چارالامبکیز،(۲۰۰۸)؛ استدلال می‌کند که دارایی قابل مشاهده، به صورت تقسیم دارایی های ثابت بر کل دارایی ها، تعریف شده است. و اگر یک شرکت دارای مقدار زیادی دارایی قابل مشاهده باشد، این دارایی ها می‌تواند به عنوان تضمینی برای طلبکاران باشد. اگر بدهی تضمین داشته باشند می‌توانند ریسک وام دهندگان را با بهره گرفتن از هزینه های نمایندگی بدهی و ظرفیت بدهی شرکت ، کاهش دهند. ‌بنابرین‏ انتظار داریم که یک رابطه ی مثبت بین اهرم مالی و شدت سرمایه برقرار باشد.

نظریه های موجود ‌در مورد رابطه ی بین میزان دارایی های قابل مشاهده و ساختار سرمایه، به طور کلی، یک رابطه ی مثبتی را بیان می‌کند. با توجه به یافته های جنسن^[۲۴] و ام بی لینگ^[۲۵] (۲۰۰۲)، هزینه های نمایندگی به دلیل بدهی هایی است که پس از انتشار این بدهی ها به دنبال سرمایه گذاری پر مخاطره ی شرکت ها، ایجاد شده است. و ثروت ها می‌تواند از طلبکار به سهام‌داران منتقل شود، ‌اگر میزان دارایی های قابل مشاهده ی شرکت زیاد باشد و می توان آن ها را به عنوان تضمینی برای کاهش خطر ارائه دهندگان اعتباری که حاصل از تحمل هزینه های نمایندگی بدهی هستند را مورد استفاده قرار داد. ‌بنابرین‏، انتظار می رود که اهرم بالا، دارای یک رابطه با میزان دارایی های قابل مشاهده باشد. (رافیه نصیر ابدی^[۲۶]،۲۰۱۰)

با توجه به رابطه ی تنگاتنگی که بین شدت سرمایه و اهرم وجود دارد، نویسندگان دیگر نظیر لاو^[۲۷] و همکاران (۲۰۰۶) و اندرسون^[۲۸] (۲۰۰۵) استدلال می‌کنند که مقدار بالای شرکت سرمایه میزان بالای دارایی های ثابت شرکت را نشان می‌دهد و آن می‌تواند برای تضمین زمانی که شرکت با بحران مالی یا تعهدات بدهی مواجه است، مورد استفاده قرار گیرد، در واقع یک شرکت با مقدار بالای شدت سرمایه ممکن است هزینه های صدور بدهی را کاهش دهد.

‌بنابرین‏٬ افزایش در میزان شدت سرمایه به معنی امکان افزایش ریسک تغییر درآمدهای آینده ی شرکت است و ‌بنابرین‏ تمایل مدیریت شرکت، در حفظ کنترل شرکت باید منجر به استفاده از سطوح پایین تر بدهی گردد. (بارتون وگوردن،۲۰۰۲).^[۲۹]

۲-۷ حاکمیت شرکتی

هرچند، تشکیل شرکت‌های بزرگ و تفکیک مالکیت از مدیریت در سطح جهانی در اواخر سده ی نوزدهم و اوایل سده ی بیستم صورت گرفته و قوانین و مقررات برای نحوه ی اداره شرکت ها تا دهه ۱۹۹۰ وجود داشته است، با این همه، موضوع حاکمیت شرکتی به شکل کنونی در دهه ۱۹۹۰ در انگلستان، آمریکا و کانادا در پاسخ به مشکلات مربوط به اثر بخشی هیئت مدیره در شرکت جنرال موتورز آمریکا و گزارش دی در کانادا شکل گرفت.

بعدها با گسترش سرمایه گذاری های بین‌المللی، نهادهای مختلفی همچون بانک جهانی، سازمان همکاری و توسعه اقتصادی^[۳۰] (OECD)و… در این زمینه فعال شده و اصول متعدد و متنوعی را منتشر کرده‌اند. یکی از آخرین اصول منتشر شده در سطح جهانی، اصول سازمان همکاری و توسعه ی اقتصادی در سال ۲۰۰۴ است که حوزه های زیر را در بر می‌گیرد:

تأمین مبنایی برای چارچوب مؤثر حاکمیت شرکتی، حقوق سهام‌داران و کارکردهای اصلی مالکیتی، رفتار یکسان با سهام‌داران، نقش ذی نفعان در حاکمیت شرکتی، تلاش هایی برای طبقه بندی سیستم های حاکمیت شرکتی صورت گرفته که با مشکلاتی همراه بوده است.

با این حال یکی از بهترین تلاش ها که از پذیرش بیشتری نزد صاحب‌نظران برخوردار است، طبقه بندی معروف به سیستم های درون سازمانی و برون سازمانی است. افشا و شفافیت، مسئولیت‌های هیئت مدیره، شامل کنترل‌های داخلی، حسابرسی داخلی و…

شواهد موجود حکایت از ان دارد که٬ حاکمیت شرکتی یکی از رایج ترین عبارتها در واژگان تجارت جهانی در شورع هزاره ی جدید شده است. فروپاشی شرکت‌های بزرگی مانند انرون ^[۳۱]و ورلدکام^[۳۲] در آمریکا در سال های اخیر، توجه همگان را به نقش برجسته ی حاکمیت شرکتی و توجه جدی به اصول مذکور ‌در مورد پیشگیری از این فروپاشی ها جلب ‌کرده‌است و انجمن های حرفه ای و دانشگاه ها در سراسر جهان استقبال گسترده ای ‌به این موضوع نشان می‌دهند و موضوع حاکمیت شرکتی به عنوان سرفصل درسی عمده و مستقلی در دوره ی کارشناسی ارشد و دکتری تدریس می شود.

