در غالب شبکه‌های محلی رایانه‌های شخصی به یک رایانه بزرگ و یا به یک مینی رایانه متصل هستند و به حافظه جانبی مرکزی دسترسی دارند. در این حال ممکن است این شبکه‌های محلی به شبکه ارتباطات ملی دسترسی داشته باشند تا بتوانند با سیستم‌های دیگر مبادله پیام داشته باشند. در شبکه، رایانه‌های شخصی به یک ابزار خاصی بنام سرور متصل هستند که دسترسی به تجهیزات را مدیریت می‌کند.
این شبکه‌ها ممکن است به دودسته تقسیم شوند: شبکه‌هایی که با بهره گرفتن از رایانه‌ها مجاز به برداشت اطلاعات از یک پایگاه اطلاعات مرکزی هستند، اما این رایانه‌ها نمی‌توانند با یکدیگر مبادله پیام داشته باشند. دسته دیگر شبکه‌هایی که ارتباط بین رایانه‌ها نیز در آن‌ها مجاز است. بدیهی است که شبکه‌های دسته اول برای کارکنانی که روی یک سری داده یا اطلاعات و پیام‌ها بتوانند بین ایستگاه‌های کاری مبادله شوند، ارزان‌ترند. اخیراً شبکه‌های از نوع شبکه محلی ایجادشده‌اند که غیر از استفاده مشترک از تجهیزات، وظایف مهم‌تری مانند امکان استفاده مشترک افراد از اطلاعات را نیز انجام می‌دهند.

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

علاوه بر تأکیدی که به دلیل صرفه‌جویی ناشی از استفاده از اطلاعات می‌شود، اخیراً پیشرفت دیگری صورت گرفته است که بجای استفاده از یک مینی رایانه و یک سری پایانه، از یک سری رایانه شخصی استفاده می‌شود. در آغاز ممکن است این کار هزینه‌بر باشد، اما مزایایی که ازنظر قدرت و قابلیت انعطاف سیستم وجود دارد، بسیار قابل‌توجه می‌باشد؛ اما در شبکه‌ای که از یک سری رایانه شخصی تشکیل‌شده است، یک عیب نیز وجود دارد و آن عدم امنیتی است که در مقایسه با سیستم‌های کامپیوتری متمرکز وجود دارد. روش دیگر ایجاد شبکه محلی استفاده از روش PBX[47]1 جهت ارسال داده‌ها و اطلاعات در داخل سازمان می‌باشد.
هدف از ایجاد PBX ارسال مبادلات تلفنی می‌باشد که درعین‌حال می‌تواند اطلاعات دیجیتال را نیز انتقال دهد. در ضمن شبکه‌های PBX را که در نقاط مختلفی وجود دارند می‌توان به یکدیگر متصل نموده و یک شبکه گسترده ایجاد نمود. بدین ترتیب صرفه‌جویی زیادی صورت می‌گیرد و از هزینه‌های تماس تلفنی در شبکه در سطح کشور اجتناب می‌شود. عمده‌ترین ضعف روش PBX آن است که نمی‌تواند داده‌های تصویری را اجرا نماید (صرافی زاده، ۱۳۸۱، ۱۲۵-۱۲۲).
۲- شبکه گسترده (WAN)[48]1
بااتصال یک سری شبکه محلی که از طریق یک دروازه به شبکه‌های عمومی یا خصوصی ارتباط راه دور صورت می‌گیرد، شبکه گسترده به وجود می‌آید. دو سیستم می‌توانند از طریق دروازه با یکدیگر ارتباط داشته باشند. دروازه می‌تواند هرگونه ارتباط، سرعت، کد سازی و یا قراردادی را بین سیستم‌های مختلف مدیریت نماید. شبکه گسترده ممکن است عمومی یا خصوصی باشد، ولی معمولاً ترکیبی از هر دو قسمت می‌باشد (صرافی زاده، ۱۳۸۱، ۱۳۲-۱۳۰).
