هیچ کدام از شکل­های توزیع بار جانبی، متغیر و غیر متغیر، توان در نظر گرفتن اثرات مودهای بالاتر در پاسخ سازه را ندارند؛ برای رفع این مشکل روش ترکیب مودها (MPA) توسطChopra و Goel در سال ۲۰۰۲ ]۱۶[ ارائه شده است. در این روش پاسخ سازه نسبت به هر مود به صورت جداگانه ممکن است غیرخطی باشد ولی این روش نمی­تواند اندرکنش بین مودها را در نظر بگیرد و پاسخ کلی سازه با بهره گرفتن از ترکیب پاسخ ها با روش جذر مجموع مربعات (SRSS) از پاسخ سازه نسبت به هر مود به دست می ­آید. در هر مود پاسخ سازه با بهره گرفتن از تحلیل بارافزون و با در نظر گرفتن توزیع بار جانبی متناسب با دامنه شکل مود در هر طبقه و جرم همان طبقه به دست می ­آید. در این روش فرض می­ شود شکل مود در تمام طول تحلیل ثابت است (شکل ۱-۷- ز).

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

شکل ۱- ۷ شکل­های توزیع بار جانبی در تحلیل بار فزآینده ]۱۳[
۱-۶- معیار­های زوال (Failure Criteria)
هدف از معیارهای زوال پیش ­بینی یا تخمین زوال/ تسلیم اعضای سازه­ای یا کل سازه است. زوال یک سیستم می ­تواند در مقیاس موضعی (اعضا و مفصل­های پلاستیک) و یا کلی (طبقه و کل سازه) اتفاق بیفتد. بررسی انواع زوال­هایی که در اثر زمین­لرزه ممکن است در سازه ایجاد شود همواره مورد توجه محققان بوده است و روش­هایی نیز برای بهبود نوع زوال لرزه­ای در سازه­ها ارائه شده است ]۱۹-۱۷[.
معیارهای زوال مختلفی برای مقاطع، طبقات و کل قاب معرفی شده است. به عنوان مثال برای یک مقطع بتن آرمه خرد شدن بتن هسته مقطع، پاره شدن میلگرد طولی، افت ۱۵ درصدی در منحنی لنگر – انحنای مقطع و همین­طور زوال برشی مقطع می ­تواند به عنوان معیارهای زوال آن بکار رود. در سطح طبقه محدودیت­هایی برای جابجایی نسبی بین طبقات وجود دارد ]۱۸[، علاوه بر این کاهش ۱۵ درصدی ظرفیت طبقه می ­تواند به عنوان شرایط زوال طبقه مد نظر قرار گیرد. در مورد کل قاب ساختمانی، معیارهایی همچون ایجاد ناپایداری در سازه به علت تشکیل مکانیسم ]۱۹-۱۷[، زوال هر یک از مفصل­های پلاستیک قاب که منجر به از دست دادن ظرفیت قائم عضو مربوطه می­ شود، و همین­طور افت منحنی ظرفیت قاب از نقطه بیشینه آن به اندازه ۱۵ درصد ]۲۰ و ۱۸[ برای شرایط زوال قاب معرفی شده است.
۱-۷- بیان مسئله و هدف تحقیق
مهمترین هدف از انجام این تحقیق بررسی مودهای مختلف زوال قاب­های بتن آرمه و اثبات این مطلب که بیشینه شاخص آسیب مقاطع معیار مناسبی برای محاسبه آسیب قاب­ها نیست می­باشد.
نوآوری این تحقیق را به این صورت می توان بیان کرد:
با مطالعه مودهای مختلف زوال قاب­های بتن­آرمه، حالت هایی مد نظر خواهند بود که زوال قاب­ها و طبقات (و نه زوال اعضا یا مقاطع آن) کنترل­ کننده زوال سیستم باشد. سپس از طریق مطالعه پارامتری، معیار یا پارامتری که در پیش ­بینی مود زوال قبل از انجام تحلیل پوش­آور مؤثر باشد معرفی خواهد شد.
۱-۸- روند دستیابی به هدف تحقیق
در این پایان نامه مطالعه پارامتری روی قاب­ها و اعضای آن­ها انجام می­ شود. با تغییر برخی پارامترهای خاص که متعاقباً ذکر خواهد شد، مقدار شاخص آسیب برای همه مقاطع بحرانی قاب محاسبه و مود زوال قاب مشخص می­ شود.