اولین مفهوم عبارت حاکمیت شرکتی، از واژه ی لاتین Gubenare به معنای هدایت کردن، گرفته شده که معمولاً برای هدایت کشتی به کار می رود و دلالت بر این دارد که حاکمیت شرکتی مستلزم هدایت است تا کنترل. روش های متعددی برای تعریف حاکمیت شرکتی وجود دارد که از تعاریف محدود و متمرکز بر شرکت‌ها و سهام‌داران آن ها، تا تعاریف جامع و در برگیرنده ی ‌پاسخ‌گویی‌ شرکت‌ها در مقابل گروه کثیری از سهام‌داران، افراد یا ذی نفعان، متغیر است.

بررسی ادبیات موجود نشان می‌دهد، که٬ هیچ تعریف مورد توافقی درباره ی حاکمیت شرکتی وجود ندارد. تعاریف موجود از حاکمیت شرکتی در یک طیف قرار می‌گیرد که دیدگاه های محدود در یک سو و دیدگاه وسیع، در سوی دیگر طیف قرار دارد. در دیدگاه محدود، حاکمیت شرکتی به رابطه ی شرکت و سهام‌داران محدود می شود. این یک الگوی قدیمی است که در قالب تئوری نمایندگی بیان می شود. در آن سوی طیف، حاکمیت شرکتی را می توان به صورت یک شبکه از روابط دید، که نه تنها بین شرکت‌ها و مالکان آن (سهام‌داران)، بلکه بین یک شرکت و عده ی زیادی از ذی نفعان از جمله: کارکنان، مشتریان، فروشندگان، دارندگان اوراق قرضه و… وجود دارد.

در چنین دیدگاهی در قالب « تئوری ذی نفعان» دیده می شود.

۲-۸-۱ تعاریف حاکمیت شرکتی:

• 1. 1. ابزاری که هر اجماع به وسیله ی آن جهت حرکت شرکت را تعیین می‌کند و یا، حاکمیت شرکتی عبارت است از روابط میان ‌گروه‌های مختلفی در تعیین جهت گیری و عملکرد شرکت. ‌گروه‌های اصلی عبارتند از: سهام‌داران، مدیر عامل و هیئت مدیره، و سایر گروه ها شامل: کارکنان، مشتریان، فروشندگان، اعتبار دهندگان و اجتماع است. (حساس یگانه٬ ۱۳۹۰).
  1. 1. کادبری^[۳۳] در سال ۱۹۹۲ حاکمیت شرکتی را چنین بیان می‌کند: «سیستمی که شرکت ها با آن هدایت و کنترل می‌شوند».
  1. 1. حاکمیت شرکتی عبارت است از: فرایند نظارت و کنترل برای تضمین عملکرد مدیر شرکت مطابق با منافع سهام‌داران. (پارکینسون^[۳۴] ۱۹۹۴).
  1. 1. … رابطه ی بین سهام‌داران و شرکت های آنان و روشی که سهام‌داران به کمک آن، مدیران را به بهترین عملکرد تشویق می‌کنند. (مثلاً با رأی گیری در مجامع عمومی و جلسات منظم با مدیر ارشد شرکت‌ها ) (کتابچه ی حاکمیت شرکتی بریتانیا، ۱۹۹۶).

بیشترین مراجعه کنندگان مجرد و شاغل می‌باشند.

معیارهای خروج از مطالعه عبارتند از:

عمل جراحی پلاستیک موجب بهبود مؤلفه­ های بهزیستی روانشناختی و نگرانی تصویر بدنی شده است.

جراحی پلاستیک موجب افزایش بهزیستی روانشناختی می­ شود.

جراحی پلاستیک موجب کاهش نگرانی تصویر بدنی می­ شود.

۳-۷ ابزار گردآوری اطلاعات

۳-۷-۱ مقیاس بهزیستی روانشناختی ریف (PWBS) :

مقیاس بهزیستی روانشناختی ریف در سال ۱۹۸۹ توسط کارول ریف در دانشگاه ویسکانسین ساخته شده است. این آزمون دارای ۸۴ سؤال است و ۶ عامل را در بر دارد. آزمودنی ها در مقیاسی ۶ درجه­ای (کاملاً مخالف تا کاملاً موافق) به سؤال­ها پاسخ می­دهد ۴۷ سؤال به صورت مستقیم و ۳۷ سؤال به صورت معکوس نمره­گذاری می­ شود. از جمله: پذیرش خود، روابط مثبت با دیگران، خودمختاری، تسلط بر محیط، زندگی هدفمندی در زندگی و رشد شخصی را می­سنجد.