برخلاف شبکه‌های محلی که در یک ساختمان یا ناحیه کوچک ایجاد می‌شوند، شبکه گسترده امکان ارتباط از راه دور را امکان‌پذیر می‌سازد. تقریباً تمامی سازمان‌ها، برای ارتباطات خود با مسافت‌های طولانی از تسهیلات و خدمات شرکت‌های ارتباطی همگانی استفاده می‌کنند. در ارتباطات شبکه گسترده می‌توان از شبکه تلفنی دائمی استفاده کرد؛ اما این راهکار بسیار گران‌قیمت و برای انتقال حجم زیاد داده‌ها ضعیف است. راهکار دیگر استفاده از شبکه سوئیچینگ بسته[۴۹]۲(PSN) است. پیامی که ارسال می‌شود، توسط گره ای در شبکه دریافت می‌شود (کامپیوتر بامنظور ویژه) و به بسته‌هایی تقسیم و روی هر بسته شماره‌سریال و آدرس مقصد نوشته می‌شود. این بسته‌ها روی وسایل ارتباطی با سرعت زیاد ارسال می‌شوند. همچنین هر بسته دارای مشاهده‌گر خطا می‌باشد. در مقصد، بسته‌ها به ترتیب مناسب سرهم شده و پیام اصلی را شکل می‌دهند (ثاقب تهرانی و تدین،۱۳۸۰، ۱۹).
۳- شبکه گسترده جهانی (WWW)[50]3
اینترنت از وزارت دفاع آمریکا شروع شد که دانشمندان و اساتید دانشگاه را در سرتاسر دنیا به هم مرتبط نماید. حتی امروزه افراد نمی‌توانند مستقیماً به این شبکه متصل شوند، هرچند که هر فردی که یک رایانه و مودم داشته و آماده باشد مبلغ کمی را ماهیانه به‌عنوان هزینه استفاده بپردازد، می‌تواند از کانال (ISP)[51]4 به اینترنت وارد شود. ISP ها شرکت‌هایی هستند که به‌طور دائم به شبکه جهانی اینترنت متصل هستند و ارتباطات موقت به اینترنت را به مشتریان خود می‌فروشند. یکی از بزرگ‌ترین معماهای اینترنت این است که هیچ‌کس صاحب آن نیست و هیچ‌گونه مدیریت رسمی و متمرکز بر آن اعمال نمی‌شود.
اینترنت بر اساس فنّاوری Client/Server ایجادشده است. افرادی که می‌خواهند از اینترنت استفاده کنند، از برنامه کاربردی Client استفاده می‌کنند و تمامی عملیات خود را با اینترنت از کانال این نرم‌افزارها انجام می‌دهند. تمامی داده‌ها، ازجمله پیام‌های پست الکترونیک، پایگاه داده‌ها و سایت‌های اینترنت، همگی بر روی سرور ذخیره می‌شوند. سرورهایی که کاملاً به اینترنت یا به عملکردهای خاصی در اینترنت اختصاص دارند، قلب شبکه اطلاعاتی اینترنت را تشکیل می‌دهند.
مهم‌ترین قابلیت اینترنت برای شرکت‌های تجاری عبارت‌اند از: پست الکترونیکی[۵۲]۱، کاربر[۵۳]۲، گروه‌های خبری[۵۴]۳، اتاق‌های گفتگو[۵۵]۴، شبکه گسترده جهانی که از طریق آن‌ها اطلاعاتی را بر روی اینترنت جستجو و مشاهده نمود (راد، ۱۳۸۲).
شبکه گسترده جهانی موجب قرار گرفتن صفحات تعاملی کاربر آشنا در اینترنت گردید که گروه‌های سنی مختلف می‌توانستند آن را درک و به‌کارگیرند. شاید مهم‌ترین ویژگی آن پروتکل Back-end به‌منظور قرار دادن توزیع صفحات وب می‌توانست به‌راحتی درک و به کار گرفته شود که این امر موجب توسعه سریع سرورهای وب گردید. (صرافی زاده، ۱۳۸۳،۹۰).
در بخش اول فصل دوم مبحث فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات که متغیر مستقل این تحقیق است، موردبررسی قرار گرفت. در این بخش با مفاهیم تعاریف فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات آشنا شدیم، به کاربردها و مزایای این فناوری‌ها در سازمان‌ها، اشاره گردید. در یک سازمان، فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات به صورت‌های مختلفی می‌تواند مطرح گردد، از آن جمله، اتوماسیون اداری، شبکه‌های ارتباطی و سیستم‌های اطلاعاتی مدیریت که به دلیل استفاده گسترده مؤسسه موردتحقیق از اتوماسیون اداری و شبکه‌های ارتباطی، در این بخش به‌طور مفصل به این دو مورد پرداخته شد.
