در تحقیقاتى که ظاهراً ماهیت کتابخانه‌اى ندارند نیز محققان ناگزیر از کاربرد روش‌‌هاى کتابخانه‌اى در تحقیق خود هستند. در این گروه تحقیقات اعم از توصیفی، علی، همبستگی، تجربى و غیره، محقق باید ادبیات و سوابق مسئله و موضوع تحقیق را مطالعه کند. در نتیجه، باید از روش کتابخانه‌اى استفاده کند و نتایج مطالعات خود را در ابزار مناسب اعم از فیش، جدول و فرم، ثبت و نگهدارى نماید و در پایان کار نسبت به طبقه‌بندى و بهره‌بردارى از آنها اقدام کنند.
در این پژوهش از روش کتابخانه ای برای جمع آوری اطلاعات در زمینه پیشینه ی مطالعات داخلی و خارجی استفاده شده است. با مطالعه ی تحقیقات و مطالعات سایر پژوهشگران، مجلات تخصصی و مرتبط اطلاعات مورد نیاز گردآوری شده است.ابزار جمع‌ آوری اطلاعات در این قسمت، همه اسناد چاپی همانند کتاب، دایره‌المعارف‌ها، فرهنگ‌نامه‌ها، مجلات‌، روزنامه‌ها، هفته‌نامه‌ها، ماهنامه‌ها، لغت‌نامه‌ها، سالنامه‌ها، مصاحبه‌های چاپ شده، پژوهش‌نامه‌ها، کتاب‌های همایش‌های علمی، متون چاپی نمایه شده در بانک‌های اطلاعاتی و اینترنت و اینترانت و هر منبعی که به صورت چاپی قابل شناسایی باشد؛ است.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

ب) روش میدانی
بعد از اتمام مطالعات کتابخانه ای مطالعه حاضر وارد مرحله میدانی می شود که در حقیقت اقدام به جمع آوری اطلاعات به صورت میدانی شده و بر اساس متغیرهای تحقیق فرایند تاثیر هرکدام از پارامترها سنجیده می شود.
روش های میدانی به روش هایی اطلاق می شود که محقق برای گرد آوری اطلاعات ناگزیر است به محیط بیرون برود وبامراجعه به افراد یا محیط، ونیز بر قراری ارتباط مستقیم با واحد تحلیل یعنی افراد، اعم از موسسات، سکونتگاه ها، موردها وغیره، اطلاعات مورد نظر خود را گرد آوری کند در واقع، اوباید ابزار سنجش یا ظروف اطلاعاتی خود را به میدان ببرد وبا پرسشگری، مصاحبه، مشاهده وتصویر برداری آنها را تکمیل نماید وسپس برای استخراج ، طبقه بندی ، وتجزیه وتحلیل به محل کار خود برگردد.(حافظ نیا،۱۳۷۷)
مشاهده میدانی با دیگر روش های مشاهده از آن رو متفاوت است که تنها به جمع آوری داده ها منحصر نمی شود بلکه در درون آن نظریه سازی نیز صورت می گیرد. معمولا محقق میدانی می کوشد که از کم و کیف جریانی عادی اما غیر قابل پیش بینی سر درآورد یعنی ابتدا به مشاهده اجمالی قضیه می پردازد با به دست آمدن نتایج کلی تجربی به انواع دیگری از روش های مشاهده روی می آورد و در انتها به بازنگری نتایج کلی می پردازد و…
یکی از نقاط قوت تحقیق میدانی همانا جامعیت چشم اندازی است که در اختیار محقق قرار می دهد. در این نوع تحقیق، محقق با رویارویی مستقیم با پدیده اجتماعی مورد مطالعه و مشاهده هر چه کامل تر آن می تواند درک عمیق تر و کامل تری از آن پدیده به دست می آورد. محقق میدانی در نگرش ها و رفتارهای افراد تفاوت های ظریفی می یابد که با دیگر روش های تحقیق نمی توان این تفاوت ها را بیان کرد.
تحقیق میدانی به خصوص برای مطالعه فرایندهای اجتماعی که در طول زمان کامل می شوند مناسب است.
مشاهده مستقیم در میدان به شما این امکان را می دهد که ارتباطات و رویدادهای ظریفی را کشف کنید که پیش بینی یا سنجش آنها از راه های دیگر امکان پذیر نیست.
