1. 1. ^۳٫Communication No. 770/1997, Gridin v. Russian Federation (Views adopted on 20 July 2000), in UN doc. GAOR, A/55/40, p.175, para.۸٫۱٫ ↑

1. 1. ^۴٫Communication No. 16/1977, D. Monguya Mbenge et al. v. Zaire (Views adopted on 25 March 1983), in UN doc. GAOR, A/38/40, p. 140,para. 20-21. ↑

1. 1. ^۵٫Case Concerning United States Diplomatic and Consular Staff in Tehran (United States of America v. Iran), ICJ Reports 1980, p. 42, para. 91.^. ↑

1. 1. ^۶٫طه، فریده و اشرافی، لیلا، دادرسی عادلانه، تهران، نشر میزان، چاپ دوم،۱۳۹۰، ص ۴۳ ↑

   

1. 1. ^۷٫Communication No. R.12/52, D. Saldias de Lopez on behalf of S. R. Lopez Burgos (Views adopted on 29 July 1981), in UN doc. GAOR,A/36/40, p. 183, para. 13. ↑

1. 1. ^۱٫UN doc. E/CN.4/1999/63, Report of the Working Group on Arbitrary Detention ↑

1. 1. ^۲٫UN doc. E/CN.4/1996/ 40, Report of the Working Group on Arbitrary Detention, para. 106. ↑

1. 1. ^۳٫هدف هر جامعه سیاسی حفظ حقوق طبیعی و زوال ناپذیر بشر می‌باشد.این حقوق عبارتند از: آزادی، مالکیت، امنیت و مقاومت در برابر ستم . ↑

1. 1. ^۴٫ناصرزاده، هوشنگ، «مقاومت در برابر اعمال بازداشت و حبس غیر قانونی»، مجله حقوقی دادگستری، شماره ۱۳ و ۱۴، ۱۳۷۴، ص ۱۴۸ ↑

1. 1. ^۵٫ناصرزاده، هوشنگ، آیین دادرسی کیفری سلب آزادی تن بازداشت و حبس در حقوق ایران، تهران، انتشارات آگاه، چاپ اول،۱۳۷۳، ص ۲۹۸ ↑

1. 1. ^۱٫هرکس‌که‌ به طور غیرقانونی‌ دستگیر یا بازداشت‌ باشد حق‌ جبران‌ خسارت‌ خواهد داشت‌. ↑

1. 1. ^۲٫Communication No. 132/1982, Monja Jaona v. Madagascar (Views adopted on 1 April 1985), in UN doc. GAOR, A/40/40,p. 186, para.16. ↑

1. 1. ^۳٫هیچ کس را نباید خودسرانه توقیف، حبس یا تبعید کرد. ↑

1. 1. ^۴٫گودرزی بروجردی، محمد رضا و مقدادی، لیلا، تاریخ تحولات زندان، ص ۲۳ ↑

1. 1. ^۵٫هیچ‌ کس‌ را نمی‌توان‌ مورد آزار و شکنجه‌ یا مجازات ها، رفتارهای‌ ظالمانه‌ یا خلاف‌ انسانی‌ یا ترذیلی‌ قرار داد.مخصوصا قرار دادن‌ یک‌ شخص‌ تحت‌ آزمایش های‌ پزشکی‌ یا علمی‌ بدون‌ رضایت‌ آزادانه‌ او ممنوع‌ است‌. ↑

1. 1. ^۶٫HRC, Edriss El Hassy, on behalf of his brother, Abu Bakar El Hassy v. Libyan ArabJamahiriya, views of 24 October 2007,communication 1422/2005, para 6.2. ↑

1. 1. ^۷٫HRC, Ali Medjnoune (on behalf of his son Malik Medjnoune) v. Algeria, views of 14 July 2006, communication 1297/2004.para8.4 ↑

1. 1. ^۱٫هر کس‌ به‌ اتهام‌ جرمی‌ دستگیر یا بازداشت‌ ‌شود باید او را در اسرع‌ وقت‌ در محضر دادرس‌ یا هر مقام‌ دیگری‌ که‌ به‌ موجب‌ قانون‌ مجاز به‌ اعمال‌ اختیارات‌ قضایی‌ باشد حاضر نمود و باید در مدت‌ معقولی‌ دادرسی‌ یا آزاد شود. ↑

1. 1. ^۲٫درباره‌ کلیه‌ افراد که‌ از آزادی‌ خود محروم‌ شده‌اند باید با انسانیت‌ و احترام‌ به‌ حیثیت‌ ذاتی‌ شخص‌ انسان‌ رفتار کرد. ↑

1. 1. ^۳٫Communication No. 176/1984, L. Penarrieta et al. v. Bolivia (Views adopted on 2 November 1987), in UN doc. GAOR, A/43/40, p.207,para. 16. ↑

1. 1. 1. ^۴٫کلیه تدابیر انضباطی شامل رفتار بی رحمانه، غیرانسانی یا تحقیرآمیـز از جملـه مجـازات جسـمی، قـرار دادن در سـلول تاریـک، حبس در سلول انفرادی یا بسته یا هر مجازات دیگری که ممکن است سلامت جسمی یا روانی نوجوان مربوطه را به خطر اندازد، باید به کلی ممنوع باشد.کاهش جیره غذایی و محدود یا محروم کردن نوجوان از تماس با اعضای خانواده برای هر منظور مـی بایـد ممنـوع باشد.به کار باید همیشه به عنوان وسیله آموزشی و وسیله افزایش عزت نفس نوجوان به منظـور آمـاده کردن او بـرای بازگشـت بـه جامعه نگریسته شود و نباید به عنوان مجازات انضباطی تحمیل شود.هیچ نوجوانی نباید برای خلاف انضباطی مشابه بیش از یـک بـار مجازات شود.مجازات های دسته جمعی باید ممنوع باشد. ↑

