویض جایگاه حق و باطل نسبت به یکدیگر، جاری شدن خیانت و دروغ در جامعه، غلبه یافتن نادانی و جهالت و شهوت پرستی، حکم رانی ظلم و ستم به جای عدل و داد، حکومت بی‌عفتی ها وناپاکی‌ها و فسق و فجورها بجای طهارت و عفت و پاکدامنی‌ها، گستاخ شدن فاسدان و مفسدان، پست شدن اراده‌ها، کم شدن اهل خیرو نیکوکاری و ازدیاد اهل شر و ستمکاری و… همه از پیامدهای منفی فردی و اجتماعی و خانوادگی ترک فریضه ارزشمند امر و نهی در جامعه می‌باشد. که البته این مختص به جامعه اسلامی نمی‌باشد و چنانچه جامعه‌ای غیراسلامی- که ارزشهای مورد نظر آنها حاکم می‌باشد- واسطه امر و نهی حکومتی و نظارت مردمی و عکس‌العمل‌های مثبت و منفی آنها، مورد مراقبت و محافظت قرار نگیرد، حیات ارزشهای آن جامعه سست شده و بسیاری از منکرات و فواحش پیش گفته و مفاسد در آن جامعه رشد خواهند یافت و این سنت طبیعی الهی در میان همه اقوام و ملل بشر می‌باشد.
فصل ششم: بررسی های ضروری دیگر در اصلاحات و امر و نهی دینی

1. 1. بررسی های ضروری دیگر در اصلاحات و امر و نهی دینی

۱-۶٫ شیوه‌های متفاوت اصلاحات در فریضه امر و نهی
۱-۱-۶٫ بیان نوع روش‌ها
به طوری کلی و بنا بر حصر استقرائی دو طریق برای مخاطبان فریضه امر و نهی می‌توان در نظر گرفت که البته این دو روش قسیم یکدیگر بوده و می‌بایست در فضا ومحیط ویژه خود مورد استفاده قرار گیرند. تأمل در آنها دست‌یابی به هدف مقدس اصلاح را آسان‌تر وموفق‌تر می کند.
آن دو روش عبارتند از۱- مستقیم ۲- غیرمستقیم
۱-۱-۱-۶٫ روش مستقیم
روش مستقیم آن است که با رعایت احکام و شرایط فریضه امر و نهی، بصورت مستقیم و رو در رو امربه معروفات و نهی از منکرات دینی شود. بارزترین نمونه این نوع حرکت، قیام امام حسین‌علیه‌السلام در برابر منکرترین منکرات زمان خود، یعنی حکومت طاغوتی بود که امام‌ علیه‌السلام هدف از این قیام را به صراحت امربه معروف و نهی از منکر اعلام کرده و فرمودند: «أرید أن آمربالمعروف و أنهی عن المنکر»^[۶۵۰]تا بواسطه این دو واجب دینی، جامعه اسلامی و مسلمانان را بر اساس دستورات دین الهی اصلاح نماید. غالباً انجام فریضه امر و نهی به روش مستقیم صورت می‌پذیرد. در این روش، امر و نهی و ارشاد باید از نکات مورد اتفاق آغاز شود. چه بر اساس عقل و منطق، شروع امر و نهی از موارد اختلافی، باعث تشدید برخورد و ایجاد تنش وحساسیت طرفین نسبت به یکدیگر می‌شود. خداوند حکیم در بیان آیات مربوط به امر و نهی، این روش را اشاره فرموده و در همه آیات، امربه معروف مقدم بر نهی از منکر شده است.^[۶۵۱] این مهم بدین معناست که اصل مثبت اندیشی و مثبت نگری در اسلام تقدم دارد بر روش‌های منفی. رسول اکرم‌صلی‌الله‌علیه‌و آله فرمودند: «من کان آمراً بمعروف فلیکن امره بمعروف»^[۶۵۲]کسی که به کار نیکی امر می‌کند، باید امر کردنش به نیکی باشد. واژه (فلیکن) امر بوده و نبی‌اکرم‌صلی‌الله‌علیه‌و آله در این حدیث، همگان را مکلف می کنند تا روش خیرونیکی را در امر و نهی دینی به کار گیرند.
البته اگر در جامعه‌ای وضع فساد وفحشاء و ظلم به حد انفجار رسید و در عرف عوام به حد اورژانسی رسید و مأموربه یا منهی عنه از اموری بود که شارع مقدس هرگز راضی به ترک یا انجام آن نمی‌باشد، در این صورت اولویت با نهی از منکر و عمل با قدرت و قهر و غلبه می‌باشد. ^[۶۵۳]
بهرحال امر و نهی در روش مستقیم در وهله نخستین، باید از نکات مورد اتفاق و با روش مناسب انجام شود. همچنین باید با زبان مخاطب با او صحبت شود. رسول اکرم‌صلی‌الله‌علیه‌و آله فرمودند: «أمرنا أن نکلم الناس علی قدر عقولهم»^[۶۵۴] با مردم به اندازه درک و فهم آنها باید صحبت کرد. هدف از امر و نهی نیز فهماندن رذلیت گناه به فرد گنهکار می‌باشد و منع او از ادامه گناه و تشویق به فضیلت‌ها و معروف‌ها است ، نه اظهار فضل و فخرفروشی یا اعمال تکبر و استکبار. همچنین امر و نهی باید همراه با ادب و احترام و بدور از توهین و دشنام و نزاع باشد، مگر اینکه فساد جز از این طریق دفع نشود. ^[۶۵۵]
اهانت و ناسزاگویی، سبب مقاومت و برگشتن توهین ها به خود آمر و ناهی و یا به مقدسات او می‌شود. خدای متعال فرمودند: «وَلا تَسُبُّوا الَّذِینَ یَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ فَیَسُبُّوا اللَّهَ عَدْوًا بِغَیْرِ عِلْمٍ»^[۶۵۶] مومنان نباید به کسانی که به غیرخدا دعوت می‌کنند دشنام و ناسزا بگویند، که این کار باعث می‌شود تا آنها از روی نادانی خدا را دشنام دهند. خداوند در قرآن به رسول گرامی‌صلی‌الله‌علیه‌و آله دستور می دهند تا بدیهای مردم را با روش نیکو و با نزاکت وادب دفع نماید: «اِدْفَعْ بِالَّتِی هِیَ أَحْسَنُ السَّیِّئَهَ»^[۶۵۷] ‌ای رسول، تو آزار و بدیهای امت را به آنچه نیکوتر است دفع کن و در آیه دیگر به رسول اکرم ‌صلی‌الله‌علیه‌و آله فرمودند: «اُدْعُ إِلَى سَبِیلِ رَبِّکَ بِالْحِکْمَهِ وَالْمَوْعِظَهِ الْحَسَنَهِ وَجَادِلْهُمْ بِالَّتِی هِیَ أَحْسَنُ»^[۶۵۸] با پند نیکو و برهان به راه پروردگارت دعوت کن و با طریقی نیکوتر با مخالفان مجادله کن.
حضرت علی‌علیه‌السلام به یاران خود، استفاده از روش نیکو را تذکر داده و فرمودند: «إنی أکره لکم أن تکونوا سبّابین»^[۶۵۹]من برای شما نمی‌پسندم که فحش بدهید ولکن بجای توهین، اعمال ناشایست آنها را توصیف کنید که این کار به صواب نزدیکتر و در عذرآوردن مفیدتر است.
حضرت در بیانی تعلیلی در حدیث دیگر فرمودند: «من فحش علی أخیه المسلم نزع الله منه برکه رزقه و وکّله إلی نفسه و افسد علیه معیشته»^[۶۶۰] کسی که فحش به مسلمانی بدهد، خداوند برکت را از روزی او می‌گیرد و او را به خودش وامی‌نهد و در زندگی و معیشت او فساد پدید می‌آورد.
فحاشی و ناسزاگویی فساد است و با صِلاح و اصلاح در تضاد است.

