یکی دیگر از یافته های به دست آمده، کمبود ساعات درس تربیت بدنی است که به عنوان یک مشکل مطرح شده است. بروس^[۳۶] (۲۰۰۱) نیز با مشارکت در تحقیقات کاربردی بیان می‌کند که زمان اختصاص یافته به آموزش تربیت بدنی باید افزایش یابد (به نقل از رضوی، شعبانی بهار و سجادی، ۱۳۹۰). لطیفی، در بررسی مشکلات درس تربیت بدنی مدارس دختران، نشان داد که از مهمترین مشکلات درس تربیت بدنی در مدارس دخترانه، کمبود فضاهای روباز و سالن و کمبود ساعت درس ورزش در هفته است (لطیفی، ۱۳۷۲).

یکی دیگر از مشکلات، برنامه ریزی نامناسب می‌باشد. در تأیید این مضمون، کشتی آرای و همکاران به نقل از هالند بیان می‌کنند داشتن برنامه، توسعه تفکر ژرف اندیشانه در آموزش عالی را فراهم می‌کند (به نقل از طلایی و حکمت پو، ۱۳۹۱).

وین من^[۳۷] (۱۹۹۴) و مارتین^[۳۸] (۱۹۹۷) توضیح می‌دهند که بدرفتاری دانش آموزان، شایع ترین نگرانی هم در میان معلمان تازه کار و هم در میان معلمان باتجربه است. الیز (۲۰۰۳) طبق گزارش های تحقیقاتی، بیش از ۵۰ درصد زمان کلاس صرف حل مسائل انضباطی و ادارۀ کلاس می شود. به همین دلیل، به بیان لانگ^[۳۹]، فری^[۴۰] و وین استین^[۴۱]، «مدیریت کلاس» برای خلق بهترین محیط ممکن به منظور یادگیری، اولویت نخست در مسئولیت های معلم کلاس به شمار می‌آید ( عالی و امین یزدی، ۱۳۸۷).

گسترش برنامه های تربیت بدنی در مدارس کشور به امکانات مالی و انسانی مطلوب و برنامه ریزی دقیق و اصولی نیاز دارد، اما شواهد موجود نشان از عدم برنامه ریزی مطلوب در زمینه ی اصول و اهداف کلی تربیت بدنی در آموزش و پرورش، کمبود معلم ورزش، محدود بودن ساعت درس ورزش، کمبود کتاب های علمی و دشواری دسترسی به آن ها، عدم تخصص کافی و کمبود دانش و آگاهی معلمان در زمینه ی تربیت بدنی، کمبود تجهیزات، وسایل و مکان های ورزشی کافی و استاندارد و ضعف مدیریت یا عدم همکاری مدیران طی سال های گذشته است (رضوی و همکاران، ۱۳۹۰). بخشی از یافته های پژوهش پازوکی با یافته های این مضمون همسویی دارد که نشان داد مهمترین مشکلات درس تربیت بدنی، کمبود امکانات ورزشی و معلم ورزش و فقدان برنامه ریزی صحیح و پایین بودن سطح علمی معلمان ورزش است (پازوکی، ۱۳۶۲).

مضمون اصلی «۴»: مهارت های اجتماعی:

در تحلیل یافته های این مضمون، دانشجویان تقویت ارتباط اجتماعی، رعایت نظم و انضباط، تمایل به کار گروهی، افزایش دانش عمومی، احترام گذاشتن به دیگران، رعایت حقوق دیگران، کمک به دیگران، همدلی و افزایش اعتماد به نفس را مطرح کردند.

