– از دیدگاه قرآن سلامت روان به قلب سلیم تعبیر شده است .
-نوع نگرش انسان به آینده می تواند مثبت یا منفی باشد که در زندگی وحالات روانی انسان موثر است . –هرچه عوامل امید قوی باشد امید واری بیشتر و نتایج مطلوب تر است .
-انسان موجودی است که همیشه نیازمند بیم و امید است و بیم و امید پایه رستگاری است .
-بهداشت روان عبارتست از آگاهی به عوامل معنوی ،مادی و انگیزه هایی که سلامت فکر را وضع و اعتدال رفتار و کردار را سبب می شود.
یکی از مسایلی که در تامین بهداشت روان موثر است امیدواری است که به هنگام گرفتاری ه فرد کمک می کند و موجب تقویت روحیه فرد میشود.
۲-۳۳-۲ مقالات
نعمت اللهی ،محمد هاشم ،۱۳۹۳،امید در قرآن و کتاب مقدس،سایت راسخون
ظلم، ستم، بی عدالتی، حق کشی، قتل، جنگ و غارت عده ای از انسانها توسط عده ای دیگر همواره خرد انسانی را مشغول این فکر کرده است که آیا این وضعیت بر همین منوال خواهد بود یا نه؟ انسانها همواره در طول تاریخ به فراخور فکر و خرد و دین خود در انتظار و آرزومند این بوده اند که بالاخره این مسائل پایان یافته، ظلم و ستم جای خود را به عدل و داد خواهد داد، حق کشی جای خود را به عدالت و رعایت حوق دیگران و قتل و غارت تبدیل به مهر و دوستی و محبت و جنگ تبدیل به صلح خواهد شد. این امید و آرزو و انتظار در ادیان مختلف هم به اشکال وتعابیر گوناگونی بیان گردیده و امید به ظهور منجی و روز آخر یا روز داوری در تمام ادیان و مذاهب وجود داشته است. مسئله ای که هم عقل و هم دین آن را تایید می کند.
.در طول تاریخ پیامبران به عنوان کسانی که وظیفه هدایت و ارشاد و انذار مردم را داشته اند به این امید دامن زده و مردم را در این مسیر راهنمایی و هدایت کرده اند، کتابهای مقدس یهودیان، مسیحیان و مسلمانان و تعالیم بودا، زرتشت و هندوئیسم سرشار است از روحیه و امید دادن به مردم که روزی خواهد آمد و مشکلات و مصائبشان حل خواهد شد. و منجیی خواهد آمد که آنها را از زیر بار همه ی بدیها نجات خواهد داد.
موسسه پژوهشی پورسینای حکیم ، سلامت روان در قرآن ،۱۳۹۳
واژه بهداشت و سلامتی به ویژه بهداشت روانی، همیشه انسان را در طول تاریخ به خود مشغول کرده است، تدوین برنامه های تربیتی – بهداشتی برای حفظ سلامتی و بهداشت روان نمونه ای از این اقدام بشری است و در این میان دین باوری و آموزه های قرآنی نقش بسزایی در تأمین بهداشت روانی دارند.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

در این مقاله، سلامت روان در قرآن و نشانه های آن و نیز رابطه قرآن و معنادرمانی و راه های درمان افسردگی از دیدگاه قرآن و نقش باوردرمانی در بهداشت روان به تفصیل مورد بحث و بررسی قرار گرفته و در نهایت نیز به جلوه هایی از شفابخشی قرآن پرداخته شده است .
