امام علی, فرمود: «یَأْتِی عَلَى النَّاسِ زَمَانٌ … یُسْتَحَلُّ فِیهِ أَمْوَالُ الْیَتَامَى»^[۹۲]: روزگاری بر مردم بیاید که در آن (خوردن) اموال یتیمان را حلال دانند.
۲-۱-۲-۴-۳- شایع شدن خوردن مال یتیم
امام­علی, در بیان نشانه­ های آخرالزمان فرمود: «إِذَا … أَکَلُوا مَالَ الْیَتِیمِ»^[۹۳]: هنگامی که مال یتیم را بخورند.
۲-۱-۲-۵- خرج اموال در مسیرهای نادرست
۲-۱-۲-۵-۱- خرج اموال در ناخشنودی خداوند
امام صادق, فرمود: «وَ رَأَیْتَ‏ الْعَظِیمَ‏ مِنَ‏ الْمَالِ‏ یُنْفَقُ‏ فِی سَخَطِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ»^[۹۴]: و دیدی که بخش عظیمی از مال صرف در غضب خداوند می­ شود.
و این در حالی است که امام کاظم, فرمود: «إِیَّاکَ‏ أَنْ‏ تَمْنَعَ‏ فِی‏ طَاعَهِ اللَّهِ‏ فَتُنْفِقَ مِثْلَیْهِ فِی مَعْصِیَهِ اللَّه‏»^[۹۵]: برحذر باش که چیزی را از خرج کردن در اطاعت خدا دریغ نمایی، که آن وقت دو برابر آن را در معصیت خداوند خرج خواهی کرد.
همان­طور که کسبِ مال، باید از راه مشروع باشد برای مصرف آن نیز مواردی خاص و معین توصیه شده است. آنجا که امام سجاد, فرمود: «وَ أَمَّا حَقُ‏ الْمَالِ‏ فَأَنْ لَا تَأْخُذَهُ إِلَّا مِنْ حِلِّهِ وَ لَا تُنْفِقَهُ إِلَّا فِی حِلِّهِ»^[۹۶]: و اما حق مال آن است که آن را از راه حلال به دست بیاوری و در راه مشروع و حلال هم انفاق نمایی.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

۲-۱-۲-۵-۲- خرج در راه غیر خدا
امام صادق, فرمود: «فَإِذَا … رَأَیْتَ الرَّجُلَ یُنْفِقُ الْکَثِیرَ فِی غَیْرِ طَاعَهِ اللَّهِ وَ یَمْنَعُ الْیَسِیرَ فِی طَاعَهِ اللَّهِ»^[۹۷]: و دیدی که مرد (مردم) در راه غیر رضای خدا، زیاد انفاق نموده و در راه خداوند از انفاق کم هم مانع می­شوند.
۲-۱-۳- انحرافات رفتاری در حوزه سیاسی
۲-۱-۳-۱- زیاد شدن جنگ­ها
امام صادق, فرمود: «فَإِذَا … رَأَیْتَ الْخَرَابَ قَدْ أُدِیلَ مِنَ الْعُمْرَانِ »^[۹۸]: و دیدی که خرابی بر عمران و آبادی فزونی یافته است.
که همین غلبه خرابی بر عمران و آبادی احتمالاً دال بر وقوع جنگ­های متعدد در آخرالزمان است که در اثر آن، آبادی­ها به خرابه تبدیل و تعداد خرابه­ها بر آبادی­ها بیشتر می­ شود.
و در روایت دیگر پیامبر۳ فرمود: « لا تقوم الساعه حتى … یخرب العامر و یعمر الخراب»^[۹۹]: بر پا نشود ساعت (ظهور) تا اینکه آبادی­ها خراب گردند و خرابه­ها آباد گردند.
در بیان این روایت باید گفت که مراد از «یخرب العامر» همین ویرانی شهرها و کشورها به خاطر جنگ است و مراد از «یعمر الخراب» آواره شدن مردم و رفتن آنها به خرابه­ها و بیابان­ها می­باشد که با حضورشان در آن خرابه­ها، سبب آبادانی آن­جا می­گردند.
