۵) آزمون همخطی
همخطی وضعیتی است که نشان میدهد یک متغیر مستقل تابعی خطی از سایر متغیرهای مستقل است. اگر همخطی در یک معادلهی رگرسیون بالا باشد، بدینمعنی است که بین متغیرهای مستقل همبستگی بالایی وجود دارد و ممکن است با وجود بالابودن R، مدل دارای اعتبار بالایی نباشد. به عبارت دیگر با وجود آنکه مدل خوب به نظر میرسد ولی دارای متغیرهای مستقل معنیداری نمیباشد (مؤمنی، ۱۳۸۷).
در شکل (۱-۳)، x₁ و x₂ متغیرهای مستقل و y متغیر وابسته است. ناحیهی ۱ در حالت (الف) مقدار واریانسی از متغیر y را نشان میدهد که توسط متغیر x₁ توضیح داده شده است. همچنین ناحیهی ۲ میزانی از واریانس y را که توسط x₂ تبیین شده نشان میدهد. در این حالت x₁ و x₂ رابطه خطی با هم ندارند.
شکل (۱-۳): مثال جهت آزمون همخطی

Y
X2
X₂
۵
۳
۴
X₁
الف) عدم همخطی بین x₁ و x₂ ب) وجود همخطی بین x₁ و x₂

در حالت (ب) ناحیهی ۳ و ۵ به ترتیب میزانی از واریانس y را نشان میدهد که توسط دو متغیر x₁ و x₂ توضیح داده میشود. بین x₁ و x₂ همبستگی وجود دارد به همین دلیل ناحیهی مشترک بین آنها (ناحیهی ۴) باعث میشود واریانس تبیینشده بیش از واریانسی باشد که واقعاً توسط این دو متغیر تبیین میشود. به عبارت دیگر ناحیهی ۴ دو بار در محاسبات منظور میشود و واریانس تبیینشده را بیش از واقع نشان میدهد. بنابراین در حالت الف بین x₁ و x₂ همخطی وجود ندارد و اثرات این دو متغییر به خوبی تفکیک شده است ولی در حالت (ب) بین x₁و x₂ همخطی وجود دارد و اثرات این دو متغیر به خوبی تفکیک نشده است.

فصل چهارم
تجزیه و تحلیل داده ها

۱-۴) مقدمه

این فصل به ارائه تجزیه و تحلیل یافته های تحقیق اختصاص دارد و با توجه به هدف تحقیق و در راستای فرض آماری در سه قسمت تهیه شده است؛ در قسمت اول که یافته های توصیفی است، داده‌های مربوط به هر یک از متغیرهای تحقیق توصیف می‌گردند. در قسمت دوم یعنی فرض آماری، به آزمون فرضیات می‌پردازیم. بالاخره در قسمت سوم یعنی خلاصه‌ی یافته‌ها، نتایج حاصل از فرض آماری را خلاصه و جمع‌بندی می‌کنیم . در این تحقیق داده های اولیه برای محاسبه متغیرهای مذکور از طریق سایت بورس اوراق بهادار تهران و نرمافزار ره‌آورد نوین استخراج و پس از انتقال به به صفحه گسترده EXCEL محاسبه و مورد پردازش قرار گرفته است و سپس با توجه به نوع فرضیه، به تجزیه و تحلیل اطلاعات و آزمون فرضیه ها از تحلیل رگرسیون به وسیله نرم افزار EVIWES استفاده می‌شود.

۲-۴) یافته‌های توصیفی متغیرهای تحقیق

همانطور که توضیح داده شد، در روش های توصیفی تلاش بر آن است تا با ارائه جدول و استفاده از ابزارهای آمار توصیفی نظیر؛ شاخصهای مرکزی و پراکندگی، به توصیف داده های تحقیق پرداخته شود، تا این امر به شفافیت موضوع کمک کند.
آمار توصیفی متغیرهای تحقیق شامل؛ ساختار سرمایه (D)، خالص بدهیها (ND)، سهام منتشر شده (NEI)، سود انباشته (NRE) و اندازه شرکت (SIZE) هم در شرکتهای مرحله رشد، بلوغ و هم درشرکتهای مرحله افول در جدول (۱-۴) و جدول (۲-۴) و جدول (۳-۴) آورده شده است.
جدول (۱-۴): تحلیل توصیفی متغیرهای پژوهش شرکتهای مرحله رشد (۳۰ شرکت)

‌متغیر
تعداد
حداقل
حداکثر
میانگین
انحراف معیار
واریانس
چولگی
کشیدگی

D

۱۸۰

۲۸۴۸۳۶۹۳۳

۸۷۷۵۸۴۶۳۳۲۰۱

۶۰۳۳۸۳۴۲۵۱

۲٫۲۴۶۷۱

۱٫۱۲۰

.۳۱۲

-.۱۲۱

فرضیه های پژوهش
فرضیه اصلی پژوهش:

1. 1. بین رضایت شغلی و بهره وری شغلی کارکنان رابطه معناداری وجود دارد.

1. 1. بین سازگاری کارکنان و بهره وری شغلی کارکنان رابطه معناداری وجود دارد.

فرضیه های فرعی

1. 1. رضایت شغلی و سازگاری قادر به پیش بینی بهره وری شغلی کارکنان در سطح معناداری می باشد.

1. 1. بین بهره وری کارکنان زن و مرد تفاوت معناداری وجود دارد.

تعریف واژهها و اصطلاحها
تعاریف نظری
الف)بهره وری:
در مدل اچیو^[۱۰]، الگوی هرسی وگلدسمیت^[۱۱](۱۹۹۴)، بهره وری کارکنان معادل برآیندی از مؤلفه های توانایی^[۱۲]، وضوح^[۱۳]، کمک^[۱۴]، انگیزه^[۱۵]، ارزیابی^[۱۶] ، اعتبار^[۱۷]، محیط^[۱۸] می باشد. همچنین بهره‌وری حاصل کسری است که از تقسیم مقدار یا ارزش محصول بر مقدار یا ارزش یکی از عوامل تولید بدست می آید (رفیعی و زیبایی،۱۳۸۲).
ب)رضایت شغلی:
اسمیت، کندال و هالین (۱۹۶۹) معتقد هستند، رضایت شغلی به عنوان احساس مساعد و مثبت کارکنان به شغل خود، در سازمان، متأثر از نیازها، انگیزه ها و علایق از یک طرف و شرایط شغلی از طرف دیگر می باشد (به نقل از هومن،۱۳۸۱).
ج) سازگاری:
سازگاری یک مفهوم عام است و به همه راهبردهایی که فرد برای اداره کردن موقعیتهای استرسزای زندگی اعم از تهدیدهای واقعی و غیرواقعی به کار میبرد گفته میشود (سادوک و سادوک^[۱۹]، ۲۰۰۳).