مراحل انجام تحقیق به این صورت خلاصه می شوند:
گام اول : تنظیم کردن[۳۷] و تحلیل حساسیت[۳۸] مدل­های قاب دو بعدی برای تحلیل­های ظرفیت و تقاضا
برای این منظور با داشتن نتایج آزمایش­های انجام شده، از میان مدل­های موجود در نرم افزار مدلی انتخاب می­ شود که نزدیک­ترین جواب را با نتایج آزمایشگاهی داشته باشد.
تنظیم کردن نرم­افزار برای دو حالت تحلیل دینامیکی غیرخطی قاب­ها و همچنین رفتار چرخه ای یک ستون طره انجام می شود. با انجام تحلیل حساسیت برای یک قاب نمونه، بهترین انتخاب در مورد تعداد عناصر، نوع آنها، فواصل زمانی مربوط به مراحل بارگذاری یا اعمال جابجایی و مشخصات مقاطع Fiber مورد استفاده مشخص خواهد شد.
گام دوم : انتخاب شاخص آسیب برای قاب و اعضای آن
مهمترین شاخص انتخابی در این تحقیق شاخص آسیب شکل­پذیری می­باشد که می ­تواند برای مقاطع، مفصل­های پلاستیک، اعضا و نیز کل ساختمان تعریف شود. چرا که می­توان آن را بر اساس انحنا، چرخش، جابجایی یا جابجایی نسبی اعضا و نیز جابجایی تراز بام برای یک قاب نوشت.
در مورد قاب­ها، شاخص آسیب به دو صورت محاسبه خواهد شد:
روش اول با بهره گرفتن از رابطه­ای است که قبلاً برای شاخص آسیب شکل­پذیری قاب­ها ذکر شد، در روش دوم شاخص آسیب کلی به صورت بیشینه شاخص­ های آسیب محاسبه شده برای مفاصل پلاستیک در نظر گرفته می­ شود.
گام سوم : تحلیل پارامتری قاب ها
در این تحقیق تنها از قاب­های منظم سه طبقه و سه دهانه استفاده می­ شود. لازم به ذکر است که در اینجا هدف تغییر مقاطع و درصد میلگردهای آن و محاسبه و مقایسه شاخص­ های آسیب برای هر مدل می­باشد، لذا طراحی بهینه قاب­ها در این تحقیق اهمیت چندانی ندارد.
برای محاسبه ظرفیت مقاطع، عناصر و قاب­ها (انحنا و جابجایی حد تسلیم و زوال) نیاز به یک نوع تحلیل استاتیکی معادل غیرخطی می­باشد. بدین منظور کلیه قاب­های انتخابی پس از طراحی، در نرم افزار OpenSees مدل­سازی شده و تحلیل استاتیکی معادل غیرخطی روی آ­ن­ها انجام می­گیرد.
در تحلیل پارامتری قاب­ها، پارامترهای طراحی ثابت و متغیر به این صورت در نظر گرفته می شود:
ارتفاع طبقات، طول دهانه­ها، مقدار مقاومت فشاری مشخصه بتن (f΄c) و تنش حد تسلیم فولاد (Fy) را ثابت فرض کرده و پارامترهای درصد میلگرد طولی، درصد میلگرد عرضی، ابعاد مقطع برای تیر و ستون­ها و وزن کل قاب متغیر در نظر گرفته خواهد شد.
گام چهارم : ارائه نتایج و مشاهدات رفتاری
نتایج تحلیل برای مفصل­های پلاستیک و قاب­ها (شامل محاسبات مربوط به تراز بام و نیز طبقات آن­ها) به تفکیک ارائه خواهد شد. این نتایج شامل تغییرشکل­ها، نیروهای داخلی، سختی مؤثر و شاخص­ های آسیب محاسبه شده می باشد.
در نهایت با بررسی نتایج بدست آمده مشاهده خواهد شد که در چه مواردی زوال قاب­ها و در چه حالت­هایی زوال اعضا یا مقاطع کنترل کننده زوال سیستم هستند. علاوه بر این معیار یا پارامتری برای پیش ­بینی مود زوال قاب­ها معرفی می­ شود.
