۲-۲-۷-­ گردشگری پایدار^[۵]

بر گرفته از مفهوم توسعه پایدار که در سال ۱۹۸۷ در گزارش کمیسیون توسعه و محیط زیست سازمان ملل تعریف شده این واژه برای تمامی گونه­ های گردشگری که در دراز مدت با محیط­های زیست محیطی اجتماعی و فرهنگی سازگار جهانی گردشگری، گردشگری پایدار را به عنوان مدلی از توسعه اقتصادی تعریف ‌کرده‌است که طراحی می­ شود تا: کیفیت زندگی مردم جامعه میزبان را بهبود بخشد، تجربه­ نابی برای بازدید کننده به همراه داشته باشد. کیفیت محیط زیست را حفظ نماید و اجرای آن هم بستگی به جوامع میزبان و هم بازدید کنندگان دارد.

۲-۲-۸-­ گردشگری ورزشی^[۶]

سفرها و بازدیدهایی که به انگیزه شرکت در یک مسابقه ورزشی و یا تماشای آن صورت ‌می‌گیرد.

۲-۲-۹-­ شاخص عملکرد گردشگری^[۷]

سنجش خام اهمیت گردشگری در یک منطقه که با بررسی نسبت تعداد تخت موجود و جمعیت ساکن سنجیده می­ شود.

۲-۳-­ طبقه بندی انواع توریسم

۲-۳-۱-­ انواع توریسم

توریسم دارای انواع مختلفی بوده که بر اساس عوامل متعدد ‌می‌توان تقسیم بندی­هایی را برای آن قائل شد. مهم­ترین عواملی که ‌می‌توان بر اساس آن انواع مختلفی از توریسم را تعریف و طبقه ­بندی نمود عبارتند از:

۲-۳-۱-۱-­ از نظر زمانی

فعالیت­های گردشگری را به شکل کوتاه مدت (کم­تر از یک روز)، میان مدت (یک تا سه روز) و دراز مدت (بیش از سه روز) از یکدیگر تفکیک می­ کند (موسایی ،۱۳۸۶: ۱۸).

۲-۳-۱-۲-­ از نظر مکانی

گردشگری را به صورت فعالیت­های گردشگری در حوزه نزدیک، حوزه میانی و حوزه خارج یا دور تقسیم بندی می­ کند.

۲-۳-۱-۳-­ از نظر تابعیت

گردشگران به دو گروه گردشگران خارجی و بین‌المللی و گردشگران داخلی تقسیم می­گردد.

۲-۳-۱-۴-­ از لحاظ انگیزه سفر

بر اساس آن گردشگری با انگیزه­ های استراحتی، تفریحی، درمانی، زیارتی، فرهنگی، اقتصادی، ورزشی و … از یکدیگر تفکیک می­شوند.

۲-۳-۱-۵-­ از نظر فصل گردشگری

موسم گردشگری را بر اساس فصول مختلف سال طبقه ­بندی مـی­گردد. در این طبقه بندی دو فصل تابستان و زمستان از اهمیت بالاتری نسبت به فصول بهار و پاییز می­یابند (همان منبع، ص۱۹).

۲-۳-۱-۶-­ از نظر شکل و سازماندهی سفر

مانند سفرهای انفرادی، گروهی، خانوادگی و … که ترکیب گردشگری را تعیین می­ کند.

۲-۳-۱-۷-­ از نظر وسیله نقلیه مورد استفاده

بر اساس نوع وسیله نقلیه مورد استفاده برای انجام سفر طبقه ­بندی می­ شود.

۲-۳-۱-۸-­ از لحاظ نوع و محل اقامت

گردشگران را بر اساس نوع و محل اقامت، هم از نظر کیفی و هم کمی طبقه بندی می­ کند. مانند گردشگران مقیم در هتل­ها، مهمان­پذیرها، خانه­های ویلایی و یا پانسونی­های خانگی، گمپینگ و …(همان منبع، ص۱۹).

۲-۳-۲-­ تأسیسات اقامتی

مجموعه واحدهایی که برای اقامت گردشگران، خدمات اقامتی و یا وابسته به آن را ارائه می­ دهند تأسیسات اقامتی نامیده می­شوند. انواع تأسیسات اقامتی توریستی عبارتند از: هتل، متل، مهمان­سرا، مسافرخانه یا مهمان­پذیر، پانسیون، هتل آپارتمان، اردوگاه جهانگردی، کمپینگ، مجتمع توریستی، ویلا یا آپارتمان شخصی (خانه دوم). (الوانی، ۱۳۸۳:۱۰۸)

۲-۳-۲-۱-­ هتل

اقامتگاهی است با کیفیت و درجه­بندی مختلف که متناسب با امکانات، وسعت، تجهیزات، تعداد اتاق و تخت از یک تا پنج ستاره طبقه ­بندی می­شوند.