۳-۴- ابزار گردآوری اطلاعات
در این تحقیق برای طرح سوالات پرسش نامه از روش لیکرت (لیکرت که از سال ۱۹۹۳ مدیریت بخش بررسی های افکار عمومی را در وزارت جهاد کشاورزی آمریکا بر عهده داشت این طیف را ارائه داد. این طیف از ۵ قسمت مساوی تشکیل شده است و محقق متناسب با موضوع تحقیق تعدادی گویه در اختیار پاسخگو قرار می دهد تا گرایش خود را در مورد آن مشخص کنند.) استفاده شده است(میرزایی، ۱۳۸۹) که در ادامه به شرح آن خواهیم پرداخت.
۳-۵- متغیر های تحقیق
متغیر مفهومی است که به آن بیش از دو یا چند ارزش یا عدد خاص اختصاص داده می شود و قابل مشاهده یا اندازه گیری باشد. وی‍‍ژگی هایی را که پژوهشگر مشاهده یا اندازه گیری می کند، متغیر نامیده می شود. (دلاور، ۱۳۷۱) در این تحقیق دو متغیر مطرح است، مستقل و وابسته. متغیر مستقل به متغیری گفته می شود که از طریق آن متغیر وابسته پیش بینی می شود. (مهدی زری باف، ۱۳۸۷) در این تحقیق متغیرهای مستقل عبارتند از:سرمایه اجتماعی- سرمایه ی ساختاری- سرمایه شناختی-سرمایه رابطه ای
متغیر وابسته متغیری است که مشاهده یا اندازه گیری می شود تا تاثیر متغیر مستقل بر آن مشخص شود، متغیر وابسته در این پژوهش «مدیریت دانش» می باشد.
۳-۶- جامعه ی آماری
جامعه بزرگترین مجموعه از موجودات است که در یک زمان، مطلوب ما قرار می گیرد و باید حداقل دارای یک صفت مشخص باشد. صفت مشخص، صفتی است که بین همه عناصر جامعه آماری مشترک و متمایز کننده ی جامعه ی آماری از سایر جوامع می باشد.اغلب محققان معتقدند که جامعه عبارت از همه ی اعضای واقعی یا فرضی که علاقه مند هستیم یافته های پژوهش را به آنان تعمیم دهیم(دلاور، ۱۳۸۰)
معمولاً در هر پژوهش، جامعه ی مورد بررسی مجموعه ای است که پژوهشگر مایل است درباره ی صفت های متغیر واحدهای آن به مطالعه بپردازد. (محمد محمودی، ۱۳۸۷) همچنین جمعیت یا جامعه آماری مجموعه واحد هایی را شامل می شود که در مورد یا مورد هایی با یکدیگر مشترک باشند.
۳-۷- نمونه ی آماری
نمونه زیر مجموعه ای از جامعه است که اعضای آن را بخشی از افراد جامعه ی اصلی تشکیل می دهند. یا در مفهوم وسیع، نمونه عبارت است از «مجموعه ای از نشانه ها که از یک قسمت یا یک گروه از جامعه ی بزرگ تر انتخاب شده است، به طوری که صفات اعضای این مجموعه، معرف کیفیات و ویژگی های جامعه ی بزرگتر باشد.» نمونه اطلاعاتی را ارائه می کند که بر اساس آن می توان در مورد خصوصیات جامعه قضاوت کرد؛ به عبارت دیگر، از طریق مطالعه ی نمونه و پیدا کردن خصوصیات و روابط پدیده ها و تعمیم آن، می توان خصوصیات و روابط پدیده ها را در جامعه پیدا کرد. برای اینکه بتوان نتایج به دست آمده از نمونه را به جامعه تعمیم داد، باید دو شرط زیر وجود داشته باشد:
الف- اندازه و حجم نمونه بر اساس منطق و فرمول های آماری به دست آید.
ب- روش انتخاب افراد نمونه از بین افراد جامعه، با رعایت موازین علمی باشد. (ظهوری، ۱۳۷۸، ۱۰۰)
به طور خلاصه می توان دلایل نمونه گیری را این گونه عنوان کرد:
۱- مطالعه ی یک گروه نمونه به جای کل جامعه ی آماری، گاهی ممکن است منجر به نتایج معتبرتری شود، بیشتر به این دلیل که خستگی کمتری وجود خواهد داشت و از این رو خطاهای کمتری در جمع آوری اطلاعات پدید می آورد، به خصوص زمانی که اعضای جامعه ی آماری بسیار وسیع باشد.
۲- نمونه برداری سبب تسهیل و تسریع کار پژوهش، صرفه جویی در وقت، هزینه و نیروی پژوهش می شود. معمولاً از نظر اقتصادی به صرفه تر است که زیر مجموعه ای از یک گروه و نه کل گروه مطالعه شود.