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

تعاریف عملیاتی
الف) بهره وری:
دراین پژوهش براساس نمره فردکه ازپرسشنامه مدل اچیو(۱۹۹۴) الگوی هرسی و گلدسمیت کسب می نماید، مورد سنجش قرارگیرد.
ب) رضایت شغلی:
برای سنجش رضایت شغلی در این تحقیق از پرسشنامه شاخص توصیف شغل^[۲۰](JDI) استفاده شده که توسط اسمیت، کندال و هیولین^[۲۱] (۱۹۶۹) تهیه و میزان سازی شده است منظور نمره ای است که از این پرسشنامه بدست آمده است.
ج) سازگاری:
برای سنجش سازگاری از پرسشنامه سازگاری سهرابی و سامانی (۱۳۹۰) که در قالب پنج عامل ۱- شخصی، ۲- اجتماعی، ۳- تحصیلی، ۴- شغلی، ۵- خانوادگی تهیه شده استفاده گردیده است و منظور نمرهای است که از این پرسشنامه بدست آمده است.
فصل دوم
مبانی نظری و پیشینه پژوهش
در این فصل سعی بر آن است تا با مروری بر ادبیات مربوط به موضوع مورد پژوهش، آشنایی بیشتر با آن پیدا کرده و وضعیت دانش مربوط به آنرا دریابیم. این فصل شامل چهار بخش میباشد که بعضی از بخشها نیز قسمتهای جزئیتری را در بر دارد.
بخش اول با عنوان بهره وری شامل پنج قسمت تعریف بهره وری، دیدگاه های مختلف درباره بهره‌وری، الگوهای بهره وری ، عوامل مؤثر بر بهره وری و بهبود بهره وری نیروی انسانی میباشد. بخش دوم راجع به رضایت شغلی شامل سه قسمت انواع رضایت شغلی و پیامدهای رضایت شغلی و عدم رضایت شغلی و نظریه های رضایت شغلی میباشد. بخش سوم با عنوان سازگاری شامل دیدگاه های مختلف درباره سازگاری میباشد. بخش چهارم با عنوان پژوهشهای انجام شده شامل دو قسمت پژوهشهای مربوط به رابطه بین رضایت شغلی با بهره وری و پژوهشهای مربوط به رابطه بین سازگاری با بهره وری و در پایان نتیجهگیری از فصل آمده است.
بهره وری
یکی از اهداف هر سازمان، دستیابی به بهره وری است. برای رسیدن به این هدف، راهی جز توسل به نوعی دیدگاه سیستمی، بومی و کاربردی وجود ندارد. موفقیتهای چشمگیر دههی اخیر سازمانهایی با حداقل امکانات از یک سو و شکست سازمانهایی با بهترین توانایی های مادی از سوی دیگر بیانگر نقش قابل توجه عوامل غیر مادی و معنوی در موفقیت آنها بوده است (اسکولتز^[۲۲] و اسکاتز^[۲۳]، ۲۰۰۸).
بهبود بهره‌وری موضوعی بوده که از ابتدای تاریخ بشر و در کلیه نظامهای اقتصادی و سیاسی مطرح بوده است (قاسمی، ۱۳۷۹). اما تحقیق درباره چگونگی افزایش بهره‌‌وری بطور سیستماتیک و در چارچوب مباحث علمی تحلیلی از حدود ۲۳۰ سال پیش به این طرف به طور جدی مورد توجه اندیشمندان قرار گرفته است. واژه بهره‌وری برای نخستین بار به وسیله فرانسوا کنه ریاضیدان و اقتصاددان مکتب فیزیوکراسی (حکومت طبیعت) به کار برده شده است. در سال ۱۸۸۳ فرانسوی دیگری به نام «لیتره»، بهره‌وری را دانش و فن تولید تعریف کرد. در سال ۱۹۵۰ سازمان همکاری اقتصادی اروپا^[۲۴] به طور رسمی بهره وری را چنین تعریف کرد: بهره‌وری حاصل کسری است که از تقسیم مقدار یا ارزش محصول بر مقدار یا ارزش یکی از عوامل تولید بدست می آید (مقیمی،۱۳۸۵).
کوششهای بشر همواره بر آن بوده تا حداکثر نتیجه را با کمترین امکانات و عوامل موجود به دست آورد. این کوششها را میتوان دستیابی به بهره وری بالاتر نامید. بهره وری، مفهومی است که بهعنوان یک ویژگی بسیار مهم به سیستمهای باز نسبت داده میشود و اهمیت آن تا اندازهای است که میتوان آن را هدف نهایی هر سیستمی به حساب آورد (پاول و مایر^[۲۵]،۲۰۰۹).
یکی از مسئولیتهای مهم مدیران، تلاش برای بهبود عملکرد نیروی انسانی است. برای این کار، مدیران باید برای تقویت دانایی، دانش، انگیزش، روحیه، مسئولیت پذیری و تعهد به اهداف سازمانی نیروی انسانی شاغل در سازمان تحت مدیریت خود اقدام کنند. مدل هرسی و گلداسمیت^[۲۶]، به مدیران در تعیین علت وجود مشکلات در سازمان و به وجود آوردن راهبردهای تغییر به منظور حل مشکلات و بهبود عملکرد و بهره وری نیروی انسانی کمک میکند. دراین مدل هفت متغیر توانایی (دانش کاری و تجربه کاری مربوط به شغل و استعداد) (نجفپور،۱۳۸۰)، درک یا تصور نقش (درک و پذیرش نحوه کار، محل و چگونگی انجام آن)، حمایت سازمانی (حمایتی که پیرو برای تکمیل کردن اثربخشی کار به آن نیاز دارد)، انگیزش یا تمایل (انگیزه مربوط به تکلیف یا انگیزش برای کامل کردن تکلیف خاص مورد تحلیل به گونهای توفیقآمیز)، ارزیابی (بازخورد روزانه عملکرد و مرورهای گاه به گاه)، اعمال معتبر و حقوقی نیروی انسانی (مناسب و حقوقی بودن تصمیمهای مدیر در مورد منابع انسانی) و محیط یا تناسب سازمانی (عوامل خارجی که حتی با وجود داشتن تمامی توانایی، وضوح، حمایت و انگیزه لازم برای شغل، باز هم بر عملکرد تأثیر میگذارند) برای تحلیل عملکرد مؤثر نیروی انسانی و شناسایی اثربخشی وجود دارد. مدیران با تحلیل این متغیرها و کنترل عوامل مخل و تقویت عوامل مثبت، بهطور چشمگیری عملکرد و بهره وری سازمان خود را بهبود میبخشند (پاول هرسی،۱۳۷۸).
بهره وری نیز یکی از فعالیتهای ارادی انسان و از جمله شاخصهای رسیدن به کمال در نظام های ساخته انسان است. تلاش انسان همواره معطوف به کسب حداکثر بازده از حداقل منابع بوده است.بر این اساس، موضوع بهره وری، امری جدیدی نیست و قدمتی برابر طول تاریخ زندگانی بشر دارد. امروزه، بهره وری به عنوان یکی از مهمترین زمینه های توسعه مطرح است و تلاش برای دستیابی به حد مطلوبی از آن جز، اهداف عالی و استانداردهای زندگی مردم دنیا تلقی می گردد (تولنتینو،۲۰۰۰).
انسان از دیرباز در اندیشه درست و کارا و ثمربخش از تواناییها، امکانات و منابع در دسترس خود بوده است. در عصر کنونی این امر بیش از هر زمان دیگری مورد توجه قرار گرفته است. بهره وری فراتر از یک معیار، به عنوان یک فرهنگ و نگرش با کار و زندگی مطرح شده و بهبود آن منشاء اصلی توسعه اقتصادی است. عوامل بیشماری در ارتقاء و بهبود بهره وری و عملکرد نقش دارند. اما با نظر اکثر صاحبنظران منابع انسانی با ارزشترین و برجسته ترین عامل در دست یابی به هدفهای سازمان محسوب می شود. یکی از مظاهر موفقیت یک مدیر استفاده درست و بهینه از منابع مادی (تجهیزات و سرمایه،…)و منابع انسانی سازمان متبوع خود است.افزایش نرخ بهره وری و موفقیت سازمان در گروه به کار گیری درست از از منابع مادی وانسانی در جریان کار است (اسدی،۱۳۸۷).
باید توجه داشت که بهره وری بالاتر باعث ارتقاء سطح زندگی و رفاه اجتماعی می شود، درآمدها با استفاده بهینه از نهادها و تولید ستادها مناسب تر وبیشتر افزایش می یابد و این خود باعث میشود که تولید به نحوی مناسبتر رشد یابد و در دنیای پررقابت توفیقاتی حاصل شود این موقعیت خود باعث رونق کسب و کار و در نتیجه کیفیت برتر زندگی جامعه می گردد و فرایند یادشده جز با نگرش درست به بهره وری و ارتقای آن تحقیق نخواهد پذیرفت (طوسی،۱۳۸۴).
در جهان رقابتی امروز که بهره وری در همه زمینه ها افزایش یافته است تنها سازمانهای میتوانند در این دنیای پر تلاطم باقی بمانند که به بهترین وجه ازمنابع خود استفاده نموده و بیشترین بهره وری را داشته باشند (فرخی، ۱۳۸۶).از این رو شناخت رفتار نیروی انسانی در مدیریت اهمیت ویژهای دارد. البته این شناخت و نگهداری از منابع انسانی صرفا نگه داشتن افراد در سازمان نیست بلکه جوش دادن آنها با سازمان و ایجاد همبستگی متقابل فرد و سازمان است.به عقیده هرسی و بلانچارد، موفقیت سازمانها ومحیط کاری بستگی کامل به استفاده کارآمد از منابع نیروی انسانی بر پایه علوم رفتاری دارد و این چالشی است که به گونهای فزاینده سرپرستان، مدیران و دست اندرکاران امور کار و سازمان را به خود مشغول کرده است (ابدالهی،۱۳۸۴).
تعریف بهره‌وری
برای بهره وری تعاریف متعددی ارائه شده است، بهبود بهره‌وری موضوعی بوده که از ابتدای تاریخ بشر و در کلیه نظامهای اقتصادی و سیاسی مطرح بوده است (کریمی و پیراسته، ۱۳۸۳). اما تحقیق درباره چگونگی افزایش بهره‌‌وری بطور سیستماتیک و در چارچوب مباحث علمی تحلیلی از حدود ۲۳۰ سال پیش به این طرف به طور جدی مورد توجه اندیشمندان قرار گرفته است. واژه بهره‌وری برای نخستین بار به وسیله فرانسوا کنه ریاضیدان و اقتصاددان مکتب فیزیوکراسی(حکومت طبیعت) به کار برده شده است. در سال ۱۸۸۳ فرانسوی دیگری به نام «لیتره»، بهره‌وری را دانش و فن تولید تعریف کرد. در سال ۱۹۵۰ سازمان همکاری اقتصادی اروپا^[۲۷] به طور رسمی بهره وری را چنین تعریف کرد: بهره‌وری حاصل کسری است که از تقسیم مقدار یا ارزش محصول بر مقدار یا ارزش یکی از عوامل تولید بدست می آید(رفیعی و زیبایی،۱۳۸۲: ۷۸).