   

1. 1. ^۵٫بکاریا، سزار، رساله جرایم و مجازات ها، ترجمه محمد علی اردبیلی، تهران، نشر میزان، چاپ پنجم،۱۳۸۵، ص ۸۳ ↑

1. 1. ^۶٫قراچورلو، رزا، «حق آزادی و امنیت شخصی و بررسی شرایط بازداشت موقت طبق ماده ۵ کنوانسیون اروپایی حقوق بشر: شرایط بازداشت موقت در قانون حقوق بشر اروپا»، وکالت، شماره ۲۱ و ۲۲، ۱۳۸۳، ص ۹۵ ↑

1. 1. ^۱٫Detention and Mental Health, European Court of Human Rights ,M.S. v. the United Kingdom(no. 24527/08), Press Unit, Unite de la Presse, January 2013, p.2. ↑

1. 1. ^۲٫United Nations Compilation of General Comments, p. 140, para 11. ↑

1. 1. ^۳٫‌فرجی‌ها، محمد و مقدسی، محمدباقر، «معیارهای دادرسی عادلانه ناظر بر توقیف متهم»، مجله پژوهش های حقوق جزا و جرم شناسی، سال اول، شماره ۱ ،۱۳۹۲، ص ۷۵ ↑

1. 1. ^۱٫هیچ کس نباید شکنجه‌ شده یا در معرض رفتارها و مجازات‌‌های غیرانسانی یا تحقیرآمیز قرار گیرد. ↑

1. 1. ^۲٫Detention Conditions and Treatment of Prisoners, European Court of Human Rights, Kalashinkov v. Russia(15 July 2002), Press Unit, Unite de la Presse, March 2014, p.1. ↑

1. 1. ^۳٫Detention Conditions and Treatment of Prisoner, Mandic and Jovic v. Slovenia and Strucl and Others v. Slovenia(20 October 2011), p. 5. ↑

1. 1. ^۱٫هر فردی حق زندگی، آزادی و امنیت شخصی دارد. ↑

1. 1. ^۲٫فضائلی، مصطفی، دادرسی عادلانه محاکمات کیفری بین‌المللی، تهران، مؤسسه‌ مطالعات و پژوهش های حقوقی شهر دانش، چاپ دوم،۱۳۸۹،ص ۱۱۹- ۱۱۵ ↑

1. 1. ^۱٫همان، ص ۱۱۹ و ۱۲۰ ↑

1. 1. ^۱٫عبداللهی، فاطمه، «تفهیم اتهام در حقوق ایران و اسناد بین‌المللی»، ماهنامه قضاوت، شماره ۷۰، ۱۳۹۰، ص ۲۰ ↑

1. 1. ^۱٫اردبیلی، محمد علی، «تفهیم اتهام یا حق اطلاع از موضوع و دلایل اتهام»، مجله تحقیقات حقوقی، شماره ۴۳، ۱۳۸۵، ص ۶۱ و ۶۴ ↑

1. 1. ^۲٫Communication No. 248/1987, G. Campbell v. Jamaica (Views adopted on 30 March 1992), p. 246, para. 6.3 ↑

1. 1. ^۳٫Kelly v. Jamaica, (253/1987), 8 April 1991, Report of the HRC, (A/46/40), 1991, para.5. ↑

1. 1. ^۴٫Communication No. 597/1994, P. Grant v. Jamaica (Views adopted on 22 March 1996), in UN doc. GAOR, A/51/40, p.212, para. 8.1. ↑

1. 1. ^۵٫شریفی، مهدی، «حقوق متهم در اسناد بین‌المللی»، مجله کانون وکلا، شماره ۱۹۸ و ۱۹۹، ۱۳۸۶، ص ۱۳۵ و ۱۳۶ ↑

1. 1. ^۶٫هر فردی که توقیف می‌شود باید در زمان توقیف از دلایل توقیفش آگاه شود و سریعا از اتهامات علیه خود مطلع گردد. ↑

چنانچه بالا بودن درصد سهامداری دارندگان اطلاعات نهانی با احتمال بالاتر معاملات از سوی آن ها همراه شود زیان مورد انتظار کارگزار- تحلیل‌گر از بابت معامله‌گران مطلع^[۶۰] به‌واسطه پیش‌بینی فاصله بیشتر بین قیمت‌های پیشنهادی خرید و فروش، جبران خواهد شد. به عبارت دیگر، حتی اگر احتمال انجام معاملات دارندگان اطلاعات نهانی بالا نباشد‌ در صورتی که زیان مورد انتظار ناشی از یک معامله آگاهانه برای شرکت‌هایی با مالکیت داخلی بالا بیشتر باشد بازارگردان^[۶۱] فاصله بین قیمت پیشنهادی خرید و فروش را بالاتر در نظر می‌گیرد. البته چنین فرضی زمانی صادق است که مدیران شرکت‌های با مالکیت داخلی بالاتر، مزایای اطلاعاتی بیشتری داشته باشند. در واقع، بررسی‌ها نشان‌ می‌دهد که سطوح بالای عدم تقارن اطلاعاتی در شرکت‌های با مالکیت بیشتر دارندگان اطلاعات نهانی، در نتیجه احتمالات مورد انتظار معاملات مبتنی بر اطلاعات نهانی به وجود می‌آید.