۲-۲ ) مدیریت دانش
۲-۲-۱) تاریخچه مدیریت دانش
تعداد زیادی از تئوریسین‌های مدیریت دانش تکامل بحث مدیریت را به عهده داشتند که در میان آنان برجستگانی همچون پیتر درلکه، پاول استرلوس و پیتر سنگه از آمریکا را می‌توان نام برد. درلکه و استر لوس بیشتر درزمینه‌ی اهمیت ارتقا اطلاعات و دانش ساده به‌عنوان منابع سازمانی و پیتر سنگه با تمرکز بر روی سازمان‌های یادگیرنده ابعاد فرهنگی مدیریت دانش را به وجود آورده‌اند.
اورت راجرز در دانشگاه استنفورد با نفوذ در بحث نوآوری و نیز توماس آلن در دانشگاه[۵۶]MIT در خصوص انتقال اطلاعات و فن‌آوری، تحقیقات زیادی را طی سال‌های ۱۹۷۰ و ۷۱ به انجام رسانیدند که کمک بزرگی را در جهت درک و فهم اینکه مدیریت دانش چیست؟ دانش چگونه تولید می‌شود؟ چگونه استفاده می‌شود؟ و به چه طریقی در سازمان‌ها نفوذ می‌کند؟ و … را ارائه داده‌اند (الهی و همکاران، ۱۳۸۹، ۴۹).
در اواسط سال ۱۹۸۰ اهمیت دانش به‌عنوان دارایی رقابت در بین سازمان‌ها مشهور گردید.در سال‌های بعد توسعه سیستم‌های مدیریت دانش به وجود آمدند که با بهره گرفتن از کارهای انجام‌شده درزمینه‌ی هوش مصنوعی و سیستم‌های هوشمند باعث شدند تا مفاهیم تازه‌ای به‌عنوان دانش اکتسابی مهندسی دانش، سیستم‌های بر پایه دانش و هستی‌شناسی بر پایه کامپیوتر به جهان عرضه شود.
اخیراً واژه مدیریت دانش در فرهنگ لغات جای گرفته است. در سال ۱۹۸۹ برای آماده‌سازی مدیریت دانش بر پایه فن‌آوری، کنسرسیومی از سازمان‌ها در آمریکا کار خود را آغاز نمود تا پیشگامی خود را برای منظور نمودن مدیریت دانش به‌عنوان سرمایه در سازمان‌ها اعلان نماید. در سال ۱۹۹۱ و برای اولین بار مطالبی درباره مدیریت دانش در مراکز انتشاراتی مشهور به چاپ رسید.شاید بتوان گفت که وسیع‌ترین کار تحقیقاتی درزمینه‌ی مدیریت دانش تا امروز در سال ۱۹۹۵ توسط سه تن از محققان به نام‌های کوجیه، نافوکا و هیروتاکاتاکی در سازمان خلق دانش بنام «چگونه شرکت‌های ژاپنی نوآوری و پویایی را به وجود می‌آورند؟» صورت پذیرفته است (McNeish & Mann, 2013, 19).
۲-۲-۲) اهمیت دانش
عصر حاضر، عصر تغییر و تحول سریع دانش است. هر پنج سال و نیم حجم دانش دو برابر می‌شود، درحالی‌که عمر متوسط آن کمتر از چهار سال است. در چنین شرایطی دانش به‌عنوان یک دارایی و منبع ارزشمند استراتژیک مطرح می‌شود که نیازمند مدیریت است. با توجه به شرایط فوق اگر رقابت شدید موجود در بازارهای جهان را نیز اضافه نماییم، اهمیت دانش‌ سازمان به‌عنوان یک مزیت رقابتی در اقتصاد دانش‌محور کنونی دوچندان می‌شود. هرچه حجم و پیچیدگی عملیات سازمانی وسیع‌تر گردد، اهمیت دانش بیشتر و نیاز به اداره شدن در سطح وسیع‌تری را پیدا می‌کند.
