۶۸
را به حداکثر برسانند. آنها باور دارند که حجم فروش بالا منجر به متوسط قیمت تمام شده پایینتر وسودآوری بالاتری در بلند مدت خواهد شد. آنها با این فرض که بازار نسبت به قیمت حساسیت دارد، قیمت را در پایین ترین سطح ممکن تعیین میکنند.
حداکثر بهره برداری از بازار: تعدادی از عرضه کنندگان ماشین آلات راهسازی طرفدار تعیین قیمت در سطحی هستند که بتوانند بازار را بدوشند. حداکثر بهره برداری از بازار تحت این شرایط توجیه پذیر است:
شمار زیادی از خریداران متقاضی فعلی ماشین آلات راهسازی موردنظر باشند.
قیمت بالای تعیین شده در بدو امر سبب جذب رقبای جدید به بازار نشود.
قیمت بالا تصویر ذهنی برتر ماشین آلات راهسازی را رسانده و انتقال دهد.
رهبری بازار از نظر کیفیت: یک عرضه کننده ممکن است بخواهد از نظر کیفیت، بهترین ماشین آلات راهسازی را به بازار عرضه کند. این امر مستلزم این است که قیمت فروش را در سطحی تعیین کند که تمام هزینه های مربوطه را پوشش دهد.
۲-۵-۴-۴-۲- تجزیه و تحلیل رابطه بین قیمت و تقاضا
منحنی تقاضا تعداد واحدهای محصول را که مصرف کنندگان در زمانی معین با قیمتهای مختلفی خواهد خرید نشان میدهد. در حالت عادی تقاضا و قیمت با هم رابطه ای معکوس دارند؛ یعنی هرچه قیمت بالاتر باشد، تقاضا پایین تر خواهد بود. بنابراین اگر یک عرضه کننده قیمت را از p به ۱p افزایش دهد، ماشین آلات راهسازی کمتری خواهد فروخت و شرکتهایی که بودجه محدودی دارند؛ در صورت بالا بودن قیمت احتمالا از خرید دستگاه از عرضه کننده موردنظر منصرف میشوند.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