قرآن فردی را سالم و سلیم النفس می داند که با تکیه بر فطرت توحیدی از ایمان قلبی برخوردار بوده و در رفتار با ایجاد تعادل میان قوای متضاد درونی و نیز تقابلات بیرونی و درونی برخاسته از غرایز و محیط بهترین شیوه را در دستیابی به خوشبختی و قرب الی الله برگزیند. از نظر قرآن کسانی که در عقیده، کفر و در عمل، نفاق را برگزیدند از سلامت روانی برخوردار نبوده و دچار بیماری روانی هستند: «فی قلوبهم مرض فزادهم الله مرضا».(بقره: ۱۰)
خاک پور حسین, حسومی ولی اله, گلی مهرناز, ایرانمنش اسما کارکردهای تربیتی امید و نقش آن در سلامت روان از دیدگاه قرآن ،۱۳۹۲،گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، ایران
امید در تربیت و سلامت روانی انسان نقش مهمی برعهده دارد .از نظر قرآن “رجا “(امید ) انبساط سرور در دل به جهت امر محبوب است ،در صورتی که انسان بسیاری از اسبباب رسیدن به محبوب را تحصیل کرده باشد و به آرامش قلبی برسد . هدف از این مقاله بیان کارکردهای امیدو نقش آن در سلامت روان است .لذا با روش توصیفی –تحلیلی با رویکرد قرانی –روایی ،مبانی و عوامل ایجاد “امید بررسی و نتیجه گیری می کند که از نظر قران “امید “به واسطه دو رویکرد شناختی و رفتاری حاصل می شود .انسان از” خود شناسی “به “خدا شناسی” رسیده و این باعث “خودباوری” و ” خدامحوری” می گردد .شخص تکیه به هست نمای هستی دارد و اگر انرا با رویکرد های رفتاری مثل عمل صالح همراه نماید به امیدی پایدار دست یازیده است.از نگاه قران “امید “در بعد تربیتی عامل تحرک و باعث عمل می باشد که بازده کار را بالابرده ،باعث تقویت قدرت صبر ،حس شادکامی ،کارایی ،کاردانی و…می گردد. که همه این ها سلامت روانی انسان را به همراه دارد .
باقری سید مصطفی ،۱۳۹۲،شخصیت سالم و امیدوار،پژوهشگاه باقر العلوم
در این مقاله نویسنده ویژگی انسان های امید وار را نوشته سپس عوامل تسهیل کننده در رسیدن به امید را تشریح کرده است . که به قرار ذیل می باشد .
۱- توجه به ناامیدی ( تخریب باورهای نامعقول)
یکی از عواملی که باعث دریافت آسان امید در زندگی افراد می شود، توجه به نقطه مقابل آن ( یعنی ناامیدی) است.
۲-مشخص بودن هدف
مشخص بودن هدف، یکی دیگر از عوامل تسهیل کننده ی امید است. هدف ها و برنامه هایی که داریم ما را به جلو می رانند.
-۳هدف را مناسب استعداد و ظرفیت انتخاب کردن و …
ویسی ،مختار ،۱۳۹۲، سلامت روان از دیدگاه اسلام،پایگاه اطلاع رسانی اصلاح
قرآن کریم و سنّت پیامبر-صلى‌الله‌علیه‌وسلم- روش کامل و جامعی را برای تأمین سلامت روان و علاج بیماری‌های روانی و مشکلات انسان به ارمغان آورده است که از ایمان به خدا و ایمان به وحدانیت او سرچشمه می‌گیرد. قرآن کریم در بسیاری از آیات کریمه‌ی خود، بر اهمیت ایمان تأکید می‌کند، زیرا ایمان به خداوند متعال، اساس سلامت روان است که در اسلام از آن به حُسن خُلق تعبیر می‌شود و پایه‌ای برای ایجاد شخصیت بهنجار است که در ‌‌نهایت اعتدال و توازن قرار دارد. بر این اساس، اسلام شاخص‌هایی را برای تأمین سلامت روان انسان، تعیین‌کرده‌است که در ایمان به خداوند متعال و یکتایی او، تقوی و پرهیزکاری و برخوردار بودن از خصال مثبت و مفید و به‌کارگیری آن‌ها در همه‌ی جنبه‌های زندگی، خلاصه می‌شود. لذا اسلام برای تأمین سلامت روانی انسان، احکامی را وضع نموده که مبتنی بر فطرت و طبیعت او و هماهنگ و متناسب با غایت و هدفی است که انسان برای آن آفریده شده است.