۳-۷-۱-۱ مؤلفه های پرسشنامه بهزیستی روانشناختی ریف

مؤلفه ۱: زیر مقیاس پذیرش خود: ۶-۱۲-۱۸-۲۴-۳۰-۳۶-۴۲-۴۸-۵۴-۶۰-۶۶-۷۸-۸۴

مؤلفه ۲: زیر مقیاس روابط مثبت با دیگران: ۱-۷-۱۳-۱۹-۲۵-۳۱-۳۷-۴۳-۴۹-۵۵-۶۱-۶۷-۷۳-۷۹

مؤلفه ۳: زیر مقیاس خودمختاری: ۲-۸-۱۴-۲۰-۲۶-۳۲-۳۸-۴۴-۵۰-۵۶-۶۲-۶۸-۷۴-۸۰

مؤلفه ۴: زیر مقیاس تسلط بر محیط: ۳-۹-۱۵-۲۱-۲۷-۳۳-۳۹-۴۵-۵۱-۵۷-۶۳-۶۹-۷۵-۸۱

مؤلفه ۵: زیر مقیاس زندگی هدفمند: ۵-۱۱-۱۷-۲۹-۲۳-۳۵-۴۱-۴۷-۵۳-۵۹-۶۵-۷۱-۷۷-۸۳

مؤلفه ۶: زیر مقیاس رشد فردی: ۴-۱۰-۱۶-۲۲-۲۸-۳۴-۴۰-۴۶-۵۲-۵۸-۶۴-۷۰-۷۶-۸۲

۳-۷-۱-۲ طریقه نمره گذاری پرسشنامه بهزیستی روانشناختی

کاملاً مخالفم

تا حدی مخالفم

مخالفم

موافقم

تا حدی موافقم

کاملاً موافقم

۱

۲

۳

۴

۵

۶

نمرات معکوس

کاملاً مخالفم

تا حدی مخالفم

مخالفم

موافقم

تا حدی موافقم

کاملاً موافقم

۶

۵

۴

۳

۲

۱

نمره گذاری های معکوس

۲-۴-۷-۹-۱۱-۱۳-۱۵-۱۷-۲۰-۲۲-۲۴-۲۷-۲۹-۳۱-۳۲-۳۴-۳۵-۳۷-۴۱-۴۳-۴۴-۴۵-۵۴-۵۵-۵۶-۵۸-۶۰-۶۱-۶۲-۶۳-۶۵-۶۶-۷۵-۸۲-۸۳-۸۴

۳-۷-۱-۳ روایی و پایایی پرسشنامه بهزیستی روانشناختی

روایی و پایایی مقیاس های بهزیستی روانشناختی ر پژوهش­های متعددی مناسب گزارش گردیده است. دایرندوک (۲۰۰۵) همسانی درونی خرده مقیاس­ها را مناسب و آلفای کرونباخ آن ها را بین ۷۷/۰ تا ۹۰/۰ یافته است. چمت و ریف (۱۹۹۷) همسانی درونی مقیاس­های بهزیستی روانشناختی را بین ۸۲/۰ تا ۹۰/۰ گزارش داده ­اند. در پژوهش دیگری ریف ضریب همسانی درونی مقیاس­ها را بین ۸۶/۰ تا ۹۳/۰ یافته است. در این مطالعه نیز همسانی درونی مقیاس­های بهزیستی روانشناختی بین ۸۹/۰ تا ۹۰/۰ به دست آمد. در پژوهش بیانی، کوچکی و بیانی (۱۳۸۷) برای محاسبه پایایی به دو روش بازآزمایی و همسانی درونی به کار برده شد. در تعیین پایایی به روز بازآزمایی، با دو ماه فاصله، ضریب پایایی ۸۲/۰ برای کل مقیاس و برای خرده مقیاس ها را بین ۷۰/۰ تا ۷۸/۰ به دست آمد. برای تعیین همسانی درونی، روش آلفای کرونباخ به کار برده شد که ضریب آلفای ۸۹/۰ به دست آمد این ضریب برای خرده مقیاس ها بین ۵۷/۰ تا ۷۶/۰ به دست آمد.

روایی پرسشنامه بهزیستی روانشناختی در مطالعه بیانی و همکاران (۱۳۸۷) به کمک روش روایی سازه، با اجرای مقیاس SWLS، پرسشنامه OHI، پرسشنامه RSES و همبستگی خرده مقیاس ها RSPWB با SWLS، پرسشنامه OHI و پرسشنامه RSES بخ ترتیب ۴۸/۰، ۵۸/۰ و ۷۱/۰ به دست آمد. همبستگی درونی نمرات مقیاس های بهزیستی روانشناختی با یکدیگر و با کل مقیاس ارائه شده است. همبستگی خرده مقیاس ها با هم و با کل مقیاس بین ۵۷/۰ تا ۸۵/۰ است.

۳-۷-۲ پرسشنامه­ چند بعدی روابط بدن – خود:

پرسشنامه­ چند بعدی روابط بدن – خود، یک آزمون ۴۶ سؤالی است که به وسیله کش و همکاران در سال (۱۹۸۶ و ۱۹۸۷) برای ارزیابی تصویر ذهنی از جسم ساخته شده است و فرم نهایی آن در سال ۱۹۹۷ آماده شده است. این پرسشنامه ۴۶ سؤالی، شش بُعد روابط بدن – خود را شامل ارزشیابی قیافه، جهت گیری قیافه، ارزشیابی تناسب اندام، جهت گیری تناسب اندام، وزن ذهنی و رضایت بدنی بر حسب مقیاس پنج درجه ای لیکرت از نمره یک (کاملاً مخالف) تا نمره پنج (کاملاً موافق) را می­سنجد.

نمره گذاری نسخه ۴۶ آیتمی پرسشنامه نگرانی تصویر بدنی به شرح زیر ‌می‌باشد:

۳-۷-۲-۱ روش نمره گذاری پرسشنامه روابط چند بعدی بدن – خود

اولین گام، معکوس کردن نمره سوال­های شماره ۶، ۱۱، ۱۲، ۱۵، ۱۷، ۲۱، ۲۲، ۲۳، ۲۶، ۲۸، ۲۹، ۳۱ و ۳۲ است. پس از معکوس کردن امتیاز این سوال­ها، می­توانید نمره خود را در ۶ زیر مقیاس بر حسب جمع نمره سوال­های هر ریز مقیاس محاسبه کنید.

این زیرمقیاس­ها عبارتند از:

ارزشیابی قیافه (AE) شامل سوال های شماره ۵، ۷، ۱۳، ۱۹، ۲۵، ۲۸ و ۳۱؛ جهت گیری قیافه (AO) شامل سوال­های شماره ۱، ۲، ۸، ۹، ۱۴، ۱۵، ۲۰، ۲۱، ۲۶، ۲۷، ۳۲ و ۳۳؛ ارزشیابی تناسب اندام (FE) شامل سوال­های شماره ۱۶، ۲۲ و ۳۴؛ جهت گیری تناسب اندام (FO) شامل سوال­های شماره ۳، ۴، ۶، ۱۰، ۱۱، ۱۲، ۱۷، ۱۸، ۲۳، ۲۴، ۲۹، ۳۰ و ۳۵؛ وزن ذهنی (فاعلی) (SW) شامل سوال­های شماره ۳۶ و ۳۷ و رضایت بدنی (اجزاء بدن) (BAS) شامل سوال­های شماره ۳۹، ۳۸، ۴۰، ۴۱، ۴۲، ۴۳، ۴۴، ۴۵ و ۴۶٫