شکل ‏۴‑۹: نتایج شبیه­سازی رفتار ماسه پرتوی در حالت زهکشی شده برای^◦ ۳۰= α (a) اجزای تنش- کرنش انحرافی (b) تنش انحرافی- کرنش اصلی ماکزیمم © کرنش حجمی-کرنش انحرافی (d) عدم هم­محوری جهت تنش و نمو کرنش

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

شکل ‏۴‑۱۰: تغییرات (a) مسیر تنش و (b) کرنش برشی پلاستیک بر روی صفحات فعال در حالت زهکشی شده برای ^◦۳۰= α
در شکل ‏۴‑۹ عدم هم­محوری تنش اصلی و نمو کرنش اصلی نشان داده شده است. در این حالت نیز مشابه با رفتار توضیح داده شده در قسمت­ های قبل، تا قبل از آغاز کرنش­های برشی پلاستیک در نمونه هم­محوری مشاهده می­گردد. با آغاز کرنش­های پلاستیک عدم­ هم­محوری افزایش یافته و به ۱۳ درجه می­رسد. با توسعه کرنش­های پلاستیک و نزدیک شدن به پوش گسیختگی تمایل به هم­محوری مشاهده می­ شود و در انتهای بارگذاری تفاوت جهت نمو کرنش و تنش به کمتر از ۱ درجه می­رسد. در این حالت به این دلیل که در هنگام گسیختگی در صفحه ۱۳، صفحات بیشتری به پوش گسیختگی مربوط به خود نزدیک­تر شده اند، میزان هم­محوری مشاهده شده بیش­تر است.
شکل ‏۴‑۱۱: تغییرات نمو کرنش­های اصلی پلاستیک در حالت زهکشی شده برای ^◦۳۰= α
در شکل ‏۴‑۱۱ تغییرات نمو کرنش­های پلاستیک نشان داده شده است. همانطور که مشاهده می­ شود دارای مقداری مثبت و دارای مقداری منفی است. بنابراین در این حالت کسر اول در رابطه ۴-۴ افزایش یافته و کسر دوم باعث کاهش تاثیر کسر اول می­ شود. همچنین به این علت که در این حالت مقدار حین بارگذاری صفر است میزان افزایش کسر اول و کسر دوم کم­تر بوده و لذا تغییرات بسیار کند­تر رخ می­دهد.
در شکل ‏۴‑۱۲رفتار خاک حین بارگذاری در راستای ۴۵ درجه نمایش داده شده است. در این راستای بارگذاری مقدار تنش­های قائم و افقی ثابت بوده و تنش برشی تا گسیخته شدن نمونه، به آن اعمال شده است. مشابه با حالت­های قبلی با توجه به تغییر راستای بارگذاری در بیضی مقاومت، پوش گسیختگی در صفحات مختلف عوض شده است. مقاومت در این حالت با توجه به اعمال برش بسیار کاهش یافته است.
مسیر تنش بر روی صفحات فعال در این بارگذاری و همچنین کرنش­های برشی پلاستیک به وجود آمده بر روی آن­ها در شکل ‏۴‑۱۳ آورده شده است. همانطور که در این شکل مشخص است صفحه ۱۳ صفحه گسیختگی نمونه است. همچنین صفحات ۹و ۱۰ در این حالت تنها در رفتار الاستیک نمونه شرکت داشته و در رفتار پلاستیک نمونه بی تاثیرند. عدم هم­محوری نمونه در این راستا در شکل ‏۴‑۱۲ نشان داده شده است. همان­طور که مشاهده می­ شود در این حالت رفتار بسیار هم­محور می­باشد و بنابراین در این شکل برای نمایش بهتر رفتار در بین زوایای ۴۰ تا ۵۰ درجه نمایش داده شده است. مشابه با حالت­های قبلی در رفتار الاستیک هم­محوری را شاهدیم و با آغاز کرنش­های پلاستیک عدم هم­محوری بروز می­ کند. همچنین مشاهده می­گردد که با افزایش تنش انخرافی ابتدا نمونه به هم­محوری و پس از آن به عدم هم­محوری تمایل دارد. این رفتار را با توجه به تغییرات نمو کرنش­های پلاستیک نمونه می­توان توجیح نمود (شکل ‏۴‑۱۴). مشاهده می­ شود که در این حالت در ابتدای بارگذاری مقدار نمو کرنش­ها اندک است و بنابراین تمایل به هم­محوری را شاهدیم. با افزایش تنش انحرافی بیش از kPa 150 در نمونه رشد بیش­تر داشته و بنابراین تمایل به عدم هم­محوری رخ می­دهد.