بنابراین شناخت اسلام و پیروی از همه‌ی جوانب آن: عقیده، احکام، عبادات و اخلاق، روان انسان را تزکیه نموده و شخصیتش را پرورش می‌دهد. هم‌چنین راه صحیح و سالم را به او می‌شناساند، تا دریابد که با پایبندی به آن و پیروی از فرامین الهی می‌تواند از درجه‌ی بالایی از سلامت روان و اعتدال و توازن در شخصیتش برخوردار شود و به این ترتیب به رشد و کمال خود و سعادت و خوش‌بختی‌ دنیا و آخرتش دست یابد
پرچم اعظم ، فاتحی زاده ،مریم ،محققیان ،زهرا ،۱۳۹۰،ابعاد سه گانه ی نظریه امید اسنایدر وتطبیق آن با دیدگاه قرآن کریم
در دنیای متمدن امروزی، آدمی به ظاهر مرفه به نظر می رسد؛ اما بیش از گذشته، افسرده، ناامید و تنهاست.روان شناسان مثبت نگر معتقدند امید می تواند از افراد در برابر روی دادهای استرس زای زندگی حمایت کند؛ از این روی، در یکی دو دهه اخیر، نقش امید در درمان انواع بیماری ها بررسی شده و در نتیجه این بررسی ها، اسنایدر نظریه ای را به نام نظریه امید بیان کرده است.از سوی دیگر، با توجه به تأثری جهان بینی هر فرد در بهبود و درمان انواع بیماری ها نمی توان از نقش دین در پیدایش امید غافل ماند. در پژوهش حاضر، با بهره گرفتن از روش تطبیقی، نخست، ابعاد امید (تفکر هدف، تفکر عامل و تفکر گذرگاه) را در نظریه اسنایدر بیان کرده و سپس آن ها را در مفاهیم قرآنی جستجو کرده و از این طریق، میزان مطابقت و اشتراک مفهومی تلاش های بشری را با دیدگاه های قرآن دریافته ؛ در پایان، به این نتیجه رسید ه است که قرآن در نگاه ارزشی خود، آدمی را به سمت امید مطلوب سوق داده و از امید های واهی بازداشته است.نتایج پژوهش، بیانگر آن است که علم اساساً نیست ها و هست ها را بیان می کند و شناسایی امید از این طریق، برای بشر، بسیار مفید است؛ علاوه بر این، رجوع به این مید در بیان ارزش ها و بایدها و نبایدهای آن، بشر را به سوی نوع مطلوب امید راه نمایی می کن
جابر ،علیرضا ،۱۳۹۰ ،مفهوم امید و آرزو در قرآن و حدیث با نگاهی به روانشناسی ، ،فصلنامه کاوشهای دینی سال ۳،ش ۶،
امید و آرزو از جمله مسائل مطرح در انسان شناسی است . که در روان شناسی با عنوان تعادل جسمی روانی مطرح و ارتباط ویژه ای با حوزه دین و تاثیر مثبت آن در ایجاد روح و روان سالم ،پیدا می کند . در جهان بینی قران،امید واقعی و حقیقی در ارتباط با الله مفهوم می یابد و هر امیدی غیر از این مبنا واقعی نیست .بنا براین امید به دو نوع “صادق و کاذب “تقسیم می شود . امید صادق در انسان منشا تحولات و ایجاد انگیزه و تکاپو در عرصه های مختلف علمی ،فرهنگی ،اجتماعی و…. است . امید واقعی از رحمانیت الهی و امید کاذب (آرزو گرایی )از اهداف شیطان است . یاس و ناامیدی از گناهان کبیره و باعث تاسف و هلاکت می شود و مخالف تعالیم و موازین دینی و الهی است .”آرزو ها” با معیار صحیح ،باعث” امید “و ایجاد انگیزه سازنده ،و” آرزو گرایی” ،تزلل و روانی نامتعادل را به دنبال دارد . این همه ضروری می نماید مبادی و مبانی امید و آرزو شناسایی شود و مرز بین امید واقعی و آرزو روشن شودو راهکارهای مناس در ایجاد امید صادق و از بین بردن امید کاذب از منظر قران و روایات و با توجه به نظرات روان شاسی ارائه شود که با روش توصیفی –تحلیلی بیان می شود.
عماری، زهرا ،۱۳۹۰، دانشجوی دانشکدۀ مجازی علوم حدیث هدف خداوند از آفرینش انسان چیست
یکى از اسماى الهى که در قرآن بر آن تکیه شده, حکیم است. اقتضاى این صفت آن است که تمام افعال خدا حکیمانه باشد; بر این اساس, خلقت انسان نیز هدف خاصى را دنبال مى کند. البته هدف افعال الهى با هدف افعال بشرى متفاوت است. ما کارى مى کنیم تا از آن نتیجه اى عاید خودمان شود و به عبارت دیگر در تمام موارد, هدف اصلى, تأمین مصالح شخصى است; اما خداوند متعال نیاز به چیزى ندارد تا براى تأمین آن کارى انجام دهد. او کمال مطلق است و هیچ کارى را براى خود انجام نمى دهد, بلکه براى نفع رساندن به مردم انجام مى دهد و در ادامه اهداف آفرینش انسان بیان گردیده است .