۲-۳-۲-۲-­ متل

اقامتگاه­هایی هستند که به صورت مجموعه یا منفرد در مسیر راه­های ارتباطی اصلی عمدتاًً برای مسافران عبوری احداث می­شوند.

۲-۳-۲-۳-­ مسافرخانه یا مهمان­پذیر

تأسیسات اقامتی ساده و ارزان قیمتی هستند که عموماً خدمات اقامتی ارائه می­ دهند و از نظر کیفیت پایئن­تر از هتل­ها قرار دارند.

۲-۳-۲-۴-­ مهمانسرا

به گروهی از تأسیسات اقامتی گفته می­ شود که در سال­های قبل از انقلاب در نقاط دور دست و شهرهای فاقد هتل و اقامتگاه مناسب توسط سازمان جلب سیاحان ساخته شدند.

همچنین به اقماتگاه­های اختصاصی گفته می­ شود که سازمان­ها و ادارات مختلف برای اسکان مهمانان خود احداث ‌می‌کنند و معمولاً استفاده از آن­ها برای عموم مردم امکان پذیر نیست.

۲-۳-۲-۵-­ هتل آپارتمان

به اقامتگاه­هایی اتلاق می­ شود که واحد اقامتی در آن­ها نه به صورت اتاق، بلکه به صورت آپارتمان بوده و دارای اتاق خواب، پذیرایی، آشپزخانه و سرویس بهداشتی بوده و به صورت مبله تجهیز شده و در اختیار مهمانان قرار ‌می‌گیرد.

۲-۳-۲-۶-­ مجتمع توریستی

به مجموعه ­ای از تأسیسات اقامتی، پذیرایی، تفریحی، تفرجگاهی، ورزشی گفته می­ شود که دارای تأسیسات متنوع بوده و مهمانان ضمن اقامات در آن­ها می ­توانند از خدمات جانبی دیگری که در آن­ها وجود دارد استفاده نمایند. تأسیسات اقامتی در مجتمع­های توریستی متنوع است و می ­تواند به صورت اتاق، ویلا، آپارتمان، کمپینگ، محل پارک کاروان یا اتاق­های سیار که با اتومبیل یدک کشیده می­شوند باشد (همان منبع، ص۱۰۹).

۲-۳-۲-۷-­ اردوگاه جهانگردی

به مجموعه ­ای از تأسیسات اقامتی منفرد گفته می­ شود که به صورت واحدهای مجزا از هم در محوطه­ای باز، ساخته می­شوند. عمدتاًً این اردوگاه­ها دارای اتاقک­های کوچک و ساده­ای هستند که برای مشتریان کم درآمد در نظر گرفته می­شوند.

۲-۳-۲-۸-­ بنگالو

به مجموعه_­ای از اقامتگاه­های منفرد گفته می­ شود که دارای یک اتاق بزرگ با امکانات آشپزخانه، سرویس بهداشتی بوده و اغلب به صورت یک سوئیت یک اتاقه ساخته می­ شود.

۲-۳-۲-۹-­ شاله^[۸]

به خانه­های ییلاقی گفته می­ شود که در نواحی کوهستانی با مصالحی مانند چوب ساخته می­شوند. شاله­ها می ­توانند ابعاد متفاوت داشته باشند.

۲-۳-۲-۱۰-­ پانسیون

به نوعی واحد اقامتی گفته می­ شود که ظاهری ساده داشته و ضمن اقامت از خدمات پذیرایی نیز برخوردار است.

۲-۳-۲-۱۱-­ پانسیون­های خانگی

به واحدهای اقامتی گفته می­ شود که در تعداد از اتاق­های ساختمان مسکونی صاحبان آن خدمات اقامتی ارائه می­ دهند. در اینگونه پانسیون­ها، خانواده صاحب پانسیون تعدادی از اتاق­های مازاد خود را به اقامت مسافران اختصاص داده و از آنان پذیرایی ‌می‌کنند.

۲-۳-۲-۱۲-­ ویلاهای خصوصی

‌به این نوع اقامتگاه­ها در ادبیات گردشگری خانه دوّم یا Secound home نیز می­گویند. خانه­های دوم که عمدتاًً در مناطق توریستی احداث می­شوند، به صورت اختصاصی توسط صاحبان و مهمانان آن­ها مورد استفاده قرار می­ گیرند. مسافران اینگونه خانه­ها هر چند که عملکرد توریستی دارند، لیکن از نظر اقامت به تأسیسات اقامتی موجود در محل وابسته نیستند. لیکن نیازهای روزمره خود را از مـحـل تهیه کــرده و از خدمات موجود در مناطق توریستی استفاده ‌می‌کنند (همان منبع، ص۱۰۹).

۲-۳-۲-۱۳-­ اقامتگاه­های آزاد