اگر‌چه مالکیت بالاتر نهادی با فاصله پیشنهادی قیمت‌های خرید و فروش مرتبط است اما رابطه مشخصی بین مالکیت نهادی و عدم تقارن اطلاعاتی وجود ندارد. یکی از دلایل احتمالی این پدیده آن است که شرکت‌های با مالکیت نهادی بالاتر می‌توانند هزینه های کنترل موجودی^[۶۲] بیشتری را به بازارگردانان تحمیل نمایند. این فرض به‌ویژه زمانی مصداق دارد که رابطه مثبتی بین سهام‌داران نهادی و متوسط اندازه معاملات^[۶۳] باشد و معاملات بزرگتر مستلزم نگهداری موجودی بیشتر توسط بازارگردان باشد و بر این اساس هزینه موجودی به عنوان یکی از اجزای فاصله قیمت پیشنهادی خرید و فروش افزایش یابد. بررسی‌ها نشان می‌دهد که اندازه متوسط موجودی در رابطه با مالکیت دارندگان اطلاعات نهانی کاهش اما در رابطه با مالکیت نهادی افزایش می‌یابد؛ بدین معنی که برای شرکت‌هایی با مالکیت‌ نهادی بیشتر، معاملات بر روی تعداد وسیعی از سهام انجام می‌شود و این به طور ضمنی اشاره بر این دارد که هزینه های موجودی شاید بتواند رابطه احتمالی بین فاصله قیمت‌های پیشنهادی خرید و فروش و مالکیت نهادی و رابطه غیرمثبت آن با عدم تقارن اطلاعاتی را توضیح دهد(Sarin et al., 2000) .

مطالعات دیگری نیز که در زمینه رابطه بین ساختار مالکیت و نقدشوندگی بازار صورت گرفته است نشان می‌دهد که تمرکز مالکیت هم با فاصله قیمت‌های پیشنهادی خرید و فروش و هم با هزینه های اطلاعات^[۶۴] رابطه منفی دارد. رابطه منفی نسبتاً ضعیف‌تری نیز بین فاصله قیمت‌های پیشنهادی خرید وفروش و مالکیت دارندگان اطلاعات نهانی مشاهده می‌شود اما رابطه‌ای قوی بین نقدشوندگی و مالکیت نهادی دیده نمی‌شود (Na., 2002).

۲-۳-۱۱-ترکیب مالکیت و سهام شناور آزاد

سهام شناور آزاد^[۶۵] درصدی از کل سرمایه شرکت است که جهت معامله در بازار سهام در دسترس باشد. به عبارت دیگر، قسمتی از سهام یک شرکت است که بدون هیچ گونه محدودیت قابل معامله باشد و عددی است که از نتیجه کسر تعداد سهام غیرقابل معامله از کل سهام شرکت به دست می‌آید. سهام شناور آزاد مقدار سهمی است که انتظار می‌رود در آینده نزدیک قابل معامله باشد یعنی در صورت پیشنهاد قیمت مناسب، دارنده آن را برای فروش ارائه می‌کنند.

برای محاسبه سهام شناور آزاد باید ترکیب سهام‌داران بررسی و سهام‌داران راهبردی مشخص شوند. سهام‌داران راهبردی، سهامدارانی هستند که در کوتاه مدت قصد واگذاری سهام خود را نداشته و معمولاً می‌خواهند برای اعمال مدیریت خود این سهام را حفظ نمایند. با این فرض، در محاسبه سهام شناور آزاد تعداد سهام متعلق به دارندگان سهام راهبردی از تعداد کل سهام موجود کسر می‌شود.

مؤسسه مورگان استانلی سهام شناور آزاد را به شکل زیر تعریف ‌کرده‌است:

“نسبتی از سهام یک شرکت که در بازار قابل معامله بوده و با اهداف مدیریتی توسط سهام‌داران استراتژیک نگهداری نشود.”

سهام‌داران استراتژیک سهامدارانی هستند که معمولاً با اهداف مدیریتی و بلندمدت در سهام شرکت‌ها سرمایه‌گذاری کرده‌اند و سهام متعلق به آن ها جزء سهام شناور آزاد محاسبه نمی‌شود. معمولاً این سهام‌داران عبارتند از: دولت، شرکت‌های وابسته به دولت، صندوق‌های سرمایه‌گذاری دولتی، مدیران و اعضاء هیئت مدیره شرکت و بستگان آن ها، مؤسسین شرکت، کارکنان شرکت (که به آن ها سهام وکالتی غیرقابل فروش اعطا شده باشد) و شرکت‌های زیرمجموعه (در صورتی که سهام شرکت اصلی را خریداری نموده باشند).

سهام‌داران غیراستراتژیک شامل سهامدارانی است که هدف اصلی آن ها از خرید و فروش سهام کسب سود بوده و اهداف مدیریتی از خرید سهام یک شرکت نداشته باشند. معمولاً این سهام‌داران عبارتند از: اشخاص حقیقی، صندوق‌های سرمایه‌گذاری، صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک، صندوق‌های بازنشستگی، شرکت‌های بیمه، صندوق‌های تأمین اجتماعی و…….

می‌توان گفت سهامی که متعلق به سهام‌داران استراتژیک نباشد سهام شناور آزاد محسوب می‌شود. گروه‌های اصلی سهام‌داران استراتژیک با کمی تفاوت در شاخص‌های مختلف عبارتند از:

• • دولت‌ها: سهام شرکت‌ها و آژانس‌های دولتی؛

• • شرکت‌ها: سهام شرکت‌هایی که توسط خودشان نگهداری می‌شود یعنی عمدتاًً سهام خزانه؛

• • سهام سایرین: شامل سهام اعضای هیئت مدیره و مدیران و اعضای خانواده هایی که در شرکت نقش مدیریتی دارند و یا افراد و مدیرانی که به آن وابسته‌اند؛

• • سهام کارمندی و کارگری؛

• • سهام در اختیار بنیادها؛

• • سهام در اختیار صندوق‌های بازنشستگی (گاهی در تعاریف سهام شناور آزاد در نظر گرفته می‌شود)؛

• • سهام در اختیار بانک‌ها (گاهی در تعاریف سهام شناور آزاد در نظر گرفته می‌شود)؛

• • سهام در اختیار شرکت‌های بیمه (گاهی در تعاریف سهام شناور آزاد در نظر گرفته می‌شود)؛

• سهام‌داران ضربدری.