۳-۷-۲-۲ روایی و پایایی پرسشنامه روابط چند بعدی بدن – خود

در مطالعه­ ای که راحتی (۱۳۸۳) انجام داده است، بین تصویر بدنی و عزت نفس در نمونه ­های دانشجویی همبستگی ۵۵/۰ به دست آمده است (۰۰۱/۰ > p) و آلفای کرونباخ کل و خرده مقیاس­های AE، AO، FE، FO، SW، BAS به ترتیب ۸۴/۰، ۷۱/۰، ۷۸/۰، ۶۶/۰، ۷۶/۰، ۸۰/۰، ۷۴/۰ به دست آمد. پاشا، نادری و اکبری (۱۳۸۸) در پژوهش خود، پایایی آزمون خودپنداره را با بهره گرفتن از روش دو نیمه کردن (تنصیف) و آلفای کرونباخ، برای فرم الف برابر با ۷۹/۰ و برای فرم ب برابر با ۵۵/۰ به دست آوردند، که به طور کلی نشان دهنده ضرایب قابل قبول پرسشنامه است.

۳-۸ روش گردآوری اطلاعات

روش‌های گردآوری اطلاعات پژوهش به دو دسته کتابخانه‌ای و می‌دانی تقسیم می‌شود. در خصوص گردآوری اطلاعات مربوط به ادبیات موضوع و پیشینه پژوهش از روش‌های کتابخانه‌ای و جهت جمع‌ آوری اطلاعات برای تأیید یا رد فرضیه‌های پژوهش از روش می‌دانی استفاده می‌شود.

۳-۹ روش تجزیه و تحلیل داده ­ها

از آمار توصیفی برای توصیف ویژگی­های آزمودنی­ها و ارائه میانگین و انحراف معیار متغیرهای پژوهش استفاده خواهد شد. از آزمون­های رگرسیون چندگانه و گروه ­های t همبسته و تحلیل واریانس به منظور پاسخ به فرضیات پژوهش به وسیله برنامه آماری SPSS-12 استفاده می­ شود.

۳-۱۰ محدودیت­های پژوهش

الف) محدودیت­های در اختیار پژوهشگر

۱٫ از محدودیت­های این پژوهش ‌می‌توان به اجرای آن در جامعه زنان متقاضی جراحی پلاستیک اشاره کرد و ‌بنابرین‏ تعمیم آن به جامعه غیر زنان متقاضی باید با احتیاط همراه باشد.

۲٫ زیاد بودن سؤالات پرسشنامه‌ها به طولانی شدن زمان اجرای آن انجامید که می­توانست بر میزان دقت پاسخ­های افراد نمونه تأثیر بگذارد.

ب) محدودیت­های خارج از کنترل پژوهشگر

تاریخچه هوش هیجانی

اولین کسی که مهارت‌های هوش هیجانی را نامگذاری کرد ثروندایک^[۶۲]، استاد دانشگاه کلمبیا بود، اصطلاحی که او به کار برد، (هوش اجتماعی ) بود که نشانگر توانایی افرادی است که در خوب کنار امدن با مردم مهارت‌های کافی دارند (برادبریو گرویز ،ترجمه گنجی، ۱۳۸۴ ). در دهه ۱۹۸۰ بودکه هوش هیجانی نام فعلی خود را به دست اورد. بلافاصله بعد از ان پژوهش ها و مطالعات بسیار قدرتمندی انجام شد از جمله سری پژوهش‌ها در دانشگاه ییل^[۶۳] که هوش هیجانی را به موفقیت‌های شخصی ،شادی و موفقیت‌های حرفه ای ربط می‌داد. هاوارد گاردنر به نقل گل پرور و همکاران، ۱۳۸۴ ) در احیای تئوری هوش هیجانی در روانشناسی نقش عمده و برجسته ای ایفا ‌کرده‌است.مدل تاثیر گذار وی تحت عنوان هوش های متکثر یا هوش های چند گانه شامل انواع متفاوتی ازهوش از جمله هوش شخصی ،هوش میان فردی و هوش درون فردی است.هوش درون فردی، توانایی هوشی فرد برای مواجه با خویشتن و توانایی هوشی فرد برای مواجه با دیگران و توانایی احساس کردن و تمیز قائل شدن در بین دیگر افراد به ویژه بین اخلاق، منش ،انگیزه و هدف و نیت آن ها است .سالووی و مایر^[۶۴] اولین کسانی بودند که سازه هوش هیجانی را معرفی و مطرح کردند . آن ها هوش هیجانی را به عنوان زیر مجموعه ای از هوش اجتماعی تالیف کردند که شامل توانایی تشخیص و نظارت بر احساسات و هیجانهای خود و دیگران ، توانایی تمیز بین احساسات و هیجانهای خود و دیگران و استفاده از این اطلاعات برای هدایت تفکر و اقدامات خود فرد می‌باشد.سپس گلمن، با پذیرش تعریف سالووی و مایر پیشنهاد کرد که هوش هیجانی شامل توانایی‌هایی است که می توان آن ها را به عنوان خود اگاهی، مدیریت و مهار هیجانهای بر انگیختن خویش، همدلی و دستکاری و اراده روابط طبقه بندی نمود.اما اولین کسی که گام های نخستین را در جهت ارزیابی هوش هیجانی به ‌عنوان معیارهای از سلامت برداشته است رون بار-اون^[۶۵] (۱۹۸۸) وی در رساله دکتری خود اصطلاح ضریب هیجانی را در مقابل بهره هوشی به کار برده است (فاطمی ،۱۳۸۶) از اغاز دهه ۱۹۹۰ بحث در زمینه اثرات روانشناختی هیجان و کارکردهای انطباق ان و نیز رابطه هیجان وشناخت با معرفی مفهوم هوش هیجانی ابعاد تازه ای به خود گرفت (تیرگری، ۱۳۸۳).