۳- به طور کلی، بررسی یک گروه نمونه، موثرتر و کارآمدتر از بررسی یک گروه بزرگ تر است (به دلیل کنترل بیشتر). در بیشتر آزمون های آماری معنادار بودن تا حدود زیادی تابع حجم نمونه است و شاید به همین دلیل نمونه های خیلی بزرگ اصولاً برای پژوهش نامناسب است، زیرا احتمال آنکه همبستگی های بسیار ضعیف و تفاوت های ناچیز هم در این گونه نمونه ها از نظر آماری معنادار شود، زیاد است. (علی اکبر آقاجانی فروزی، ۱۳۹۰، ص ۲۵۳-۲۵۲)
۳-۷-۱-روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای
نمونه برداری خوشه ای نوعی نمونه برداری تصادفی ساده است که هر واحد آن را یک دسته (یا خوشه) از عناصر تشکیل می دهد. زمانی از این نوع نمونه برداری استفاده می شود که جامعه ی مورد پژوهش، از دسته های جداگانه ای تشکیل شده و عناصر آن جامعه در این دسته ها توزیع شده باشد. اگر هزینه ی به دست آوردن چارچوبی که نام همه ی عناصر جامعه را در بر داشته باشد سنگین باشد یا هزینه ی گردآوری مشاهده ها یا داده های پژوهش زیاد باشد، می توان از نمونه برداری خوشه ای استفاده کرد که از نمونه برداری ساده یا طبقه ای به مراتب سهل الوصول تر و ارزان تر خواهد بود. به طور خلاصه نمونه برداری خوشه ای از لحاظ به دست آوردن مقدار معینی اطلاعات و کمترین هزینه، زمانی یک طرح موثر نمونه برداری است که:
۱- چارچوب عناصر جامعه در دست نبوده یا به دست آوردن آن خیلی گران باشد.
۲- هزینه ی انجام مشاهده ها به سبب وجود فاصله بین عناصر موجود در جامعه ی پژوهش زیاد و گردآوری داده ها مستلزم صرف وقت، نیرو و تلاش فوق العاده باشد.
بنابراین منطق اساسی نمونه برداری خوشه ای را در حقیقت رعایت اصل اقتصاد و راحتی اجرای آن تشکیل می دهد. در این نوع نمونه برداری نیز نخستین گام، مشخص کردن خوشه های مناسب است. اما تفاوت اساسی آن با نمونه برداری تصادفی طبقه ای این است که در نمونه برداری تصادفی طبقه ای، طبقه ها باید در داخل خود هرچه ممکن است همگون تر و هر طبقه از طبقه ی دیگر از لحاظ ویژگی مورد اندازه گیری کاملاً متفاوت باشد، در حالی که در نمونه برداری خوشه ای، خوشه ها باید در داخل خود هرچه ممکن است ناهمگون تر (و متفاوت تر) و هر خوشه با خوشه های دیگر شباهت بسیار زیاد داشته باشد. (محمد مهدی پرهیزگار، ۱۳۹۰)
اولین مسئله در نمونه گیری خوشه ای انتخاب خوشه های مناسب است. انتخاب مناسب تعداد و حجم نمونه در هر خوشه از اهمیت بالایی برخوردار است .اعضای درون یک خوشه اغلب از نظر فیزیکی به یکدیگر نزدیک اند و در نتیجه تمایل به داشتن خصوصیات مشابهی دارند .
به عبارت دیگر میزان اطلاعات در مورد پارامتر جامعه ممکن است با نمونه گیری مجدد از یک خوشه تفاوت چشم گیری نداشته باشد. در چنین حالتی یک پژوهشگر ممکن است با انتخاب اندازه ی خوشه ی بسیار بزرگ، تنها پول خود را هدر دهد.در عین حال موقعیت هایی ممکن است روی دهد که اعضای درون یک خوشه با یکدیگر بسیار متفاوت باشند. در چنین حالتی نمونه هایی که شامل تعداد کمتری از گروه های بزرگ باشد برآورد بسیار خوبی از پارامتر جامعه را بدست می دهد(شیفر و مندنهال،۱۳۸۰)
۳-۸- روش تعیین حجم نمونه
برای صرفه جویی در نیروی انسانی، هزینه و وقت و رعایت سایر ملاحظات اجرایی، به جای مطالعه در مورد تمام افراد جامعه می توان نمونه ای از افراد جامعه را انتخاب و مورد تحقیق قرار داد. نمونه، معمولاً گروهی از افراد جامعه است که معرف آن جامعه بوده و کم و بیش ویژگی های افراد جامعه را داراست. از راه مشاهده و تجزیه و تحلیل اطلاعات مربوط به نمونه، می توان بر اساس اصول و قواعد معینی، مشخصات جامعه را استنباط کرد. (محمد مهدی پرهیزگار، ۱۳۹۰)
در این تحقیق برای برآورد حجم نمونه از جدول مورگان استفاده شده است. اگر واریانس جامعه و احتمال موفقیت متغیر مورد بررسی معلوم نباشد، نمی توان از فرمول های آماری برای برآورد حجم نمونه استفاده کرد، در این گونه موارد از جدول نمونه گیری کرجسی^[۱۵] و مورگان^[۱۶] استفاده می شود. این جدول حداکثر تعداد نمونه را می دهد.