امروزه سازمان‌ها سخت تلاش می‌کنند تا به‌عنوان پیشگامان مهارت‌های مدیریت دانش شناخته شوند و از این طریق مزد تلاش و کوشش خود را بگیرند. این مهم از طریق کاربرد دانش برای مقاصد نوآوری امکان‌پذیر است. امروزه در سازمان‌های پیشرو دانش به‌عنوان یک عنصر توانمند ساز شناخته می‌شود که می‌تواند سازمان را آن‌چنان متحول کند که قادر باشد قابلیت‌های شگرفی را از دیدگاه بهره‌وری و کارایی ارائه دهد. ( الهی و همکاران، ۱۳۸۹، ۵۰ ).
۲-۲-۳) تعریف دانش
قبل از توضیح دانش، لازم است که بین «داده» و «اطلاعات» که القاکننده مفهوم دانش هستند، تفاوت قائل شویم.
داده‌ها
داده‌ها جنبه‌هایی از واقعیت‌های عینی و مجرد درباره پدیده‌ها هستند. داده‌ها تصاویر کمی و کیفی از جنبه‌های پدیده‌ها است و آن‌ها را نمی‌توان به‌تنهایی مربوط به حوزه خاص تصمیم سازی هدف‌دار دانست زیرا آن‌ها را باید با واحدهای مختلف سازمانی به سامانه فن‌آوری ذخیره (پایگاه داده‌ها ) تزریق کرد. داده‌ها فاقد معنی قابل‌استفاده بوده و تنها بخشی از واقعیت را نشان می‌دهند. داده‌ها فاقد طبقه‌بندی، ‌هدف و پیام ویژه‌ای هستند.
اطلاعات
اطلاعات درواقع همان داده‌های پردازش شده‌اند که هدف‌دار و مربوط شده‌اند و حاوی نوعی معنا و پیام می‌باشند. ماهیت اطلاعات قابل‌انتقال در شبکه ارسال و مبادله، بیش از آنکه به فرستنده مربوط باشد، با گیرنده و دریافت‌کننده آن تعیین می‌شود و اگر معنی اطلاعات را دقیق‌تر و سخت‌گیرانه‌تر روشن کنیم باید بگوییم «تنها گیرنده می‌تواند مشخص کند که دریافتی‌های او واقعاً اطلاعات بوده و او را تحت تأثیر قرار داده است یا خیر».
دانش
دانش،‌ اطلاعاتی سازمانی یافته، تلفیقی یا طبقه‌بندی‌شده محسوب می‌شود که جامعیت داشته و آگاهی یا فهم را افزایش می‌دهد. دانش را می‌توان وسیع‌تر، ‌عمیق‌تر و غنی‌تر از داده و اطلاعات دانست. دانش از ذهن پویای انسان‌ها نشأت می‌گیرد که صاحب علم و تخصصی خاص هستند. وقتی‌که اطلاعات تحلیل، پردازش و وارد متن می‌شوند تبدیل به دانش می‌شوند. دانش در برخورد با اطلاعات و موقعیت‌های جدید خود را پالایش و تصحیح می‌کند و درواقع دانش در تعامل با محیط رشد کرده و بهبود می‌یابد (حیاوی و همکاران، ۱۳۹۱، ۱۷).
۲-۲-۴) انواع دانش
دانش به دو نوع مشهود (آشکار[۵۷]) و نامشهود (ضمنی[۵۸]) طبقه‌بندی و عرضه می‌شود:
الف) دانش مشهود (آشکار یا صریح)
این نوع دانش مجموعه‌ای از فرایندها و روش‌های کار، آئین‌نامه‌ها، دستورالعمل‌ها، شیوه‌های مکتوب و پایگاه‌ها، اطلاعات سازمان‌یافته، طراحی‌های انجام‌شده، یادداشت‌های تنظیم‌شده اشخاص مختلف، گزارش‌ها، کتاب‌ها و اسناد تهیه‌شده است. این به‌طورمعمول هم به‌خوبی قابل ثبت و هم قابل‌دسترسی است.
ب) دانش نامشهود (ضمنی)
این دانش مجموعه‌ای از دانش کسب‌شده است که تجلی نیافته است، جنبه نهفته دارد و دیگران از آن‌ها چندان اطلاعی ندارند این دانش در چارچوب منابع انسانی هم شناخته می‌شود دانش ضمنی معمولاً در قلمرو دانش شخصی، شناختی و تجربی قرار می‌گیرد.
