۲-۱-۲- دانش
دانش به عنوان یکی از مهم­ترین مولفه­های مرتبط با اعضای هیأت علمی دارای اهمیت فراوانی می­باشد، بنابراین به خاطر اهمیت این موضوع، در ادامه پیشینه متغیر دانش به صورت کلی مورد بررسی قرار گرفته است.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

۲-۱-۲-۱- تعاریف دانش
امروزه دانش مهم­ترین برتری رقابتی شرکت­ها در عرصه اقتصاد جهانی است. در قرون گذشته کشورها و تولیدکنندگان، سعی بر مخفی نگه داشتن رویه­ ها و منابع برتری خود نسبت به رقبا داشتند، اصناف از دانش­های خاص خود به شدت محافظت می­کردند و دولت­ها از صدور مهارت­ های فنی جلوگیری می­کردند، ولی اکنون شرایط تغییر کرده است، از آنجا که فناوری و محصول برتری رقابتی دائمی ایجاد نمی­کنند، دانش می ­تواند موجب مزیت رقابتی پایدار شود. بر خلاف سرمایه ­های مادی که در صورت بهره ­برداری از آن­ها، از ارزش و حجم آن­ها کاسته می­ شود، دانش سرمایه­ای است که با استفاده بیشتر رشد می­ کند. تفکرات جدید منجر به پیداش اندیشه­ های نو شده و مالک خود را غنی­تر می­ کنند. همچنین عرضه کنندگان دانش با فروش دانش خود، از تولد تکنولوژی­های نامتعارف که ممکن است به رقبای مهلک تبدیل شوند، جلوگیری می­ کنند. دانش دارایی نامحسوس یک کسب و کار است که به آن در انجام بهتر امور، نسبت به زمانی که آن رادر اختیار ندارد، کمک می­ کند( ابطحی، ۱۳۸۶ به نقل از الوندی، میرزائی و تارخ، ۱۳۸۹).
حفظ و توسعه مزیت رقابتی یکی از بزرگترین دغدغه­ های سازمان­ها می­باشد. با توجه به اینکه امروزه تاکید زیادی بر دانش به عنوان یکی از عامل­های موفقیت سازمانی و رقابت­پذیری می­ شود، وقتی که افراد سازمان استعفا می­ دهند یا به به هر علتی سازمان را ترک می­ کنند، موفقیت سازمانی کاهش می­یابد.در نتیجه سازمان­ها کوشش می­ کنند دانش را به طور موثر­تر و کاراتر مدیریت کنند تا عملکردشان را ارتقا دهند (صلواتی و حق­نظر، ۱۳۸۸)
صاحبنظران تعاریف متعددی از دانش ارائه داده­اند .در واقع دانش توانایی واکنش نشان دادن به موقعیت­های واقعی و انجام دادن کارها به جای صحبت کردن درباره آن­ها است (نوناکا و تیس، ۲۰۰۱).
دانش به عنوان یک سرمایه و دارایی غیر ملموس جایگاه مهمی در سازمان­ها پیدا کرده است (اخوان؛ اولیایی، دسترنج ممقانی، ثقفی، ۱۳۸۹). دانش شامل دانش رسمی،الگوها، قوانین، برنامه­ ها و رویه­ ها، مهارت ­ها و تجربه افراد می­باشد. همچنین شامل دانش رسمی، ارتباط برقرار کردن، تحلیل موقعیت­ها، توسعه راه­ حل­های جدید برای حل مشکلات و انجام فعالیت­های سازمان، موضوعات فرهنگی، آداب و رسوم و ارزش­هایی از این قبیل روابط با مخاطبان سازمان می­باشد. دانش، نه داده است و نه اطلاعات. هرچند که به هر دو مربوط بوده ولی تفاوت آن­ها لزوما ماهوی نیست و صرفا از نظر مراتب با هم متفاوتند (نوده فراهانی و عظیمی، ۱۳۹۲). آدلسون می­گوید: مردم همواره دانش داشته اند و از آن استفاده کرده ­اند، اما دقیقا دانش چیست؟ دانش، دانستنی است که در تجربیات، مهارت ­ها، قابلیت­ها، توانایی­ها، استعداد­ها، افکار، عقاید، طرزکارها، الهامات و تصورات افراد موجود است و به شکل موضوعات ملموس، فرایندهای کاری و امور روزمره یک سازمان خود را آشکار می­سازد (پوررشیدی و جلالی­جواران، ۱۳۸۹).
داونپورت و پروساک (۱۹۹۸، ص ۵) دانش را به منزله ترکیب سیالی از تجربیات، ارزش­ها، اطلاعات زمینه­ای، بینش هوشمندانه و شهود بینایی تعریف می­ کنند که محیطی برای ارزیابی و مواجهه با تجربیات و اطلاعات جدید فراهم می ­آورد. دانش در ذهن داننده خلق و به کار گرفته می­ شود. در سازمان­ها دانش نه تنها در قالب مدارک و اسناد مجسم می­ شود، بلکه در رویه­ ها، فرایندها، عملکردها و هنجارهای سازمانی نیز نهفته است. در واقع خلق، به اشتراک­گذاری و به کارگیری دانش از جمله مهم­ترین کارهای همه افراد در سازمان­هاست. در واقع دانش به عنوان سرمایه اعضای یک سازمان، نقش اصلی را در توسعه یک سازمان از جمله دانشگاه، ایفا می­ کند. دانش به افراد سازمان کمک می­ کند تا بهترین تصمیم ­گیری­ها را داشته باشند و به نحو مطلوبی به سمت نوآوری حرکت کنند.
جدول ۲-۴: سیر تحول تعریف دانش از دیدگاه صاحبنظران
(اقتباس از کاظمیان و کاظمی کانی، ۱۳۸۹)

نویسندگان
سال
دانش
پولانی ، کانتر

۱۹۶۲-۱۹۹۹

قدرت اقدام و اخذ تصمیمات ارزش آفرین

داونپورت و پروساک

۱۹۹۸

دانش آمیخته از تجربه، ارزش­ها، اطلاعات زمینه و بصیرت تخصصی است که چارچوبی را برای ارزیابی تجربه­ها و اطلاعات جدید فراهم می­سازد.

چرچمن-نوناکا-تاکه اوچی

۲۰۰۰

تصور دانش به عنوان مجموعه اطلاعات ربودن مفهوم از هر زندگانی است

پلکر

۲۰۰۰

دانش را نه به عنوان مطالبی که مردم می­دانند بلکه به عنوان کارهایی که مردم انجام می­ دهند تعریف کرده است

رامپسر

۲۰۰۲

دانش تابعی از اطلاعات فرهنگ ماست

بس

۲۰۰۵

اطلاعات خوب مدیریت شده که به طور مناسب فهرست بندی و ساختاردهی شده و در زمان مناسب به راحتی در اختیار افراد مناسب قرار می­گیرد

پروست و همکاران

۲۰۰۵