امروزه کاربرد روش‌های متعدد مدل‌ها در مطالعات فضایی، منطقه‌ای و مسائل شهری قدمت زیادی یافته، به گونه‌ای که به منظور دستیابی به تعادل در توزیع فضایی منابع و خدمات رسانی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند. بر این اساس بر عموم متخصصان و مدیران شهری مشخص گردیده است که مدیریت و اداره امور مختلف شهرها با ابزارهای سنتی غیر ممکن می باشد. اهمیت استفاده از سیستم های اطلاعات جغرافیایی در برنامه­ ریزی شهری با گسترش بسیار سریع شهرها و افزایش سرسام آور حجم اطلاعاتی که باید برای مدیریت شهری پردازش شوند، روشن شده است. استفاده از سیستم های اطلاعات جغرافیایی در مطالعات شهری و مکانیابی مراکز خدماتی در شهر، اندک زمانی است که در جهان و در کشور ما توسط متخصصین متداول شده است ولی در عین حال دامنه فعالیت و کاربری آن خیلی سریع و فشرده در محافل علمی کار گرفته شده است(عزیزی، ۱۳۸۳: ۳۹).

در GIS مدل‌هایی برای توزیع بهینه منابع خدماتی وجود دارند که به وسیله آنها می‌توان در کوتاه مدت به اهداف مورد نظر در امر مکانیابی و توزیع خدمات شهری دست یافت.
امروزه جغرافیدانان برای مکان یابی های صحیح و علمی، از دانش و ابزارهای نوین و استاندارد استفاده می کنند. یکی از مهم ترین این دانش و ابزار ها مدل ها می باشند، که کمک قابل توجهی در جهت تسهیل و روان سازی فرایند علمی مکان یابی می نمایند. در این تحقیق به مدل ها و روش های بکار گرفته شده در تحقیق حاضر پرداخته شده است.

• • 1. 1. مواد و روش های تحقیق

          1. 1. روش کتابخانه ای

از روش کتابخانه ای و اسنادی اعم از کتب، مقاله ها و مجله ها، پایان نامه ها، آمار نامه ها، طرح تفصیلی و … جهت گردآوری اطلاعات پیرامون موضوع مورد مطالعه و معرفی محدوده مورد نظر استفاده شده است.

• • • • 1. 1. مشاهده و روش های میدانی

با توجه به ماهیت پژوهش حاضر، مشاهده میدانی یکی از مهم ترین مراحل کار محسوب می شود. در این رابطه داده های حاصله از روش اسنادی، در روی زمین کنترل و در نتیجه اطلاعات کامل تری از طریق انجام مشاهده مستقیم، اندازه گیری ها و غیره حاصل شد.

• • • • 1. 1. استفاده از نقشه ها و تصاویر ماهواره ای

شالوده مطالعه مبتنی بر بهره گیری از داده ها و تصاویر ماهوارای (تصاویر چند زمانه سنجنده لندست ۵) مربوط به سالهای مختلف می باشد . که با بهره گرفتن از نرم افزارهای IDRISI ، GIS و GOOGLE EARTH و مدلهای LCM ، FUZZY ARTMAP پرداخته شده است.
جهت بررسی میزان پراکنش و شناخت الگوی تغییرات کاربری از روشها و مدلهای مانند LCM(مدل بررسی تغییرات کاربری اراضی )، و طبقه بندی نظارت شده کاربری ها با بهره گرفتن از FUZZY ART MAP پرداخته شده است و به منظور نشان دادن نقشه های مراحل تغییر از نرم افزارهای IDRISI ، Arc GISو GOOGLE EARTH استفاده گردیده است.
در این تحقیق از داده های رقومی ماهواره ای، نقشه ها و جداول و سایر اطلاعات به دست آمده از این تصاویر با هدف ارزیابی تغییرات کاربری در دوره های مختلف (۱۳۶۶، ۱۳۷۸، ۱۳۹۱) و همچنین بررسی وضعیت توزیع کاربری اراضی در سطح کلان (اراضی بایر، پوشش گیاهی، ساخته شده، آبی) در پیرامون منطقه مورد بررسی قرار گرفته است. در فرایند بررسی تغییرات کاربری از تصاویر سه دوره استفاده شده است:
مراحلی که جهت رسیدن به هدف نهایی مورد توجه قرار گرفت در شکل(۳-۱) ارائه شده است
شکل (۳-۱) مراحل بررسی روند گسترش شهر
انتخاب مقاطع زمانی
۱۳۶۶ ۱۳۷۸ ۱۳۹۱