با توجه به تقسیم‌بندی‌های فوق درصد سهام شناور آزاد هر شرکت ‌بر اساس اطلاعات موجود در ترکیب سهام‌داران در آخرین مجمع عمومی سالیانه محاسبه می‌گردد.

هدف از لزوم رعایت حداقل میزان سهام شناور آزاد کارایی کارکردهای بازار است. در واقع بورس کشورهایی که از میزان سهام شناور کمتری برخوردار است از عمق کمتری برخوردار و بسیار شکننده می‌باشند. برای توسعه عرض بازار باید از تمرکز شرکت و صنعت خاص پرهیز شود و عمق بازار نیز در شرایطی به دست می‌آید که با عرضه و معامله‌کردن سهام انبوه تعادل قیمتی بازار به هم نخورد که از جمله دلایل کم‌عمق بودن بازار کوچک بودن آن و تعداد اندک بازیگران و کم بودن سهام شناور آزاد است.

۲-۱-۲-۵ معیارهای بهداشت روانی در مکتب اسلام:

معیار سلامت روانی در مکتب اسلام تحت عنوان «رشد» به کار رفته است. لغت رشد به معنای قائم به خود بودن، هدایت، نجات، صلاح و کمال آمده است.

چنانچه مشاهده می‌گردد، دستیابی به حداقل رشد مجوزی برای انجام کارهای مستقل، انجام معاملات و دخالت در دارایی تلقی شده است و در این مورد معنای قائم به خود بودن و توانایی زندگی مستقل داشتن بیشتر مورد توجه است دستیابی به حداکثر رشد که به طور مترادف با تکامل به کار می رود، در حقیقت فلسفه زندگی از دیدگاه اسلام است (لشکری، ۱۳۸۱).

علاوه بر مفهوم کلی تکامل و رشد که به عنوان معیار مطلوب بهداشت روانی می توان از متون اسلامی استخراج کرد آموزش‌های گسترده ای نیز ‌در مورد جنبه‌های مختلف کمک کننده و یا بازدارنده حرکت تکاملی در این مکتب وجود دارد که دارای جنبه‌های علمی بسیار و در ضمن از سادگی و قابل فهم بودن و در حد ‌گروه‌های مختلف اجتماعی برخوردارند. بعضی از نمونه های این آموزش‌ها عبارتند از:

* قدرت تحمل نسبت به نظرات مختلف و گزینش ایمان به خدا و احساس تعهد و تکلیف نسبت به خدا و دوری از قدرت‌های غیرخدایی

* احساس امنیت نسبت به گفتار شخصی

* انجام به موقع هر کار با توجه به شرایط زمان و مکان

* برنامه ریزی و کوشش ‌در مورد امور مفید و دوری از هر کار بی‌فایده

* قدرت تحمل نسبت به مردم و مدارا با آن ها

* حسن خلق

* تقسیم وقت خود و توجه به سه نیاز اصیل انسان (زندگی روزانه، معاد، لذت جویی)

* کوشش در دستیابی به علم و حکمت حتی با از دست دادن رفاه خود

* رازداری و کنترل گفتار

* عدم خودپسندی

* برداشت واقع بینانه از جهان، توجه به نشانه های خداوند و پند گرفتن از تاریخ و تجارب خود و دیگران (لشکری، ۱۳۸۱).

۲-۱-۲-۶ تعریف بهداشت روانی و سه سطح پیشگیری

بهداشت روانی عبارتند از مجموعه عواملی که در پیشگیری از ایجاد و یا پیشرفت روند و حالت اختلالات شناختی، احساسی و رفتاری در انسان نقش مؤثر دارند. در سال ۱۹۶۴ میلادی جرالد کپلن^[۴۹] بر آن شد که بر اساس طبقه بندی سطوح بهداشت عمومی که در سال ۱۹۵۳ توسط هیولیدن و گورنی کلارک صورت گرفته بود، بهداشت روانی را نیز در سه سطح مورد بررسی قرار دهد که عبارتند از: پیشگیری اولیه، پیشگیری ثانویه و پیشگیری ثالثیه. پلکن پیشگیری اولیه یا نوع اول در بهداشت روانی را چنین تعریف می‌کند: «کاهش در مقدار بروز موارد اختلال روانی در یک جامعه، به وسیله مقابله کردن با شرایط آسیب زا قبل از اینکه ایجاد شوند. هدف آن پیشگیری از بیمار شدن یک فرد خاص نیست. در مقابل، کوشش می‌کند که خطر ابتلاء به اختلالات را در کل جامعه مورد نظر کاهش دهد (دهقانی آرانی، ۱۳۷۴).

تأکید اساسی در این بخش از پیشگیری، بر رویکرد به جامعه و جمعیت مورد نظر است که در آن فعالیت های پیشگیری متوجه جمعیت «سالم» است، با این هدف که زمینه‌های رشد و تحول و تکامل سالم روانی را در جامعه به وجود آورد. بر اساس این رویکرد، مفهوم پیشگیری در کودکان و نوجوانان جاذبه ویژه ای برای متخصصان بهداشت روانی به ویژه روان شناسان داشته است (دهقانی آرانی، ۱۳۷۴).

پیشگیری اولیه

اشاره دارد به کاربرد روش‌ها و ابزاری که در جلوگیری از ظهور بیماری مؤثر هستند و رفتارهای مثبت را تقویت می‌کنند. هدف مداخله در مرحله پیشگیری اولیه جلوگیری از شروع بیماری یا اختلال است، به نحوی که احتمال وقوع آن را در مقطع زمانی خاص کاهش دهد. این هدف زمانی به دست می‌آید که عوامل سبب زا را از بین ببریم، از انتقال و شیوع بیماری جلوگیری کنیم، عوامل خطرزا را کاهش دهیم، مقاومت را بالا بریم و سلامتی را از طریق ایجاد شرایط محیطی مناسب افزایش دهیم (دهقانی آرانی، ۱۳۷۴).