بیشتر عرضه کنندگان موفق سعی دارند منحنی تقاضا برای ماشین آلات راهسازی را مشخص کنند. تعیین منحنی تقاضا مستلزم تعیین تقاضا برای قیمتهای مختلف است.
محققان بازار هنگام مشخص کردن رابطه بین قیمت و تقاضا باید از تغییر عواملی که بر تقاضا اثر دارد جلوگیری کنند، برای مثال اگر همزمان با کاهش قیمت، بودجه آگهی افزایش یابد؛ تشخیص اینکه چقدر از تقاضای افزایش یافته بر اثرکاهش قیمت است و چقدر بر اثر آگهی بیشتر، امکان پذیر نخواهد بود (روستا و دیگران، ۱۳۸۵؛ ۲۵۴).
۶۹
۲-۵-۴-۴-۳- تجزیه وتحلیل هزینه (بهای تمام شده) ^[۸۱]
هزینه های شرکت در پایین ترین نقطه از طیف قیمت قرار دارد. بنابراین استراتژی یا تصمیمات قیمت گذاری باید هزینه های مربوطه را درنظر داشته باشد. به طور کل، مجموع هزینه ها شامل حاصل جمع هزینه های ثابت وهزینههای متغیر برای سطح مشخص تولید میباشد. برخی از عناصر تشکیل دهنده هزینه براساس حجم عرضه ماشین آلات راهسازی نوسان پیدا میکند برخی عناصر دیگر در طی دورهای از زمان تغییر خواهند کرد و برخی عناصر هم به تصمیمات قیمت گذاری بستگی خواهد داشت.
عرضه کنندگان ماشین آلات راهسازی باید برای اتخاذ تصمیمات قیمت گذاری سودآور، هزینه ها را شناسایی و دسته بندی کند. این هزینه ها در ادامه آمدهاند:
هزینه های ثابت^[۸۲]: هزینه هایی که همراه با فروش تغییر نمی کند. نمونه هایی در این زمینه عبارتند از اجاره، هزینه های بهره و حقوق مدیریت. هزینه های ثابت یا سربار بدون توجه به حجم فروش، تحمیل میشوند.
هزینه های متغیر ^[۸۳]: هزینه هایی که به شکل مستقیم متناسب با سطح فروش تغییر خواهد کرد.
هزینه های کل^[۸۴]: مجموع هزینه های ثابت و متغیر را به ازای سطح مشخصی از فروش، هزینه کل مینامند.
هزینه های نیمه متغیر^[۸۵]: هزینه هایی که با تغییر بازده تغییر خواهند کرد، ولی نسبت مستقیمی با مقدار کالای فروخته شده ندارد. به عنوان نمونه می توان به هزینه تعمیر تجهیزات و هزینه نگهداری اشاره کرد. هزینه های متغیر، اجزایی از هزینه های ثابت و متغیر را دارند.
هزینه های تخصیص یافته^[۸۶]: هزینههایی که تعدادی از فعالیتها را حمایت میکند ولی نمی تواند به شکل عینی برای کالا یا بازار خاصی تعیین شود. این هزینه ها معمولا در سطح گروه ها یا بخش های مختلف کسب وکار به وسیله برخی معیارها (از قبیل حجم فروش) تخصیص مییابند. نمونههایی در این مورد عبارتند از سربار امور اداری و تبلیغات شرکت.
۲-۵-۴-۴-۴- کالاها و قیمتهای رقبا
در محدوده قیمتهایی که توسط تقاضای بازار و هزینه ها تعیین میشوند، هزینه ها وقیمتهای فروش رقبا و واکنش آنها نسبت به قیمت هم به عرضه کنندگان ماشین آلات راهسازی کمک میکند تا حدود تقریبی قیمتهای فروش خود را تعیین کند.
۲-۵-۴-۴-۵- قیمت گذاری در بازارهای مختلف
بسته به نوع بازار، آزادی عمل فروشنده برای قیمت گذاری فرق میکند. اقتصاددانان چهار نوع بازار را شناسایی کردهاند که میتوان برای هریک، سیاست قیمت گذاری خاصی را اعمال کرد.
بازار رقابت کامل^[۸۷]: بازار شامل خریداران و فروشندگان بسیاری است که در فروش محصولات یک شکل فعالیت میکنند. هیچ خریدار یا فروشنده منفردی نمیتواند اثر زیادی بر قیمت حاکم بر بازار بگذارد.
بازار رقابت انحصاری^[۸۸]: بازار شامل خریداران و فروشندگان بسیاری است که به جای داشتن قیمت منفرد در بازار، در محدوده معینی از قیمتها فعالیت میکنند. دلیل چنین محدوده قیمتی این است که فروشندگان قادرند عرضه خود را به خریداران تفکیک کنند.
بازار رقابت انحصاری چندجانبه^[۸۹]: بازار شامل تعداد کمی فروشنده است که نسبت به استراتژی های بازاریابی و قیمت گذاری یکدیگر بسیار حساسند.
بازار انحصار کامل^[۹۰]: بازار فقط یک فروشنده دارد. فروشنده ممکن است یک انحصار دولتی، یا یک انحصار خصوصی ولی تحت نظر دولت، یا یک انحصار خصوصی باشد (مانند یک شرکت که محصول کاملا جدیدی به بازار عرضه میکند و رقیبی برای محصول وجود ندارد).
به نظر میرسد بازار ماشین آلات راهسازی در ایران بیشتر به بازار رقابت انحصاری شبیه باشد. در این بازار شرکتهای پیمانکاری براساس نیاز و قدرت خریدی که دارند می توانند ماشین آلات راهسازی مورد نظرشان را خریداری کنند.و در این بازار میتوان در کنار ماشین آلات راهسازی بسیار پیشرفته که حالتهای کاربردی ^[۹۱] بسیار متنوعی دارند، ماشین آلات راهسازی بسیار ساده و ارزان قیمت را نیز مشاهده کرد. از همین رو عرضه کنندگان ماشین آلات راهسازی تلاش میکنند با شناخت دقیق نیازها و توانایی پرداخت شرکتها، بهترین پیشنهاد خرید را به آنان ارائه دهند.
۲-۵-۴-۴-۶- برداشت های ذهنی خریداران ماشین آلات راهسازی
این مصرف کننده است که سرانجام قضاوت میکند آیا قیمت کالا صحیح است یا نه؟ یک شرکت به هنگام تعیین قیمت باید از دریافتهای ذهنی مصرف کننده از قیمت وچگونگی تاثیر این برداشتها بر تصمیمگیریهای مربوط به خرید آگاهی داشته باشد. همانند سایر ارکان ترکیب عناصر بازاریابی، تصمیمات مربوط به قیمت گذاری کالا نیز باید درجهت خریدار و متمایل به او باشد.
۲-۵-۴-۴-۷- ملاحظات سازمانی
مدیریت هر سازمانی باید تصمیم بگیرد در سازمان چه کسی مسئولیت تعیین قیمت را برعهده بگیرد. شرکتها به طرق مختلف، قیمت کالاهای خود را تعیین میکنند. در شرکتهای کوچک قیمت، اغلب توسط مدیران تعیین میشود و در این مورد، مدیریت بازاریابی و فروش در این شرکتها نقش چندانی ندارند. در شرکتهای بزرگ، قیمت توسط مدیر محصول یا مدیری تعیین میشود که عهدهدار خط تولید یک کالای خاص است. در بازار ماشین آلات راهسازی به فروشندگان اختیارات لازم درباره مذاکره با مدیران ماشین آلات خریدار داده میشود. البته فروشندگان نیز اجازه ندارند از حدود تعیین شده تجاوز کنند. حتی در چنین شرایطی نیز، تعیین اهداف و سیاست گذاریهای مربوط به قیمت گذاری با مدیریت است و در نهایت هم همین مدیریت است که باید قیمتهای پیشنهادی توسط مدیران سطوح پایینتر یا فروشندگان را مورد تایید قرار دهد.
۲-۵-۴-۴-۸- سایر عوامل خارجی
یک عرضه کننده ماشین آلات راهسازی هنگام قیمت گذاری باید سایر عوامل موجود در محیط خارجی را نیز در نظر داشته باشد. مثلا شرایط اقتصادی می تواند بر پیامدهای ناشی از اجرای خط مشی قیمت گذاری شرکت تاثیر بگذارد. عوامل اقتصادی نظیر تورم، رونق، رکود و نرخ بهره بانکی بر تصمیمات مربوطه به قیمت تاثیر میگذارند. زیرا این عوامل از یک طرف هزینه تمام شده ماشین آلات راهسازی را تحت تاثیر قرار میدهند و از طرف دیگر ذهنیت خریداران از قیمت وفایده دستگاه براساس همین عوامل شکل میگیرد.
۷۲
۲-۵-۴-۵- شیوه های عمومی قیمت گذاری ماشین آلات راهسازی
قیمت ماشین آلات راهسازی میتواند بین دو حد بالا و پایین قرار گیرد. حد پایین، حدی است که در آن هیچ سودی عاید عرضه کننده نمی شود و حدبالا حدی است که در آن هیچ تقاضایی برای خرید ماشین آلات راهسازی وجود ندارد. قیمت تمام شده برای دستگاه، حد پایین قیمت و دریافتهای ذهنی خریداران از فایده ماشین آلات راهسازی ، حدبالایی قیمت فروش را تعیین میکنند. شرکت برای تعیین بهترین قیمت فروش؛ در بین این دو حد، باید قیمتهای فروش رقبا و سایر عوامل داخلی وخارجی را مدنظر قرار دهد. شرکتها با بهره گرفتن از یک شیوه عمومی قیمت گذاری، قیمت ماشین آلات راهسازی خود را تعیین میکنند.
۲-۵-۴-۵-۱- روش های قیمت گذاری براساس هزینه تمام شده
روش اضافه بر هزینه تمام شده
آسانترین روش قیمت گذاری، تعیین قیمت براساس هزینه تمام شده است. اضافه بر قیمت تمام شده یک کالا، درصدی است ثابت که به قیمت تمام شده آن کالا اضافه میشود. وکلا، حسابداران وسایر مشاغل حرفهای با اضافه کردن درصدی به هزینه ها، قیمت خدمات خود را تعیین می کنند. اما این سوال مطرح می شود که آیا منطقی است برای تعیین قیمت ماشین آلات راهسازی از روش اعمال درصد ثابت استفاده کرد؟ پاسخ این سوال به طور کلی منفی است. هر قیمتی که در آن سطح تقاضا و شرایط رقابتی نادیده گرفته شود، حتما بهترین قیمت نخواهد بود. قیمت گذاری براساس هزینه تمام شده فقط در شرایطی موجه است که با قیمت فروش تعیین شده بتوان به مقدار فروش موردنظر دست یافت.
روش تحلیل نقطه سر به سر وتعیین سودهدف
قیمت گذاری سر به سر، روش دیگر تعیین قیمت است که در آن از هزینه به عنوان مبنای تصمیم گیری استفاده میشود. با این شیوه، شرکت قیمتی را تعیین میکند که در آن سطح هزینه و درآمد شرکت برابر میشود یا اینکه اگر شرکت سودی را به عنوان هدف برای خود انتخاب کرده باشد، قیمت باید امکان دستیابی به این سود را فراهم سازد. در این شیوه برای دستیابی به سودهدف، از
۷۳
نمودار سر به سر استفاده میشود. این نمودار هزینه و درآمد کل مورد انتظار را در سطوح مختلف فروش نشان میدهد. محل تلاقی هزینه کل و درآمد کل، حجم تولید در نقطه سر به سر را مشخص میکند.
۲-۵-۴-۵-۲-قیمت گذاری براساس ذهنیت خریدار
شمار روزافزونی از شرکتها مبنای قیمت فروش ماشین آلات راهسازی را ذهنیت خریدار قرار میدهند. آنها برای تعیین قیمت دستگاه خود متوجه برداشت ذهنی خریداران از فایده ماشین آلات راهسازی هستند و نه هزینه تمام شده آن برای عرضه کننده. آنها به عنوان عامل اصلی قیمت گذاری و به منظور تقویت برداشت ذهنی مثبت در اذهان خریداران از متغیرهای غیرقیمتی ترکیب عناصر بازاریابی استفاده میکند.
۲-۵-۴-۵-۳- قیمت گذاری براساس فایده برای مشتری
عرضه کنندگان ماشین آلات راهسازی از روش قیمت گذاری برمبنای فایده برای مشتری نیز استفاده میکنند. در این روش آنها برای یک ماشین راهسازی بسیار باکیفیت قیمت فروش به نسبت پایینی تعیین میکنند قیمت گذاری براساس فایده برای مشتری بدان معناست که قیمت باید مبین فایده بالای ماشین راهسازی برای خریداران باشد. اما باید توجه داشت که قیمت گذاری براساس فایده برای مشتری صرفاً به پایین آوردن قیمتهای فروش در مقایسه با قیمتهای فروش رقبا محدود نمیشود. در قیمت گذاری بر مبنای فایده برای مشتریان بحث مطرح، مهندسی مجدد عملیات شرکت است تا بدون اینکه کیفیت قربانی شود، عرضه کننده بهای تمام شده خودرا کاهش دهد و سپس قیمت فروش را تاحدی پایین آورد که شمار زیادی از خریدارانی که نسبت به قیمت فروش حساسیت دارند را به خود جلب کند.
۲-۵-۴-۵-۴- قیمت گذاری براساس نرخهای جاری
در خط مشی قیمت گذاری براساس نرخهای جاری شرکت به هزینه های خود توجه کمتری می کند و اساس قیمت گذاری خود را بیشتر براساس قیمت رقبا قرار میدهد. شرکت ممکن است قیمت کالای خود را مشابه، بیشتر یا کمتر از رقبا تعیین کند. در صنایع انحصاری چندجانبه، شرکتها معمولا قیمت مشابهی بر محصولات تولیدی خود مینهند. در این صنایع شرکتهای کوچکتر تابع شرکت رهبر هستند وعوض اینکه قیمت محصولات تولیدی خود را براساس تغییر هزینه تمام شده