شکل ‏۴‑۱۲: نتایج شبیه­سازی رفتار ماسه پرتوی در حالت زهکشی شده برای^◦ ۴۵= α (a) اجزای تنش- کرنش انحرافی (b) تنش انحرافی- کرنش اصلی ماکزیمم © کرنش حجمی-کرنش انحرافی (d) عدم هم­محوری جهت تنش و نمو کرنش

شکل ‏۴‑۱۳: تغییرات (a) مسیر تنش و (b) کرنش برشی پلاستیک بر روی صفحات فعال در حالت زهکشی شده برای ^◦۴۵= α
شکل ‏۴‑۱۴: تغییرات نمو کرنش­های اصلی پلاستیک در حالت زهکشی شده برای ^◦۴۵= α
شبیه سازی رفتار خاک تحت بارگذاری تک­سویه در زاویه ۶۰ درجه در شکل ‏۴‑۱۵ و مسیر تنش بر روی صفحات فعال در شکل ‏۴‑۱۶ نمایش داده شده است. همان­طور که درشکل ‏۴‑۱۵ مشاهده می­ شود، تنش قائم حین اعمال تنش انحرافی کاهش می­یابد و تنش مماسی و شعاعی افزایش می­یابند بنابراین این آزمایش از نوع کششی است. مقاومت نمونه در این حالت نیز با توجه به بیضی مقاومت بر روی صفحات مختلف تغییر می­ کند و مشاهده می­گردد که مقاومت نمونه کاهش یافته است. در این حالت صفحه ۱۲ زودتر از سایر صفحات به پوش گسیختگی خود می­رسد و دچار شکست می­گردد.

تاثیر رفتاری

مصرف کننده – باور– عاطفه

الف. سلسله مراتب درگیری ذهنی بالا
در سلسله مراتب درگیری ذهنی بالا ابتدا باورها به وجود می­آیند سپس عاطفه و در نهایت رفتار به وجود می آید این طبقه ­بندی تاثیرها همان گونه که از نامش پیداست زمانی رخ می دهد که مصرف ­کننده درحال درگیری ذهنی بالا قرار دارد. در این حالت مصرف کننده فعالیت­های حل مشکلات را افزایش می­دهد. و به شدت به دنبال اطلاعات در مورد کالاها یا خدمات جایگزین می­گردد. در نتیجه باورهای متعددی در مورد جایگزین­ ها شکل می­گیرد. به هر باوری یک بار عاطفی پیوند خورده است و مجموع این باورها نگرش­ها را می­سازند پس از شکل­ گیری باورها و نگرش­ها رفتار سر­می­زند.

• سلسله مراتب درگیری ذهنی پایین

در سلسله مراتب درگیری ذهنی پایین مصرف­ کنندگان ابتدا باورهای خود درباره محصول یا خدمت را شکل می­ دهند سپس به دنبال این باورها به طور مستقیم رفتار استفاده انجام می­ شود. تنها پس از استفاده است که نگرش مصرف­ کنندگان نسبت به محصول ایجاد می­ شود در این روش فرایند استفاده تصمیم ­گیری محدود است. که در آن تنها چند جایگزین صوری در نظر گرفته می­ شود. در نتیجه مصرف کنندگان یاد شده تنها باورهای محدودی را درباره جایگزین­های محصول شکل می­ دهند. افزون بر این به دلیل آنکه آنان جایگزین­ها را ارزیابی نمی­کنند ممکن است هیچ نگرشی شکل نگیرد. در مجموع وقتی مصرف­ کنندگان دارای درگیری ذهنی کم در حال استفاده هستند تمایل دارند در فرایند محدود حل مشکلات درگیر شوند و از میان فرایند شکل­ گیری باور،رفتار و در نهایت شکل­ گیری نگرش عبور کنند.

• سلسله مراتب تجربی

سلسله مراتب تجربی با یک پاسخ نیرومند عاطفی آغاز می شود. سپس رفتار از احساسات نیرومند به وجود می ­آید. در پایان هم باورها برای توجیه­کردن و توضیح­دادن رفتار ایجاد می­شوند. استفاده های بی­برنامه نمونه ­ای از سلسله­مراتب تجربی هستند. در یک استفاده بی­برنامه پس از اینکه احساس مثبت نیرومندی ایجاد شد استفاده انجام می­ شود. اگر از مصرف ­کننده در مورد استفاده سوال شود او قادر است دسته­ای از باور­ها را در پاسخ ارائه دهد در عین حال گفته­های او درباره باور ممکن است برای توجیه کردن تصمیم ابراز شده باشد.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

• سلسله مراتب تاثیر رفتاری

در سلسله مراتب تاثیر رفتاری، نیروهای قدرتمند موقعیتی یا محیطی مصرف ­کننده را تحریک می­ کنند تا در کاری درگیر شود بدون این که در آغاز هیچ احساس یا عاطفه­ای درمورد محصولی که قصد خرید آن را دارد به وجود آمده باشد. از این رو رفتار به طور مستقیم و بدون دخالت باورها یا نگرش­ها تحت­تاثیر قرار می­گیرد. وقتی رفتار به طور مستقیم از طریق کنش عوامل محیطی یا موقعیتی ایجاد می شود، سلسله مراتب تاثیرها درباره رفتار یاد شده به وجود می ­آید. این که آیا احساسات یا باورها به دنبال رفتار یاد شده فوق در این سلسله مراتب قرار می­گیرند هنوز به طور قطعی و با یقین پاسخ داده نشده است.
توضیحات بیشتر در مبحث رفتاری در مبحث مدل های پذیرش فناوری بیشتر مورد بحث قرار می گیرد.
2-2-3 سیستم اطلاعات مدیریت
موضوع اين بخش سيستم اطلاعات مديريت مي باشد سيستم اطلاعات مديريت به معني مديريت برپايه اطلاعات مي باشد همانطور که مي دانيم براي مديريت درقرن 21 نمي توانيم از دوعامل چشم پوشي کنيم:
ابتدا استراتژي رقابت؛ و بعدکاهش هزينه ها، که خود يک سياست رقابت صادراتي مي باشد.براي لحاظ کردن اين دواستراتژي به کاربردن سيستم هاي اطلاعات مبني برفناوري هاي اطلاعت ضروري به نظر میرسد.
مديران امروز، باانبوهي اطلاعات روبرو هستند. اطلاعاتي که به عنوان داده هاي سيستم بايستي پردازش گرديده وقابل فهم، اصلاح، نگهداري وبازيابي گردد. از طرف ديگرسيستم هاي مديريت وابزارهاي کنترل درطول زمان تغييرات زيادي پيدا کرده اند اين تغييرات رامي توان درچهارزمينه کلي عنوان کرد (زاهدی، 1380):

• کنترل سنتي

• کنترل بروکراتيک

• کنترل کاريزماتيک

• کنترل اينفورماتيک .