۲-۱-۳-۲- رواج بی عدالتی
در روایتی رسول­خدا۳ فرمود: «لَا تَقُومُ السَّاعَهُ حَتَّى یَمْلِکَ رَجُلٌ مِنْ وُلْدِی، یُوَافِقُ اسْمُهُ اسْمِی، یَمْلَأُ الْأَرْضَ‏ قِسْطاً وَ عَدْلًا، کَمَا مُلِئَتْ‏ ظُلْماً وَ جَوْرا»^[۱۰۰]: بر پا نشود ساعت (ظهور) تا اینکه زمین را مردی از فرزندانم که اسمش موافق با اسم من است تصاحب کند و آن را پر از عدل و داد کند همانطور که پر از ظلم و جور شده بود.
۲-۱-۳-۳- بی توجهی و تساهل مردم نسبت به امور مملکتی
در روایتی متقی هندی در باب نشانه­ های آخرالزمان آورده است که: «سیکون علیکم أئمه یملکون أرزاقکم یحدثوکم فیکذبونکم ، ویعملون فیسیئون العمل لا یرضون منکم حتى تحسنوا قبیحهم وتصدقوا کذبهم …»^[۱۰۱]: بوده باشد برای شما پیشوایانی که ارزاق شما را مالک شوند و شما را حدیث کنند (یعنی وعده دروغ بدهند) پس به شما دروغ بگویند و عملشان بد باشد. راضی نمی­شوند از شما مگر وقتی که کارهای زشتشان را تحسین کنید و هر چه دروغ می­گویند تصدیقشان کنید.
بخش دوم: انحرافات اخلاقی
در این بخش آن دسته از روایاتی را که دال بر انحرافات اخلاقی است آورده­ایم و هر آنچه را که مردم در حوزه اخلاق در آخرالزمان بدان مبتلا می­شوند را از روایات استخراج نموده و در این بخش گنجانده­ایم.
۲-۲-۱- انحرافات اخلاقی در حوزه فردی
۲-۲-۱-۱- کم شدن اخلاص
رسول خدا۳: «إِنَّ مِنْ أَشْرَاطِ الْقِیَامَهِ … تَکْثُرُ الصُّفُوفُ وَ یَقِلُّ الْإِخْلَاصُ»^[۱۰۲]: از نشانه های قیامت این است که صفوف نمازگزاران زیاد است و لی اخلاص ایشان کم است.
۲-۲-۱-۲- آمیزش با حیوانات
یکی دیگر از انحرافاتی که در آخرالزمان در جهان و حتی در جامعه اسلامی بروز پیدا می­ کند آمیزش جنسی با حیوانات می­باشد که در روایتی امام صادق, آن را به شدت مذمت نموده است. تا آن­جا که فرمود: «فَإِذَا رَأَیْتَ الْبَهَائِمَ تُنْکَحُ»^[۱۰۳]: و دیدی که با حیوانات عمل جنسی انجام می­ دهند.
با این بیان که این عمل در روایات به شدت مورد نکوهش قرار گرفته از آن جمله این که امام صادق, از رسول­خدا۳ روایت می­ کند که فرمودند: «مَلْعُونٌ مَلْعُونٌ مَنْ نَکَحَ بَهِیمَهً»^[۱۰۴]: مورد لعت است، هر کس که با حیوانات، نکاح (یعنی عمل جنسی) انجام دهد.
و مجازات کسی که این عمل قبیح را انجام دهد، حد زنا می­باشد. همان­طور که در روایتی ابوبصیر از امام صادق, در رابطه با کسی که با حیوانی آمیزش جنسی انجام دهد و دخول هم محقق شده باشد، سؤال کرد، حضرت فرمودند: «عَلَیْهِ الْحَدُّ»^[۱۰۵]: پس مجازاتش اجرای حد است.
۲-۲-۱-۳- زیاد شدن رذائل اخلاقی
۲-۲-۱-۳-۱- بخل
رسول­خدا۳ فرمودند: «و الذی نفسی بیده! لا تقوم الساعه حتى یظهر البخل»^[۱۰۶]: قسم به کسی که جانم به دست اوست بر پا نشود ساعت ظهور تا اینکه ظاهر بشود بخل.
و در روایت دیگر رسول­خدا۳ فرمودند: «لا یزداد الناس إلا شحا»^[۱۰۷]: زیاد نکنند مردم مگر بخل را.
در دو روایت فوق واژه­ های «بخل» و «شُحّ» آمده است که در ظاهر معنایشان همان بخل است ولی در «شُحّ» غیر از معنای بخل ، معنای «حرص» هم نهفته است.^[۱۰۸] یعنی مردم در آخرالزمان علاوه بر بخل زیادی که در وجودشان رشد می­ کند، حرص و طمع به دنیا و مال دنیا نیز در وجودشان می­باشد.