انصاری ،مریم ،میر شاه جعفری ،۱۳۸۹، ،تأملی بر سازوکار ایمان و امید در زندگی و تأثیر آن بر سلامت روان انسان ، دانشگاه اصفهان
فرد باایمان، زندگی را پوچ و بی هدف نمی داند، بلکه با انگیزه به سوی هدف های خود می رود. در متون اسلامی و به ویژه در قرآن و احادیث، دستورهای فراوانی در مورد امید و ناامیدی آمده است. هدف این مقاله، بررسی آثار امید در زندگی و تأثیر آن بر سلامت روان انسان با توجه به متون اسلامی و با روش توصیفی است. یافته های پژوهش نشان می دهد که عواملی، مانند آرامش روحی، خوش بینی، افزایش سازگاری با محیط، کاهش ترس و اضطراب، افزایش ظرفیت مقابله با حوادث و چند اعتقاد اساسی دیگر که باعث امید می شود، خود تحت تأثیر اعتقاد به خداوند و خودباوری دینی است
قوه عود منصور ه پرچم اعظم ،۱۳۸۹ ، سلامت روان از منظر مکتب اسلام و روان شناسی،اصفهان
یکی از مسایل مهم در زندگی بشر، سلامت روان و شناخت شیوه دست یابی به آن است. جوامع بشری پس از پیشرفت در تکنولوژی مادی و جدا شدن از اندیشه های عمیق دینی، در زمینه مسایل روانی، مشکلات فراوانی را تجربه می کنند. سلامت روان، در روان شناسی از دیدگاه های مختلف این دانش مطرح شده است. این دیدگاه ها عموما انسان محور هستند و از سلامت روان در محدوده زندگی دنیا سخن گفته اند. در قرآن، اساس سلامت روان بر مبنای خدا محوری است و زندگی دنیا و آخرت انسان را پوشش می دهد و انسان های سالم در درجاتی متفاوت، با تعابیری چون، صالحان، شهیدان، صدیقان و انبیا مطرح شده اند. انبیا به عنوان مصداق انسان کامل، الگوی سلامت روان معرفی شده اند. در قرآن، اصطلاحاتی چون؛ رشد، قلب سلیم و نفس مطمئنه در مفهوم سلامت روان به کار رفته است.
داودی ، محمد رضا ،۱۳۸۶ ،امید و نقش تربیتى آن در زندگى انسان ،مجله معرفت
در این مقاله، به «امید» به عنوان یکىاز عوامل مهم در تربیت انسان از دیدگاه قرآن و نقش سازنده آن اشاره مى شود. «امید» یک حالت روحى و روانى وبرانگیزاننده انسان به کار و فعالیت ا ست. به طور طبیعى، انگیزه بشر درکارهاى اختیارى امید به نفع یا ترس اززیان است.
امیدبه رحمت خداکه قدرت بی انتهادارد مطابق فطرت انسان بوده .امید محرک انسان است . و ناامیدی سبب بازماندن از عمل و دست کشیدن از جدیت در بریدن ازبندگی خداست .
شناخت درمانی در منابع اسلامی ،داود،حسینی ،مجله معرفت ،شماره۸۷
مشکلات، ناملایمات و اختلالات روانی همزاد بشر و بخشی از زندگی روزمرّه او بوده‏اند و همزمان با این مسائل، تلاش برای رفع این مشکلات و درمان آن‏ها جزء دیگر زندگی بشر بوده است. از این‏رو، بشر از ابتدا، به دنبال راه حل‏هایی بوده است تا خود را از مشکلات برهاند. یکی از راه‏هایی که بشر از ابتدای حیات خود بر روی کره خاک برای حل مشکلات، کشف کرده، مراجعه به عالمان و اندیشمندان و مشاوره با آنان بوده است . با ظهور اسلام روش‏های علمی انسانی درمانی توسط دانشمندان مسلمان شکل نوی به خود گرفتند؛ آنان با مصاحبه و بررسی تاریخچه زندگی بیماران روانی، به ارائه مشاوره و درمان می‏پرداختند .تعالیم بلند اسلام، چه از جنبه نظری و چه از جنبه عملی، دارای اصول و روش‏هایی هستند که در بعضی موارد، مختص خود آن است و در سایر نظریه‏ها ردپایی از آن‏ها دیده نمی‏شود و در بعضی موارد، این روش‏ها قابل انطباق با نظریه‏های مشاوره می‏باشند و یافته‏های علمی را، که منطبق با عقل باشند، می پذیرد . در این نوشته، تلاش شده است تا برخی اصول و روش‏های مشاوره و درمانگری شناختی از جمله معاد و شناخت در مانی، امید و شناخت درمانی و ذکر و شناخت درمانی از منابع اسلامی استخراج شوند و در اختیار علاقه‏مندان قرار گیرد .