در اساس، پیشگیری اولیه را می توان در دو دسته از فعالیت های عمده خلاصه کرد:

۱- فعالیت هایی که از ایجاد بیماری‌ها یا اختلالات روانی جلوگیری می‌کنند (منظور مراقبت های ویژه است).

۲- مداخله های تحقیقی برای تقویت و تحکیم سلامتی جسمی و روانی.

پیشگیری ثانویه

عبارت است از مداخله زودهنگام در شناخت و درمان سریع نشانگان یک بیماری یا اختلال با این هدف که از شیوع و گسترش آن (از نظر تعداد مورد) توسط کوتاه کردن مدت آن کاسته شود. ‌بنابرین‏ هدف شامل مراحل زیر می‌گردد: ۱- کاهش علائم اختلال (کم کردن درد و رنج) ۲- محدود کردن ادامه اختلال و رساندن آن به کمترین میزان شیوع. بر اساس نظر یکی از محققان پیشگیری به نام کاون، دو روش اساسی در پیشگیری ثانویه وجود دارد: ۱- شناسایی زودهنگام و سریع هر گونه علائم اختلال به منظور مداخله و درمان تخصصی و جلوگیری از عواقب تداوم اختلال ۲- شناسایی نشانه های اختلال در تاریخچه رشد و تکامل فرد به منظور تأمین کوتاه ترین و موثرترین روش درمان و پیشگیری (دهقانی آرانی، ۱۳۷۴).

پیشگیری ثالثیه

عبارت است از کاستن از گسترش عوارض جنبی که در حاشیه یک بیماری یا اختلال اصلی وجود دارد (که اغلب ماهیت مزمن دارد). این بخش اشاره دارد به فعالیت های توان بخشی که افرادی را که قبلاً به بیماری‌های مزمن روانی طولانی مدت هستند، قادر می‌سازد که با حداکثر توانایی‌های جسمانی و روانی و اجتماعی خود فعالیت کنند. در این راستا آموزش مهارت‌های شغلی و اجتماعی بسیار مفید واقع می‌شود.

در سال ۱۹۸۲ جورج البی^[۵۰] ، یکی از پیشکسوتان بهداشت روانی در دنیا کوشید تا مفاهیم پیشگیری از شیوع بیماری جسمی را ‌در مورد اختلالات روانی به کار برد. او معادله ای را که در زیر مشاهده می‌شود ارائه داد که بر اساس آن می توان نقش های جامعه، متخصصان و افراد را دستیابی به روش های پیشگیری از شیوع و گسترش بیماری یا اختلال روانی تعریف کرد. البی معتقد است که کاستن از شیوع اختلالات روانی و نابهنجاری های رفتاری را می توان با کم کردن صورت و یا ازدیاد مخرج در معادله ای که او داده است، میسر کرد. به نظر او کاستن از استدلال و افزایش سه عامل مهارت سازگاری، عزت نفس و ‌گروه‌های حمایت کننده منجر به کاهش شیوع اختلال روانی می‌گردد. این امر به ویژه ‌در مورد کودکان و نوجوانان مصداق بیشتری دارد (دهقانی آرانی، ۱۳۷۴).

۲-۱-۲-۷ خصوصیات افراد دارای سلامت روانی:

بنابر تحقیقات انجمن ملی بهداشت روانی، افراد دارای سلامت روانی دارای خصوصیات زیر هستند:

این نوع تنظیم زمانی رخ می‌دهد که تنظیم همانندسازی شده رفتار با دیگر نیازها و ارزش‌های شخص هماهنگ باشد به جهت آن که این نوع تنظیم مربوط به دوره بزرگ‌سالی دوره‌ای که اکثر افراد به هویت خود می‌رسند، نه دوره نوجوانی که هویت هنوز به صورت کامل شکل نگرفته، می‌باشد (راتل و همکاران، ۲۰۰۷).

با توجه ‌به این که پژوهش حاضر همانند پژوهش راتل و همکاران در سطح دبیرستان و برای نوجوانان صورت گرفته است، به همین دلیل تنظیم یکپارچه مورد ارزشیابی قرار نمی‌گیرد. لازم به ذکر است که حتی مقیاس‌های انگیزش تحصیلی ساخته‌شده بر اساس نظریه خود تعیین‌گری در سطح دبیرستان دارای مقیاس فرعی برای تنظیم یکپارچه نیستند.

انگیزش درونی

انگیزه درونی به درگیر شدن در یک تکلیف به خاطر پاداش‌هایی که در خود تکلیف است، اشاره دارد (هاینگا و کارپوس، ۲۰۱۰). همچنین انگیزش درونی اشاره دارد به رفتارهایی که برای شخص ذاتاً لذت‌بخش و جالب هستند و فرد حتی در غیاب محرک‌های بیرونی هم به انجام آن‌ ها می‌پردازد (نیمیک و ریان^[۶۱]، ۲۰۰۹). انگیزش درونی یک مکانیسم حیاتی برای رشد شناختی است زیرا انگیزش درونی به عنوان محرک کنجکاوی و اکتشاف است (ایدیر و کاپلان^[۶۲]، ۲۰۰۷).

بر اساس نظریه خود تعیین‌گری انگیزش خودمختار یا ارادی (وقتی که رفتار توسط خود فرد شروع و هدایت شود) از دو بخش فرعی انگیزش درونی و انگیزش بیرونی که خوب درونی شده است یعنی تنظیم همانندسازی شده تشکیل یافته است (وانستاین کیست و همکاران، ۲۰۰۹). همچنین اکثر تحقیقات به عنوان مثال (وانستاین کیست و همکاران، ۲۰۰۹؛ راتل و همکاران، ۲۰۰۷ و…) تنظیم بیرونی و درون‌فکن شده را با هم ترکیب کرده‌اند و انگیزش کنترل شده مرکب را تشکیل داده‌اند.