در این فرمول :
S = تعداد نمونه مورد نیاز که این مقدار در جدول مشخص شده است.
N = تعداد اعضای جامعه که در جدول آمده است.
P = نسبت جمعیت است (این نسبت وقتی ۵/۰ باشد حداکثر نمونه مورد نیاز را به دست می دهد که در جدول زیر از نسبت ۵/۰ استفاده شده است)
d = درجه دقت نسبت بیان شده است (که در این جدول d = 0/05 در نظر گرفته شده است)
= مقداری از جدول کای اسکور با یک درجه آزادی در سطح اطمینان ۹۵% است.
۳-۹-ابزار گردآوری اطلاعات
ابزار گرد آوری اطلاعات در طرح حاضر استفاده از پرسشنامه می باشد که با توجه به متغیر های مدیریت دانش و سرمایه ی اجتماعی اقدام به جمع آوری داده های مورد نیاز در تحقیق می شود.
پرسشنامه شامل دسته ای از پرسش هاست که برطبق اصول خاصی تدوین گردیده است و به صورت کتبی یه افراد ارائه می شود و پاسخگو بر اساس تشخیص را خود جواب ها رادر آن می نویسد. هدف از ارائه پرسشنامه کسب اطلاعات معین در مورد موضوعی مشخص است. بزرگ بودن گروه یا جامعه مورد مطالعه یکی از دلایل مهم برای استفاده از پرسش نامه است چه امکان مطالعه نمونه های بزرگ را فراهم می آورد. کیفیت تنظیم پرسشنامه دربدست آمدن اطلاعات صحیح و درست و قابل تعمیم بسیار با اهمیت است.
در این پژوهش برای طراحی پرسشنامه از اصول طیف لیکرت استفاده شده است.
۳-۹-۱-اصول روش طیف لیکرت
۳-۹-۱-۱-نمره گذاری به روش طیف لیکرت
برمبنای نظریه چرچیل (۱۹۷۹) برای ایجاد یک مقیاس زمانیکه ابعاد موضوع مورد مطالعه شناسائی شدند باید مجموعه ای از آیتم ها در ارتباط با هر بعد ایجاد گردند(سین و دیگران،۲۰۰۵). براساس مطالعه متون مشابه، مصاحبه و مباحثه های تفصیلی با اساتید راهنما و مشاور و نیز براساس نظر متخصصان و مدیران رده بالای سازمان مورد مطالعه، آیتم های مورد نظر جهت سنجش هر بعد شناسایی، تحلیل و غربال می گردد تا در نهایت یک مقیاس چند بعدی که روائی آن از نظر متخصصان علمی و عملی مورد تائید بوده است، توسعه داده شود.
در این قسمت ابتدا مراحل ساخت نمرات مقیاس مجموع لیکرت را بیان می کنیم. مرحله اول انتخاب موضوع است، در مورد اندازه گیری هر مقوله ای گام اول مشخص کردن ماهیت و چیستی آن می باشد. به منظور تبیین مراحل ساخت بررسی نقش کار آفرینی در نرخ رشد اقتصادی با تکیه بر شرایط عدم اطمینان بازار مورد بررسی قرار می دهیم. مرحله بعدی انتخاب مقوله های تشکیل دهنده پدیده ی مورد اندازه گیری است. پس از انتخاب موضوع، مقوله‏های تشکیل‏دهنده موضوع نگرش را باید تعیین کرد و با توجه به تعداد این مقوله‏ها از هر یک از آن‏ها به تعداد متناسبی سوال مناسب استخراج کرد، (مجید سلیمی، ۱۳۸۷)
۳-۹-۲- تدوین پرسش های مربوط به موضوع و درجه‏بندی پرسش ها