۱-۹- خلاصه
سازه­ای را می­توان ایمن و مقاوم در برابر زمین­لرزه توصیف کرد که علاوه بر حفظ جان ساکنان خسارات اقتصادی ناشی از زلزله را نیز به کمترین حد ممکن برساند. دستیابی به این هدف مستلزم کاربرد روش­های جدید طراحی لرزه­ای بر اساس سطح عملکرد می­باشد، چرا که در این روش طراحی اطمینان حاصل می­ شود که سازه بعد از پشت سر گذاشتن زمین­لرزه­هایی با شدت­های مختلف در شرایط قابل­قبولی (که به میزان اهمیت سازه یا خواست کارفرما بستگی دارد) باقی بماند. بی­تردید اساسی­ترین مرحله در طراحی یا مقاوم­سازی سازه­ها در برابر زمین­لرزه، تعیین نیروهای لرزه­ای در سازه­ها می­باشد. روش­های تحلیل استاتیکی غیرخطی نقش قابل توجهی در تعیین این نیروها ایفا می­ کنند.
مهم­ترین هدف این پایان نامه اثبات امکان زوال سیستم (طبقه یا کل قاب) می­باشد، که در نتیجه آن می­توان گفت بیشینه شاخص آسیب مقاطع همواره نمی­تواند معیار مناسبی برای محاسبه آسیب قاب­ها باشد. لذا نیاز است که طراح معیاری را برای بررسی زوال کل قاب یا طبقات مختلف آن مد نظر قرار دهد. دستیابی به هدف این پایان نامه مستلزم بررسی مود زوال قاب­های بتن­آرمه می­باشد، لذا قاب­ها تحت تحلیل استاتیکی غیرخطی بارافزون قرار گرفته و معیارهای زوال مختلفی برای تعیین مود زوال آن­ها در نظر گرفته شده است.
فصل دوم
۲- تاریخچه تحقیقات گذشته
۲-۱- پیش­گفتار
در حوالی سال ۱۹۹۰، مسئلۀ ارزیابی و تقویت ساختمان­های موجود در برابر نیروهای لرزه­ای مطرح شد. آیین­ نامه­ هایی که برای طراحی ساختمان­های جدید مورد استفاده قرار می­گرفتند، قادر به حل این مسئله، یعنی ارزیابی سازه­های موجود نبودند. به این ترتیب ایدۀ طراحی بر اساس سطح عملکرد مطرح گردید و بعضی از پژوهشگران تحقیقات خود را به این سمت هدایت کرده و با به­ کارگیری پژوهش­های گذشته در رابطه با آسیب­های لرزه­ای، تحلیل­های غیرخطی و مدل­سازی رفتار سازه­ها، سعی در ارائه روش­هایی برای ارزیابی سازه­های موجود نمودند. در سال ۱۹۹۲، بنیاد مدیریت بحران فدرال آمریکا (FEMA) برای کاهش خطرات ناشی از زلزله در رابطه با سازه­های موجود، تهیۀ مجموعه ­ای از شیوه ­ها و راهکارها برای طراحی بر اساس سطح عملکرد را در دستور کار خود قرار داد. با انتشار مجموعۀ FEMA 273 ]6[ تحت عنوان «رهنمودهایی برای بهسازی لرزه­ای ساختمان­ها» و مجموعۀ مکمل آن FEMA 274 ]5[، این فعالیت به اوج خود رسید. همزمان با فعالیت­های FEMA، انجمن مهندسان سازه کالیفرنیا نیز با فعالیت در این زمینه، اقدام به انتشار مجموعه Vision 2000 ]2[ تحت عنوان «مهندسی لرزه­ای بر اساس سطح عملکرد برای ساختمان­ها» نمود؛ که یک چارچوب طراحی لرزه­ای بر اساس سطح عملکرد برای طراحی ساختمان­های جدید را توصیف می­نمود.
فرآیندهای اولیۀ تولید شده در مجموعه­های فوق­الذکر، مفهوم عملکرد را در ترم­هایی از سطوح عملکردِ تعریف شدۀ مجزا، تحت نام­هایی که تمایل به جلوگیری از وقوع میزان مشخصی از آسیب را دارند، تعریف نمودند: “عدم فروریزی”، “عدم تلفات جانی”، “بهره ­برداری بی درنگ”، و “در حال بهره ­برداری یا فعال”. در این مجموعه­ها، مفهوم عملکرد هم به آسیب سازه­ای و هم آسیب غیرسازه­ای مرتبط شده و اهداف عملکرد به صورت مرتبط کردن این سطوح عملکرد به یک میزان مشخصی از خطر زلزله تعریف شده است. در این مجموعه­ها، روش­های تحلیلی با سطوح مختلفی از پیچیدگی که بتوان توسط آنها پاسخ سازه را شبیه­سازی نمود، ارائه شده و همچنین مجموعۀ گسترده­ای از رهنمودها در رابطه با فنون تحلیل غیرخطی و معیارهای پذیرش[۳۹] فراهم آورده شده است.