مهارت اجتماعی مجموعه رفتارهای آموخته شده ای است که فرد را قادر می‌سازد با دیگران رابطه اثربخش داشته و از واکنش های نامعقول اجتماعی خودداری کند. همکاری، مشارکت با دیگران، کمک کردن، آغازگر رابطه بودن، تقاضای کمک کردن، تعریف و تمجید از دیگران و قدردانی کردن، مثال هایی از این نوع رفتار است (بیابانگرد، ۱۳۸۴). یکی از عوامل مهم و اثرگذار بر شکل گیری و دگرگونی شخصیت انسان، شرایط مختلف محیطی اعم از زمان، مکان و یا محیط انسانی و اجتماعی است. در بسیاری از موارد، تغییر محیط و فراهم ساختن محیط تربیتی مساعد و مناسب، می‌تواند رفتار و افکار و خصلت های متربی را تغییر دهد و ویژگی های جدیدی را در وی جایگزین سازد. مبنای روان شناختی این روش، اصل تأثیرپذیری انسان از شرایط محیطی است که در ضمن نظریۀ یادگیری اجتماعی بیان می شود. آلبرت بندورا، از واضعان نظریۀ یادگیری اجتماعی، مهم ترین نوع یادگیری انسان را یادگیری مشاهده ای می‌داند که همان تقلید و سرمشق است. در این نوع یادگیری، فرد با انتخاب یک الگو یا سرمشق، به تقلید رفتار او می پردازد (حیدری و شاملی، ۱۳۸۹). با توجه به مطالب گفته شده، می توان مضمون مهارت های اجتماعی را با این نظریه (یادگیری اجتماعی) تبیین کرد. بدین صورت که مهارت هایی چون رعایت نظم و انضباط، رعایت حقوق دیگران، همدلی، تقویت ارتباط اجتماعی و … از طریق یادگیری مشاهده ای در دانشجویان ایجاد یا تقویت شده است. یافته های پژوهش حسین زاده نشان می‌دهد که افزایش مهارت های ارتباطی و اجتماعی از اهداف تربیت بدنی و از اولویت های ورزش به شمار می رود که از طریق فعالیت های گروهی و تیمی قابل وصول است (حسین زاده، ۱۳۹۰).

انسان به طور طبیعی یا برحسب ضرورت، اجتماعی است و برای رفع نیازمندیها و تکامل خویش، به ارتباط اجتماعی نیازمند است (همان). اسپیس^[۴۲] (۱۹۹۵) ‌در مورد آموزش مهارت های اجتماعی بر این باور است که فعالیت های گروهی در انجام تکالیف کلاسی، موجب افزایش نظم و مهارت های تفکر، کاهش مشکلات سازشی، بهبود مهارت های اجتماعی، افزایش مهارت های ارتباط میان فردی و بهبود روابط اجتماعی دانش آموزان می شود ( به نقل از به پژوه، عبدالهی و ارجمندنیا، ۱۳۹۰). تربیت بدنی در بعد روانی دارای اثرات مثبتی از قبیل کاهش اضطراب و فشار روانی، کاهش افسردگی و پرخاشگری و افزایش اعتماد به نفس، عزت نفس، خودپنداره مثبت، شادابی و نشاط در دانش آموزان است. در بعد اجتماعی نیز تربیت بدنی باعث ارتقاء روابط اجتماعی، مسئولیت پذیری، هدایت و رهبری، کارگروهی، امید به آینده و امید به زندگی آنان می شود ( ارشاد، اردستانی، آزمون، حلاجی، معتمدی و سنه، ۱۳۹۱). دانیش اظهار می‌دارد که کودکان مهارت های ارتباط و تصمیم گیری را با شرکت در ورزش کسب می‌کنند (عبدلی، ۱۳۸۶). کودک به وسیله ی بازی یاد می‌گیرد که چگونه با دیگران ارتباط برقرار سازد، مشکلات مربوط به روابط اجتماعی را حل کند و زندگی اجتماعی را بیاموزد ( بخشایش، ۱۳۸۸).

انضباط کلاسی به نظم لازم کلاسی برای یادگیری مؤثر گفته می شود. انضباط کلاسی نه تنها یکی از بخش های مهم مورد توجه دانشجو- معلمان است ، بلکه در گزارش التون، از آن به عنوان یکی از درس های ضروری آموزش ضمن خدمت معلمان مجرب نیز یاد شده است. به بیان روشن تر، اگر قرار است فعالیت های کلاسی منجر به یادگیری مؤثر توسط دانش آموز شود، نظم و انضباط کلاسی امری اجتناب ناپذیر است (امیری، ۱۳۸۳). یکی از نقش های چشمگیر معلم، نقش انضباطی اوست. معلمی که در عمل به نظم و انضباط اهمیت می‌دهد ( مثلاً به موقع در کلاس حاضر می شود)، آثار بسیار عمیقی بر شاگردان به جا می‌گذارد ( کامرانی، ۱۳۹۲). نظم دادن و منضبط ساختن فراگیران به عنوان یکی از وظایف اساسی تعلیم و تربیت است و تربیت بدنی به عنوان جزئی لاینفک از آن وسیله ای بسیار مؤثر و عالی جهت هماهنگی در امور، نظم پذیری، رعایت قوانین و مقررات و منضبط ساختن فراگیران می‌باشد ( مجله پیوند، ۱۳۶۲).