سازمان بین المللی کار^[۲۸] بهره‌وری را چنین تعریف کرده است: بهره‌وری عبارت است از نسبت ستاده به یکی از عوامل تولید(زمین،سرمایه، نیروی کار، مدیریت. امروزه تقریباً نویسندگان اجماع نظر دارند که اندازه بهره‌وری با تقسیم ارزش ستاده‌ها(محصول) به ارزش نهاده‌ها(داده‌ها) بدست می‌آید. همین که در مقدار معینی از نهاده‌ها، مقدار محصول (با حفظ کیفیت) افزایش یابد یا مقدار نهاده‌های بکار رفته برای یک مقدار ثابت محصول کاهش یابد، بهره‌وری افزایش می یابد. بنابراین مقدار شاخص بهره‌وری در مجموع میزان اثربخشی و کارایی در یک سازمان را نشان می دهد (طاهری،۱۳۸۳).
آژانس بهره وری اروپا^[۲۹] بهره وری را به دو صورت مطرح میکند: الف) بهره وری درجه استفاده مؤثر از هر یک از عوامل تولید است.ب) بهره وری در درجه اول، دیدگاهی فردی است که همواره سعی دارد آنچه را که در حال حاضر موجود است، بهبود بخشد. بهره وری مبتنی بر این عقیده است که انسان می تواند کارها و وظایفش را هر روز بهتر از دیروز به انجام برساند، علاوه بر آن، بهره وری مستلزم آن است که بطور پیوسته تلاشهایی در راه انطباق فعالیت های اقتصادی با شرایط دائماً در حال تغییر و همچنین تلاش هایی برای بکارگیری نظریه ها و روش جدید انجام گیرد، بهره وری ایمان راسخ به پیشرفت انسان هاست (خاکی،۱۳۸۷). سازمان همکاری اقتصادی اروپا^[۳۰]، بهره وری را نسبتی که صورت آن ستاده ها و مخرج آن را داده ها تشکیل می دهند، تعریف میکند (شیروانی،۱۳۸۸).
سازمان بهره وری سنگاپور، بهره وری را عبارت از توسعه عادت بهسازی در رفتار و نگرش افراد میداند، یعنی هرکس باید ببیند چگونه میتواند کاری را که بر عهده گرفته است، به بهترین وجه به انجام برساند (خاکی،۱۳۸۷). تعریف مرکز بهره وری ژاپن بهره وری یک اولویت و یک انتخاب ملی است، هر فعالیتی برای افزایش بهره وری یعنی بالا رفتن رفاه اجتماعی و اقدام ننمودن در این راستا به معنی دچار فقر شدن است. اقدامات یک کشور برای بالابردن بهره وری یعنی جهتدادن به رشد و توسعه و در نهایت افزایش رفاه اجتماعی کشورها در بلندمدت میباشد. در این رابطه بهره وری یعنی استفاده علمی از منابع ملی مانند نیروی انسانی و دیگر عوامل تولید، به منظور کاهش قیمت تمامشده، رشد بازار، کاهش بیکاری، افزایش واقعی دستمزد و بالا رفتن استانداردهای زندگی مصرفکنندگان، مدیران و کارکنان است (شیروانی،۱۳۸۸).
تعریف سومانث^[۳۱] از بهره وری سومانث چهار تعریف بهره وری را به شرح زیر بیان نمود: بهره وری جزئی، نسبت ارزش و مقدار محصول به یک طبقه از نهاده را گویند. مثلاً محصول به ازای هر نفر ساعت (معیار بهره وری نیروی کار) یا ارزش و مقدار محصول تولیدشده به ازاء هر تن مواد اولیه مصرفی (بهره وری مواد) یا بهره درآمد تولیدشده به ازاء هر ریال سرمایه (طاهری، ۱۳۸۶). بهره وری کلی عوامل تولید عبارت است از نسبت خالص محصول بر مجموع نهادههای نیروی کار و سرمایه. معمولاً به جای خالص محصول، ارزش افزوده و در مخرج کسر، مجموع ارزشهای نیروی کار و سرمایه را قرار میدهند. این معیار برای برخی از کالاهای مصرفی نظیر تلویزیون، ویدئو و کامپیوتر که ۶۵% هزینه تولید آنها را مواد مصرفی تشکیل میدهد، معیار مناسبی نمیباشد. بهره وری کلی، نسبت کل ارزش محصول تولیدشده به مجموع ارزش کلیه نهادههای مصروفی است. این شاخص، تاثیر مشترک و همزمان همه نهادهها و منابع (از قبیل نیروی انسانی، مواد و قطعات، ماشینآلات، سرمایه، انرژی و نظایر آن) در ارتباط با ارزش محصول بدست آمده را اندازه گیری میکند. بهره وری جامع کل، عبارت است از حاصلضرب شاخص بهره وری کل در شاخص عوامل غیر قابل لمس. این شاخص، پیچیدهترین معیار بهره وری است که مفهوم بهره وری را نسبت به آنچه در آینده رایج و متداول است وسعت میبخشد و عوامل کیفی متناسب با نیازهای مصرفکننده یا مرتبط با دیدگاه شرکت از کیفیت محصول، کیفیت فرایند تا زمانبندی تولید و سهم شرکت در بازار و نگرش جامعه نسبت به شرکت را نیز دربرمیگیرد (طاهری، ۱۳۸۶).
تعریف سازمان ملی بهره وری ایران از بهره وری: به اعتقاد این سازمان، بهره وری را میتوان معیار ارزیابی فعالیتها در بخشهای مختلف اقتصادی-اجتماعی قلمداد کرد که با نسبت مطلوبیت حاصله )ستادهها) بر منابع و آنچه که برای حصول به آن صرف شده است (داده ها) نشان داده میشود (شیروانی، ۱۳۸۸). برخی سوء برداشتها در مورد مفهوم بهره وری غالباً از مفهوم بهره وری همچون سایر مفاهیم و واژه های علمی، برداشتها و طرز تلقیهای نادرستی میشود که عمدتاً ناشی از عدم احاطه کامل به مفهوم مورد بحث است. در این مبحث برخی از طرز تلقیهای نادرستی که از مفهوم بهره وری وجود دارد شناسانده شده است: بهره وری مختص به صنعت است. بهره وری یعنی بهره وری نیروی کار. بهره وری همان اثربخشی است؛ بهره وری یعنی سودآوری بیشتر. بهره وری یعنی تولید بیشتر.بهره وری یعنی کاهش هزینه ها.بهره وری قابل اندازه گیری نیست آنچه در فهرست فوق آمده است، نمونههایی از برداشتهای غلط از مفهوم بهره وری است که بیش از سایر طرز تلقیها رایج میباشد و شنیده میشود (امامی میبدی،۱۳۸۰).
همانطور که در ابتدای بحث گفته شد بهره وری مختص سیستمهای تولیدی صنعتی نیست. امروزه این مفهوم در انواع سیستمهای تولیدکننده خدمات حتی در بخشهای دولتی نیز رایج گردیده و جهت ارتقاء و بهبود بهره وری خدمات عمومی (دولتی) نظریهها و مدلهای مختلفی ارائه شده است. یکی دیگر از اشتباهات رایج در مفهوم بهره وری، یکی دانستن این مفهوم با سودآوری است. سودآوری با بهره وری رابطه مستقیمی ندارد، به سخن دیگر با بالارفتن سود، ممکن است بهره وری بالا نرود. به سخن دیگر میتوان مثلاً با بهره گرفتن از مکانیزم قیمتها، سودآور بود لکن این سودآوری ممکن است به بهای افت بهره وری حاصل شده باشد (تولید کم ولیکن گران)، اثربخشی به میزان یا درجه تحقق اهداف یک سیستم گفته میشود. لکن تحقق یک یا چند هدف سازمانی یا ملی به منزله حسن بهرهبرداری از منابع یا به مثابه ارتقاء بهره وری نیست، زیرا میتوان به هدفی با هزینه گزاف و یا با صرف وقت و نیروی انسانی زیاد نائل شد که در این صورت به نحو کارآمدی تحقق نیافته است و جهت نیل به آن منابع زیادی مصرف گردیده است. عدهای عقیده دارند که تقلیل هزینه ها به ارتقا یا افزایش بهره وری کمک میکند، حال آنکه اگر این عمل به کاهش تولید انجامیده باشد، در بلندمدت افت بهره وری را به دنبال خواهد داشت. برداشت نادرست دیگری که از مفهوم بهره وری وجود دارد به قضاوت در مورد عملکرد یک سیستم، صرفاً بر اساس مقدار یا ارزش تولیدات آن است. افزایش تولید یک سیستم (کالا یا خدمت) بر افزایش بهره وری دلالت نمیکند، زیرا بهره وری بنا به تعریف، رابطه بین مقدار تولید را با منابع مصروفه نشان نمیدهد و صرف تاکید بر مقدار تولید و عدم توجه به ارتباط آن با منابع مصروفه، نتیجهگیری غلطی را بدست میدهد.زیرا هزینه ها ممکن است در دوره افزایش تولید، نامناسب با مقدار تولید افزیش یافته باشد یا افزایش ارزش تولیدات صرفاً به دلیل افزایش قیمتها و تورم باشد نه بهبود بهره وری سیستم (چاینگ و جوما^[۳۲]، ۲۰۰۷).
کوششهای سازمانهای بین المللی نظیر سازمان بین المللی کار و سازمانهای متخصص در زمینه بهره وری نظیر سازمان بهره وری آسیا در خصوص مفهوم بهره وری معطوف بر این بوده است که بهره وری صرفاً بهره وری نیروی کار نیست و باید به بهره وری سایر عوامل نیز توجه شود. بهبود بهره وری زمانی حاصل میشود که استفاده مؤثر و بهینه ای از کلیه منابع در دسترس به عمل آید، به عبارت دیگر بهره وری کلی ارتقا یابد. بهره وری مفهومی چندعاملی است و نگرشهای تک بعدی نظیر ارتقاء بهره وری نیروی کار (بهره وری جزئی) یا بهره وری یک بخش از اقتصاد به عنوان بهره وری ملی. بسیاری از نارساییهای سیستم را از لحاظ حیث نحوه بهرهبرداری از منابع آشکار نخواهد کرد و تصویری نادرست از عملکردآن به دست خواهد داد. بنابراین، بهره وری مفهومی پیچیده است، نه به این معنا که نمیتوان برای آن تعریفی ارائه داد و آن را مورد اندازه گیری قرار داد، بلکه از آن جهت که ارائه یک تعریف اجمالی و غیرکاربردی و بسیط، هیچ گونه کمکی به تجزیه و تحلیل و تصمیمگیری نخواهد کرد، به سخن دیگر بهره وری صرفاً یک مسئله فنی و مدیریتی نیست، بلکه در عین حال موضوعی است اجتماعی، اقتصادی و سیاسی (امامی میبدی،۱۳۸۰).