بعدها FEMA با هدایت بیشتر تحقیقات در راستای بهبود طراحی بر اساس سطح عملکرد، اقدام به انتشار مجموعۀ FEMA 356 ]7[ نمود؛ که نسخۀ بهبود یافته FEMA 273 ]6[ به شمار می رود و در حال حاضر از آن جهت بهسازی لرزه­ای ساختمان­های موجود استفاده می­ شود. با توسعۀ فرآیندهای طراحی بر اساس سطح عملکرد و آشنایی مهندسان با این مفهوم، طراحی بر اساس سطح عملکرد، اهمیت ویژه­ای در کارهای عملی مهندسی پیدا نمود و استفاده از روش های تحلیل غیرخطی بیش از پیش مورد توجه قرار گرفت که منجر به انتشار مجموعه FEMA 440 ]11[ شد. در سال ۲۰۰۶، با وجود فعالیت­های زیادی که در رابطه با طراحی لرزه‌ای بر اساس سطح عملکرد صورت گرفته بود، به علت وجود خلاء هایی که هنوز در رابطه با این روش طراحی وجود دارد، FEMA اقدام به انتشار مجموعه FEMA 445 ]8[ نمود که در آن چشم­انداز تحقیقات آتی در رابطه با طراحی لرزه­ای بر اساس سطح عملکرد در قالب یک برنامه مشخص شده است.
ارزیابی عملکرد یک سازه شامل مراحل مختلفی است که هر مرحله به صورت مجزا قابل پژوهش بوده و پژوهشگرانِ زیادی در رابطه با هر مرحله به تحقیق پرداخته­اند: مهندسی زمین­ شناسی و لرزه­شناسی[۴۰]، دینامیک خاک[۴۱]، دینامیک سازه[۴۲]، مکانیک مواد[۴۳] و غیره. بعضی از محققان نیز با تلاش برای برقرار کردن ارتباط بین این پژوهش­های مجزا، سعی در ارائه روش­هایی برای طراحی بر اساس سطح عملکرد داشته‌اند. بدین ترتیب اگر نظر بر ارائه تحقیقات موجود در همۀ زمینه ­های فوق را باشد، بحث بسیار وسیع و گسترده خواهد بود. لذا در اینجا تنها با اشاره به بعضی پژوهش­های انجام شده در مراحل مختلف، تحقیقات مرتبط با اهداف این پایان نامه دنبال خواهد شد. در مرجع شماره ]۲۱[ تا حدودی تاریخچه پژوهش­های مجزا در مراحل مختلف و همچنین تاریخچه تحقیقات مرتبط کننده این مراحل، مورد بررسی قرار گرفته است.
۲-۲- شاخص آسیب
شاخص آسیب از جمله موضوعات مهم در زمینۀ طراحی لرزه­ای بر اساس سطح عملکرد است که مورد توجه پژوهشگران قرار دارد. این شاخص ­ها در مقالات مختلفی از جمله مقالات کوسنزا و همکارانش[۴۴] (۱۹۹۳) ]۲۲[؛ ویلیامز و سکسمیت[۴۵] (۱۹۹۵) ]۲۳[؛ غباراه و همکارانش[۴۶] (۱۹۹۹) ]۲۴[؛ تران-گیلمور و جیرسا[۴۷] (۲۰۰۵) ]۲۵[ مرور شده ­اند و به طور واضح نیاز به شاخص­ های آسیب بهتر را مورد تأکید قرار می­ دهند. همان­طور که قبلاً ذکر شد، شاخص­ های آسیب به دو دسته موضعی و کلی تقسیم می­شوند. در ادامه برخی تحقیقات صورت گرفته روی این دو نوع شاخص به اختصار بررسی می­ شود.