۴

به دنبال تغییرات سریع و گوناگون در سال‌های اخیر، چالش‌ها و مسائل جدیدی برای سازمان‌ها ایجاد شده است، که عبور بدون زیان از آن‌ها نیازمند کاربست عوامل مختلفی نظیر: بهره‌گیری از تجربه‌های مدیران در حوزه‌های گوناگون سازمانی است. به همین سبب، بسیاری از سازمان‌های پیشرو، برنامه‌های جانشین‌پروری خویش را مبتنی بر شناسایی استعدادهای درون سازمانی (درابتدا) و برون سازمانی کرده‌اند‌. در برنامه‌های جانشین‌پروری، با بهره گرفتن از روش‌های ارزیابی معتبر و اثربخش، افراد توانمند و مستعد شناسایی و برای سرمایه‌گذاری معرفی می‌شوند. در این رابطه روش مراکز ارزیابی به دلیل بهره‌گیری از تکنیک‌ها و ابزارهای مختلف در موقعیت‌های شبیه‌سازی شده، از مقبولیت و جایگاه قابل توجه‌ای در میان سازمان‌های صنعتی و غیر صنعتی، برخوردار شده است.

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

مراکز ارزیابی؛ روش نوین جانشین پروری [۳]

مطالعه مروری

سازمان مدیریت صنعتی

۱۳۸۷

عیدی و دیانتی

۶

نتیجه تأیید میزان اهمیت ۵۶ شایستگی استخراج شده در وظیفه‌های “مشاهده” ( ١۴ شایستگی)، “ثبت” ( ٩ شایستگی)، “طبقه‌بندی” ( ۵ شایستگی)، “رتبه‌بندی” ( ٩ شایستگی)، “یکپارچه‌سازی” (۱۹ شایستگی) بود که در نهایت “شایستگی کلیدی ارزیابان کانون ارزیابی” تدوین شد. همچنین این شایستگی‌ها در ۴ خوشه شایستگی شامل “ویژگی‌های فردی شخصیتی”، “مهارت‌های ارتباطی”، “شایستگی‌های فنی و تخصصی” و “شایستگی‌های ذهنی” دسته‌بندی شدند.
همچنین، براساس نتایج به دست آمده شایستگی‌های مشترک ارزیابان” ( دارای ١٣ شایستگی) و “شایستگی‌های متمایز ارزیابان” (دارای ۴٣ شایستگی) برمبنای وظایف تدوین شد.
براساس نتایج به‌دست آمده، به طور کلی در وظیفه مشاهده و ثبت (“ویژگیهای فردی و شخصیتی “)؛ در وظیفه طبقه‌بندی (“شایستگی‌های تخصصی و فنی”)؛ در وظیفه رتبه‌بندی (“شایستگی‌های ذهنی”)؛ در وظیفه یکپارچه‌سازی (“شایستگی‌های ذهنی” و سپس “شایستگی‌های فردی”) از مهم‌ترین و ضروری‌ترین شایستگی‌ها محسوب می‌شوند.

تعیین شایستگی‌های کلیدی ارزیابان کانون ارزیابی
(پایان نامه) [۲۶]

آمیخته( کمی و کیفی)-مصاحبه، طراحی پرسشنامه وطراحی مدل

دانشگاه پیام نور گرمسار

۱۳۹۲

بدلی و امیرخانی

۷

هدف اصلی مقاله حاضر معرفی مدلی تجربی و کاربردی جهت اجرای کانون‌های توسعه و پرورش مدیران مبتنی بر شایستگی‌های رفتاری است. بدین منظور در ابتدا به سیر تحول و تطور تعریف و مفهوم شایستگی و مدل‌های توسعه و آموزش مدیران مطرح شده، سپس به تشریح مدل پیشنهادی و اجزاء آن پرداخته خواهد شد.
نظر به این‌که «تجربه» بزرگ‌ترین منبع یادگیری مدیران تلقی می‌شود، طراحی و اجرای دوره‌ها به نحوی است که مدیران به تجارب گذشته خود رجوع نموده و بر آن‌ها تعمق کرده و از آن‌ها فرا گیرند. بهتر است دوره‌ها در خارج از محل کار برگزار شود تا شرکت‌کنندگان تمرکز کافی بر مباحث داشته و با حداقل مشغله‌های فکری راجع به مسایل و موضوعات کاری در دوره‌ها حاضر شوند.
از آنجا که دوره‌ها بر تقویت شایستگی‌ها و ایجاد تغییرات نسبتا پایدار در رفتار شرکت‌کنندگان تمرکز دارد و لذا روش‌های متنوع پرورش نظیر مطالعه موردی، ایفای نقش، میزگرد و بحث گروهی، بازدیدها، تحلیل و نمایش فیلم، مطالعه و تحلیل زمان، بازی‌ها و تمرینات مدیریتی مورد استفاده قرار می‌گیرد. شاید مهم‌ترین توصیه این باشد که آموزش مدیران باید از دانش آموزشی بیشتر به سمت مهارت آموزی و توجه به رفتار، تغییر ماهیت دهد. آموزش باید کاربردی باشد، به عبارت دیگر مسایل با صنعت تلفیق شود. دانش و تکنیک‌های پرورش باید به روز شده تقدیم مدیران گردد. به این منظور مبادله و ارتباط با مراکز آموزشی و موسسات معتبر خارجی از کشور ضروری است. رعایت اصل پویایی و انعطاف در محتوای دروس و دوره‌ها با عنایت به روند‌های جاری و آتی محیط، ایجاد تغییرات کلان در سیاست‌ها و برنامه‌های دولت، ضروری است.