۲-۲-۱-۳-۲- تکاثر و فخر فروشی
پیامبر۳ به ابن مسعود این­گونه می­فرماید: «یَا ابْنَ مَسْعُودٍ سَیَأْتِی مِنْ بَعْدِی أَقْوَامٌ … یَتَفَاضَلُونَ بِأَحْسَابِهِمْ وَ أَمْوَالِهِمْ یَقُولُ اللَّهُ تَعَالَى «وَ ما لِأَحَدٍ عِنْدَهُ مِنْ نِعْمَهٍ تُجْزى *‏ إِلَّا ابْتِغاءَ وَجْهِ رَبِّهِ الْأَعْلى‏ * وَ لَسَوْفَ یَرْضى»^[۱۰۹]»^[۱۱۰]: اى پسر مسعود! آنان به تبار و دارایى خویش به یکدیگر برترى نشان مى‏دهند و این در حالی است که خدای تعالی می­فرماید: «و هیچ کس را به قصد پاداش‏یافتن نعمت نمى‏بخشد، * جز خواستنِ رضاى پروردگارش که بسى برتر است [منظورى ندارد]. * و قطعاً بزودى خشنود خواهد شد.».
۲-۲-۱-۳-۳- تکبر
پیامبر۳ فرمودند: «حَتَّى تَرَوْنَ … دَبَّ الْکِبْرُ فِی الْقُلُوبِ کَدَبِیبِ السَّمِّ فِی الْأَبْدَانِ»^[۱۱۱]: تا ببینید که سرایت کند تکبر در دل­ها مثل سرایت کردن سم در بدن­ها.
۲-۲-۱-۳-۴- حرص و طمع
یکی از امراض خطرناک برای روح و جسم انسان حرص است که انسان باید پیوسته از آن به دور باشد، متأسفانه در آخرالزمان خیلی شایع می­ شود. و از شیوع آن امامان معصوم هم هشدار داده­اند. اما لازم است که فرق اندکی بین حرص و طمع قرار بدهیم و آن این است که «حرص» همان « زیاده روى در آزمندى و میل و اراده است‏»^[۱۱۲] و «طمع» عبارتست از « تمایل نفس به چیزى از روى آرزوى شدید و آزمندى است‏»^[۱۱۳].
پیامبر۳ فرمود: «سَیَأْتِی مِنْ بَعْدِی أَقْوَامٌ … یُظْهِرُونَ الْحِرْصَ الْفَاحِشَ»^[۱۱۴]: گروهی بعد از من خواهند آمد که حرصِ فاحش را آشکارا –از درون خود- ظاهر می­ کنند.
و در روایتی رسول­خدا۳ فرمود: «حَتَّى تَرَوْنَ … کَثُرَ الطَّمَعُ»^[۱۱۵]: تا ببینید که طمع زیاد گردد.
۲-۲-۱-۳-۵- حسادت
رسول­خدا۳ در بیان انحرافات آخرالزمان فرمود: «حَتَّى تَرَوْنَ … یَحْسُدُ الرَّجُلُ أَخَاهُ»^[۱۱۶]: تا ببینید مرد نسبت به برادرش حسادت کند.
۲-۲-۱-۳-۶- دروغ گویی
امام علی, فرمود: «و غار الصدق و فاض الکذب»^[۱۱۷]: و راستگویی پنهان گردد و دروغگویی آشکار شود.
۲-۲-۱-۳-۷- چاپلوسی
امام صادق, فرمود: «فَإِذَا … رَأَیْتَ الثَّنَاءَ قَدْ کَثُرَ»^[۱۱۸]: و دیدی که تعریف بی­جا زیاد شود.
۲-۲-۱-۳-۸- سخن چینی
امام صادق, فرمود: «فَإِذَا … رَأَیْتَ الشَّرَّ قَدْ ظَهَرَ وَ السَّعْیَ بِالنَّمِیمَهِ»^[۱۱۹]: و دیدی که شر و سخن­چینی در میان مردم ظاهر گشته است.
۲-۲-۱-۳-۹- سوء ظن
و در جای دیگر رسول­خدا۳ به حذیفه بن یمان فرمود: «اذا … ساءت الظنون»^[۱۲۰]: هنگامی که افراد جامعه نسبت به یکدیگر بد بین شوند و سوء ظن و عدم اعتماد بر جامعه سایه افکند.
۲-۲-۱-۳-۱۰- تهمت زدن