سپاسگذاری
سپاس و ستایش مر خدای را جل و جلاله که آثار قدرت او بر چهره روز روشن، تابان است و انوار حکمت او در دل شب تار، درفشان. آفریدگاری که خویشتن را به ما شناساند و درهای علم را بر ما گشود و عمری و فرصتی عطا فرمود تا بدان، بنده ضعیف خویش را در طریق علم و معرفت بیازماید.
تقدیم به
جناب آقایان دکتر محمد حسن حسنی و سید محمود مجیدی اساتید راهنما و مشاورم:
شماروشنایی بخش تاریکی جان هستی و ظلمت اندیشه را نور می بخشی. چگونه سپاس گویم مهربانی و لطف تو را که سرشار از عشق و یقین است. چگونه سپاس گویم تأثیر علم آموزی تو را که چراغ روشن هدایت را بر کلبه ی محقر وجودم فروزان ساخته است. آری در مقابل این همه عظمت و شکوه تو مرا نه توان سپاس است و نه کلام وصف.
تقدیم به پدر و مادرم :
خدای را بسی شاکرم که از روی کرم، پدر و مادری فداکار نسبیم ساخته تا در سایه درخت پربار وجودشان بیاسایم و از ریشه آنها شاخ و برگ گیرم و از سایه وجودشان در راه کسب علم و دانش تلاش نمایم. والدینی که بودنشان تاج افتخاری است بر سرم و نامشان دلیلی است بر بودنم، چرا که این دو وجود، پس از پروردگار، مایه هستی ام بوده اند دستم را گرفتند و راه رفتن را در این وادی زندگی پر از فراز و نشیب آموختند. آموزگارانی که برایم زندگی، بودن و انسان بودن را معنا کردند….