حاتمی محمد رضا ،۱۳۸۵،تجلى امید در فرهنگ مهدویت فصلنامه علمی پژوهشی مشرق موعود، شماره اول،
نقش امید در سلامت روانی، که آرزوی همه انسان‌ها است، بسیار مهم است. امید، عامل ذاتی و باطنی شالوده زندگی و عامل پویایی و دینامیک روان انسان است.
امید ملازم روانی زندگانی و رشد است، یعنی هر لحظه آمادگی برای آن چیزی است که تاکنون تحقق نیافته است. رشد امید یا ناامیدی در انسان به میزان زیادی وابسته به فرهنگ و ارزش‌های جامعه یا طبقه‌ای است که فرد در آن زندگی می‌کند، از همین‌رو برای مقابله با ناامیدی بایستی وضعیت اجتماعی و فرهنگیِ شایسته‌ای که با ذایقه اصلی و فطری تمامی انسان‌ها هم‌خوانی دارد پی‌ریزی نمود. لذا فرهنگ مهدویت چنین ویژگی برجسته‌ای را دارد. در این فرهنگ مترقی، امید محور اصلی است و می‌توان آن را لمس کرد و تنها کافی است که سرچشمه‌های امیدبخش در فرهنگ مهدویت استخراج و تبیین گردند. در همین راستا، نوشتار حاضر به کلیات مربوط به امید، عوامل رشد امید و سرچشمه‌های امیدبخش در فرهنگ مهدویت می‌پردازد.
موذنی ،محمد ،مفهوم رجاء در قرآن ،پژوهشکده باقر العلوم،(بروزآوری ، ۱۳۹۳)
در این مقاله نویسنده به تعریف رجاءپرداخته که “رجاء” در لغت به معنای گمان به وقوع چیزی است که موجب خوشحالی باشد که در فارسی از آن به امید، تعبیر می¬گردد. سپس به تفاوت رجاءبا طمع و امل پرداخته و رابطه خوف و رجاء و ارائه آیات قران در باره امید واری اشاراتی نموده که قرآن در جهت امیدوار کردن انسانها و ریشه کنی نا امیدی، زمینه¬های فراوانی را ایجاد نموده است: ممنوعیّت نا امیدی از رحمت الهی،-باز بودن راه توبه،قبولی توبه و تبدیل سیّئات به حسنات،- پاداش چندین برابر از ناحیۀ خداوند،جبران گناهان، با ابتلاء به گرفتاریهاهمچنین به رابطۀ دعا با امیدو موانع امید واری به تفضیل پرداخته شده است
نتایج بررسی مقالات
– امید می تواند افراد را ر برابر رویدادهای استرس زا ی زندگی حمایت کند.
-امید دو نوع است ،امید صادق و امید کاذب
– امید یکی از عوامل مهم در تربیت انسان است و یک حالت روحی و روانی و برانگیزاننده انسان به کار و فعالیت است .
– امید بواسطه دو رویکرد شناختی و رفتاری حاصل می شود و این که انسان ازخودشناسی به خداشناسی میرسد که این خودباعث خودباوری و خدامحوری می گردد.
– انسان امید وار در عمق تاریکی ها و ناملایمات به بن بست نمی رسد .
– قرآن در جهت امیدوار نمودن انسان ها و ریشه کنی ناامیدی زمینه های فراوانی ایجاد نموده است .
-دین باوری و آموزه های قرآن نقش بسزایی در تامین بهداشت روانی دارد .