مفاهیم ‌و تعاریف هوش هیجانی

از هوش هیجانی تعاریف گوناگونی در طی مراحل ظهور و بروز ان به عمل امده است تعریف اولیه هوش هیجانی برای اولین بار با همکاری پیتر سالووی مطرح شد.این تعریف تابع یک روی اوری دو بخشی بود، بخش اول این روی اورد پردازش کلی اطلاعات عمومی بود و بخش دوم ، اختصاصی کردن مهارتهایی بود که در چنین پردازشی به کار گرفته می‌شوند.اولین تعریفی که از هوش هیجانی ارائه نمودیم چنین بود: نوعی پردازش اطلاعات عاطفی که شامل ارزیابی صحیح عواطف و تنظیم سازگارانه عواطف است که به بهبود جریان زندگی منجر می شود ( آقایار وشریفی،۱۳۸۶ ). طی دوره رواج و پذیرش عمومی هوش هیجانی با اصلاحیه که از طرف دانیل گلمن صورت گرفت تعریف دیگری از هوش هیجانی به عمل امده است بدین ترتیب که هوش هیجانی مجموعه ای از توانایی‌های غیرشناختی هستند توانش ها و مهارتهایی که بر رویارویی موفقیت امیز با خواسته ها مقتضیات و فشارهای محیطی تاثیر می‌گذارند. اگرچه تعاریف فوق قابل توجه هستند اما به نظر می‌رسد می توان هوش هیجانی را در یک عبارت کلی تر، شامل مجموعه ای از توانایی‌های شناخت، درک، توصیف هیجانهای خود و دیگران و پردازش صحیح آن ها به منظو ارائه واکنش مناسب دانست .بار-اون (به نقل پینز، ۲۰۰۶)هوش هیجانی را به عنوان یک سری تواییهای غیر شناختی قابلیت‌ها و مهارتهایی می‌داند که توانایی‌های یک فرد را در موفقیت برای مقابله با فشار و اقتضای محیطی افزایش می‌دهد او استدلال می‌کند که هوش هیجانی یک پیش‌بینی موفقیت در زندگی است که مستقیماً بر سلامت روانی فرد در زندگی تاثیر دارد . در سال ۱۹۹۸ دانیل گلمن پرفروش ترین کتابش با عنوان کارکرد هوش هیجانی را منتشر کرد که هوش هیجانی را اینگونه تعریف می‌کند : هوش هیجانی توانایی درک و فهم هیجان ها و عواطف است به منظور تعمیم ان به عنوان حامی اندیشه ، شناخت هیجان‌ها و دانش هیجانی تا بتوانیم آن ها را نظم داده تا موجبات رشد عقلی ، عاطفی و هیجانی را فراهم گردد.از نظر او هوش هیجانی شامل چهار مؤلفه‌ است : ۱٫ درک یا حس حالات هیجانی و عاطفی (اگاهی از عواطف خود ) ۲٫به کارگیری هیجان ها و عواطف به عنوان حامی فکر (مدیریت و عواطف ) ۳٫شناخت حالت هیجانی و عاطفی (شناسایی عواطف خود و دیگران ) ۴٫ مدیریت و اداره هیجان‌ها و عواطف (تنظیم روابط خود با دیگران ).به نظر سالووی و مایر (به نقل دیویس^[۶۶] ، ترجمه گنجی، ۱۳۸۴) در هوش هیجانی چهار جنبه اساسی وجود دارد .شناخت هیجان‌ها ، درک هیجان‌ها، تنظیم هیجان‌ها و استفاده از هیجان‌ها.گلمن بیان می‌دارد که هوش هیجانی به ‌عنوان زیر مجموعه ای از هوش اجتماعی تعریف شده است . هوش هیجانی مهارتی اجتماعی است، یعنی با مردم کنار امدن ، مهار هیجان‌ها در روابط با انسان‌ها و توانایی ترغیب یا راهنمایی دیگران ، هوش هیجانی شامل ویژگیهایی مثل توانایی تهیج و بر انگیختن خود ، استقامت و پایداری در مقابل شکست، از دست دادن روحیه ، پس راندن افسردگی و یاس در هنگام تفکر، همدلی و صمیمیت و امید داشتن است.هر شخصی با برخورداری از میزانی از هوش هیجانی در مواجه با وقایع مثبت و یا منفی زندگی به موضع گیری پرداخته و به سازش با آن ها می پردازد.انسان با برخورداری از هوش هیجانی به زندگی نظم و ثبات می بخشد به طوری که اصولاً با هوش هیجانی بالا ، شخصی وقایع منفی کمتری را در زندگی تجربه می‌کند . سالووی و مایر در رساله قوی و بی نظیر خود در سال ۱۹۹۰ هوش هیجانی را نوعی از هوش توصیف کردند که توجه به احساسات و هیجانهای خود و دیگران فرق گذاشتن بین آن ها و استفاده از این اطلاعات برای راهنمایی افکار واعمال فرد را شامل می شود (آقایار وشریفی ، ۱۳۸۶ ). هوش هیجانی از نظر مایر و سالوی(۱۹۹۷) عبارت است از توانایی ادراک عواطف، جهت دستیابی به عواطف سازنده که به کمک آن ها بتوان به ارزیابی افکار، فهم عواطف و دانش عاطفی خود پرداخت و با بهره گرفتن از آن بتوان موجبات پرورش احساسات و رشد هوشی خود را فراهم ساخت. افراد دارای هوش هیجانی بالا از خودکنترلی و خود انگیزی بالایی برخوردارند زندگیشان معنادار است و اصولی و مسئولیت پذیرند، عواطف خود را بدرستی ابراز می‌کنند، قانع اند و زندگی هیجانی پربار و متعادلی دارند. در واقع هوش هیجانی نوعی همدلی و واقف بودن به احساس اطرافیان است.