در تمایز گذاری میان دو نوع دانش می‌توان گفت، بیان کردن دانش ضمنی با واژه‌ها دشوار است. سازمان‌ها اکنون دریافته‌اند که برای انجام مؤثر کارهایشان نیازمند یکپارچه کردن هر دو نوع دانش هستند. ( انصاری و نامقی، ۱۳۸۸، ۶).
۲-۲-۵) تعریف مدیریت دانش
مدیریت دانش، مفهومی پیچیده و گسترده است و به همین دلیل صاحب‌نظران مختلف از زوایای گوناگون به آن نگریسته‌اند. استیو هالس (۲۰۰۱) مفهوم مدیریت دانش را در ارتباط با مفاهیم داده، اطلاعات و دانش مطرح می‌سازد. وی معتقد است مشکل اصلی درزمینه‌ی مدیریت دانش این است که سازمان‌ها نمی‌دانند چگونه داده‌ها را به اطلاعات و اطلاعات را به دانش تبدیل کنند، لذا بسیاری از سازمان‌ها در حد مدیریت داده و مدیریت اطلاعات باقی‌مانده‌اند. هالس، مدیریت دانش را فرآیندی می‌داند که سازمان‌ها به‌واسطه آن توانایی تبدیل داده به اطلاعات و اطلاعات به دانش را پیداکرده و همچنین قادرند دانش کسب‌شده را به‌گونه‌ای مؤثر در تصمیم‌های خود به‌کارگیرند.(Hales, 2001, 8).
از منظری دیگر هانس (۲۰۰۱) مدیریت دانش را فرایندی می‌داند که مبتنی بر چهار رکن: محتوا، مهارت، فرهنگ و سازمان‌دهی است. محتوا به نوع دانش (صریح یا ضمنی) مربوط می‌شود؛ مهارت بیانگر دستیابی به مهارت‌هایی جهت استخراج دانش است؛ فرهنگ مبین این مطلب است که سازمان‌ها باید مشوق توزیع دانش و اطلاعات باشند و سازمان‌دهی به سامان بخشی دانش‌های موجود اشاره دارد.
ویگ (۲۰۰۲) معتقد است مدیریت دانش یعنی ایجاد فرایندهای لازم برای شناسایی و جذب داده، اطلاعات و دانش‌های موردنیاز سازمان از محیط درونی و بیرونی و انتقال آن‌ها به تصمیم‌ها و اقدامات سازمان و افراد. بلانت (۲۰۰۱) مدیریت دانش را فرایندی می‌داند که سازمان‌ها از آن طریق اطلاعات جمع‌ آوری‌شده خود را به کار می‌گیرند. از دید مال هوترا (۱۹۹۷) مدیریت دانش، فرایندی است که به‌وسیله آن سازمان‌ها درزمینه‌ی یادگیری، کدگذاری دانش، توزیع و انتقال دانش، کسب مهارت می‌کنند. لای بس کایند (۱۹۹۶) بر این باور است که مدیریت دانش عبارت از سیستمی برای اداره، جمع‌ آوری، اصلاح و اشاعه دانش در تمام اشکال آن در یک سازمان است.(Haines, 2001, 12)
با توجه به تعاریف مطروحه، می‌توان گفت موضوع مدیریت دانش بیشتر اجتماعی و در قالب پدیده‌های اجتماعی نمود می‌یابد؛ ازاین‌رو، رایانه، فن‌آوری اطلاعات و نظایر این‌ها به‌تنهایی تضمین‌کننده موفقیت مدیریت دانش نیستند و چرخه مدیریت دانش، پایان‌ناپذیر است، زیرا حرکت از داده به اطلاعات و از اطلاعات به دانش هیچ‌گاه به پایان نمی‌رسد و کارکنان و مدیران سازمانی (محیط درونی) و ارباب‌رجوع و سایر ذینفعان (محیط بیرونی) در قلمرو مدیریت دانش قرار می‌گیرند.
۲-۲-۶) اهداف مدیریت دانش
بیشتر افراد و سازمان‌ها مدیریت دانش را به دلایل زیر به کار می‌گیرند:

    • افزایش همکاری؛
    • بهبود بهره‌وری؛
    • تشویق و قادر ساختن فرآوری؛
  • غلبه بر اطلاعات زیادی و تحویل فقط آنچه موردنیاز است؛
موضوعات: بدون موضوع  لینک ثابت


فرم در حال بارگذاری ...