درساختاهاي سنتي فئودالي، کنترل ازطريق سنت، ادراک واعمال انجام مي شد، مقامات کنترلي به طورسنتي وموروثي به نسلهاي بعدمنتقل مي گرديد وجامعه نيزاين نوع ساختار کنترلي راچون سنت بود مي پذيرفت وبدان گردن مي نهاد. در وضعیت بروکراتیک، کنترل درساختارسازماني تعبيه مي شد، ساختاري که برقانون ومقررات استوار بود وجنبه غيرشخصي داشت وتبعيت از آن الزامي بود. دروضعيت کاريزماتيک، کنترل از طريق رابطه بين رهبرو پيروان اعمال مي گرديد. دراين حالت، رهبران کاريزما، شيوه عمل را انتخاب مي کردند وپيروان نيزازآنها تبعيت مي کردند زيرا آنها را قبول داشتند. در وضعیت اینفوماتیک، کنترل ازطريق نرم افزارها اعمال مي‌شود. مجموعه دانشها وآگاهي هاي تخصصي، بسياررشد کرده است واينفوکراسي مي تواند هرنوع اطلاعاتي را ازطريق شبکه هاي الکترونيکي بدست آورد. ازسيستم هاي خبره، استفاده کند وبه تمامي دانش هاي تخصصي وحرفه اي مجهز شود (زاهدي، 1380).
باتوجه به ويژگي خطيرسيستم هاي اطلاعاتي مديريت، مدير اين سيستم ها هم از ارزش بسيار زيادي برخوردارند. دامنه حقوق پراختي به اين افراد درآمريکا ساليانه 100000تا 300000 دلاراست (مومني، 1372). عملاً کار مدير سيستم اطلاعات مديريت ارائه گزارشات روزآمد واطلاعات مفيد به مدير شرکت يا موسسه براي برنامه ريزي هاي آينده وتصميم گيري مي باشد اين مدير براي گردآوري داده ها وپردازش آنها نياز به سيستم هاي اطلاعاتي ورايانه‌اي وحتي سيستم هاي خبره دارد. پس مديريت سيستم هم بايد ديد مديريتي وسيستمي داشته واز امکانات سيستم هاي اطلاعاتي وفناوري اطلاعات استفاده کند که لازمه اين استفاده، دانش رايانه‌اي و دانش اطلاعاتي مي باشد.
الف. مفاهيم سيستم ها
سيستم، گروهي از عناصر مي باشد که به خاطر خواسته مشترک رسيدن به يک هدف با هم ترکيب شوند (Mcleod, 1998). مثلاً دريک مرکز اطلاعاتي، منابع انساني، رايانه‌اي واطلاعاتي براي رسيدن به هدف مشترک که همان ارائه اطلاعات به کارکنان يا مديران آن موسسه مي باشد باهم ترکيب مي شوند. درهرسيستمي پنج عنصر درونداد، برونداد، تبديل، مکانيسم کنترل ودرنهايت اهداف وجود دارند. بطوريکه حرکت سيستم بطوري است که درونداد به برونداد، تبديل مي‌شود. دراين ميان مکانيسم کنترل، فرايند تبديل رابراي اطمينان از رسيدن به اهداف سيستم، زيرنظر قرار مي دهد. مکانيسم کنترل توسط حلقه بازخور به جريان منابع متصل مي شود. بطوريکه حلقه بازخورد اطلاعات را از برونداد سيستم کسب مي کند وآن رابراي مکانيسم کنترل قابل دسترسي قرار مي دهد. مکانيسم کنترل، علائم بازخورد را با اهداف تطبيق داده ومنجر به علائمي به عنصر دررونداد مي شود تا وقتي که سيستم لازم است عملياتش راتغيير دهد (Mcleod, 1998).
هر سيستمي مي تواند عمليات خود را کنترل کند. يک سيستم بدون مکانيسم کنترل، حلقه بازخورد وعناصر اهداف، يک سيستم حلقه بازناميده مي‌شود. يک سيستم با سه عنصر کنترل (اهداف، مکانيسم کنترل وحلقه بازخورد) يک سيستم حلقه بسته ناميده مي شود (Mcleod, 1998). وهمانطور که مي دانيم حلقه‌اي که باز باشد، حلقه نيست. حال سيستم ها را از جهت ارتباط با محيط پيرامون خود به دودسته تقسيم مي کنند: سيستمي که با محيط پيرامون خود ارتباط داشته باشد را سيستم باز گفته وسيستمي که با محيط پيرامون خودارتباط نداشته باشد يک سيستم بسته است. البته قابل ذکراست که سيستم کاملاً بسته وجود ندارد. يک زيرسيستم بطور ساده، سيستمي درون سيستم ديگر مي باشد. مثلاً دريک اتومبيل يک سيستم کلي وجود داردبنام اتومبيل وچندين سيستم فرعي وشايد درون آن سيستم هاي فرعي، سيستم هاي فرعي تري وجودداشته باشند مثلاً موتور خودرو يک سيستم ديگر است که درون آن هم سيستم ديگري بنام کاربراتور قرار دارد. وقتي که يک سيستمي، جزء سيستم بزرگتر مي باشد، سيستم بزرگتر سوپرسيستم يا فوق سيستم ناميده مي شود. براي مثال سيستم دولتي يک شهر يک سيستم است، امادرعين حال قسمتي ازيک سيستم بزرگتر بنام سيستم دولتي يک استان يا ايالت مي باشد که آن هم خود يک زيرسيستم دولت ملي مي باشد. يک شرکت تجاري يک سيستم فيزيکي مي باشد. اين شرکت ازمنابع فيزيکي تشکيل يافته است. يک سيستم ادراکي، سيستمي است که از منابع ادراکي (فکري) چون اطلاعات وداده ها براي نشان دادن يک سيستم فيزيکي استفاده مي کند. يک سيستم ادراکي عموماً يک تصوير ذهني درذهن مدير مي باشد مانند تصاوير يا خطوطي که برروي يک برگه کاغذ يا درشکل الکترونيکي ذخيره شده دررايانه وجود دارد (Mcleod, 1998).
ب. روش سيستم ها وديدگاه سيستمي
بطورکلي هرموسسه اي براي تداوم جريان کاري خود نيازبه يک ديد سيستمي دارد. ديدسيستمي که همه بخش هاي درونداد وبرونداد وفرآيند تبديل را ازطريق مکانيسم کنترل وحلقه بازخورد ، زيرنظرداشته ويک نوع يکپارچگي درتصميم‌گيري، که لازمه موفقيت يک مؤسسه مي باشد، بوجود مي آورد که اثرات هرتصميم رادرديگر بخش هاي به ظاهر غيرمرتبط هم درنظرداشته باشد. افراد ماهر درحل مسائل کساني هستند که محيط خودرا شناخته وسيستم هاي موثر جمع آوري اطلاعات رابوجود آورند آنان لزوم معيارهاي عملکرد وشبکه هاي ارتباطي خوب را با کارمندان خودتشخيص داده اند. تمام اينها اجزاء پذيرش يک تفکرسيستمي است . اصطلاح مفهوم سيستمي براي نشان دادن اين ديدگاه استفاده مي شود. (مک لويد، 1378، ص136).