ارائه مدلی جهت ارتقاء اثربخشی کانون های توسعه و پرورش مدیران مبتنی بر شایستگی [۷۵]

مقاله مروری/مطالعه تطبیقی

شرکت مهندسی و توسعه ی سروک آذر( شرکت نفت)

۱۳۹۳

ایوب موحدزاده

۸

به نظر می‌رسد مراکز ارزیابی ابزار خوبی برای سنجش شایستگی‌های مورد نیاز افراد برای تصدی پست‌های کلیدی و حساس باشد. با این وجود می‌بایست حتی‌الامکان از طرق مختلف خطاهای ممکن را کاهش داد. ترویج تمرین‌های این ابزار در سازمان‌ها ضمن توسعه شایستگی‌ها در افراد سازمان موجب می‌شود که افراد شناخت بهتری از خود و قابلیت‌ها و همچنین نقاط ضعف خویش پیدا کرده و هزینه‌های ارزیابی‌های این چنینی را نیز به تدریج کاهش دهند.
با توجه به استفاده‌های مفیدی که در انتخاب، ارتقاء، استعدادیابی و پرورش مدیران آینده از این مراکز می‌شود لذا توجه به این از کانون‌ها بسی سودمند و قابل توجه می باشد.
البته باید توجه داشت که در تدوین و طراحی شایستگی‌های هر سازمان یا شرکت باید به نحوه تدوین و ارزیابی این مهارت‌ها توجه نمود چه بسا بسیاری از سازمان‌ها در تدوین بهینه شایستگی‌ها دچار اشتباه گردیده و اعتبار آن را کاهش می‌دهند. استفاده از مشاورانی خبره از بیرون سازمان به همراه مدیرانی که چندین سال را در شرکت مزبرور فعالیت مدیریتی داشته‌اند و کارشناس ارزیابان خبره در شرکت‌هایی که به امر ارزیابی می‌پردازند‌، می‌توانند در تدوین بهینه شایستگی‌های مدیریت کمک نموده و اعتبار این نوع از مراکز را افزایش دهند.

مراکز ارزیابی؛ ابزاری برای بهینه سازی ارزیابی های سازمان [۷۲]

مروری

پردیس قم دانشگاه تهران

۱۳۹۱

بخشایش و جمشیدی کهساری

۱۰

فصل ششم
نتیجه گیری
نتایج حاصل از تحقیق :
در مطالعاتی که برای نخستین بار بر روی بخش زغال دار برش گلتوت در سازند دشت خاک صورت گرفت ۹ جنس متعلق به راسته های فیلیکالها – بنه تیتال ها و کنیفرالها و ژینگلوال ها و سیکادوفیتا و اکوئیزتال ها شناسایی شد. در این مطالعه راسته فیلیکالها وکنیفرال ها نسبت به سایر راسته ها از فراوانی بیشتری برخوردارهستند.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

فیلیکال ها شامل جنس های کلوکیا- فلبوپتریس-کلادوفلبیس است این گیاهان که خاص محیط های ساحلی مرطوب هستند بیشترین فراوانی را در بین نمونه های جمع آوری شده از منطقه برخوردار هستند .
کنیفرال ها که بیشتر شامل جنس پدوزامیتس هستنداز نظر فراوانی دررتبه دوم قرار دارند این گیاهان خاص محیط های خط راس هستند که با شرایط خشک سازگاری بیشتری دارند.
۱-با توجه به اینکه در نمونه های یافت شده از جنس Podozamites بیشتر قطعات پینول را شامل می شوند وکمتر فروند گیاه پیدا شده است و با در نظر گرفتن این مطلب که جریان های بزرگ و ناگهانی می توانند سنگواره های گیاهی را از محل اولیه آن ها حمل و جا به جا نمایند می توان نتیجه گرفت که این نمونه ها احتمالا از محیط رویش جابه جا شده اند به همین دلیل نمی توان از آنها جهت تشخیص آب و هوای گذشته استفاده کرد.
۲- اکثر نمونه های یافت شده از راسته فیلیکال ها شامل قطعات بزرگ فروند گیاه هستند پس احتمال جابه جایی نمونه ها کمتر است و با توجه به اینکه این گیاهان بیشتر در محیط های مرطوب قابل رویش هستند پس میتوان چنین نتیجه گرفت که محیط مورد مطالعه محیط مردابی و ساحل مرطوب است.
۳-با توجه به ماکروفسیل های جنس Cladophlebis and Klukia با سن ژوراسیک میانی که بیشترین فراوانی را در بین جنس های جمع آوری شده از منطقه دارند برای برش گل توت سن ژوراسیک میانی (باژوسین-باتونین) پیشنهاد میشود که توسط محققین دیگر نیز گزارش شده است و همچنین با در نظر گرفتن فراوانی دانه و مخروط در میان نمونه های جمع آوری شده می توان شرایط محیطی مناسب برای رویش گیاه در زمان ژوراسیک میانی رابرای برش گل توت پیشنهاد داد .
فصل هفتم
منابع
۷-۱- منابع فارسی

• • آقانباتی، علی .(۱۳۸۳)، زمین شناسی ایران، انتشارات سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور.

• • حاج ملاعلی، عبدالعظیم، آقانباتی، علی. (۱۳۷۴)، نقشه زمین شناسی راور (۱:۱۰۰۰۰۰)، تهران: سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور.

• • خسرو تهرانی، خسرو .(۱۳۸۲)، زمین شناسی ایران، تهران: انتشارات دانشگاه پیام نور.

• • خسروی، عرفان، میرزایی عطاآبادی، مجید، نگرشی بر ارتباط متقابل گیاهان و گیاه خواران با مثالی از نهشته های سازند هجدک (ژوراسیک میانی) ازشمال کرمان، پایگاه ملی داده های علوم زمین: گردهمایی علوم زمین، تهران.

• • خلیلی زاده، حدیث (۱۳۸۹)، زیست چینه نگاری نهشته های سازند هجدک براساس ماکروفسیل های گیاهی برش باب هوتک، شیراز : دانشگاه پیام نور، پایان نامه کارشناسی ارشد زمین شناسی.

• • درویش زاده، علی (۱۳۸۰)، زمین شناسی ایران، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.

• • سعادت نژاد، جواد (۱۳۸۱)، معرفی چهار گونه از ماکروفسیلهای گیاهی گروه بازدانگان (سیکادوفیت ها و ژینکوفیت ها) برای نخستین بار از ایران، ص ۱۳۳-۱۲۸، در مجله علوم زمین، شماره ۵۷، تهران.

• • سعادت نژاد، جواد، قادری، نعیمی، قصابیان (۱۳۸۸)، مطالعه و معرفی ماکروفسیلهای گیاهی توآرسین – باژوسین منطقه گراخک – شاندیز، شمال خاور ایران، شماره ۲، فصلنامه رخساره های رسوبی.

• • سهیلی، سهیلا (۱۳۸۱)، پالئواکولوژی سازند هجدک در منطقه پابدانا بر اساس مطالعات پالینولوژی، تهران: دانشگاه تهران، پایان نامه کارشناسی ارشد زمین شناسی.

• • فخر، محمدصادق (۱۳۷۱)، جزوه فسیل شناسی گیاهی، تهران: دانشگاه تهران.

• • قویدل سیوکی، محمد (۱۳۷۸)، دیرینه گیاهی و تکامل گیاهان، تهران: انتشارات علوی.

• • قویدل سیوکی، محمد (۱۳۷۱)، مقدمه ای بر اصول پالینولوژی، تهران: شرکت ملی نفت ایران.

• • گزارش طرح بهره برداری معدن گل توت (۱۳۸۰)، کرمان: سازمان صنایع و معادن استان کرمان.

• • محمد علی جعفریان و حسینعلی بگی ،۱۳۸۰ ،دیرینه شناسی گیاهی ،دانشگاه اصفهان ،۳۰۹ صفحه.

• • منابع طبیعی استان کرمان (۱۳۹۰)، منابع طبیعی استان کرمان در یک نگاه.

• • میرزایی عطاآبادی، مجید (۱۳۸۱)، دیرینه شناسی گیاهی رسوبات قاره ای ژوراسیک میانی در شمال کرمان، اصفهان: دانشگاه اصفهان، پایان نامه کارشناسی ارشد زمین شناسی.

• • میرزایی عطاآبادی، مجید، جعفریان، محمدعلی، داستان پور، محمد، طاهری، عزیزالله (۱۳۸۱)، اولین گزارش پاره ای از ماکروفسیلهای گیاهی شمال کرمان، ص ۶۶۵-۶۲۲، در مجموعه مقالات ششمین همایش انجمن زمین شناسی ایران، دانشگاه کرمان.