تقدیم به همسرم:
که سایه مهربانیش سایه سار زندگیم می باشد، او که اسوه صبر و تحمل بوده و مشکلات مسیر را برایم تسهیل نمود.
چکیده فارسی
مقدمه :
الف ) بیان موضوع
ب) سوالات تحقیق
پ ) فرضیه های تحقیق
ج ) اهداف و کربردها
ح) روش تحقیق
ی) معرفی پلان
بخش نخست : مفهوم ‘ عوامل و گستره خشونت علیه زنان
فصل نخست : مفهوم و عوامل خشونت علیه زنان
مبحث اول : مفهوم وانواع خشونت
گفتار اول : مفهوم خشونت
گفتار دوم : انواع خشونت
بند اول : خشونت جسمی ‘ جنسی و روانی
بند دوم : خشونت خانوادگی ‘ اجتماعی و اقتصادی
مبحث دوم : عوامل خشونت علیه زنان
گفتار اول : عوامل جسمی ‘ روانی
گفتار دوم : عوامل اجتماعی و اقتصادی
گفتار سوم : عومل فرهنگی ‘ خانوادگی و سنتی
گفتار چهارم : عوامل قانونی
فصل دوم : گستره خشونت علیه زنان
مبحث اول : خشونت خانوادگی
گفتار اول : خشونت خانوادگی اقارب نسبی
گفتار دوم : خشونت خانوادگی همسر
مبحث دوم : خشونت اجتماعی
گفتار اول : خشونت جسمی
گفتار دوم : خشونت جنسی
گفتارسوم : مزاحمت های خیابانی
گفتار چهارم : خشونت در محیط کار
بند اول : تبعیض جنسیتی در محیط کار
بند دوم : مزاحمتهای جنسی در محیط کار
بخش دوم : حمایت کیفری ماهوی از زنان قربانی خشونت
فصل اول : حمایت کیفری از زنان قربانی خشونت جسمانی
مبحث اول : جرم انگاری خشونت های جسمانی موجب قصاص
گفتار اول : قتل عمد
بند اول : ایرادت در تبعیض مجازات قتل عمد زنان
بند دوم : ادله شرعی تبعیض مجازات قتل عمد زنان
گفتار دوم : جرائم عمدی مادون نفس
بند اول : ایرادات تبعیض در قصاص عضو و جرح زنان
بند دوم : ادله تبعیض در قصاص عضو و جرح زنان

1. 1. مرحله خط پایه که هیچ ترسی از مار وجود نداشت.

1. 1. 1. مرحله فراگیری باور کارآمدی شخصی که آزمودنیها برای به دست آوردن احساس کارآمدی سازگارانه مقاومت می کردند.

      (( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

1. 1. مرحله حداکثر باور کارآمدی شخصی درک شده که آن ها احساس کامل کارآمدی شخصی سازگارانه را تکمیل می کردند.