۴- از نظر فقه هم دلیلی بر اینکه تقسیم مال مشترک و مهایات از عقود متعارفه مستقل از عقد صلح بوده، دیده نمی­ شود- آیه ۱۵۵ سوره الشعرا دلالت بر اینکه مهایات عقد مستقل است ندارد این آیه مربوط به امت صالح پیغمبر است او از خدا خواست تا به تقاضای امت وی شتری از سنگ بدر آورد و چنین کردو سپس به قوم خود گفت: این شتری است که خواستید او را از آب سهمی است و شما را نیز روز معینی از آب سهمی است . او را آزار نرسانید^[۶۹].

۵- افراز مال مشاع بتراضی از نوع صلح غیرمعاوضه است. یعنی صلحی که در آن مفهوم معاوضه وجود ندارد.

۶- حق الثبت معاملات شامل افراز بتراضی نمی­ شود، زیرا معامله اصطلاحاً معانی مختلف دارد و قانون‌گذار ما هم آن را تعریف نکرده است. ناگریز قدر متیقن آن را باید اساس کار قرار داد و آن قراردادی است که موضوع آن مال است و تملیک و تملک در آن وجود دارد در افراز بتراضی هر چند که موضوع آن مال است ولی در آن تملیک و تملک وجود ندارد، زیرا بشرح مذکور بالا انتقال و مبادله در آن دیده نمی­ شود.

۷- در تقسیم اجباری ،مال مشترک هرگاه قیمی باشد تعدیل سهام به حسب قیمت ضرورت دارد (ماده ۵۹۸ قانون مدنی) و حال اینکه در تقسیم اموال قیمی ،بتراضی حاجت به تعدیل نیست. و در واقع طرفین می ­توانند اموال قیمی مشاع را از دو طریق بتراضی تقسیم کنند:

الف- نخست تعدیل سهام کرده وسپس به تراضی هر یک سهم مفروزی را اختیار کند.

ب-بدون تعدیل سهام اموال را بین خود تقسیم کنند. فقط در اینصورت صلح مبتنی بر تسامح خواهد بود^[۷۰].

بند دوم: بررسی آرا حقوق ‌دانان ‌در مورد افراز منافع

افراز منافع بدین معنا است که عین مال در مالکیت مشاعی چند نفراست و هیچیک حاضر به تقسیم و جدا کردن سهم خود نمی­باشند، در حالی که یکی از شرکای قصد دارد از منافع مال مشاعی خود به مقدار سهم خود استفاده مفروز نماید و یا آن را به دیگری منتقل یا اجاره دهد.در زندگی معمولی مردم نیز از قدیم الایام چنین تفاهمی موجود بوده و منافع اعیانی مشاعی را به صورت مفروزی استفاده می نموده اند. مثلاً زمانی که عده­ای مالکیت مشاعی نسبت به میاه قنات داشتند. حق استفاده قسمتی از سهام میاه را در طول سال یا ماه و هفته به صورت مفروزی استفاده و یا به دیگری اجاره می­دادند. ‌حمام‌های عمومی که با سرمایه عده­ای از مردم به صورت مشاعی ساخته شده بود، منافع آن با برنامه­ ریزی و تقسیم ­بندی در زمان یا دوره خاصی در مالکیت روزها برای زنان و شبها برای مردان قرار می­دادند و امروزه نیز عده­ای سرمایه ­گذاری درهتلها یا مکان‌های تفریحی در شهرهای سیاحتی یا زیارتی نموده سپس منافع آن را در طول یک یا چند روز یا چند هفته و ماه به مردم واگذار می­نمایند و در طول سال از منافع مفروز واحد یا ویلای خود استفاده ‌می‌کنند.

سوال: خانه­ای است مشترک بین چند نفر اگر یکی از شرکای از بعضی دیگر شرکای تقاضا و طلب کند که اجازه تصرف در آن خانه را بدهد آیا بر آن بعض واجب است اجابت و اجازه تصرف در آن خانه یا این که برای او امتناع هم جایز است؟

جواب: منع شریک بنحو کلی از تصرف در مال مشاع و مشترک جایز نیست، باید اجازه در تصرف به مقدار سهم او بدهد ویا حاضر به قسمت شود و سهم هر یک مفروز گردد و یا حاضر به قسمت مهایاتی شود یعنی تقسیم به حسب از سند که مثلاً مدتی یکی تصرف کند و مدت دیگر، دیگری یا حاضر به خرید و فروش شود و چنانچه از همه شقوق استنکاف نماید حاکم شرع او را به اختیار یکی از امور مذکور مجبور کند^[۷۱].

در این اجوبه صراحت افراز منافع را پذیرفته­اند و بدواً هر گونه تصرف مفروزی در ملک مشاع را نیاز به اذن شرکای دانسته ­اند. اما چنانچه شریک یا شرکای منع در تصرف مفروزی شریکی را نمایند را جایز ندانسته­اند، چون هر شریک به مقدار سهم خود مالک ‌می‌باشد و هر مالکی هر گونه تصرف و انتفاع از مالکیت خود را دارد. (ماده ۳۰ قانون مدنی) از طرفی تصرف فیزیکی در مال مشاع را قانون‌گذار نیاز به اذن سایر شرکای دانسته ­اند حالی اگر شریکی بخواهد از این حکم قانونی سوء استفاده نماید و حتی بدون دلیل اذن در تصرف ندهداز باب قاعده ضرر، عدم اذن موجب اضرار به شریک مالک مشاعی می­گردد، لذا منع شریک در تصرف در مال مشاع را جایز ندانسته­اندچون موجب ضرر به شریک یا شرکای می‌گردد.لذا به هر صورت یا باید اجازه تصرف مادی به شریک را به مقدار سهم خود بدهد یا اینکه ملک را به مقدار سهم هر یک از شرکای تفکیک و تقسیم سهم هر یک مفروز گردد و اگر امکان افراز اعیان نباشد باید افراز منافع یا مهایات را بپذیرد. یعنی برحسب ازمنه «افراز منافع زمانی» بپذیرد که یکی از شرکای مدتی در قسمتی از سبک تصرف نماید و در مدت زمان دیگر شریک دیگر تصرف مفروزی نماید و چنانچه به هیچیک از شقوق رضایت ندهد و حاکم شرع او را مجبور به پذیرش نماید.