۲-۲-۱- شاخص­ های آسیب موضعی
در سال ۱۹۸۲، بنن و ونزیانو[۴۸] بر اساس تست­های بارگذاری چرخه­ای بر روی عناصر و مجموعه­های بتن­آرمه با مقیاس بزرگ، یک مدل احتمالی از شکست اعضا ارائه دادند ]۲۶[. این مدل احتمال بقا و قابل استفاده بودن سازه در زمان t را به صورت ابرتابعی[۴۹] از نسبت آسیب و انرژی مستهلک شده تا زمان t به دست می­دهد. این مدل برای محاسبه ایمنی قاب­های بتن­آرمه که تحت تحریک­های ورودی مشخصی قرار گرفته­اند استفاده شده است. توسی و یائو[۵۰] (۱۹۸۳) روشی برای تعریف خواص دینامیکی از قبیل انرژی مستهلک شده، تغییرشکل­های ماندگار و کاهش مقاومت سازه­های آسیب دیده ارائه کردند ]۲۷[. در این روش، روابط نیرو-تغییرشکل وابسته به زمان هستند. کاربرد این روش برای تعیین رفتار هیسترتیک بین طبقه-ای سازه­های بلند با بهره گرفتن از یک مدل جرم متمرکز نشان داده شده است. در سال ۱۹۸۵استفنس[۵۱] یک تابع آسیب جدید که آسیب لرزه­ای را در ترم­های محدود و تعداد چرخه­های تغییرشکل پلاستیک که توسط سازه تجربه می­ شود را تشریح می­ کند، ارائه کرده است ]۲۸[. یکی از شناخته­شده­ترین شاخص­ های آسیب در رابطه با اعضای بتن­آرمه توسط پارک و انگ[۵۲] (۱۹۸۵) ارائه شده است ]۲۹[؛ که ترکیبی از معیارهای شکل­پذیری و اتلاف انرژی را در بر دارد. اگر چه مدل پارک و انگ به صورت وسیعی مورد استفاده قرار می­گیرد، اما این مدل در حد بالایی و پایینی خودش همگرا نمی­ شود. به این صورت که: ۱- شاخص آسیب زمانی که سازه­ها در محدوده ارتجاعی بارگذاری شده ­اند بزرگتر از صفر است؛ ۲- شاخص آسیب زمانی که سازه تحت بارگذاری یکنواخت تا نقطه شکست پیش می­رود بزرگتر از ۰/۱ است. به همین دلیل جیانگ، چن و چن[۵۳] در سال ۲۰۱۱ یک مدل آسیب اصلاح شده پارک و انگ ارائه کردند که در آن عدم همگرایی در حدود بالایی و پایینی وجود ندارد ]۳۰[. در سال ۱۹۸۷ استفنس و یائو[۵۴] دو تابع آسیب که از اطلاعات موجود در پاسخ نیرو-تغییرشکل سازه برای دستیابی به معیار کمّی شرایط سازه استفاده می­ کند به منظور ارزیابی آسیب سازه­ای ارائه کرده ­اند ]۳۱[. در این مقاله یک تابع آسیب تغییرشکل پلاستیک تجمعی و یک تابع آسیب جابجایی بیشینه/انرژی مستهلک شده تجمعی برای ارزیابی شرایط سازه­های چند طبقه بتن­آرمه تحت آزمایش و یک سازه واقعی که در اثر زلزله آسیب دیده است، استفاده شده است. پاول و الله آبادی[۵۵] در سال ۱۹۸۸ مفاهیمی را که در پیش ­بینی آسیب استفاده می­ شود مرور کرده و چندین تکنیک خاص را تعریف و دسته­بندی می­ کنند ]۳۲[. تکنیک­های دو روش مدنظر آن­ها بوده است، که اولی بر پایه تعادل بین چند تقاضا[۵۶] روی سازه و ظرفیت­های مربوط به آن­ها و دومی بر اساس کاهش برخی از خواص بوده است. برای هر تکنیک یک یا چند پارامتر آسیب می ­تواند محاسبه شود و با بهره گرفتن از آن­ها یک شاخص آسیب می ­تواند تخمین زده شود. آن­ها چندین انتخاب جایگزین را برای پارامترهای آسیب تعریف کرده ­اند و فرایند محاسبه مقادیر این پارامترها و مربوط کردن آن­ها به شاخص­ های آسیب را پیشنهاد داده­اند. غباراه و همکارانش[۵۷] در سال ۱۹۹۹ تعدادی از شاخص­ های بر پایه پاسخ را بررسی کرده و به صورت منتقدانه برای کاربرد آن­ها در محاسبه آسیب لرزه­ای محاسبه نموده ­اند ]۲۴[. آن­ها یک روش جدید منطقی برای ارزیابی آسیب ارائه کرده ­اند که معیاری از مشخصات پاسخ فیزیکی سازه را فراهم می­ کند و برای تحلیل سازه­ای غیرخطی مناسب­تر است. یک روش عملی نیز بر اساس تحلیل استاتیکی غیرخطی بارافزون برای تخمین آسیب مورد انتظار سازه­­ها هنگام وقوع زمین­لرزه­های با شدت­های مختلف معرفی نموده ­اند. آن­ها با بررسی نتایج تحلیل سازه­های بتن­آرمه شکل­پذیر و غیرشکل­پذیر به این نتیجه رسیدند که روش ارائه شده توسط آن­ها برای ارزیابی آسیب، یک شاخص ساده، سازگار و منطقی برای سازه­ها می­باشد.