حل کنندگان مسائل بازرگاني جزواولين کساني نبودند که به بررسي فرآيند حل مسأله پرداختند. اين افتخار به دانشمندان علوم فيزيکي چون فيزيک‌دانان وشيمي‌دانان ودانشمند علوم رفتاري چون روانشناسان وجامعه شناسان باز مي گردد. اين دانشمندان حل نمودن مسأله رابه عنوان ابزاري جهت انجام آزمايشات کنترل شده مطالعه کردند (مک لويد، 1387، ص 200). مديران براي حل مسائل مربوطه به موسسات نيازمند نوع نگرش وديد سيستمي مي باشند که به روش سيستمي مشهوراست دراين روش اولين اقدام مديردرشکل گرفتن موسسه به عنوان يک سيستم مي باشد درمرحله دوم بايد ازآنجا که هرسيستمي با محيط خود ارتباط دارد، محيط موسسه درک شود. درمرحله سوم سيستمهاي فرعي وزيرسيستمهاي موسسه بايد شناسايي شوند بعدازاين مراحل به فاز تجزيه وتحليل مسأله مي رسيم يعني درمراحل قبلي شناخت کلي وداده هاي موردنياز به دست آمد وهرحال بايد آنها راپردازش کرد. اولين مرحله از اين فاز گذراز سيستم به سطح زيرسيستم مي باشد. دومين مرحله تحليل ترتيبي اجزاء سيستم مي باشد وحال به سومين فاز يعني فاز طراحي وترکيب مي رسيم. اولين مرحله اين فاز شناسايي راه‌حل هاي گوناگون، دومين مرحله ارزيابي راه حل هاي شناخته شده، سومين مرحله انتخاب بهترين راه حل، مرحله بعدي اجراي راه حل وآخرين مرحله هم پيگيري جهت حصول اطمينان از تاثير گذاري راه حل مي باشد که همان مکانيسم کنترل در روش سيستمي مي باشد. متخصصان مديريت اغلب معتقدند که اگريک مديرسازمان خودرابه عنوان يک سيستم درنظرگيرد، مکانيسم حل مسأله آنها آسانتر وکارآمدتر خواهدبود (Mcleod, 1998). بايد متذکر شد که ايده مشاهده هرچيزي به عنوان يک سيستم، منحصر به اقتصاد نيست. درواقع يک نهضتي براي استفاده از مفهوم سيستم به عنوان يک وسيله فهم بهتر هرپديده اي بوجودآمده است. اين ايده اولين باردرسال 1937 توسط لودويگ وان برتالانفي^[3] يک زيست شناس آلماني ارائه شد. او اين روش جديد را که اشاره به فرماليته کردن اصولي که درسيستم ها عموماً بکارمي روند ،چه ماهيت عناصر شکل دهنده يا روابط يا نيروهاي بين آنها، تئوري عمومي سيستم ها، نامگذاري کرد. بعدها درسال 1956 کنث بولدينگ^[4] تئوري عمومي سيستم‌ها را به يک روش ديگر ارائه کرد. بولدينگ دورويکرد درتوصيف تئوري عمومي سيستم ها درنظرگرفت (Mcleod, 1998, p.152). حاصل نگرش سيستمي استفاده از مدلهابراي توصيف پديده هامي باشد. يک مدل چکيده چيزي است که يک موجود^[5] ناميده مي شود. چهارنوع مدل وجوددارند. فيزيکي، داستان وار، گرافيکي ورياضي، همه اين مدلها به کاربر اجازه فهم بهتر وارتباط برقرار کردن با «موجود» رامي دهد، که ازاين طريق ،ديگر عناصرهم درک مي شوند. يک مدل عمومي سيستم هاي شرکت مي تواند براي تحليل هرنوع سازماني بکاررود، اما نمي‌توان انتظارداشت که يک مدل براي يک سازمان خاصي ساخته شود. ارزش واقعي مدل عمومي سيستم ها، وقتي که فردتازه فارغ التحصيل شده وکارش را شروع کند، آشکار مي شود. مدل به فردبراي تنظيم شرکتش کمک خواهد نمود. درآغاز، هرچيزي تازه خواهدبود:چهره هاي جديد، تسهيلات جديد، واژگان (ترمينولوژي) جديد، هيچ فرد را شگفت زده نخواهد کرد،به اين علت که مدل يک تصوير ذهني ازآنچه مورد انتظاراست رابراي فرد، فراهم خواهدکرد (Mcleod, 1998, p.154,155). بايد به يادداشته باشيم که بهترين سيستم ها درصورتيکه کاربران آن را بکارنبرند توفيقي نخواهد داشت. وامروز سيستم ها و مدلها با ابزارهاي وسيستم هاي رايانه‌اي طرح ريزي شده وبه ندرت از روشهاي دستي براي يک سيستم يا مدل استفاده مي‌شود.
ج. چرخه حيات سيستم
هرزيرسيستمي در سيستم‌هاي هاي اطلاعاتي رايانه‌محور مانند يک ارگانيسم زنده مي باشد:آن متولد مي شود، رشدمي کند، تا به بلوغ مي رسد، عمل مي کند ونهايت مي ميرد. اين فرآيند تحول چرخه حيات سيستم[2] (SLC) ناميده مي‌شود وشامل مراحل ذيل مي باشد: برنامه ريزي، تحليل، طراحي، اجرا، به کاربردن. دوره حيات يک سيستم مستلزم گذر از مراحل استانداردي است که هريک به فعاليتهاي مديريتي نيازدارد. سيستم ممکن است به دلايل فني يا ساير اشتباهات ياعدم مطابقت با تغيير محيط کمترمفيد وموثر واقع شود. همچنين احتمال دارد زماني که براي يک سيستم جديد برنامه ريزي مي شود، نقايص زيادترگردد. مرحله نهايي دوره حيات يک سيستم، جايگزيني آن است. طول حيات هريک ازاين مراحل درسيستم ها متفاوت است (رولي، 1380، ص198). البته قابل ذکراست چون که امروزه اکثرسيستم ها بصورت رايانه‌اي طرح ريزي مي شوند ورشد رايانه وفناوري ها واطلاعات وارتباطات زياداست دوره حيات سيستمهاي رايانه‌اي نسبتاً کوتاه مي باشد. اصل اساسي تجزيه وتحليل يک سيستم وطراحي، عبارت است ازتشخيص نيازيک سيستم به تجديد نظرويا جانشيني آن واصل دوم سلسله مراتب واولويت وآمادگي جانشين سازي سيستم قبلي است (مومنی، 1371، ص313). امروز براي نشان دادن چرخه حيات يک سيستم ازمنحني ها استفاده مي کنند وبه آن منحني عمومي حيات يک سيستم مي گويند که اين مدل داراي چهارجزء ومرحله متفاوت است که درکارآيي هرسيستمي تأثير بسزايي دارد (مومنی، 1371، ص 314):