در طول این مراحل، مقدار کمی از خون آزمودنی ها گرفته شد و برای یافتن سلول هایی که در تنظیم سیستم ایمنی نقش مهمی را داشتند، آزمایش شد. مثلاً میزان سلول های کمک کننده T که نقش مخربی در سلول های سرطانی و ویروس ها دارند، مورد اندازه گیری قرار گرفت. این بررسی نشان داد که افزایش باور کارآمدی شخصی با افزایش عملکرد ایمنی بدن و افزایش سلول های کمک کننده ، ارتباط دارد. به طور خلاصه، کار بر روی باور کارآمدی شخصی نشان می دهد که این باور، نقش مهم و روشنی در زندگی هیجانی و انگیزشی ما دارد و عامل مهمی در عملکرد سلامتی می باشد (به نقل از نجمی و فیضی،۱۳۹۰).
ابعاد عزت نفس
به منظور تأمل بیشتر در مقوله عزت نفس، بحث و بررسی ابعاد مختلف آن، مفید به نظر می رسد. از ابعاد عزت نفس می توان بعد اجتماعی، تحصیلی، خانوادگی، جسمانی (بدنی) و عزت نفس کلی را نام برد.
عزت نفس اجتماعی
زمینه اجتماعی، احساسات فرد به عنوان یک دوست برای دیگران را شامل می شود. به طور کلی می توان گفت عزت نفس اجتماعی عبارت است از احساسی که شخص در مورد خودش به عنوان یک دوست برای دیگران دارد و هم چنین این که دیگران او را چگونه دوست دارند. آیا دیگران او را دوست دارند، به عقایدش احترام می گذارند، او را در فعالیت هایشان شریک می سازند و آیا او نسبت به واکنشها و ارتباطاتش با همسالان و دوستان احساس رضایت می کند؟ فردی که نیازهای اجتماعی اش برآورده می شود، با این جنبه از خودش احساس راحتی خواهد کرد(براندن ، ۱۹۸۴،ترجمه قراچه داغی،۱۳۸۴).
زمینه های اجتماعی عزت نفس
احساس اطمینان و امنیت شخصی از معیارهای مهم زمینه های اجتماعی هستند. مطالعاتی که در مورد مشاغل، نژادها و مذاهب انجام یافته حاکی از آن است که مسائل اجتماعی بر شخصیت افراد تأثیر دارند. مثلاً اگر شخصی یک افتخار اجتماعی کسب کند و بدین وسیله به رتبه بالاتری ارتقاء یابد، انتظار می رود که عزت نفس او بیشتر شود، چرا که ارزیابی فرد از خود مستلزم ارزشیابی دیگران از او است. افراد می دانند که در صورت دستیابی به موفقیت، اجتماع امتیازاتی برای آنها قائل خواهد شد. که به طور معنی داری بر زندگی آن ها اثر می گذارد (کوپر اسمیت^[۷۹]، ۱۹۶۷). این مسأله به خوبی ارتباط میان موقعیت های اجتماعی و عزت نفس افراد را آشکار می کند(به نقل از، بیابانگرد، ۱۳۸۸).
عزت نفس تحصیلی
زمینه تحصیلی عزت نفس، با ارزشیابی فرد از خودش، به عنوان یک دانش آموز سروکاردارد. از جنبه تحصیلی، کودک و نوجوان خود را به عنوان یک دانش آموز ارزیابی می کند. البته این امرصرفاً یک ارزیابی از توانایی تحصیلی و پیشرفت تحصیلی نیست و به راحتی نمی توان جایگاه تحصیلی یک فرد را مشخص کرد، مگر این که فاصله او با دیگران را محاسبه کرد. اگر فرد خود را با معیارهای مطلوب تحصیلی منطبق بداند و استانداردهای پیشرفت تحصیلی خود را برآورده سازد (طبیعتاً این استانداردها به وسیله خانواده، معلمین و دوستان شکل گرفته اند)، دارای عزت نفس تحصیلی مثبت خواهد بود. یعنی، اگر ملاک و یا معیار پیشرفت تحصیلی برای او قبول شدن در یک سال تحصیلی باشد و وی بتواند به این معیار دست یابد، دارای عزت نفس تحصیلی مثبتی است. در نتیجه بین عزت نفس و عملکرد تحصیلی دانش آموزان همبستگی مثبت وجود دارد.
عزت نفس خانوادگی
زمینه خانوادگی عزت نفس، احساسات فرد را درباره خود، به عنوان عضوی از خانواده منعکس می کند. به بیان دیگر، عزت نفس خانوادگی، انعکاس احساسی است که فرد در مورد اعضای خانواده خود دارد. اگر او در خانه مورد علاقه و محبت افراد خانواده باشد، احساس امنیت می کند و می توان گفت عزت نفس او مثبت است. فردی که احساس می کند عضو ارزشمندی از خانواده می باشد و به احترامی که از اعضای خانواده کسب می کند مطمئن است، عزت نفس بالایی خواهد داشت. در همین رابطه یک پژوهش نشان داده که بین نوع همبستگی اعضای خانواده و میزان عزت نفس فرد رابطه معنی داری وجود دارد (براندن ، ۱۹۸۴،ترجمه قراچه داغی،۱۳۸۴).
عزت نفس جسمانی (بدنی)
عزت نفس جسمانی، بر رضایت فرد از وضعیت فیزیکی و قابلیت های جسمانی خود آن گونه که به نظر می رسد، مبتنی می باشد. معمولاً در دختران رضایت بیشتر مربوط به وضعیت ظاهری است و در پسران مربوط به وضعیت عضلانی و توانایی بدنی است (براندن ، ۱۹۸۴،ترجمه قراچه داغی،۱۳۸۴).
عزت نفس کلی
سیستم نگرشی کودک در سال های پیش کلامی آغاز می شود. شکل کلی احساس خودارزشمندی تابع مراحل رشد است. بدین ترتیب عزت نفس هر کس را باید با عزت نفس کلی مقایسه کرد، عزت نفس کلی، ارزیابی عمومی تری از خود می باشد، که بر ارزشیابی فرد از خودش در تمام زمینه ها مبتنی است. عزت نفس کلی در احساساتی همچون “من یک شخص خوب هستم” یا “من بیشتر چیزها در مورد خودم را دوست دارم” منعکس می شود. عزت نفس کلی، تنها از یک جنبه متأثر نیست. بلکه مجموع نظرات فرد راجع به جوانب مختلف عزت نفس را مشخص می کند. به عبارتی، ممکن است فردی در یک جنبه، عزت نفس پایینی داشته باشد؛ اما عزت نفس کلی او بالا باشد. ماسن و کانگر^[۸۰](۱۹۸۳) در این رابطه می نویسند: “حوزه مشخص عزت نفس در قلمروهای رفتاری مختلف فرق می کند. کودکان خود را در جنبه های متفاوت به نحو متفاوتی درجه بندی می کنند. ارزیابی های آنان از مهارتهای جسمانی شان با رده بندی مهارت های اجتماعی تفاوت دارد و حس کلی آنان درباره ارزش خود، لزوماً به این که در مورد مهارت های شناختی شان تا چه اندازه احساس خشنودی می کنند بستگی ندارد (براندن ، ۱۹۸۴،ترجمه قراچه داغی،۱۳۸۴).
برک^[۸۱](۱۹۹۴) عزت نفس را دارای سه بعد تحصیلی (خواندن، ریاضی، …)، اجتماعی (ارتباط با والدین و دوستان) و جسمانی (توانایی جسمانی و ظاهر جسمانی) می داند. وی معتقد است که در طول سال های مدرسه واکنش اطرافیان و اولیاء مدرسه در چگونگی عزت نفس تأثیر دارد. ضمن این که دختران و پسران به مسائل متفاوتی اهمیت می دهند و دختران بیشتر بر کیفیات زندگی، مساعدت، مهربانی و ظواهر جسمانی اهمیت می دهند. پسران برای توانایی بدنی و کسب شایستگی ارزش قائلند. بنابراین عزت نفس بر اساس موضوعاتی است که درزندگی برای هر کس اهمیت دارد (به نقل از بیابانگرد، ۱۳۸۸).
روزنبرگ (۱۹۹۰) استدلال می کند که ما باید هم عقیده عزت نفس کلی را حفظ کنیم و هم بر اجزاء تشکیل دهنده این مجموعه توجه کنیم. او تأکید می کند این دو موضوع با هم یکسان نیستند، بلکه در میدان پدیداری فرد به صورت ماهیت های جداگانه و قابل تشخیص وجود دارند، و هر یک را میتوان و باید در محدوده مناسب خود مورد بررسی قرار داد، وی به داده های بچمن^[۸۲] (۱۹۷۰) استناد میکند که همبستگی ۳۳% را بین مفهوم خود، توانایی تحصیلی و عزت نفس کلی نشان داد که اگر این دو را روی هم قرار دهیم، اصولاً با هم یکسان نیستند.
در واقع عزت نفس از اجزاء بسیاری تشکیل شده است که این اجزاء از جنبه های مهم زندگی نشأت می گیرند. مثلاً فرد براساس حیطه های ورزشی، دوستی و علائق تحصیلی به ارزش خود پی میبرد و عزت نفس کلی به اهمیتی که به هر یک از این اجزاء می دهد بستگی دارد. اگر فرد برای حیطههایی که احساس خوبی در مورد آن ها دارد ارزش قائل شود، عزت نفس کلی اش مثبت خواهد بود و اگر آن حیطه ها بی ارزش شوند منجر به احساس منفی در مورد فرد به عنوان یک کل خواهد گردید. برخی کودکان برای هیچ یک از خصوصیات یا توانایی های خوب خودشان ارزش قائل نیستند. در عوض برای تمام کارهایی که انجام نمی دهند ارزش زیادی قائل می شوند. این کودکان در مقایسه با کسانی که به نقاط قوت خود اعتراف دارند مشکلات بیشتری در رابطه با عزت نفس کلی خواهند داشت.
در پژوهشی که توسط برون و مارشال^[۸۳] در سال ۲۰۰۲ در آمریکا صورت گرفت دانش آموزانی که دارای عزت نفس بالا بودند دارای رفتار انطباقی بهتر، خلاقیت بالاتر و رشد اجتماعی مناسب تر و نیز پیشرفت تحصیلی و ورزشی بالاتر بودند(به نقل از بیابانگرد، ۱۳۸۸).
عزت نفس، اعتماد به نفس، خویشتن پذیری و مفهوم خود
مشخص کردن و نیز یافتن پیوستگی در تحقیقات انجام شده درباره این سازه های گوناگون و در عین حال همبسته امری چالش انگیز است. با وجود این هنوز توافق کلی در این زمینه به دست نیامده است (دامون^[۸۴]، ۱۹۸۳، هارتر^[۸۵]، ۱۹۸۳، به نقل از بیابانگرد،۱۳۸۹).
گاه واژه هایی نظیر مفهوم خود و اعتماد به نفس که در ظاهر مترادف با عزت نفس هستند به جای آن به کار برده می شوند. این اصطلاحات با عزت نفس تفاوت دارند.
تفاوت عزت نفس با اعتماد به نفس
روزنبرگ (۱۹۹۰) تفاوت اصلی بین عزت نفس و اعتماد به نفس را به این صورت بیان می کند اعتماد به نفس اساساً به انتظار غلبه موفقیت آمیز بر چالش ها و رفع موانع اطلاق می شود یا به طور کلی بر این باور اشاره دارد که شخص می تواند امور را مطابق خواسته های درونی خویش پیش برد. از سوی دیگر عزت نفس بر “حرمت نفس” و “احساس خود – ارزشمندی” دلالت می کند. بنابراین اعتماد به نفس به مقدار زیاد شبیه اصطلاح کفایت شخصی است که بندورا (۱۹۷۷) به آن اشاره نموده است. یعنی اعتقاد به این که فرد می تواند رفتاری را که برای پیامد مطلوب مورد نیاز است به نحو موفقیت آمیزی انجام دهد. اعتماد به نفس متضمن انجام موفقیت آمیز تکلیف بخصوص یا پروراندن نقش خاصی بوده و ممکن است در یک زمان سطح آن با سطح کل عزت نفس هیچ وابستگی نداشته باشد (ماسن ،۱۹۸۳ به نقل از، بیابانگرد،۱۳۸۹).