سوال: کارخانه­ای است که دارای صد سهم ‌می‌باشد واینجانب هم ۱۸سهم آن را مالک هستم و به اشخاصی که برای کار به آن کارخانه مراجعه ‌می‌کنند اخطار نموده­ام که اینجانب رضایت ندارم که در این کارخانه کار کنید یک نفر از مراجعین به کارخانه که خودش هم در آن کارخانه دارای سهمی است و نیز چند نفر صغیر هم ‌می‌باشد که از این کارخانه سهم دارند، اظهار نموده چون پای صغیر ‌در کار است برای حفظ منافع صغیر، کارکردن برای من که قیم صغیر ‌می‌باشد عیبی ندارد و نیز یک نفر از مراجعین دیگر اظهار نموده که چون شما رضایت ندارید نسبت به سهم ‌آن‌هایی‌که رضایت دارند کار می­کنم. حکم مسئله را مرقوم فرمائید.

جواب: از موضوع شخصی اطلاع ندارم اما به طور کلی تصرف در مال مشترک بدون اذن جمیع شرکای جایز نیست. ولی اگر استنکاف کند شرکای او می ­توانند با مراجعه به حاکم شرع به مقدار سهم او زمانی در هر ماه و یا هفته مثلاً برای او معین کنند و در باقی ازمنه خودشان از کارخانه استفاده کنند.

در جواب این مسئله نیز به صراحت حکم برقبول افراز منافع زمانی را صادر نموده ­اند.

مبحث دوم: افراز منافع و انطباق آن با نهادهای حقوقی مشابه

گفتار نخست: انطباق افراز با مالکیت زمانی

امروزه تصور و نظر بعضی از حقوق ‌دانان، این است که تایم شر نوعی عقد است در حالی که به نظر چنین فرضیه­ای اشتباه است.زیرا همان‌ طور که بحث خواهد شد، خواهیم دید که تایم شر نه یک عقد بلکه یک نهاد حقوقی است که در آن عقود مختلف وجود دارد.گسترش استعمال «تایم شر» در برخی از کشورهای اروپایی و نقشی که این نهاد در جذب سرمایه­ها و جلوگیری از اتلاف منابع دارد، برخی از شرکت‌های ایرانی را بر آن داشته تا این روش را الگوی فعالیت‌های خود قرار دهند.در تایم شر عین و منافع مال به صورت زمان­بندی شده در مالکیت دو یا چند نفر قرار می­­گیرد. ملاک بطلان در معاملات عرف و عقلاء است مگر آنکه شارع به طور خاص آن را باطل یا حرام اعلام کرده باشد مثل ربا که فرموده «احل اله البیع و حرام الربا» و معمولاً معاملات از نظر شرعی رضایی هستند نه تأسیسی و تعبدی، و صحت در معاملات اختصاص به معاملات متداول و جاری ندارد بلکه اگر معامله جدیدی حسب شرایط زمان به وجود بیاید که حق هیچ یک از عناوین فعلی معاملات بر آن صدق نکند و عقلاً آن را حق می­دانند و شارع به طور خاص یا عدم آن را رد نکرده باشد صحیح و معتبر و ممضی خواهد بود.

بند نخست :مفهوم مالکیت زمانی

پیش‌بینی شده در ماده ۱۰۰۵ قانون مدنی از این حیث قابل جمع است که در اینجا قانون‌گذار به اقامتگاه زن تنها از حیث تعیین دادگاه صالح نظر داشته است.

‌بنابرین‏ با توجه به ارتباط تابعیت و اقامتگاه، اقامتگاه زن ایرانی که در اثر ازدواج تابعیت شوهر تحمیل

می شود همان اقامتگاه شوهر و تابع قانون دولت متبوع شوهر است.

گفتار پنجم : روابط مالی زن و مرد دارای تابعیت متفاوت

زندگی مشترک زن و مردی که با یکدیگر ازدواج می نمایند دو گونه رابطه، یعنی رابطه شخصی و رابطه مالی، میان آنان پدید می آورد. این دو گونه رابطه با وجود تأثیر مشترک آن ها در استحکام خانواده و تأثیر متقابل آن ها در یکدیگر از همدیگر متفاوتند؛ ‌به این معنی که رابطه های شخصی بیشتر دارای جنبه ی اخلاقی بوده به چگونگی همزیستی دو انسان، هر یک دارای ویژگی‌های خود، در زیر یک سقف با یکدیگر دارد و قانون‌گذار کمتر می‌تواند به دقایق آن ها وارد شود و با وضع قاعده های الزام آور، با ضمانت اجرای کافی که زیانبخش برای دوام خانواده نباشد به تنظیم آن ها بپردازد. و حال آنکه رابطه های مالی قابل پیش‌بینی و تنظیم چه از سوی خود آنان و یا از سوی قانون‌گذار هستند. حل و فصل مسایل ناشی از این دو گونه رابطه در حقوق داخلی به اندازه کافی دشوار است چه رسد به آنکه قضیه تابع حقوق بین الملل خصوصی باشد ‌به این معنی که در آن عنصری بیگانه یافت گردد مانند آنکه طرفین رابطه یا یکی از آن دو اتباع بیگانه باشد. در اینجا لازم است با توجه به تفاوت های میان این دو نوع رابطه، هر یک از این دو به طور جداگانه مورد مطالعه واقع شود.