• بسط وگسترش^[6]

• رشد^[7]

• اشباع^[8]

• استهلاک^[9]

د. اطلاعات
براي فهم واقعي معني اطلاعات وعدم اختلاط آن باداده ها ماابتدا تعريفي ازاين دو را ارائه مي نماييم:داده ها شامل واقعيتها واشکالي هستند که براي کاربر، بي‌معني مي باشند. وقتي که اين داده ها پردازش شدند تبديل به اطلاعات مي شوند. پس اطلاعات، داده هاي پردازش شده يا داده هايي با معني مي باشند. تبديل داده ها به اطلاعات توسط يک پردازنده اطلاعات انجام مي شود. پردازنده اطلاعات يکي از عناصر کليدي سيستم ادراکي است. پردازنده اطلاعات مي تواند شامل عناصر رايانه‌اي، عناصر غيررايانه‌اي يا ترکيبي ازآن دوباشد (Mcleod, 1998, p.15,16). اطلاعات درسيستم هاي سازماني مختلط انسان وماشين ازمنابع زيرتغذيه مي شود:

در گذر زمان و بلوغ تدریجی شیوه‌های مورد استفاده در سیستم کیفیت و نیز در سیستم بهره‌وری، حیطه‌های تحت پوشش و بهره‌مند از منافع این دو سیستم، آرام آرام وارد مرحله هم‌پوشانی شده و در نهایت به دلیل آنکه هر دو سیستم اهداف مشابهی را دنبال می‌کرده‌اند براساس منطق هم پایانی علمی، این هم‌پوشانی به کلیه سطوح سازمان گسترش یافته و امروزه دیگر فرایندی را در سازمان‌ها نمی‌توان یافت که نتواند به‌طور هم‌زمان تحت پوشش بهره‌وری و کیفیت قرار گیرد.
در چنین شرایطی، فلسفه استقلال تشکیلات عهده‌دار بهره‌وری و تشکیلات عهده‌دار کیفیت، مقبولیت و موضوعیت خود را از دست داده و ادامه وضع را به صورت عاملی ضد بهره‌وری و ضد کیفیت جلوه‌گر می‌کند. در چنین شرایطی، آخرین مأموریت مستقل تشکیلات بهره‌وری و نیز کیفیت را می‌توان ادغام و اتحاد با یکدیگر دانست تا ضمن ارتقای بهره‌وری و کیفیت سازمان، (از طریق حذف تشکیلات موازی) در صورت مدیریت صحیح فرایند وحدت، باعث ایجاد سینرژی مثبت و از آن طریق افزایش مجدد بهره‌وری و کیفیت سازمان شوند.(کتاب مدیریت بهره‌وری و کیفیت ،برنامه مدولار،۱۳۷۸)

۲-۳-۱-تعریف جدید بهره‌وری و کیفیت

بهره‌وری و کیفیت در واقع دو روی یک سکه‌اند و مفهوم آنها محدود به تولید کالای کارخانه‌ای نیست، بلکه در مفهومی وسیع‌تر، تمامی فعالیت‌های واحدهای صنعتی از جمله: فروش، بازاریابی، اداری مالی، مهندسی و حتی وسیع‌تر از آن، همه کار و فعالیت‌ها را در کل و یا جزء نظام‌ها در برمی‌گیرد.
در تعریف جدید توجه به کیفیت اهمیت دارد، زیرا کیفیت بخش اساسی از بهره‌وری و در واقع عامل عمده آن است، به‌ خصوص اگر علاوه‌بر کیفیت محصولات، به کیفیت کل کسب و کار و سیستم‌ها و عناصر تولید، راهبرد، سازماندهی، افراد، فناوری، فرایندها و… نیز اندیشیده شود. (بهزاد امیر حسینی، ۱۳۹۰)

۲-۳-۲-چگونگی بهبود بهره‌وری و کیفیت

بهبود در بهره‌وری و کیفیت به تصادف و یا از روی شانس به دست نمی‌آید بلکه نتیجه فرایندی آگاهانه است. یعنی در مدیریت بهره‌وری و کیفیت همواره باید گلوگاه‌ها و حوزه‌های امکان بهبود، شناسایی شوند. لذا ضروری است سیستم‌های سازمانی و فضای عملیاتی لازم برای پیشبرد و تداوم پژوهش برای بهبود فراهم آید.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