چندین شاخص آسیب نیز در سال های اخیر ارائه شده است. اردوران و یاکوت[۵۸] (۲۰۰۴) ]۳۳[ معیار آسیبی ارائه کردند که به صورت جابجایی نسبی طبقه بیان شده و اثر تاریخچه بارگذاری در آن لحاظ نشده است. کیم و همکارانش[۵۹] (۲۰۰۵) ]۳۴[ معیار آسیبی بر اساس نتایج تحلیل اجزاء محدود ارائه کردند که در آن مدل­های مصالح به گونه ­ای اصلاح شده ­اند که آسیب ناشی از خستگی را بر اساس نتایج آزمایش­های عددی در نظر بگیرد. کلمبو و نیگرو[۶۰] (۲۰۰۵) تلاش در معرفیِ شاخص آسیبی مستقل از نوع ماده نمودند که بتوان از آن هم در سازه­های فولادی و هم بتنی استفاده نمود ]۳۵[. آن­ها توانستند با محاسبه مقاومت کاهش یافته به صورت ضریبی از مقاومت اولیه، شاخص آسیب را به صورت نسبتی از کاهش ظرفیت به ظرفیت اولیه تعریف نمایند. در ضریبِ کاهشِ تعریف شده اثر شکل­پذیری و اتلاف انرژی دیده می­ شود؛ که اتلاف انرژی برای اعضای شکل­پذیر و ترد تفکیک شده است. در سال ۲۰۰۹، رودریگز و پادیلا[۶۱] شاخص آسیبی را برای تحلیل لرزه­ای اعضای بتن­آرمه با بهره گرفتن از انرژی هیسترتیک مستهلک شده توسط یک عضو سازه­ای و یک نسبت جابجایی نسبی وابسته به زوال در سازه ارائه کردند ]۳۶[.
۲-۲-۲- شاخص­ های آسیب کلی
در سال ۱۹۸۷، رافائل و مِیِر[۶۲] روشی که امکان ارزیابی قابلیت اعتماد قاب­های بتنی که در معرض زلزله قرار گرفته و آسیب دیده­اند را ارائه کردند ]۳۷[. در این روش با بهره گرفتن از شبیه سازی Monte Carlo، ماتریس احتمال آسیب تولید شده که در آن تنوع پارامترهای مقاومتی سازه­ها و خواص تصادفی زمین لرزه­ها در نظر گرفته شده است. این روش می ­تواند به عنوان یک ابزار کمکی در تصمیم ­گیری برای روش­های تقویت و تعمیر برای مالکین و مقامات رسمی عمومی به کار رود. یکی دیگر از شاخص­ های آسیب کلی شاخص آسیب پارک و انگ (۱۹۸۵) است که قبلاً به آن اشاره شد ]۲۹[. این شاخص را می­توان هم برای کل قاب و هم برای هر یک از اعضای تیر و یا ستون به کار برد، که روابط آن متعاقباً معرفی می­شوند. دی­پاسکال و کاکمک[۶۳] در سال ۱۹۸۹ یک شاخص آسیب کلی با بهره گرفتن از پارامترهای ارتعاشی سازه خطی معادل ارائه کردند که به نام شاخص آسیب نرم­شدگی بیشینه[۶۴] شناخته می­ شود ]۳۸[. عقیده رایج به این صورت است که آسیب لرزه­ای سازه­های بتن مسلح بیشتر به کرنش بیشینه مشاهده شده در طول زمین­لرزه بستگی دارد، در حالی که سکانس­ها یا مسیر بارگذاری در تعیین میزان آسیب چندان مهم نیست. بنابراین منطقی است که نرم­شدگی بیشینه، Mδ، که به اثرات ترکیبی کاهش سختی و غیرخطی بودن بستگی دارد، به عنوان شاخص آسیب برای سازه­های بتن­آرمه استفاده شود ]۳۹[. در جدول ۲-۱ سه نوع شاخص آسیب بر اساس مدل­های خطی معادل که توسط همین نویسنده معرفی شده، ارائه شده است و همبستگی آن­ها را با متغیرهای آسیب موضعی و مشخصات درشت­نمود[۶۵] آسیب برای سازه­های بتن مسلح توصیف می­ کند.