اعتماد به نفس اعتقاد فرد به توانایی انجام کار یا رفتاری مطلوب است اما عزت نفس قضاوت فرد از احساس ارزشمند بودن است (جنسن^[۸۶] وهمکاران ، ۱۹۹۱).
تفاوت عزت نفس با خویشتن پذیری
عزت نفس به عنوان احترام و علاقه به خود است که اساس واقع گرایانه دارد. در حالی که خویشتن پذیری به معنی قبول کردن خود است. خویشتن پذیری و عزت نفس از نظر تجربی و مفهوم با هم مربوط هستند. به طور کلی خویشتن پذیری ممکن است برای عزت نفس بالا یک پایه اساسی و لازم محسوب شود. محققان در تلاش هستند تا بین عزت نفس و خویشتن پذیری تمایز معنایی و مفهومی قائل شوند اما این دو از لحاظ تجربی رابطه زیادی با هم دارند(بیابانگرد،۱۳۸۹).
تفاوت عزت نفس با مفهوم خود
اصطلاح عزت نفس با مفهوم خود یکی نبوده و با هم تفاوت دارند اما روان شناسان مختلف در مورد وجه تمایز آن ها اتفاق نظر ندارند. ماسن(۱۹۸۳) در این زمینه می گوید: “مفهوم خود، مجموعه ای است از عقاید خود درباره خود که بیشتر بر مبنای توصیف است تا قضاوت، در حالی که در عزت نفس مسأله ارزیابی مطرح می شود. عزت نفس براساس ارزیابی ها و قضاوت هایی است که شخص درباره خصوصیات خود دارد و به احساسات منفی یا مثبت شخص درباره خود اطلاق می شود”. عزت نفس براساس ترکیب ارزیابی های عینی و ذهنی استوار است. خودپنداری یعنی خود واقعی شخصی که به طور عینی ادراک شده است و عزت نفس از فاصله خود واقعی با خود آرمانی ایجاد می شود با این مسأله ذهنی بودن عزت نفس مشخص می شود. یعنی زمانی که شخصی فکر می کند ارزش کمی دارد. اینجا فکر می کند و راجع به خودش می اندیشد و احساس می کند، از آن چه که باید باشد فاصه زیادی دارد (بیابانگرد،۱۳۸۹).
روان شناسان همچنین به ارتباط عزت نفس و برخی اختلالات روانی اشاره کرده اند. بسیاری از ویژگی های شخصیتی و از جمله عزت نفس پایین می توانند زمینه وشرایط بروز برخی از بیماری های روانی را فراهم آورند. گیلدر^[۸۷]و دیگران (۱۹۹۸) در این باره می نویسند: ” خصوصیات شخصیتی بعضی از مردم آن ها را نسبت به ابتلای بیماری نوروتیک در مقابل اتفاقات استرس آمیز زندگی مستعدتر میسازد”(پورافکاری، ۱۳۷۰). در همین رابطه،( گلاسرو^[۸۸] و دیگران ،۱۹۶۵) معتقدند: “بیماران روانی کسانی هستند که دارای هویت ناموفقی هستند و ازاحساس تنهایی و بی ارزشی رنج می برند. کسانی که واقعیت را نادیده می گیرند، از آن آگاهند ولی برای فرار از درد و رنج حاصل از احساس بی ارزشی و مهم نبودن بدان متوسل می شوند” (شفیع آبادی، ۱۳۸۷).
به عقیده آدلر: “تلاش برای کسب قدرت و سایر موارد وابسته به آن ناشی از احساس حقارتی است که هر فردی در خردسالی آن را تجربه کرده است و به همین دلیل است که در دیدگاه آدلر انتظار می رود که فرد بر اثر روان درمانی یأس خود را رها کند و امیدوار شود عزت نفس و خودپنداری مثبت به دست آورد، علاقه اجتماعی کسب کند.
مازلو درباره تأثیر ارضاء یا عدم ارضاء نیاز به عزت نفس روی سایر خصوصیات و احساسات می نویسد: “ارضاء نیاز به عزت نفس به احساساتی از قبیل اعتماد به نفس، ارزش، قدرت، لیاقت، کفایت و مفید و مثمر ثمر بودن در جهان منتهی خواهد شد. اما بی اعتنایی به این نیازها موجب احساساتی از قبیل حقارت، ضعف و درماندگی می شود. این احساسات به نوبه خود یا بوجود آورنده دلسردی و یأس اساسی خواهند شد و یا این که گرایش های روان نژندانه یا جبرانی را به وجود خواهند آورد (شفیع آبادی، ۱۳۸۷).
دیدگاه ها در مورد عزت نفس
دیدگا های مختلفی در مورد عزت نفس وجود دارد که دار ادامه به آنها پرداخته می شود.
دیدگاه روان شناسان
در این قسمت به بررسی دو دیدگاه نظری در مورد “خود”، (پدیدار شناسی و شناختی) می پردازیم.
نظریه پدیدار شناختی کارل راجرز
کارل راجرز زمانی به بررسی مفهوم خود پرداخت که بسیاری از روان شناسان دیگر از این موضوع غفلت کرده بودند. راجرز کار خود را با علاقه در مورد “خود” شروع نکرد. او در ابتدا فکر می کرد که خود یک اصطلاح بی معنی و از نظر علمی نامفهوم است. در سال ۱۹۷۴ تأکید راجرز بر مفهوم خود به عنوان بخش مهمی از شخصیت به وجود آمد. چند سال بعد او بر اهمیت آن بیشتر تأکید کرد و برای کشف مفهوم خود به طریق تجربی و هم به طریق کلینیکی تلاش کرد.
راجرز(۱۹۵۱) بر رویکرد پدیدارشناسانه تأکید داشت و سعی می کرد مردم را این گونه بفهمد که چه دیدگاهی نسبت به خود و دنیای اطرافشان دارند. طبق نظر او هر شخص دنیا را به طریق منحصر به فردی درک می کند. این دیدگاه زمینه ادراکی فرد را می سازد که هم شامل ادراکات آگاهانه و هم شامل ادراکات ناآگاهانه می شود. اما بیشترین عامل تعیین کننده مهم رفتار مخصوصاً در انسان های سالم، ادراکات آگاهانه یا توانایی برای آگاه شدن می باشد. اگر چه زمینه پدیداری ضرورتاً دنیای شخصی فرد است، ما می توانیم این دنیا را به همان صورتی که برای افراد ظاهر می شود درک کنیم و دنیا را به همان طریقی که چشمان آن ها می بیند و با همان معنای روان شناسانه ای که برای آن ها دارد ببینیم. یک قسمت کلیدی از زمینه پدیدار شناسی مربوط به خود است و شامل ادراکات و مفاهیمی است که با اصطلاحات من و مرا یا خود ارائه می شود. مفهوم خود یک الگوی سازمان یافته و وحدت یافته را ارائه می دهد. اگر چه خود تغییر می کند ولی همیشه کیفیت سازمان یافته و وحدت یافته خود را حفظ میکند. خود هم تجربیات را منعکس می کند و هم بر تجربیات ما تأثیر می گذارد. علاوه بر خود هر شخص یک خود ایده آل هم دارد که مفهوم خودی را ارائه می دهد که فرد بیشتر دوست دارد آن را داشته باشد و شامل ادراکات و مفاهیمی هستند که به طور بالقوه مربوط به خود هستند و توسط فرد به آنها مقدار زیادی بها داده می شود. طبق نظر راجرز، خود اولیه تا حد زیادی از ادراکات کودک و ارزیابیهای والدین نسبت به او رشد می یابد. عزت نفس کودک یا قضاوت شخصی درباره با ارزش بودن توسط این ادراک رشد می یابد. با تأیید و حمایت والدین کودک می تواند تجربیات جدید را در درون مفهوم خود تلفیق کند. از سوی دیگر اگر والدین شرایطی را برای ارزشمندی به کودک تحمیل کنند، “شرایط ارزش” تجربیاتی که احساس ارزشمندی خود را تهدید می کنند بعنوان تهدید درک می شوند و ممکن است طرد شوند. به عبارت دیگر به علت وجود شرایط ارزش تجربیاتی که ناهماهنگ با ساختار خود هستند ممکن است انکار یا تحریف شوند و یک حالت مغایرت با تجربه خود به وجود می آورند. تحمیل شرایط ارزشمندی منجر به نیاز برای طرد تجربیات ناهماهنگ با ساختار خود می شوند که قلب شکل گیری آسیب شناسی روانی است. اساساً راجرز به نیاز به همسانی خود در ارتباط با عملکرد نظام خود تأکید می کند. حفظ و همسانی ساختار خود است که بسیار مهم است (بیابانگرد،۱۳۸۸) .
راجرز علاوه بر پذیرش مفهوم بالا بیشتر بر حفظ تصور مثبت از خود تأکید می کند تا حفظ یک تصور همسان. به تازگی تحقیقات زیادی در زمینه نیاز به همسانی خود و نیاز به تصور مثبت از خود انجام گرفته است که در ادامه به آن ها نیز خواهیم پرداخت. آن چه از نظر راجرز مهم است عبارت است از اطمینان داشتن به خودبازشناسی تجریه و این که اجازه داده شود که تجربه قسمتی از نظام خود شود. مثلاً بازشناسی (تشخیص) احساس عصبانیت و این که به فرد اجازه دهد که خود را به عنوان شخصی که برخی اوقات عصبانی می شود ببیند حتی اگر ترجیح دهد که خود را فردی ببیند که هرگز عصبانی نمی شود. گرچه راجرز تحت تأثیر بیان خود مراجعان قرار گرفته است اما نیازی هم به تعریف عینی مفهوم و راهی برای اندازه گیری آن و ایجاد ابزار تحقیق احساس می کرد. او با دسته بندی بیان خود که در جلسات درمانی ضبط می کرد کار تحقیقی خود را آغاز کرد و سپس از دسته بندی پرسش های استیفن سن^[۸۹](۱۹۵۳) استفاده کرد که این پرسش ها برای اندازه گیری مفهوم خود استفاده شد. در این روش آزمایشگر به آزمودنی چندین دسته کارت می دهد که هر یک شامل جمله ای در مورد برخی از ویژگیهای شخصیت است. دسته بندی جملات براساس بیشترین و کمترین توصیف خود براساس یک توزیع نرمال است. این روش برای اندازه گیری خود ایده آل نیز مورد استفاده واقع شده است و جملاتی از (بیشترین شباهت با خود ایده آل من) تا (کمترین شباهت با خود ایده آل من) را شامل می شود. این عمل باعث اندازه گیری کمی تفاوت بین خود و خود آرمانی می شود. هر چقدر این اختلاف کمتر باشد نشان دهنده سلامت روانی بیشتر است. البته راجرز بیشتر علاقه مند به تجربه فردی و راه هایی برای تلفیق کردن احساسات در نظام خود بود تا تفاوت بین ادراک خود و خود ایده آل. راجرز معتقد است که جنبه های شناختی و عاطفی خود به همان اندازه خودآگاه و ناخودآگاه اهمیت دارد. زیرا او در مورد اندازه گیری جنبه های ناخودآگاه به طور عینی مطمئن نبود و اعتقاد داشت که در هر موردی ادراکات خودآگاه اهمیت بیشتری دارد. او بر جنبه هایی از خود که قابل دسترسی برای خودآگاهی بودند و به گزارش خود اهمیت می داد. بیشتر از هر چیزی تلاش های وی برای کمک به افراد جهت آگاهی بیشتر و پذیرش تجربیات خودشان بود(بیابانگرد،۱۳۸۸) .

