محیط بازاریابی شرکت ها از بازیگران و نیروهایی تشکیل می شود که در توانایی مدیریت بازاریابی در تهیه و حفظ مبادلات نافع با مشتریان هدف، تأثیر می گذارد. محیط بازاریابی شامل محیط خُرد و کلان است.
۱- محیط کلان
شرکت، با فروشندگان مواد اولیه، واسطه های بازاریابی، مشتریان، رقبا و جوامع مختلف، همه در محیط کلان فعالیت می کنند. محیط کلان، از نیروهایی تشکیل شده است که برای شرکت، فرصتها و تهدیدهایی را به وجود می آورد. در واقع، محیط کلان، از نیروهای اجتماعی بزرگتری تشکیل می شود که در محیط خرد به طور کامل تأثیر می گذارد. این نیروها شامل نیروهای جمعیت شناختی، اقتصادی، طبیعی، فناورانه، سیاسی و فرهنگی است.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

محیط اقتصادی: محیط اقتصادی از عواملی تشکیل می شود که در قدرت خرید و الگوهای هزینه مصرفکننده تأثیر میگذارد. بازار به قدرت خرید و مردم، هر دو نیاز دارد و کل قدرت خرید به عواملی مانند درآمد جاری، سطح قیمت ها، میزان پسانداز و سیاستهای اعتباری بستگی دارد.
محیط طبیعی: شامل منابع طبیعی مورد نیاز بازاریابان به عنوان عوامل ورودی یا منابعی می شود که تحت تأثیر فعالیت های بازاریابی قرار می گیرد.
محیط سیاسی / قانونی: تصمیمات بازاریابی، شدیداً تحت تأثیر تحولات محیط سیاسی است؛ این محیط از مجموعه قوانین، ادارات دولتی و دسته ها و گروه هایی تشکیل می شود که در جامعه ای مشخص، در افراد و سازمان ها، تأثیر می گذارد و برای آنها محدودیت هایی ایجاد می کند.
محیط فرهنگی / اجتماعی: محیط فرهنگی از نهادها و سایر نیروهایی تشکیل میشود که در ارزشهای اساسی، ادراکات، رجحان ها و رفتارهای جامعه، تأثیر می گذارد.
۲- محیط خرد
محیط خرد از نیروهای نزدیک به شرکت همچون مشتریان، رقبا، تأمین کنندگان، واسطه ها و جوامعی تشکیل می شود که در توانایی شرکت در خدمت به مشتریان تأثیر میگذارد در این قسمت، این نیروهای تأثیرگذار در محیط خرد طبق مدل پیشنهادی کاتلر بررسی شده است:
مشتریان: مشتریان، افرادی هستند که کالاها و خدمات را برای مصارف شخصی می خرند یا برای استفاده مجدد در تولید کالا و خدمات دیگر یا به منظور فروش مجدد و تحصیل سود از آنها بهره می برند.
رقبا: بر اساس مفهوم بازاریابی، هر فروشنده و شرکتی با طیف وسیعی از رقبا مواجه است و برای کسب موفقیت نسبت به آنها باید در اذهان خریداران جایگاه شایسته تری به خود اختصاص دهد.
تأمینکنندگان: تأمینکنندگان، به نحو مؤثری در فرایند بازاریابی تأثیر می گذارند. آنها منابع مورد نیاز فروشنده ها و شرکت ها را برای تولید کالا و خدمات فراهم می کنند.
جوامع (دیگر ذینفعان): جوامع مختلف، قسمتی از محیط بازاریابی شرکت را تشکیل می دهد. در تعاریف موجود در علم بازاریابی، هر فرد، گروه یا جامعه ای که به هر نحو تحت تأثیر فعالیت های سازمانی قرار می گیرد، قسمتی از محیط بازاریابی آن سازمان است.
واسطه ها: در شرایط امروزی کسب وکار، بیشتر تولیدکنندگان، کالاهای خود را مستقیماً به مصرف کنندگان نهایی نمیفروشند، بلکه برای عرضه کالا به بازار، با واسطه های بازاریابی همکاری میکنند. واسطه های بازاریابی، کانال بازاریابی را تشکیل میدهد (کاتلر و آرمسترانگ، ۱۳۷۹).
ب) سیستمهای اطلاعات بازاریابی
سیستم های اطلاعات بازاریابی جهت پاسخگویی به نیازهای اطلاعاتی مدیران در سازمان، ایجاد و شامل ارزیابی و تشخیص نیازهای اطلاعاتی مدیران و تهیه و عرضه به موقع اطلاعات مورد نیاز آنها می شود. سیستم اطلاعات بازاریابی، به مدیران در تعیین بازاریابی هدفمند، کمک شایانی می کند. جدول (۲-۱)، زیرساختهای تفکری و فعالیت های بازاریابی مربوط به سیستمهای اطلاعات بازاریابی را نشان می دهد (کاتلر، ۱۳۸۲).
جدول ۲-۱- زیرساختهای تفکری و فعالیتهای بازاریابی مربوط به سیستمهای اطلاعات بازاریابی

زیرساخت های تفکری
فعالیت های بازاریابی

لزوم تصمیم گیری بر اساس اطلاعات بازار صحیح و به موقع جمع شده

انتخاب نیروهای مناسب برای جمع آوری اطلاعات بازار و نظارت بر آن

نظارت دایم و مستمر بر بازار

ایجاد سیستم نظارتی کارآمد برای کنترل بازار

کسب اطلاع از نظرات مردم و مشتریان

لزوم تحلیل دقیق اطلاعات بازار

ج) برنامه ریزی بازاریابی
یکی دیگر از مؤلفه های فرایند بازاریابی، برنامه ریزی بازاریابی است. شرکت ها، ابتدا برنامه کلی راهبردی را تهیه و سپس به صورت برنامه های عملیاتی به اجرا درمیآورند. برنامه های عملیاتی با مشارکت کارکنان داخلی و افرادی از خارج شرکت اجرا می شود (کاتلر و آرمسترانگ، ۱۳۷۹). جدول (۲-۲) زیرساخت ها و فعالیت های بازاریابی مربوط به برنامه ریزی بازاریابی را نشان می دهد.
جدول ۲-۲- زیرساختهای تفکری و فعالیتهای بازاریابی مربوط به برنامه ریزی بازاریابی

زیرساخت های تفکری
فعالیت های بازاریابی