در سال­های اخیر چندین شاخص آسیب کلی با بهره گرفتن از معیارهای مختلف پاسخ برای سازه­های بتن­آرمه ارائه شده، که این شاخص ­ها عموماً با بهره گرفتن از مدل­های عددی محاسبه می­شوند. علاوه بر این، دقت روابط ارائه شده با بهره گرفتن از شبیه­سازی عددی ثابت شده است.
جدول ۲- ۱ شاخص­ های آسیب بر پایه مدل­های خطی معادل ]۳۹[
در سال ۲۰۰۶، جیانگ و الناشای[۶۶] شاخص آسیب سه­بعدی را تعریف کردند که به پاسخ­های خارج از صفحه نیز حساس بوده و توسط آن بتوان آسیب­های ناشی از پیچش­های نامتعادل به علت نامتقارنی در پلان را در نظر گرفت ]۲۰[. در این روش از مفهوم تجزیه سطحی سازه سه­بعدی مرکب استفاده شده و از سطح مشارکت[۶۷] هر قاب مسطح به عنوان وزن نسبی برای محاسبه آسیب کلی استفاده می­ کند. انتخاب شاخص آسیب موضعی یک قسمت مهم و ضروری از معیار آسیب ارائه شده نیست، اما می ­تواند با توجه به شکل سازه­ای تصمیم ­گیری شود. بنابراین با توجه به قابلیت پارامتر آسیب استخراج شده برای ترکیب معیارهای آسیب مختلف، این پارامتر بر قاب­های فولادی، بتنی و مرکب قابل اعمال است. این پارامتر همچنین نشان­دهنده حساسیت پیچشی قاب­های خمشی و مهاربندی و نیز سازه­های قاب-دیوار می­باشد. امزیان و دوبه[۶۸](۲۰۰۸) یک روش محاسباتی برای تخمین شاخص آسیب کلی یک ساختمان بتن­مسلح ارائه کردند ]۴۰[. روش آن­ها بر مبنای محاسبه آسیب موضعی در ترکیب با تحلیل مکانیزم شکست می­باشد. این شاخص کلی از یک فرمول خاص که آسیب­های ثبت شده در نواحی بحرانی سازه (مفصل های پلاستیک سودو) و نیز در نواحی با آسیب کمتر را در نظر می­گیرد استخراج شده است. در سال ۲۰۰۹، اسکوتا، تسر، ویتالیانی و سائتا[۶۹] دو سری شاخص به نام­های شاخص­ های آسیب کلی (GDIs) که نماینده عملکرد کل سازه­اند و شاخص­ های آسیب مقطع (SDIs) که شرایط مقاطع تیر–ستون­های بتن­آرمه را ارزیابی می­ کند ارائه کردند ]۴۱[. این شاخص ­ها با بهره گرفتن از مدل عددی کارآمدی که قادر به انجام تحلیل­های غیرخطی قاب­های بتن­آرمه بر اساس نظریه مکانیک آسیب پیوسته و رویکرد fiber است محاسبه می­شوند. علاوه بر این آن­ها اصلاحیه­ای از یک مدل دو پارامتری برای بتن، ارائه شده توسط برخی از نویسندگان، که همبستگی بهتری را بین شاخص­ های آسیب موضعی (LDIs) و مشخصات مکانیکی مصالح تضمین می­ کند ارائه کرده ­اند. برای میلگردهای تقویتی، یک LDI ویژه به نام “شاخص آسیب فولاد” که پیشرفت کرنش پلاستیک و اثر کمانش میلگرد را در نظر می­گیرد، معرفی کرده و یک مدل عددی برای شبیه­سازی چندین آزمایش تجربی به منظور اثبات دقت روش ارائه شده در پیش ­بینی رفتار اعضای بتن آرمه را به کار گرفته­اند.