پژوهش‌های بسیاری پیامدهای مهم انگیزش خودمختار را تأیید کرده‌اند، که شامل: کاهش ترک تحصیل، (والراند و همکاران، ۱۹۹۷)، یادگیری عمیق‌تر (گرول نیک و ریان، ۱۹۸۷)، خلاقیت بیشتر (کویستنر و همکاران، ۱۹۸۴) کاهش پردازش سطحی اطلاعات (وانستین کیست و همکاران، ۲۰۰۴)، موفقیت بیشتر (بوگیانو، فلینک، شییلدز، سیلبک و بارت، ۱۹۹۳؛ سویننز و وانستاین کیست، ۲۰۰۵)، بهزیستی بیشتر (بلک و دسی، ۲۰۰۰؛ لوسک، زویلک، استانک و ریان، ۲۰۰۴)؛ (نقل از وانستاین کیست و همکاران، ۲۰۰۶).

پیشینه تجربی :

الف _تحقیقات انجام‌یافته در ایران

خامسان و اصغری امیری (۱۳۹۰) تقلب تحصیلی در میان دانشجویان دختر و پسر را بررسی کرده و ‌به این نتیجه رسیدند که میانگین انجام تقلب در امتحانات کمتر از حد متوسط می‌باشد اما باور عمومی به رواج تقلب بالاتر از حد متوسط می‌باشد. میزان تقلب در پسران بیشتر از دختران و باور به عمومیت داشتن تقلب در دختران به طور معنادار بیشتر از پسران بود. رایج‌ترین شیوه انجام تقلب در جلسات امتحان، نگاه کردن و نوشتن روی کاغذ و رایج‌ترین شیوه تقلب در تکالیف، گرفتن تکلیف از هم کلاسی و اینترنت می‌باشد.

جم و ولی‌اله (۱۳۷۵) علل گرایش دانشجویان به تقلب در امتحانات دانشجویان علوم پزشکی همدان را بررسی کرده‌اند و ‌به این نتیجه رسیده‌اند که عوامل فردی (عدم انگیزه برای یادگیری و راحت‌طلبی) بر عوامل برون فردی برتری داشته است.

در پژوهشی که اژه‌ای، شهابی و علی بازی (۱۳۹۰) با عنوان رابطه ویژگی‌های شخصیت با خود گزارش‌ دهی تقلب تحصیلی در دانش‌آموزان دبیرستانی انجام دادند. و ‌به این نتیجه رسیده‌اند که دو عامل شخصیتی، وظیفه‌شناسی و توافق با خود گزارش ‌دهی تقلب تحصیلی همبستگی منفی دارند. و نتایج تحلیل رگرسیون گام به گام نیز نشان داده است عامل شخصیتی وظیفه‌شناسی ۸ درصد و همراه با توافق ۳/۱۰ درصد از ثمرات واریانس تقلب تحصیلی را پیش‌بینی می‌کند.

در پژوهشی که رضوان اجاقی، محمود کیوان آرا، مظفر چشمه سهرابی و احمد پاپی (۱۳۹۰) با عنوان تحلیل آسیب‌شناسی تقلب و سرقت علمی: بر اساس یک تحقیق کیفی انجام دادند و ‌به این نتیجه رسیدند که علل مؤثر در شکل‌گیری تقلب و سرقت علمی در جامعه دانشگاهی در پنج گروه فرهنگی، پرورشی، اقتصادی، اجتماعی و آموزشی به دست آمدند. نتایج در دو گروه عوامل درونی و بیرونی دسته‌بندی شدند. عوامل درونی مربوط به استعدادها، ادراک و دریافت‌های خود شخص از طریق کانال‌های خانواده و جامعه بودند. عوامل بیرونی نیز از محیط اطراف بر عملکرد شخص در انجام کار پژوهشی نیرو وارد می‌کنند. در این مورد شخص در ارتکاب تخلف به طور اختیاری و غیر اختیاری، از محیط تأثیر می‌گیرد.

در پژوهشی که پریزاد، امینی و ثاقب (۱۳۹۲) با عنوان مقایسه نگرش و عملکرد دانشجویان پزشکی مقطع بالینی در زمینه تقلب شامل کلیه انواع تقلب امتحانی ،تقلب در بالین ،تقلب در نوشتن پژوهش و مقاله در دانشگاه شیراز انجام دادند و ‌به این نتیجه رسیدند که میزان ارتکاب تقلب در دانشجویان دختر به طور معنی‌داری کمتر بود . همچنین در دانشجویان مقطع تحصیلی پایین تر تقلب به میزان کمتری دیده شد. از طرفی نگرش دانشجویان در مقطع تحصیلی پایین تر نسبت به دانشجویان در مقطع تحصیلی بالاتر این گونه بود که این دانشجویان بیشتر این رفتارهای تقلب آمیز را نادرست می‌دانند.

اکبر علیوردی نیا صالح صالح ‌نژاد در پژوهشی با عنوان بررسی عوامل مؤثر در اقدام به تقلب دانشجویان در دانشگاه ارومیه انجام دادند و یافته های توصیفی پژوهش نشان می‌دهد میزان انواع سه‌گانۀ تقلب و متغیر کلی تقلب در میان دانشجویان در حد پایین می‌باشد. علاوه ه بر آن، تقلب در جلسات امتحانی رایج‌ترین نوع تقلب در میان آنان بوده است. نتایج استنباطی نیز حکایت از آن دارند که در حالی که از میان متغیرهای انتخاب عقلانی دو متغیر میزان منافع تقلب و فرصت‌های انحرافی، با تقلب رابطه‌ای مستقیم و معنادار دارند، میان متغیر باورهای اخلاقی دانشجویان با میزان وقوع تقلب رابطه‌ای معکوس و معنی‌دار وجود دارد.