• • نجفی حاجی پور، دلاور ف سازمان حفاظت محیط زیست، تهران، ایران (۱۳۸۸)، مطالعه ماکروفسیلهای گیاهی سازند شمشک در ناحیه غزنوی – فارسیان، البرز شرقی، شمال ایران.

• • واعظ جوادی، فاطمه (۱۳۷۹)، مطالعه ماکروفسیلهای چند نقطه از کوههای بینالود، پایگاه ملی داده های علوم زمین.

• • واعظ جوادی، فاطمه (۱۳۸۱)، معرفی ماکروفسیلهای گیاهی سازند شمشک در منطقه ایوا البرز مرکزی، ۷۴۲ صفحه، مجموعه مقالات ششمین همایش انجمن زمین شناسی، دانشگاه کرمان.

• • وزیری ،ا .باستانی پاریزی ، م .۱۳۸۵ .تاریخ کرمان .نشر علم ، پایگاه اطلاع رسلنی انجمن جغرافیایی استان کرمان .

• • وزیری، محمدرضا، ناظری، وحیده (۱۳۸۲)، فسیل های گیاهی سازند هجدک در ناحیه دشت خاک (زرند)، ص ۱۳-۱، مجله پژوهشی دانشگاه اصفهان، ویژه نامه علوم زمین، اصفهان.

۷-۲-منابع لاتین

• • Ameri ,H. Dastanpor , M. Khalilizade , H. Zamani ,F.(2013). Plant fossil remains from the bajocian – bathonian of hogedk babhutk area , Kerman, Iran.

• • Barbacka, M., Bodor, E. (2008), Systematic and palaeoenvironmental investigations of fossil ferns Cladophelebis and Todites from the Liassic of Hungary, pp. 133-149. Budapest: Acta palaeobotanica 48(2).

• • Barnard ,P .D .W. A (1968 ) New species of masculpstrobus seward producing classppollis pollen from the gurassic of iran .Journal of the linnean society of London , Botany 61.384:PP 167 – ۱۷۶ .

• • Barbacka, M., palfy, J. and Smith, P. L.(2006), An early Jurassic flora from Puale Bay, Alaska, 7^th International congres on the Jurassic system, pp. 1-112. Abstract Volume, session 3:Paleoecology. Palaeobiography.

• • Brikenmajer, K. and Ociepa, A. M. (2008), Plant-bearing Jurassic strata at Hope Bay, Antarctica peninsula (west Antarctica): geology and fossil-plant description, pp. 5-96. Poland: Studia Geologica Polonica.

• • Boerma, M. & Van Konijnenburg-Van Cittert, J. H. A. (1991), Late Triassic Plant Megafossils from Aghdarband (NE-Iran), pp. 223-252. Contribution to the UNESCO/U.S.G.S. International Geological Correlation Programme (I.G.C.P), Project No. 4 “Triassic of the Tethys Realm”.

• • Buckley, R. (1999), A briof review of the fossil Cycads, pp. 1-27. American: Palm and Cycad society of Florida.

• • Cantrill, D. J. (1999), A new macroflora from the south Orkney Island, Antarctica: evidence of an early to middle Jurassic age for the Powell Islad conglomerate, Antractica science 12(2): pp. 185-195. British Antractica survey: Printed in United Kingdom.

• • Cleal, C. J. and Shute, C. H. (2007), The effect of drying on epidermal cell parameters preserved on plant cuticles, pp. 315-326. London: Acta Palaeobotanica 47(2).

• • Cleal, C. J., Ress, P. M., Zijlstra, G. and Cantrill, D. J. (2006), A clarification of the type of Nilssoniopteris Nathorst (fossil Gymnospermophyta, Bennettiales), Taxon 55(1), pp. 219-222. London: The Palaeontological Assosiaciation.

• • Cornet, B., McDonald, N. (1995), A new Chiropidaceous conifer bearing flowers from the Early Jurassic of Connecticut, USA: Department of Botany, University of Kansas.

• Evelyn, K., Van konijnenburg-Van Cittert, J. H. A. (2007), Taxonomical and palaeogeographic consideration on the seedfern genus Pitlozamites with sime comments on Anomozamites, Dicrodium, Pseudoctenis and Ctenozamites, pp. 71-100. Abhandlungen: Neues Jahrbuch fur Geologie und palaontologie.

a1 : رهبران، مأموریت ها، آرمان ها و ارزش های سازمان را ایجاد و خودشان الگوی فرهنگ برتری هستند.
b1 : رهبران شخصاً برای اطمینان یافتن از ایجاد، توسعه و به کار گیری سیستم های مدیریت و بهبود مستمر آنها مشارکت می نماید .