۲-۲-۳- بررسی مقایسه­ ای چند شاخص آسیب
نتایج محاسبه آسیب با شاخص آسیب سه­بعدی ارائه شده توسط جیانگ و الناشای ]۲۰[ با روش­های ارائه شده در مقالات مقایسه شده است، (شاخص آسیب پارک و انگ و شاخص آسیب جابجایی نسبی بین­طبقه­ای[۷۰]). شاخص آسیب پارک و انگ با قاب­های مسطح مورد استفاده قرار گرفته است، به عبارتی این شاخص بر قاب­های مجزا اعمال شده است. در این روش سطح آسیب عمومی از طریق ترکیب شاخص­ های آسیب موضعی با ضریب وزنی جذب انرژی موضعی محاسبه می­ شود. با وجود این که شاخص آسیب پارک و انگ با تفکیک صفحه­ای، به پیچش حساس می­باشد ولی به پاسخ­های خارج از صفحه حساس نیست. شاخص آسیب جابجایی نسبی بین­طبقه­ای به عنوان نسبت بیشینه جابجایی نسبی بین طبقه در مرکز جرم (IDmax) به جابجایی نسبی بین طبقه نهایی (IDultimate) شناخته می­ شود که IDultimate بر نقطه­ای با کاهش مقاومت ۱۵ درصدی روی منحنی ظرفیت کل طبقه منطبق می­باشد. این روش نسبت به هر دو مورد پیچش و پاسخ خارج از صفحه غیر حساس می­باشد. محاسبه آسیب برای سازه مطلوب که یک قاب بتن­آرمه یک طبقه با دو دهنه در هر جهت می­باشد و یک پلان نامنظم دارد تحت سه حالت مختلف انجام شده است:
بارگذاری تک­محوره و پاسخ دوبعدی (از پاسخ خارج از صفحه جلوگیری شده است.)
بارگذاری تک­محوره و پاسخ سه­بعدی
بارگذاری دومحوره و پاسخ سه­بعدی
نتایج محاسبات انجام شده توسط جیانگ و الناشای در شکل ۲-۱ ارائه شده است.

شکل ۲- ۱ مقایسه نتایج ارزیابی آسیب با شاخص آسیب سه­بعدی، شاخص آسیب پارک و انگ، و شاخص آسیب جابجایی نسبی بین­طبقه­ای: (a) بارگذاری تک­محوره، ۲D؛ (b) بارگذاری تک­محوره، ۳D؛ و © بارگذاری دومحوره، ۳D ]20[
حالت بارگذاری تک­محوره و پاسخ دوبعدی (شکل a.2-1)، نتایج ارزیابی به وسیله هر سه روش مشابه بوده است، چون نه پیچش و نه پاسخ خارج از صفحه ایجاد نمی­ شود. تفاوت کوچک بین شاخص آسیب جابجایی نسبی بین­طبقه­ای با دو نوع دیگر شاخص آسیب، ناشی از تاثیر بارگذاری چرخه­ای می­باشد. با وجود اینکه این اثر در روش جابجایی نسبی بین­طبقه­ای در نظر گرفته نشده است، در دو روش اول از طریق وارد کردن کاهش مقاومت در روش شاخص آسیب سه­بعدی و جمع کردن[۷۱] انرژی در روش پارک و انگ وارد شده است.
در حالت بارگذاری تک­محوره و پاسخ سه­بعدی (شکل b.2-1)، پیچش باعث ایجاد تفاوت­های بزرگی بین نتایج ارزیابی آسیب در روش شاخص آسیب سه­بعدی با روش جابجایی نسبی بین­طبقه­ای شده است. باید توجه شود که در حالی­که سازه­های نامنظم، هم پاسخ خارج از صفحه و هم پیچش را تحت بارگذاری تک­محوره نشان می­ دهند اما پیک پاسخ در دو جهت عمود، بر هم منطبق نیست. برعکس، زمانی که پاسخ در یک جهت در حالت پیک می­باشد، پاسخ در جهت دیگر معمولاً کوچک است. بنابراین نتایج ارزیابی با روش شاخص آسیب سه­بعدی و شاخص آسیب پارک و انگ مشابه هستند چرا که پاسخ خارج از صفحه در پیک پاسخ قابل صرف نظر است.

موضوعات: بدون موضوع  لینک ثابت


فرم در حال بارگذاری ...