رابطه های شخصی میان زوجین: قانون‌گذار ایران ذیل عنوان «حقوق و تکالیف زوجین نسبت به یکدیگر علاوه بر تأکید بر تکلیف زن و شوهر به حسن معاشرت با یکدیگر (ماده ۱۱۰۳ قانون مدنی) و معاضدت آنان با یکدیگر در تشیید مبانی خانواده و تربیت اولاد (ماده ۱۱۰۴ قانون مدنی) به چند موضوع معین مانند ریاست مرد در خانواده، اختیار او در تعیین مسکن مشترک، مشروط بودن حق زن نسبت به نفقه به تمکین وی از شوهر و … پرداخته آن ها را مورد حکم قرار داده چون همه ی این رابطه ها دارای جنبه ی شخصی هستند قاعده ی تعارض راجع به آن ها همان قاعده ای است که تعیین کننده ی قانون صالح درباره ی احوال شخصی است. چنان که در ماده ۹۶۳ قانون مدنی هم قاعده بر همین منوال است.

رابطه های مالی زوجین : منظور از رابطه مالی میان همسران، همان گونه که از نام آن پیدا‌ است، آن دسته از رابطه ها است که موضوع آن ها را مال تشکیل می‌دهد؛ خواه متعلق به زن باشد، مانند جهیزیه یا متعلق به مرد، مانند اثاث البیت مندرج در ماده ۱۱۰۷ قانون مدنی . یا اموالی که بر اثر سعی و کوشش هر دو طرف حاصل شده و هر دو در آن ها به طور مشاع سهیم اند، مانند خانه یا برخی از اثاث خانه که پرداخت بهای آن ها از سوی هر دو صورت گرفته باشد. در حقوق ایران از سه نوع مال که موضوع رابطه ی مال زوجین را تشکیل می‌دهد نام برده شده است. این سه نوع عبارتند از مهر، نفقه، جهیزیه ‌به این عناوین اموال مشترک زوجین نیز باید افزوده شود. رابطه های مالی میان همسران در مواردی که قضیه تابع حقوق بین الملل خصوصی است تابع همان قاعده ای است که ‌در مورد رابطه های شخصی به آن اشاره گردید. در خصوص قانون صالح درباره روابط شخصی و مالی همسران دارای تابعیت متفاوت در ماده ۹۶۳ قانون مدنی تعیین تکلیف گردیده است این ماده مقرر می‌دارد: « اگر زوجین تبعه ی یک کشور نباشند روابط شخصی و مالی آن ها تابع قوانین دولت متبوع شوهر خواهد بود»

قاعده ای که ‌به این ترتیب در این ماده انعکاس یافته با دیگر قاعده های منعکس در قانون مدنی ‌در مورد روابط زن و شوهر در خانواده های ایرانی و تحمیل تابعیت و اقامتگاه شوهر به زن هم سو و هماهنگ است؛ ‌به این ترتیب می توان گفت قانون‌گذار ایران در تنظیم روابط زن و مرد در خانواده به اصول مقتبس از فقه همواره وفادار مانده است.^[۱۴۳]

از نتایج قاعده ای که به ترتیب یاد شده در این باره منعکس گردیده است آن است که اگر زن دارای تابعیت ایران و شوهر دارای تابعیت بیگانه باشد ‌بر اساس همین قاعده قاضی ایران ناگزیر است قانون کشور متبوع شوهر را ‌در مورد روابط شخصی و مالی آنان به قانون ایران ترجیح دهد و همان قانون را درباره چنین
رابطه هایی حاکم بداند، مگر آنکه مقررات کشور متبوع شوهر در این باره به گونه ای ناهنجار باشد که با نظم عمومی ایران برخورد داشته باشد که در این صورت دادگاه با توسل به استثناء نظم عمومی می‌تواند به جای اجرای قانون کشور متبوع شوهر، درباره قضیه به اجرای قانون ایران مبادرت جوید.

گفتار ششم : طلاق بین زن و مرد دارای تابعیت متفاوت

برای بررسی (تعارض قوانین) ‌در مورد طلاق لازم است دو مورد را جداگانه در نظر گرفته و احکام آن ها را بیان نمایم:

الف- طلاق بین زن و شوهری که تبعه یک دولت هستند.

ب- طلاق بین زن و شوهری که تابعیت آن ها متفاوت است.

طلاق بین زن و شوهری که تبعۀ یک دولت هستند: ‌در مورد طلاق حقوق بین الملل خصوصی ایران صلاحیت قانون دولت متبوع هر کس را دربارۀ او اعلام نموده و مواد ۶و۷ قانون مدنی ایرانیان مقیم خارجه را از حیث طلاق مطیع قانون ایران و بیگانگان مقیم ایران را مطیع قانون دولت متبوع خود شناخته است. ‌بنابرین‏ برای آنکه تبعه بیگانه بتواند در ایران زن خود را طلاق دهد و حق طلاق در قانون دولت متبوع او پیش‌بینی نشده باشد در این صورت به درخواست طلاق او ترتیب اثر قانونی داده نخواهد شد.

نکته ای که باید در نظر داشت این است که هر کس باید مطیع قانون دولت متبوع خود باشد فقط در قسمتی که قانون مذبور راجع به ماهیت طلاق است^[۱۴۴] و نه در قسمتی از قوانین مربوطه به طلاق که راجع به ماهیت نمی باشد مثل آیین دادرسی که باید برای گرفتن طلاق رعایت گردد. ‌بنابرین‏ زن فرانسوی در محکمه ایران علیه شوهر خود که تبعه فرانسه است اقامه دعوی طلاق نماید محکمه باید از حیث اینکه آیا مورد از موارد امکان طلاق است یا نه به قانون فرانسه مراجعه کند ولی اصول و ترتیب رسیدگی به دعوا تابع قانون فرانسه نخواهد بود.^[۱۴۵]