فیلم­ها و پوشش ­های بیوپلیمری ممکن است خوراکی بوده و یا تنها زیست­تخریب­پذیر باشند که این به فرمولاسیون، روش تولید و تیمارهای اصلاح­کننده بستگی دارد. اگر بیوپلیمر از نوع خوراکی باشد و افزودنی­های خوراکی در ساختار فیلم و پوشش استفاده شود فیلم یا پوشش حاصله خوراکی خواهد بود. هنگامی­که بیوپلیمر با سایر مواد شیمیایی، قبل یا در طول تشکیل فیلم و پوشش وارد واکنش شود یا ترکیبات غیر خوراکی به فیلم یا پوشش اضافه شود، قابلیت خوراکی بودن را از دست می­دهد. فیلم­ها و پوشش ­های خوراکی که برای بسته­بندی مواد غذایی استفاده می­شوند باید ایمن و مطمئن بوده و بعد از پایان دوره­ مورد نظر زیست­تخرب­پذیرباشند. زیست­تخریب­پذیری، یعنی فیلم یا پوشش در فرایند کمپوست کردن به طور کامل توسط میکروارگانیسم­ها تجزیه شده و دی­اکسیدکربن، آب، متان و مقداری بیومس تولید شود ]۱۴[.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

فیلم­های خوراکی که در ارتباط با مواد غذایی کاربرد دارند زیست­تخریب­پذیر هستند، یعنی قابلیت تجزیه شدن به عناصر سازنده را به وسیله­ موجودات ذره­بینی خاک دارند ]۳۷[.
۱-۲- اهمیت موضوع
هر ساله میلیون­ها تن ضایعات پلاستیکی از جمله کیسه­ها پاکت­های پلاستیکی و مواد بسته­بندی وارد محیط­زیست گردیده و به علت برگشت­ناپذیر بودن به چرخه محیط­زیست مشکل ایجاد می­نمایند و در نتیجه نیاز به پلاستیک­های قابل تجزیه در طبیعت روز به روز در حال افزایش است]۵۹[. ویژگی منحصر به فرد از پروتئین برای تشکیل شبکه و وادار کردن به انعطاف­پذیری و کشش مفید در تهیه مواد بسته­بندی مبتنی بر پلیمر­های زیستی در نظر گرفته می­شوند. در این راستا، ژلاتین­های ارزان گاو و ماهی می تواند به عنوان یک ماده خام اساسی برای توسعه فیلم­های بسته بندی مواد غذایی استفاده شود ]۸۰[.
استفاده از فیلم­های خوراکی در بسته­بندی مواد غذایی اولین بار در سال ۱۹۸۵ توسط موریس و پارکت انجام گرفت. آن­ها از فیلم­های ژلاتینی برای نگهداری گوشت استفاده کردند ]۷۶ و ۷۷[.
فیلم­های خوراکی می­توانند حاوی آنتی­اکسیدان و مواد ضد میکروبی باشند و این در حالی است که بسته بندی­های مرسوم قادر به رقابت در این زمینه با فیلم­های خوراکی نمی باشند ]۷۸[. امروزه آلودگی­های ناشی از پلیمر­های سنتزی توجه همگان را به استفاده از مواد اولیه زیست­تخریب­پذیر معطوف کرده است و در طی دو دهه­ اخیر مطالعه بر روی مواد زیست­تخریب­پذیر حاصل از پروتئین­ها و کربوهیدرات­ها گسترش وسیعی یافته­است.این ماکرو­مولوکول­ها به طور بالقوه می توانند جایگزینی مناسب برای پلیمر­های سنتزی حاصل از مشتقات نفتی بشمار روند ]۷۹[.
بر خلاف فیلم­ها و پوشش ­های خوراکی استفاده از فیلم­ها و پوشش ­های زیست­تخریب­پذیر با هدف جایگزینی کامل با مواد بسته بندی سنتزی صورت می­گیرد. فیلم­ها و پوشش ­های زیست­تخریب­پذیر نیز دارای قابلیت بازدارندگی مقابل رطوبت اکسیژن مواد طعمی آروما روغن بوده و کیفیت غذا یا دارو را حفظ می کنند. همچنین می توان به آن­ها مواد آنتی­اکسیدانی و ضد­میکروبی نیز افزود. فیلم­ها و پوشش ­های زیست­تخریب­پذیر ویژگی­های ظاهری مانند رنگ جلا و شفافیت محصول را بهبود می­بخشند ]۷۶[.
لایه های خوراکی پلیمر های طبیعی زیست تجربه پذیر هستند که از محصولات کشاورزی بدست می آیند. آن ها برای محیط زیست ایمن هستند و مازاد بسته بندی مربوط به محصولات بسته بندی شده را کاهش میدهند ]۶۰[.
لایه های خوراکی و زیست تجزیه پذیری که از منابع مختلف به دست می آیند توجه زیادی به خود جلب کرده اند.مصرف کنندگان و پردازشگرهای نظیر به کاهش مشکلات محیطی مربوط به ضایعات بسته بندی مصنوعی اقدام کرده اند.در دهه گذشته، درباره لایه های بسته بندی خوراکی و زیست تجزیه پذیر، به خاطر مزایای فراوانی که در مقایسه با لایه های بسته بندی مصنوعی دارند تحقیقات زیادی انجام شده است.گر چه جایگزینی کامل لایه های بسته بندی مصنوعی آناً ممکن نیست، لایه های خوراکی و زیست تجزیه پذیر پتانسیل کاهش و جایگزینی لایه های مصنوعی شیمیایی را در بعضی از کاربردهای آتی خواهند داشت.موادی که برای تشکیل لایه ها و روکش ها در دسترس هستند جزو دسته های پروتئینها، پلی ساکارید ها، لیپیدها و رزین ها هستند.از میان این مواد، پروتئین ها بعلت وفور نسبی، توانایی در شکل دهی لایه ها و کیفیت های تغذیه ای بطور گسترده ای مورد مطالعه قرار گرفتند ]۴۷[.
مشتری­ها غذاهایی ماندگار­تر و با کیفیت بالاتر را تقاضا می­ کنند، در عین حالی که آسیب پذپری بسته بندی کمتر باشد و قابلیت بازیافت افزایش یابد. این گونه تقاضاها باعث افزایش علاقه به فیلم­های خوراکی و قابل تجزیه به لحاظ زیستی یا موادی شده ­اند که برای گسترش عمر مواد غذایی و توسعه کیفیت به کار برده می­شوند. این گونه فیلم­ها دارای توانایی کاهش میزان مواد بسته بندی پلیمر سنتزی مرسوم غیر قابل تجدید هستند و نیز استفاده از ترکیبات محصولات کشاورزی فیلم­های خوراکی می­توانند از پروتئین، پلی ساکاریدها، لیپیدها یا ترکیبی از این مواد آماده شوند. فیلم­های پروتئین یا پلی ساکاریدها خصوصیات مکانیکی و نوری خوبی دارند اما بسیار حساس به رطوبت هستند ]۲۴[.
توسعه مواد بیوپلیمری به چند دلیل اهمیت دارد: اول اینکه بخش عمده­ای از پلیمرهای طبیعی منشاء کشاورزی دارند و معمولاً از محصولات گیاهی و جانوری بدست می­آیند لذا این مواد برخلاف پلیمرهای سنتتیک که از مواد نفتی بدست می آیند زیست تجزیه پذیر هستند (در اثر تجزیه دی اکسید کربن، آب، متان و … تولید می‌کنند)، بنابراین مواد آلوده کننده محیط زیست به شمار نمی­آیند. از سوی دیگر مواد بیوپلیمری به وسیله موجودات زنده ساخته می­شوند و در نتیجه در چرخه ساخت و تجزیه مواد بیولوژیکی قرار می‌گیرند پس هیچ­گاه منابع آن­ها محدود و تمام شدنی نیست در حالی­که مواد پلیمری و پلاستیکی امروزی از سوخت­های فسیلی ساخته می­شوند که منابع آن محدود و تمام شدنی است. مزیت دیگر بیوپلیمرها اقتصادی بودن این مواد است زیرا تولید بیوپلیمر نیاز به کارخانه و صنعت پیشرفته ندارد و با حداقل امکانات می‌توان به تولید آن­ها مبادرت ورزید هم­چنین مواد اولیه آن­ها ارزان است زیرا از زباله­های مواد اولیه کشاورزی تجدید شونده یا صنایع فرآوری مواد غذایی دریایی بدست می­آیند ] ۱۴، ۴۵ و ۴۶[.
پوشش‌های فیلمی عمدتاً به عمل کردن به عنوان سدی در مقابل آب، نور و اکسیژن زمان و کیفیت نگهداری را بهبود می‌بخشند ]۵۳[.
سایرمزایای فیلم­های خوراکی نسبت به مواد بسته­بندی پلیمری مصنوعی را می­توان به صورت زیر خلاصه کرد :
۱- مصرف توام فیلم­ها با محصول بسته­بندی شده بدون اینکه باقیمانده­ای دور ریخته شود.
۲- فیلم­ها باعث افزایش خواص ارگانولپتیک مواد بسته­بندی می­شوند، بدین ترتیب، ترکیبات مختلف نظیر طعم­دهنده­ها، رنگ­ها و شیرین­کننده­ها، به همراه آن­ها منتقل می­شوند و می­توانند به عنوان انتقال دهنده مواد ضدمیکروبی و آنتی­اکسیدان به­کار روند.
۳- از مهاجرت آروما، طعم و رنگ ماده­ غذایی به محیط و بین اجزای موادغذایی جلوگیری می­ کنند.
۴- فیلم­ها می­توانند به عنوان مکمل ارزش تغذیه­ای مواد غذایی باشند.
۵- فیلم­ها باعث کاهش تبادل گازهای تنفسی بین محیط و ماده­ غذایی می­گردند.
۶- می­توانند به­منظور جلوگیری از حذف رطوبت و مهاجرت مواد محلول در مواد غذایی طراحی شوند.
۷- فیلم­ها می­توانند به­آسانی برای تولید میکروکپسول­های طعم دهنده مواد غذایی و عوامل تخمیر کننده بکار روند ]۶۲[.
پوشش مواد غذایی با فیلم های خوراکی دارای مزایای زیادی است از جمله سلامتی ویژگی های حسی و اقتصادی بودن و اینکه خود پوشش نیز دارای ارزش تغذیه ای است مانع فساد وآلودگی میکروبی میشوند و باعث استحکام و یکپارچگی مواد غذایی هستند ]۳۴، ۵۸ و ۵۹[.
ژلاتین یکی از رایج ترین پلیمرهای زیستی است که بیشتر به جهت فرآوانی و زیست تخریب پذیری آن، به عنوان فیلم های خوراکی مورد توجه قرار گرفته است ]۵۵[. ژلاتین گاوی عبارتست از یک پلی پپتید با وزن مولکولی بالا که از کلاژن بافت های پیوندی، پوست، استخوان و تاندون های گاو مشتق گرفته می شود ]۱۰۳[.
گیاه زیره سبز با نام علمی کومینوم سیمینوم، گیاهی کوچک، علفی و یک­ساله از خانواده آپیاسه می­باشد و میوه آن بسیار معطر است، منشأ آن مناطق شرقی مدیترانه است ]۲، ۸، ۱۶ و ۱۸[. زیره سبز به عنوان یکی از مهمترین گیاهان معطر و دارویی اهلی کشور ما شناخته شده است ]۱۶[. زیره دارای تانن، روغن زرین و اسانس است ]۱۰[. ترکیبات اصلی در زیره سبز، کومین آلدئید- گاما ترپن- سافرنال- پاراسمین است]۱۱[.
۱-۳- اهداف پژوهش
۱-۳-۱- هدف اصلی
هدف از این بررسی، امکان تهیه فیلم های تجزیه پذیر و زیست سازگار با محیط ژلاتین گاوی ترکیب شده با اسانس زیره سبز جهت استفاده در بسته بندی مواد غذایی به جای کاربرد اولیه شیمیایی غیر قابل تجزیه و بازیافت است. افزایش نگرانی­ها در مورد ماهیت غیر قابل تجزیه و مشکلات جدی دفع زباله در سراسر جهان منجر به افزایش میل جهان برای کشف یک جایگزین سازگار با محیط زیست بجای پلاستیک شده است.
۱-۳-۲- اهداف اختصاصی
بررسی ویژگی­های مکانیکی فیلم خوراکی ژلاتین گاوی ترکیب شده با اسانس زیره سبز.
بررسی ویژگی­های فیزیکوشیمیایی فیلم خوراکی ژلاتین گاوی ترکیب شده با اسانس زیره سبز.
بررسی ویژگی­های ممانعتی فیلم خوراکی ژلاتین گاوی ترکیب شده با اسانس زیره سبز.
بررسی اثر اسانس زیره سبز بر پارامتر­های رشد میکروبی باکتری استافیلو کوکوس در فیلم­های خوراکی ژلاتین گاوی.
پرسش­های تحقیق
آیا افزودن اسانس زیره سبز بر خواص فیزیکوشیمیایی فیلم­ ژلاتین گاوی تأثیری دارد؟
آیا افزودن اسانس زیره سبز بر خواص ممانعتی فیلم­ ژلاتین گاوی تأثیری دارد؟
آیا افزودن اسانس زیره سبز بر پارامتر­های رشد میکروبی باکتری استافیلو کوکوس در فیلم­ ژلاتین گاوی تأثیری دارد؟
آیا افزودن اسانس زیره سبز بر روی خواص مکانیکی فیلم­ ژلاتین گاوی تأثیری دارد؟
۱-۵- محدودیت­های تحقیق
همان طور که اشاره شد، در کنار خصوصیات مناسب فیلم­های ژلاتین گاوی همچون زیست تخریب پذیر بودن آن­ها امکان استفاده از غلظت های بالای اسانس در فیلم وجود ندارد. یکی از راهکار­های مهم برای دست یابی به خصوصیات ضد میکروبی، شیمیایی، مکانیکی و زیستی بهتر این فیلم­ها، بکار بردن اسانس ­های گیاهی در ساختار آن­ها می­باشد تا با ایجاد دسته­ای تغییرات شیمیایی و اصلاحات فیزیکی از جمله خاصیت ضد میکروبی بیشتر، ماندگاری بالاتر، نفوذ پذیری مناسبتر، افزایش شفافیت و بهبود میزان کشش، بتوان به خصوصیات مطلوب­تری دست یافت در این بین اسانس زیره سبز به دلیل دارا بودن ترکیبات فنلی از خود خاصیت ضد میکروبی^[۱] نشان می­دهد که بسیار حائز اهمیت می­باشد.
۱-۶- نمودار تحقیق
شکل ۱-۱ نمودار تحقیق را برای این پژوهش نشان می دهد.
شکل ۱- ۱: نمودار فرایند تحقیق
فصل دوم
مروری بر پژوهش­های پیشین
۲-۱- گیاهان دارویی
گیاهان دارویی میراث­های بومی هستند که از اهمیت فراگیر و جهانی بر خوردار می­باشند و در همین راستا نتایج بررسی­ها نشان داده است که در حدود ۷۰ هزار گونه گیاهی از گلسنگ­ها گرفته تا درختان و درختچه­ها حداقل یک بار در جهت اهداف پزشکی و درمان انسان­ها به کار گرفته شده ­اند. تعداد گونه­ های گیاهی دارویی حدود ۵۲۰۰۰ گونه برآورد شده است که ۸ درصد آن­ها یعنی چیزی حدود ۴۱۶۰ گونه دارویی در معرض خطر انقراض هستند ]۲ [.
۱۱ اقلیم از ۱۳ اقلیم شناخته شده جهان، برخورداری از ۳۰۰ روز آفتابی در سال و اختلاف دمای ۴۰ تا ۵۰ درجه سلسیوس میان سردترین و گرمترین نقطه در کشور، شرایط مساعدی برای کشور پهناور ایران به لحاظ بهره مندی از یک اکولوژیک منحصر به فرد فراهم کرده است، این شرایط زمینه رشد و نمو گیاهان وحشی و دارویی را در کشور مساعد کرده است، به طوری که هم اکنون بیش از ۹۰ درصد گونه های گیاهی جهان در ایران وجود دارد و همین امر کشورمان را در زمره مستعدترین کشورهای جهان برای تولید گیاهان دارویی قرار داده است ] ۵[.