c1 : رهبران با مشتریان و شرکاء و نمایندگان جامعه در تماس هستند.
d1 : رهبران با ایجاد انگیزه و حمایت از کارکنان سازمان، از آنها قدردانی می نماید(کارلوس، مارتین: ، ۲۰۱۳: ۹).
۲) حوزه خط مشی و راهبرد:
تعریف : چگونه سازمان مأموریت ها و آرمان های خود را از طریق راهبرد روشن و متمرکز بر منافع ذینفعان که از طریق خط مشی، برنامه ها، اهداف بلند مدت و کوتاه مدت و فرآیندهای حمایت شده اجرا می کند.
معیارها : حوزه خط مشی و راهبرد پنج معیار زیر را که باید محقق شوند پوشش می دهد :
a2 : خط مشی و راهبرد براساس نیازها و توقعات حال و آینده ذینفعان ایجاد شده است.
b2 : خط مشی و راهبرد بر اساس اطلاعات خالص از اندازه گیری عملکرد، تحقیقات، یادگیری و خلاقیت های کاری ایجاد شده است .
c2 : خط مشی و راهبرد ایجاد، بازنگری و به روز در می آید .
d2 : خط مشی و راهبرد از طریق چارچوب فرآیندهای کلیدی به کار گرفته می شوند .
e2 : خط مشی و راهبرد مرتبط بوده و به کار گرفته می شوند(کارلوس، مارتین: ، ۲۰۱۳: ۱۱).
۳) حوزه کارکنان:
تعریف : چگونه سازمان دانش و پتانسیل های کامل کارکنان خود را به صورت فردی یا گروهی در تمامی سطوح سازمانی اداره، توسعه و به کار می گیرد و این فعالیت ها را در جهت حمایت از خط مشی و راهبرد و اثربخشی عملیات فرآیندها طرح ریزی می کند.
معیارها : حوزه کارکنان پنج معیار زیر را که باید محقق شوند پوشش می دهد:
ایجاد خط مشی، راهبرد و برنامه های توسعه منابع انسانی؛
مشارکت کارکنان و نمایندگان آنها در تهیه و توسعه خط مشی ها، راهبردها و برنامه های منابع انسانی؛
هم سو کردن برنامه های منابع انسانی با خط مشی، راهبرد و چارچوب فرآیندهای کلیدی و ساختار سازمانی؛
مدیریت کارکنان جدید و توسعه مشاغل؛
اطمینان خاطر از وجود انصاف در تمامی مقاطع استخدامی از جمله فرصت های مساوی؛
استفاده از نظرسنجی کارکان و سایر روش های اخذ بازخور جهت بهبود خطمشیها، راهبردها و و برنامه های منابع انسانی؛
استفاده ازروش های سازمانی ایجاد خلاقیت جهت بهبود روش های انجام کار مانند : سازماندهی مجدد زنجیره تأمین کنندگان، کار ماتریسی، تیم های کاری انعطاف پذیر و تیم های کاری با عملکرد بالا.
a3 : : دانش و شایستگی کارکنان شناسایی، توسعه و پشتیبانی می شود.
b3 : کارکنان مورد مشارکت و توانافزایی قرار میگیرند.
c3 : کارکنان و سازمان دارای گفتگو هستند.
d3 : کارکنان شرکت شناسایی ومورد قدردانی وتوجه قرار می گیرند (کارلوس، مارتین: ۲۰۱۳: ۱۴).
۴) حوزه شراکت ها و منابع:
تعریف : چگونه سازمان شراکت های خارجی و منابع داخلی خود را در جهت حمایت از خط مشی و راهبرد و کارآیی عملیات و فرآیندهای خود برنامه ریزی و اداره می کند.
معیارها : حوزه شراکت ها و منابع معیارهای زیر را که باید محقق شوند پوشش می دهد :
a4 : مدیریت بر مشارکت خارجی.
b4 : مدیریت بر منابع مالی.
c4 : مدیریت بر ساختمان ها، تجهیزات و مواد
d4 : مدیریت تکنولوژی
e4 : مدیریت بر اطلاعات و دانش
۵) حوزه فرآیندها:
تعریف: چگونه سازمان فرآیندهای خود را در جهت حمایت از خط مشی، راهبرد و رضایت کامل و افزایش ارزش برای مشتریان و سایر ذینفعان طراحی، اداره و بهبود میبخشد.
معیارها : حوزه فرآیندها پنج معیار زیر را که باید محقق شوند پوشش می دهد :
a5 : فرآیندها به صورت ساختار یافته طراحی و مدیریت می شوند.
b5 : فرآیندها با توجه به ضرورت ها بهبود یافته و از نوآوری ها برای رضایت کامل و ایجاد ارزش برای مشتریان و سایر ذینفعان استفاده می شود .
c5 : محصولات و خدمات براساس نیازها و توقعات مشتری طراحی و توسعه می یابند.
d5 : محصولات و خدمات تولید شده، تحولی و پشتیبانی می شود .
e5 : ارتباطات با مشتری، مدیریت و تقویت می شود (کارلوس، مارتین: ، ۲۰۱۳: ۱۶).
۶) حوزه نتایج برای مشتری:
تعریف : آنچه سازمان در رابطه با مشتریان بیرونی خودبه دست می آورد.
معیارها : حوزه نتایج مشتری دو معیار زیر را که باید محقق شوند پوشش می دهد :
a6 : مقایس های استنباطی : این مقیاسها بیان کننده تصورات مشتریان از سازمان است (برای مثال از طریق نظرسنجی مشتریان، ارزیابی فروشندگان، تشکرها و شاکیات به دست می آیند). متناسب با اهداف سازمان استنباط مشتریان سازمان می تواند شامل نکات مرتبط با محدوده های زیر باشد :

1. 1. تصورات کلی

قانون مدنی تصریح به تکلیف مزبور ننموده است و از افراد حسن معاشرت شوهر نسبت به زن دانسته و اکتفا به ماده (۱۱۰۳) کرده است. چنانچه گذشت، حسن معاشرت زن و مرد با یکدیگر تابع عرف و عادت زمان و مکان با در نظر گرفتن وضعیت آنان می باشد، لذا آزاد بودن مرد در شب ها و یا گذراندن او هرشب نزد زن، تابع عرف و عادت محلی می باشد که در آن زیست می نماید، همچنان که هرگاه عرف و عادت زمان و مکان آن است که شوهر در اتاق زن شب را بگذراند، باید در اتاق او باشد و هـرگاه عرف اقتضاء نماید که هریک از زن وشوهر دراتاق جداگانه بخوابد، کافیست که مرد در منزل زن شب را بگذراند، اگرچه در اتاق دیگر بخوابد. ^[۴۹]
۲-ریاست خانواده
در اسلام ریاست خانواده بر عهده مرد است و این مبتنی برآیه «۳۴» سوره نساء می باشد. « الرّجال قوّامون علی النّساء بما فضّل الله بعضهم علی بعض و بما أنفقوا من أموالهم »
بین فقها و مفسران در مورد آیه مذکور اختلاف نظر وجود دارد؛ عده ای با توجه به ادامه آیه، آن را به روابط زن و مرد در خانواده اختصاص داده اند و وظایف و اختیارات خاصی را برای مردان در این خصوص برشمرده اند.^[۵۰]
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