لازم به ذکر است که ساماندهی و مدیریت فضای عملیاتی (رفتاری)، مهم‌ترین عامل در رسیدن به بهره‌وری است، چرا که بسیاری از ابتکارهای خوب، در رویکردی با فضای عملیاتی نامناسب بیش از هر عامل دیگر بی‌ثمر شده‌اند.
همچنین باید نگرش‌ها و شایستگی‌های لازم برای هر یک از اعضای سازمان متناسب با شأن و توان آنان از طریق آموزش صحیح و مدیریت منابع انسانی ایجاد شود، مکانیسم‌هایی برای به کارگیری تمام سطوح بهره‌وری و کیفیت اجرا شود، نظارت و ارزیابی مداوم بر دستاوردهای بهره‌وری و کیفیت صورت پذیرد تا شناسایی حوزه‌هایی ممکن شود که امکان بهبود بیشتر در آنها وجود دارد. به طور خلاصه برای استمرار بهبود باید سیستم مدیریت بهره‌وری و کیفیت وجود داشته باشد.(تجربیات ۱۴ سال سابقه مدیریت بهزاد امیر حسینی ،۱۳۸۵)
البته دستیابی به چشم‌انداز زیبای رشد و بقا که به عنوان نتایج وحدت بخش‌های بهره‌وری و کیفیت (به شرط اجرای صحیح فرایند مدیریت بهره‌وری و کیفیت) سعی در ترسیم آن به عمل آمد و می‌بایست مورد علاقه و اهتمام تمامی طرف‌های ذینفع سازمان قرار گیرد، نیازمند فراهم آوردن مقدماتی است که به صورت خلاصه به معرفی آنها پرداخته می‌شود
۱.وجود اعتقاد منطقی و تعهد عملی در مدیریت ارشد سازمان به این نکته مهم و اساسی که نیل به اهداف چرخه بهبود بهره‌وری و کیفیت علاوه‌بر آنکه جزء اصلی‌ترین وظایف و مسئولیت‌های مدیریت ارشد است همواره در اولویت اول سازمان نیز قرار خواهد داشت.
۲.مشخص کردن جایگاه فعلی وضعیت سازمان و فاصله آن با دورنمای مطلوب و ترسیم شده.
۳.مشخص شدن طرف‌های ذینفع سازمان و تعیین میزان علاقه‌مندی و توانایی هر یک از آنها در کمک به سازمان برای رسیدن به شرایط مطلوب.
۴.تدوین برنامه اجرایی واقع‌بینانه و متناسب با نقاط قوت و ضعف سازمان و به هنگام نگهداشتن آن از طریق مرور دائم برنامه و تأثیر دادن بازخوردهای به وجود آمده در جهت تصحیح و تکمیل برنامه.
۵.ایجاد فضای عملیاتی لازم و ضروری برای پیشبرد اهداف برنامه و ایجاد پذیرش عمومی اصلاحات و تغییرات از طریق اجرای تدابیر مناسب و دارای پشتوانه از جانب مدیریت ارشد. (رافاتل اگوایر، آموزه‌های دکتر دمینگ،چاپ ۱۳۷۸)

۲-۴-اصول مدیریت کیفیت

اصل اول: تمرکز بر مشتری^[۲]
هر سازمانی به مشتریان خود وابسته است و باید نیازهای حال و آینده آنان را درک نماید و نیازمندی های مشتریان خود را برآورده نماید. علاوه بر این سازمان ها باید برای عبور از انتظارات مشتریان خود برنامه ریزی و تلاش نمایند.
تمرکز بر مشتری و درک نیازهای حال و آینده او باعث پاسخگویی منعطف و سریع سازمان به فرصت های بازار و در نتیجه افزایش سود سهام و سهم بازار برای سازمان خواهد شد.
رضایت مشتریان با افزایش اثربخشی بکارگیری منابع سازمان، افزایش یافته و بهبود وفاداری مشتری به سازمان باعث ماندگاری در تجارت می گردد.
بکارگیری اصل تمرکز بر مشتری عموما باعث می گردد که سازمان:
▪ برای درک نیازها و انتظارات مشتریان تحقیقات لازم را صورت دهد.
▪ از ارتباط اهداف سازمانی با نیازها و انتظارات مشتریان اطمینان حاصل نماید.
▪ ارتباطات درون سازمانی را در راستای نیازها و انتظارات مشتریان هدایت نماید.
▪ رضایت مشتریان را اندازه گیری نموده و بر مبنای نتایج حاصل از آن اقدام نماید.
▪ ارتباطات با مشتریان را به صورت سیستمی مدیریت نماید.
▪ از وجود توازن بین رضایتمندی مشتریان و سایر ذینفعان سازمان (نظیر مالکین، کارکنان، سرمایه گذاران، انجمن ها و مجامع محلی) اطمینان حاصل نماید. (رافاتل اگوایر، آموزه‌های دکتر دمینگ،چاپ ۱۳۷۸)

• • اصل دوم: رهبری در مدیریت^[۳]

مدیر سازمان که از منش رهبری برخوردار است باید مقاصد و جهت گیری یکنواختی را در سازمان ایجاد نماید و محیط داخلی سازمان را به گونه ای ایجاد و نگهداری نمایند که کارکنان بتوانند در دستیابی به اهداف سازمانی کاملا مشارکت نمایند.
مدیریت سازمان با منش رهبری باعث می گردد کارکنان مقاصد و اهداف سازمانی را درک نموده و برای دستیابی به آنها از انگیزه کافی برخوردار شوند. علاوه بر این با بکاربستن منش رهبری فعالیت های سازمان ارزیابی شده و در مسیری یکسان، منظم گردیده و استقرار می یابد و در نتیجه فقدان ارتباط بین سطوح مختلف سازمان به حداقل خود خواهد رسید.
بکارگیری اصل رهبری در سازمان عموما باعث می گردد که:
▪ نیازهای تمامی ذینفعان سازمان شامل مشتریان، مالکین،‌کارکنان،‌ تامین کنندگان، سرمایه گذاران، انجمن هاو مجامع محلی در نظر گرفته شود.
▪ اهداف چالش برانگیز با زمانبندی مشخص تنظیم گردد.
▪ ارزش های مشترک، مدل های اخلاقی و جوانمردی در تمامی سطوح سازمان ایجاد شده و تقویت گردد.
▪ اعتماد ایجاد گردیده و ترس از میان برود.
▪ کارکنان با منابع مورد نیاز،‌ برخوردار از آموزش و آزادی عمل با داشتن مسئولیت و پاسخگویی فعالیت نمایند.
▪ کارکنان برای نقش و سهم خود امیدوار و دلگرم گردیده و آنرا تشخیص دهند.
اصل سوم: مشارکت کارکنان^[۴]
کارکنان جوهره سازمان بوده و مشارکت آنها باعث خواهد گردید تا توانایی هایشان مزیت سازمان محسوب گردد. ایجاد انگیزه،‌ تعهد و مشارکت کارکنان نسبت به سازمان، نوآوری و خلاقیت در پیشبرد اهداف سازمان را به ارمغان خواهد آورد. (رافاتل اگوایر، آموزه‌های دکتر دمینگ،چاپ ۱۳۷۸)
ایجاد مسئولیت پاسخگویی کارکنان در رابطه با عملکردشان و همچنین ایجاد اشتیاق در مشارکت و همکاری ایشان زمینه ساز بهبود مستمر در سازمان خواهد بود.
بکارگیری اصل مشارکت کارکنان در سازمان عموما باعث می گردد که:
▪ کارکنان اهمیت همکاری و نقش خود را در سازمان درک کنند.
▪ کارکنان محدودیت های عملکردشان را شناسایی کنند.

• • • • دیگر پارامترهای ژنتیکی

دیگر پارامترهای لازم عبارتند از:
تعداد جمعیت: ۱۰
احتمال جهش: بین ۰۱/۰ تا ۲/۰
احتمال آمیزش: بین ۸/۰ تا ۹۹/۰

• • مزایا

مسأله یافتن پایانه‏ها بر روی دو شهر تهران و تبریز با بهره گرفتن از الگوریتم ژنتیک اجرا شد. در مورد شهر مشهد زمان حل، با استفاده الگوریتم ژنتیک به ترتیب حدود ۸، ۴۸۵ و ۱۲۰۰ برابر سریعتر از روش‏های گرم و سرد کردن شبیه‏سازی شده، شمارش ضمنی و شاخه و کران اجرا شد. ابعاد شبکه شهر تهران حدود ۵ برابر شهر مشهد است، لذا مکان­ یابی پایانه ­های اتوبوس­رانی با بهره گرفتن از روش شاخه و کران (با بهره گرفتن از نرم‏افزار GAMS) مستلزم تقسیم کردن شهر به چند زیر ناحیه است. این مسأله بدون نیاز به تقسیم‏بندی با بهره گرفتن از الگوریتم ژنتیک حل شد که زمان اجرای آن ۳۰ برابر کمتر و میانگین دقت جواب نیز بیشتر از روش گرم و سرد کردن شبیه‏سازی شده است.

• • معایب

زمان مکان­ یابی پایانه‏های شهر مشهد برای تعداد پایانه‏های برابر با ۱، ۲ و ۳، با بهره گرفتن از الگوریتم ژنتیک، بیشتر از زمان حل مسأله مذکور با بهره گرفتن از روش شمارش ضمنی است. همچنین زمان حل، برای تعداد پایانه‏های برابر با ۲۰ با بهره گرفتن از الگوریتم ژنتیک بیشتر از زمان حل، با بهره گرفتن از دیگر روش‏ها است.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

• • 1. 1. مکان‏یابی جایگاه‏های عرضه سوخت

نوبخت و همکارش در سال ۱۳۹۰ [۸] به مکان‏یابی جایگاه‏های عرضه سوخت پرداخته‏اند. پروژه تعیین تعداد و محل مناسب قرار‏گیری جایگاه‏های عرضه سوخت با بهره گرفتن از مدل برنامه‏ ریزی ریاضی است. در این تحقیق شهر مشهد برای مطالعه انتخاب شد. برای مکان‏یابی یک جایگاه عرضه سوخت، پارامترهای متعددی از قبیل فاصله طولی، فاصله زمانی، زمان‏های اتلاف شده، ارزش زمین و غیره را می‏توان مورد بررسی قرار داد، اما بررسی هر یک از عوامل فوق مستلزم انبوهی از آمار و اطلاعات است. از آنجاکه در خصوص محدوده مورد مطالعه محدودیت داده وجود دارد، این مطالعه به بررسی فاصله طولی (مسافت) محدود می‏شود. همچنین آمار و اطلاعات موجود بر اساس مطالعات جامع حمل و نقل شهر مشهد بوده که آن مطالعات شهر مشهد را به گونه‏ای تقریبا همگن (از نظر جمعیت، تراکم و حجم سفرها) ناحیه‏بندی کرده است.
در این مدل برای هر یک از نواحی محدوده مورد مطالعه کمیتی به نام پتانسیل تعریف می‏شود که نشان دهنده ارزش هر ناحیه بدون درنظر گرفتن نواحی اطراف برای احداث جایگاه است. همچنین برای در نظر گرفتن تاثیر نواحی مختلف بر یکدیگر، به هر زوج (i,j) از ناحیه‏ها کمیتی به نام «شاخص تقاضا» نسبت داده می‏شود که بیانگر کسری از پتانسیل موجود در ناحیه j برای خدمت گرفتن از یک پمپ بنزین در ناحیه i است. میزان خدمت‏دهی یک پمپ بنزین به نواحی پیرامون آن با افزایش فاصله نواحی از پمپ بنزین کاهش می‏یابد.

• • پتانسیل هر ناحیه

پتانسیل به نوعی مرتبط با تعداد وسایل نقلیه موجود است. به عبارت دیگر هر چه تعداد وسایل نقلیه موتوری موجود در یک ناحیه بیشتر باشد، آن ناحیه از پتانسیل بیشتری برای نیاز به سوخت و در نتیجه احداث جایگاه پمپ بنزین برخوردار است. اما خودروهای موجود در یک ناحیه ممکن است در تملک ساکنین آن ناحیه باشند و یا به علت انجام سفر در آن ناحیه حضور یافته باشند. پس لازم است ترکیبی از تعداد خودروهای ثابت )تحت تملک ساکنین( و خودروهای متحرک )سفرهای تولید و جذب شده( را به عنوان پتانسیل در نظر بگیریم. از آنجا که تعداد خودرو و تعداد سفر از یک جنس نیستند، برای ترکیب دو عامل از دو مفهوم سهم عوامل ثابت و سهم عوامل متحرک استفاده می‏شود.

• • • • • سهم عوامل ثابت