ب_تحقیقات انجام‌یافته در خارج

رتینگر^[۶۳]، جردن^[۶۴] (۲۰۰۵)، در پژوهشی رابطه بین دین ،انگیزش و تقلب دانشگاهی را بررسی کردند و ‌به این نتیجه رسیدند که افراد متقلب در دوره هایی که در آن تقلب کرده بودند نسبت ‌به دوره هایی که در آن تقلب نکرده بودند انگیزه تسلط پایین و انگیزه بیرونی بالا را دارا بودند. و هم چنین متقلب‌ها، در دوره های که در آن تقلب کرده بودند، در انگیزه تسلط پایین تر و در انگیزه بیرونی بالاتر از غیر متقلب‌ها بودند.

اسکات(۲۰۰۹) در پژوهشی تحت عنوان بررسی تقلب علمی با تأکید بر هویت اخلاقی و اضطراب اجتماعی در میان دانشجویان آمریکایی مورد بررسی قراردادند و نتیجه گرفتند که دانشجویانی که اهمیت بیشتری به هویت اخلاقی می‌دادند نسبت به دانشجویانی که اهمیت کمتری نسبت به هویت اخلاقی خود قائل بودند به طور قابل توجهی مقدار کمتری از تقلب علمی را به یاد می­آوردند.

«فرایند سازمانی و انگیزه بخشی به دانشمندان، مهندسان و عوامل مؤثر دیگر در تحقیق و توسعه است به طریقی که نقش فعال و کارآمد فرایند و توسعه در جهت نیل به هدف‌های بنیان‌گذار مؤسسه و جامعه، تضمین شود.» (نوار شریف، ۱۳۶۷).

عنصر مدیریت پژوهشی بر شرایط مدیریتی با مسائل آماده سازی، اجرا، انتشار و توزیع، انتشارات و ارزیابی علمی تمرکز دارد(AMINI،۲۰۰۳، ص۷).

اهمیت و ضرورت مدیریت پژوهش

مدیریت پژوهش در سازمان باعث تغییر و تحولات عظیمی همچون ارتقاء کمی و کیفی محصولات صنعتی , رشد اقتصادی در جامعه , رقابت محصولات صنعتی , اشباع بازار و صادارات و خود کفایی و … در سازمان می‌گردد(عطافر,آنالویی,۱۳۸۰,ص۵۴).

تحقیق و توسعه همواره به عنوان یکی از راه حلها جهت حل تنگناهای موجود در صنعت مطرح بوده است اصولاً صنعت بدون تحقیق و توسعه در دنیای پیشرفته چون قایق بدون پارو می ماند که امکان پیشرفت آن به هیچ وجه متصور نیست ولی چنانچه پس از فعالیت‌های چند ساله در زمینه‌های مختلف در صنعت و وجود بخشی به نام تحقیق و توسعه تحول چشمگیری در تولید و ارتقاء کیفیت وجود نداشته باشد وجود این بخش در واحدهای تولیدی را چگونه باید توجیه کرد؟ به نظر می‌رسد نارسایی های این بخش را باید در ارتباط با جنبه‌های مدیریتی موضوع دانسته و کمبود یا نبود برنامه های علمی و منطقی و یا تجربه فعالیت‌های قبلی تحقیق و توسعه باعث می‌گردد صنعت نتواند از وجود یک چنین مراکزی به بهترین وجه ممکن استفاده نماید البته موضوع شاید پیچیده تر از آن است که در برخورد اولیه با آن تصور می شود و به طور حتم وجود امکانات و تجهیزات نقش تعیین کننده ای در انجام کارهای تحقیقاتی دارد ولی در نهایت مدیریت و حمایت از فعالیت‌های تحقیقاتی و توسعه است که مسیر کلی فعالیت‌ها را ترسیم کرده و برای رسیدن به اهداف آن را جهت می‌دهد راندمان کار در انسان‌ها تحت تاثیر انگیزه ها متغییر می‌باشد و به همین علت نیز می‌باشد که در دنیای پیشرفته امروزی علوم مدیریتی و استفاده بهینه از منابع انسانی فوق العاده و با اهمیت بوده و تحقیقات دامنه دار در این زمینه را نیز در اولویت خاص قرار داده است(عطافر،آنالویی،۱۳۸۰، صص ۵۰۰،۵۰۱).

مدیریت پژوهش در سازمان باعث می‌گردد که برنامه ها در سازمان با توجه به اولویت و نیاز سازمان,برنامه متناسب با اهداف سازمان,هماهنگی بین واحد پژوهش و سایر واحد ها,رعایت جدول هزینه های پروژه در سازمان,منابع مالی و انسانی متناسب با پژوهش,ایجاد بستر مناسب در سازمان, استفاده از نتایج پژوهشی وارزشیابی مستمر عملکرد پژوهشی در سازمان انجام گردد. در واقع وجود مدیریت پژوهش در سازمان ضروری است چون باعث هماهنگی و نظارت دقیق بر فعالیت‌های مختلف پژوهشی می‌گردد.

مدیریت سازمان‌های تحقیق و توسعه, بسیار دشوار است.هماهنگ کردن افرادی که به کار مستقل عادت کرده‌اند, آسان نیست. با وجود این, نمی توان آن ها را به حال خود رها ساخت, زیرا سازمان, اهدافی دارد که باید از طریق کارکنان به دست می‌آید. رسیدن به ایده ها, پشتوانه مالی, و محیط مناسب در زمان و مکان مناسب به منظور تولید یک محصول تحقیقاتی کیفی, کار آسانی نیست(جین ,ترایاندیس,۱۳۸۱,ص۶۸).

وظیفه مدیر پژوهشی, به معنای واقعی, ایجاد محیط مناسب برای تحقیق است. یک محقق طراز اول, در محیط مناسب, با در اختیار داشتن پشتوانه مالی کافی, امکان دارد که به ایده های مهمی دست یابد. اما به وجود آوردن فرهنگ مطلوب, کار پیچیده ای است. مدیر باید افراد را برگزیند, آن ها را با کارهایشان هماهنگ سازد ‌گروه‌های کاری به وجود آورد و به ایجاد معیارها, نقش‌ها و رویه های عملیاتی, استانداردی که منجر به نوآوری در سطح بالا می‌شوند, کمک نماید. سازمان باید به گونه ای ایجاد شود که افراد بتواند حداکثر خلاقیت را از خود نشان دهند. پاداشها باید طوری عرضه شود که افراد به سخت کوشی و ارتقاء تشویق شوند. مدیر باید بداند که چگونه رهبری کند, چگونه تعارض ها را کاهش دهد, و چگونه از منابع در دسترس , حداکثر استفاده را به عمل آورد(جین ,ترایاندیس,۱۳۸۱,ص۶۸).

وظایف و کارکردهای مدیریت پژوهش

وظیفه اصلی در مدیریت پژوهش کنترل عملی تقسیم برنامه و پروژه ها است وظایف دیگری همچون انتخاب استراتژیک موضوعات و راهکار برای آن ها، آگاهی یافتن از طریق اطلاع رسانی صحیح و درست ‌در مورد تکنولوژیها، بازار، رقابت و انتقال مؤثر نتایج و مانور عملیاتی روی آن ها و مدیریت کردن ایده ها و منابع را هم شامل می شود(آقایی،۱۳۷۱).

به طور کلی چهار مسئولیت اصلی مدیران پژوهش و فن‌آوری عبارتند از:

(۱) برقراری ارتباطات داخلی و خارجی؛ (۲) دستیابی به نتایج مطلوب تجاری (۳) سرعت بخشیدن به توسعه محصولات یا خدمات و (۴) کسب حمایت مدیران عالی(عطافر، آنالویی،۱۳۸۴،ص۶۴).

برقرار ارتباطات داخلی و خارجی

دستیابی به تعالی در تحقیق و توسعه، به برقراری ارتباطات درونی و بیرونی و تأکید بر ‌گروه‌های میان وظیفه‌ای بستگی دارد. لذا تعداد کثیری از مدیران تحقیق و توسعه، به دلیل محدودیت‌ دامنه فعالیت خود با گروه‌های میان وظیفه‌ای، ابزار نگرانی کرده‌اند. گوپتا و همکارانش^[۳]، (۲۰۰۰) بر این باور هستند که به منظور ایجاد یک نوع تشریک مساعی بین گروه‌ها و حوزه های تجاری مربوطه، نیاز مبرمی به ایجاد پلی برای پرکردن شکاف مذکور وجود دارد(عطافر، آنالویی،۱۳۸۴،ص۶۴).

همچنین در راستای تولید محصولات جدید، تعیین اولویت‌های تحقیقاتی و حمایت از تصمیمات اتخاذ شده در حوزه های راهبردی سازمان، نیاز ضروری به همکاری با بخش‌های دیگر، امری غیر قابل اجتناب تلقی می‌شود. در نتیجه برای تحقیق و توسعه برقراری یک ارتباط طولانی مدت و سازنده و ایجاد رابطه با گروه‌های غیر مرتبط، ضروری می‌باشد چنین تحولی در سیستم فن‌آوری باعث افزایش تشریک مساعی و روند رو به رشد در ایجاد موقعیت‌های مطلوب تجاری و ذخیره‌سازی اطلاعات می‌شود. مدیران تحقیق و توسعه، همواره باید با مشتریان، تولیدکنندگان، نحوه فروش کالا، ارائه خدمات، مدیریت ارشد، تضمین کیفیت، بازاریابی، گروه برنامه‌ریزی راهبردی و سرمایه‌گذاری‌های کلان رابطه مستقیمی داشته باشند(عطافر، آنالویی،۱۳۸۴،ص۶۴).

مطالعات گوپتا و همکارانش (۲۰۰۰)، نشان می‌دهد؛ ۸۲ درصد از مدیران فن‌آوری معتقدند که برقراری ارتباط اولیه و متقابل با تحقیق و توسعه، زمینه‌های بازاریابی، تولید کالا، مشتریان و غیره یک امر ضروری است. همچنین، در فرایند توسعه محصولات جدید، نیاز مبرمی به ارتباط مستقیم با متصدیان، مشتریان و منابع خارج از حیطه تحقیق و توسعه، طرحهای عمومی و تأمین نیازهای اتحادیه‌ها، وجود دارد(عطافر،آنالویی، ۱۳۸۴، ص ۶۵).

دستیابی به نتایج مطلوب تجاری

اغلب سازمان‌ها، به جای انتظار پیشرفت تدریجی، اهمیت ویژه‌ای به تولید کالا در مدت زمان کوتاه برای دستیابی به نتایج مطلوب تجاری می‌دهند. همواره اجرای طرحهای تحقیقاتی همراه با انتقال فن‌آوری به عنوان یک مشکل مطرح بوده است. ‌بنابرین‏ موفقیت سازمان‌ها در نتیجه گسترش فعالیت‌های تحقیق و توسعه و راهبردهای فن‌ آوری همراه با راهبردهای تجاری حاصل می‌شود. پوردون^[۴] (۱۹۹۶)، معتقد است: ضرورت جدا سازی محققان از بخش‌های علمیاتی به عنوان یک عامل مهم در تشکیل یک گروه فنی مرتبط تحقیق و توسعه همراه با قدرت اجرایی بالا تلقی می‌شود(عطافر،آنالویی، ۱۳۸۴، ص ۶۵).