گروهی به عموم الفاظ بکار برده شده در آیه استناد کرده، آن را مختص رابطه زن و شوهر نمی دانند، بلکه برای کل مردان در جامعه بشری صفت « قوام بودن را لحاظ کرده و امتیازات و حقوق ویژه ای را برای مردان نسبت به زنان شمرده اند»^[۵۱].
علامه طباطبایی (ره) در ذیل آیه فوق می فرماید: « زن در اداره امور فردی و کارهای خود استقلال دارد و اگر در چنین اموری به هر کار معروف و منکری که دوست داشت و دلش می خواست دست زد، مرد هیچ حقی ندارد که با او معاوضه کند. پس معنای قیمومیت به زوجه اش این نیست که زن در مالکیت خود اداره و حق تصرف ندارد، یا در حفظ حقوق فردی و اجتماعی خود و دفاع از آنها استقلال ندارد و نمی تواند به مقدمات لازم برای دستیابی به آن حقوق توسل جوید، بلکه آیه مذکور در واقع جایگاه مـردان را در حیات بشری و زندگی مشترک نسبت به زن مشخص می کند، نه سلطه و ولایت مرد برابر زن و یا ناتوانی و عدم استقلال زن را ».^[۵۲]
شهید مطهری (ره) در مورد آیه شریفه می فرماید: عبارت قرآن که فرموده است« بما فضّل الله بعضهم علی بعض»^[۵۳] و نفرموده « بما فضّل الله الرجال علی النّساء »، ناظر بر این است که بعضی بر بعضی برتری دارند و نگفته است مردان بر زنان، چون خواسته بگوید مرد بر زن برتری هایی دارد و زن نیز بر مرد برتری هایی، و لازمه این دو برتری حکومت مرد است بر زن ». ^[۵۴]
در همین زمینه در بیانی دیگر استاد می فرماید: « به مرد بنا بر فضیلت هایش مزایایی داده شده که بر طبق آن به درد حکومت داخل خانواده می خورد و به زن بنا بر فضیلت هایش مزایایی داده شده که به موجب آن، شایسته اداره داخل خانواده است.
«قوّام» به کسی گفته می شود که تدبیر و اصلاح دیگری را به عهده دارد. شرط سرپرستی و مدیریت، لیاقت تأمین و اداره زندگی است و به این جهت، مردان نه تنها در امور خانواده، بلکه در امور اجتماعی، قضاوت و جنگ نیز بر زنان مقدمند، « بما فضّل الله … و بما أنفقوا »، و به این جهت نفرمود: «قوّامون علی أزواجهم» ؛ چراکه مسئله زوجیت مخصوص زناشوئی است و خدا این برتری را مخصوص خانه قرار نداده است، گرچه برخی زنان در توان بدنی یا درآمد مالی برترند، ولی در قانون و برنامه، باید عموم را مراعات کرد و نه موارد نادر را. ^[۵۵]
گفتار دوم : ریاست مرد بر خانواده
ایجاد نظم در هر جمعیت منوط بر این است که مقامی بر آن حکومت کند، خانواده نیز از این قاعده مستثنی نیست و دوام آن، جز با تعیین مدیر و مسئول ویژه، امکان ندارد. از نظر احترام به حقوق فردی، برابری زن و مرد عادلانه تر به نظر می رسد، و به همین دلیل ممکن است ادعا شود که خانواده باید بطور مشترک اداره شود و نظام آن بر مبنای توافق زن و شوهر قرار گیرد. ولی، زندگی اجتماعی در هر گروه نیازمندی های خاص دارد که برای رفع آنها ناچار بایستی آزادی های فردی را محدود نمود.
اگر بنا شود که اداره زن و مرد در تنظیم امور خانواده ارزش مساوی داشته باشد، معلوم نیست اختلاف سلیقه ها را در کجا باید حل کرد؟
پرسشی که در اینجا مطرح می شود این است که چرا در این جامعـه کوچک ( کانون خانواده) ریاست همیشه با مرد است و زن حقّی در این مورد ندارد؟
در پاسخ می توان گفت: مرد، چه از نظر قوای جسمانی و چه از نظر احاطه بر امور اجتماعی، نوعاً صلاحیت بیشتری برای عهده دار شدن این مسئولیت دارد. هرچند که در پاره ای از خانواده ها شایستگی زن به مراتب بیشتر از مرد می باشد، اما حکم قانون، ناظر به عموم و متکی به غالب است. به هرحال ماده (۱۱۰۵) قانون مدنی به این موضوع اشاره کرده است و به موجب ماده (۱۱۰۴)، زن معاون و یاور او در تشیید مبانی خانواده و تربیت اولاد می باشد.
با این وجود، باید اعتراف نمود که تا یاری و همراهی و تحمل سختی ها و گذشت های زن در کانون خانواده نباشد، این ریاست مرد به عنوان هدایت و پشتیبانی اعضای خانواده و همچنین تأمین نیازهای آنها، به نحو احسن انجام نخواهد شد.
فلذا، مقصود ازریاست شوهر اینست که تصمیم گیری نهایی درامورخانواده و مراعات مصالح آن بعهده شوهر است. و آن، مقامی است که برای مصلحت خانواده به مرد داده شده است.
بند اول: بررسی ریاست مرد از منظر قرآن
قرآن مجید به عنوان وحی الهی و کتاب آسمانی، مهم ترین منبع نقلی برای استفاده از احکام شرعی محسوب می شود و به جهت قطعی بودن صدور آن، در صورت وضوح دلالت یا اثبات دلالت آیاتش در استنباط احکام شرع مقدس، کارایی قاطع وموثری خواهد داشت.
در این مجال، سه آیه را برای اثبات ریاست مرد به اختصار به بحث می گذاریم:
۱-آیه ۳۴ سوره نساء ^[۵۶] که ذکر آن گذشت.
نکته قابل توجه در آیه اینست که خداوند دو سبب برای قوامیت مردان ذکر می کند:
الف- « بما فضّل الله بعضهم علی بعض »؛ برخی به سبب بعضی فزونی ها که خداوند برای برخی نسبت به برخی دیگر مقرر داشته است، که بیانگر« سبب فطری» و « خدادادی» است یعنی مرد بدان جهت که از صلاحیت فکر و اندیشه معاش زیادتر و نیروی بدنی بیشتری برخوردار گشته، به این مسئولیت برگزیده شده و چنین امری در راستای دادگری، حکمت اندیشی و رعایت مصالح است. آیه نیز با تعبیری حکیمانه نشان می دهد که برتری و فزونی متقابل است و اختصاص به مردان ندارد، بلکه زنان نیز در برخی جهات برتری یافته اند.^[۵۷]
از سوی دیگر قرآن مجید می فرماید: « و لاتتمنّوا ما فضّل الله به بعضکم علی بعض».^[۵۸] یعنی چیزی را که خداوند به آن بعضی از شما را بر بعضی دیگر برتری بخشیده، آرزو نکنید.
ب- « و بمـا أنفـقـوا مـن أمـوالهـم »؛ و به خاطر انفاق هایی که از اموالشان ( درمــورد زنان) می کنند.
این تعلیل نشانگر سبب کسبی و اجتماعی قوامیت مردان بر زنان خویش است، زیرا با اینکه ازدواج و فوائد مترتب برآن، مشترک میان زن و مرد است، اما مرد به جهت توانائی و قدرت بدنی به امر شریعت الهی، مکلف به تامین معاش و تهیه مخارج زندگی شده و زن از این وظیفه معاف گشته و به تبع آن حق ریاست و نظارت به مرد واگذار گردیده است.
۲-آیه ۲۲۸ سوره بقره: « و المطلّقات یتربّصـن بـأنفسهـنّ ثلاثـه قـروء و لا یحـلّ لهـنّ أن یکتمـن مـا خلق الله فـی أرحامهـنّ إن کـنّ یـؤمنّ بالله و الیوم الآخر و بعولتهن أحقّ بردهنّ فـی ذلک إن أرادوا إصلاحـا و لهـنّ مثـل الّذی علیهـنّ بـالمعروف و للرّجال علیهنّ درجه و الله عزیز حکیم».
نویسندگان تفسیر نمونه در توضیح این آیه آورده اند: در آیه مزبور بعد از ذکر مسئله طلاق و عده زن، موضوع احترام متقابل زن و مرد را بالاتر می برد و به حقوق شخصی و اجتماعی می کشاند و می گوید: همانطور که حقوقی برای مرد وضع شده تا زن رعایت آن را به عهده بگیرد، همچنین زن حقوق مختلفی بر مرد دارد که او نیز موظف است آنها را رعایت کند … و به همان اندازه که زنان وظایفی دارند، حقوقی هم بر آنها قرار داده شده است، و از تساوی این حقوق با آن وظایف، اجرای عدالت در حق آنان عملی می گردد. ^[۵۹]
نویسندگان این تفسیر معتقدند که « للرّجال علیهنّ درجه »، متمم جمله قبل است که می گفت: قانون عدالت درحق زن همانند مرد جاری است، ولی این به معنای مساوی بودن و تشابه در حقوق و وظایف نیست، زیرا با درنظرگرفتن اختلافات دامنه دار میان نیروهای جسمی و روحی زن و مرد روشن می شود که زن باید وظیفه حساس مادری و پرورش نسلهای برومند اجتماع را به عهده داشته باشد و وظایف اجتماعی که نیاز به نیروهای فکری داشته و از احساسات و تأثیر عاطفه به دور است، مانند حکومت، قضاوت، سرپرستی خانواده به عهده مرد قرار گیرد و مرد در این مرتبه، مرحله عالی تری داشته باشد و صاحب مرتبه باشد. ^[۶۰]این برداشت از آیـه شریفه، به نظر دارای وجاهت و اعتبار است، همچنان که برخی از مفسران از جمله زمخشری، مرحوم طبرسی و مرحوم مقدس اردبیلی درجه مذکور در آیه را به برتری و ریاست مرد تفسیر کرده اند.
در تفسیر المنار نیز آمده است که مراد از این درجه، درجه ریاست و قیام به مصالح ذکرشده در آیه «الرّجال قوامون علی النّساء… » است.
بند دوم: بررسی ریاست مرد از منظر روایات
۱-عن ابی عبدالله (ع)، قال: « من سعاده الرجل أن یکون القیّم علی عیاله» ^[۶۱]؛ از خوشبختی مرد آن است که سرپرست خانواده اش باشد.
۲-رسول اکرم (ص) می فرمایند: « کلّکـم راع و کلّکم مسؤول عن رعیّته فالامام راع و هـو مسؤول و الرّجل راع علـى اهله و هو مسؤول و المرأه راعیه على بیت زوجها و على ولده فکلّکم مسؤول عن رعیّه ». ^[۶۲]
همه شما راعی هستید و تمامتان نسبت به رعیت خود مسئولیت دارید، امام راعی جامعه است و نسبت به آنان مسئول است، مرد نسبت به اهل و عیال خود راعـی است و نسبت به آنان مسئول است و زن مسؤل امور منزل و فرزندان است و هرکس به اندازه ریاستى که دارد مسؤل و به انجام وظایفى که خداوند به عهده‏اش گذاشته، موظّف است.
۳-و عنـه (ع)، قال:« رحـم الله عبـدا أحسن فیما بینه و بین زوجتـه، فـإنّ الله (عـزّ و جـلّ) قد ملّکه ناصیتها و جعلهـا القیّم علیهـا ». ^[۶۳]
“خدا بیامرزد مردی را که رابطه اش با همسرش نیکو باشد، چراکه خدا زن را بدست مرد سپرده و
او را قیّم زن قرار داده است.”
بند سوم: بررسی ریاست مرد از منظر فقها
صاحب جواهر(ره) ریاست شوهر را امری مسلّم دانسته است. ایشان به بحث از حقوق متقابل شوهر و بانو پرداخته و روایات را به اختصار آورده که از مباحث مطرح شده توسط ایشان تلویحاً ریاست شوهر استفاده می شود. ایشان در جواهر می نویسد: « هریک از زوجین بر دیگری حقی دارد که واجب است صاحب حق، آن حق را به پا دارد و (البته) بعضی حقوق غیرالزامی است و انجام آن مستحب است. دلایل این امر عبارتند از: کتاب، سنت، اجماع؛ اگر چه حق شوهر بر بانو به مراتب بیشتر است». ^[۶۴]
امام خمینی(ره) نیز در این مبحث می فرمایند: « هر یک از بانو و شوهر بر دیگری حقی دارد که باید آن حقش را بجا آورد، اگرچه حق شوهر بیشتر است. از حقوق شوهر بر بانو آن است که بانو شوهر را اطاعت کرده، نافرمانی نکند و بدون اجازه او از منزل خارج نشود. ^[۶۵]
بند چهارم: شرایط ریاست مرد بر خانواده
احراز و تصدی ریاست برخانواده مستلزم برخورداری از اوصاف و شرایطی است که فقدان آنها مرد را از این مسئولیت خطیر بی بهره می سازد. از آنجا که شناخت کامل ریاست مرد، و مطالعه گستره آن بی نیاز از این شرائط نیست، اکنون به بررسی شرائط مزبور می پردازیم:

1. 1. اهلیت:

ریاست به عنوان آمیزه ای از حق و تکلیف، مجموعه ای از اختیارات و وظایف مستلزم انجام پاره ای اعمال وتصرفات است که برای آنها وجود اراده صحیح و شایستگی کامل، یا به عبارتی داشتن اهلیت شرط است. اهلیت به معنای سزاواری و شایستگی^[۶۶]، در علم حقوق عبارت است از صلاحیت قانونی شخص برای داراشدن و اجرای حق. ^[۶۷]
نویسندگان حقوق مدنی اهلیت را در دو قسمت مطرح ساخته اند:
الف- اهلیت داراشدن حق:
استعدادی که به موجب آن شخص از حقوق خصوصی بهره مند شده و می تواند صاحب حق و تکلیف گردد. ^[۶۸]از این اهلیت، اهلیت استحقاق یا تمتع نیز تعبیر می شود. مبنای این اهلیت، انسان بودن است؛ یعنی همین که وجود و شخصیت انسان شکل گرفت، از توانایی دارا شدن حق و تکلیف بهره مند می گردد.
ب- اهلیت اجرای حق
صلاحیتی است که شخص به حکم قانون برای اجرا و کاربرد حق خویش می یابد.^[۶۹] این اهلیت را، اهلیت تصرف و استیفا می نامند^[۷۰]، و فاقدین آن را محجور می خوانند. مبنای اهلیت استیفا، داشتن درک و تمییز است، زیرا اراده انشایی که برای اعمال و تصرفات حقوقی لازم می باشد، تنها در اشخاص دارای تمییز وجود دارد.
باید دانست که محور بحث ما نیز در اهلیت به عنوان شرط برخوردار از ریاست بر خانواده، اهلیت اجرای حق است. از آنجا که هر انسانی، واجد اهلیت دارا شدن حق فرض می شود و لذا در موردش اصل را بر وجود داشتن آن نهاده اند ( اطلاق ماده ۹۵۶ ق.م)، درحالیکه در مورد اهلیت استیفا اصل بر عدم آن است ( مفهوم ماده ۱۲۱۰ ق.م) و اثبات آن نیاز به دلیل دارد.
۲-توانایی و صلاحیت اخلاقی :
مرد برای تصدی ریاست خانواده ضمن برخورداری از اهلیت و رشد لازم، باید توانائی بدنی و لیاقت و شایستگی اخلاقی برای عهده دار شدن این مسئولیت را دارا باشد، زیرا بدیهی است که صرف بلوغ جسمانی و داشتن عقل معاش به هیچ وجه نمی تواند برای احراز این موقعیت مهم و حساس کافی دانسته شود.
قدرت و توانمندی: قدرت و توانائی از شرایط تکلیف می باشد، زیرا تکلیف به عاجز از نظر عقل امری است قبیح که از شارع حکیم صادر نمی شود؛ همانگونه که خداوند در قرآن کریم با تأکید بر این امر فرموده است: « لا یکلِّف الله نفسا الاّ وسعها ». ^[۷۱]
ریاست بر خانواده چنانچه بیان شد، مسئولیتی است آمیخته به اختیارات مهم و تکالیف سنگین، که بطور قطع بر عهده مردانی که فاقد توان و نیروی لازم برای تصدی آن و انجام وظایف مربوط به آن می باشند، قرار نمی گیرند. پاره ای از فقها در مورد ولایت و سرپرستی پدر برفرزندان، قدرت را مورد عنایت قرار داده وگفته اند: هرگاه بیماری شدید و ناخوشی های سخت شخص را از تشخیص مصلحت و فراهم ساختن نفقه افراد تحت سرپرستی اش ناتوان سازد، ولایت او زائل می شود.^[۷۲]
صلاحیت و شایستگی اخلاقی: مرد حتی اگر در سطح بالایی از عقل و رشد قرار داشته باشد و از توانائی و قدرت مناسب برای اداره خانواده برخوردار باشد، تنها زمانی شایسته ریاست بر خانواده می شود که استعدادها و نیروهای خدادادیش را در جهت خدمت به همسر و فرزندان و رفع نیازهای آنان بکار گیرد و در رعایت مصلحت خانواده اهتمام ورزد، چه اینکه جوهره ریاست در خانواده چیزی غیر از این نیست. در واقع کسی که خود از عهده داری ریاست و احکام آن طفره می رود، سزاوار نیست که قانونگذار چنیـن مسئولیتـی مهـم را بـه وی تحمیل کنـد، چـرا که واگذاری سـرپرستـی خانـواده به این قبیـل افراد، مصداق سپردن امانت و مسئولیت به نااهلان است و گذشته از سرزنش عقل^[۷۳]، مورد انکار شریعت می باشد: « إنّ الله یأمرکم أن تؤدّوا الأمانات إلی أهلها» ^[۷۴]؛ خداوند به شما فرمان می دهد که امانتها را به صاحبانشان واگذار کنید.
بند پنجم: آثار ریاست شوهر بر خانواده
ریاست شوهر برخانواده در حقوق ما دارای آثار و نتایجی است که فهرست وار بیان می گردد: