تلاشی دیگر در زمینه ی همگرایی و تشکیل اتحاد در این منطقه، در سال ۱۹۶۱ میلادی صورت گرفت، جایی که کشورهای مالزی، تایلند و فیلیپین، به منظور توسعه همکاری های اقتصادی و فرهنگی میان خود،” جامعه جنوب شرقی آسیا” (آسا)[۲۲۴] را تاسیس کردند. از آن جا که تایلند و فیلیپین عضو پیمان دفاعی سیتو و مالزی دارای پیمان دفاعی با بریتانیا بود، هر یک از دولت های عضو اتحادیه جنوب شرقی، به نحوی در زمینه های امنیتی با قدرت های غربی پیوند داشتند، که آمریکا به این نتیجه رسید تا آن ها را در یک نهاد واحدی به نام آ.سه.آن متحد کند و به این ترتیب، انسجام سیاسی منطقه در برابر کمونیسم محکم تر شود.[۲۲۵]
سال ۱۹۶۷میلادی؛ دو سالی بود که ژنرال سوهارتو در یک کودتای نظامی قدرت را در اندونزی به دست گرفته بود. او و برخی از رهبران غرب گرای حاکم بر کشورهای همسایه ، برای مقابله با گسترش و رواج ایده ها و ایدئولوژی های کمونیستی رایج در چین و ویتنام به این فکر افتادند که اتحادیه های مشترک تشکیل دهند ، با این هدف که با حمایت آمریکا و اروپا تلاش های خود را برای رونق اقتصادی و برقراری ثبات در منطقه هماهنگ و یکپارچه کنند. در واقع شاخص اولیه و اصلی اتحادیه آ.سه.آن مخالفت با گسترش نفوذ چین و کل بلوک شرق در حوزه جنوب شرق آسیا بود. از همین رو ، بیش از آن که تصمیم گیری های این اتحادیه معطوف به مسائل اقتصادی و اجتماعی باشد‌، رنگ و خصلت امنیتی داشت و همکاری در این زمینه نیز یکی از محورهای عمده‌ی موجودیت آن را تشکیل می داد.[۲۲۶]

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

در چنین شرایط جدید منطقه ای و بین المللی بود که پنج کشور اندونزی، مالزی، سنگاپور، تایلند و فیلیپین در هشتم اوت ۱۹۶۷ میلادی ، اعلامیه بانکوک را صادر و اتحادیه منطقه ای آ.سه.آن را تاسیس کردند.[۲۲۷]
۴-۲- بخش دوم: اهداف سازمان
اعلامیه بانکوک یا به عبارت دیگر اعلامیه آ.سه.آن، اهداف زیر را برای اتحادیه عنوان می‌کند:
۱- تسریع رشد اقتصادی، پیشرفت اجتماعی و توسعه فرهنگی منطقه از طریق تلاش‌های مشترک بر پایه برابری و مشارکت به منظور تحکیم پایه های صلح و بهروزی ملت‌های جنوب شرق آسیا،
۲- توسعه همکاری های مشترک و کمک های متقابل در زمینه های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، فنی، علمی و اداری و سایر زمینه های مورد علاقه اعضا،
۳- کمک متقابل از طریق فراهم نمودن تسهیلات تحقیقاتی و آموزشی در امور حرفه‌ای، فنی و اداری،
۴- مشارکت موثر اعضا به منظور بهره برداری بیشتر از منابع کشاورزی و صنایع، توسعه، تجارت، بهبود حمل و نقل و ارتباطات و ارتقای سطح زندگی مردم،
۵- گسترش مطالعات در مورد جنوب شرق آسیا،
۶- حفظ و ایجاد همکاری نزدیک با سازمان های بین المللی و منطقه ای موجود که اهداف و مقاصد مشابهی دارند و بررسی راه های همکاری هر چه بیشتر بین کشورهای عضو.[۲۲۸]
۴-۳- بخش سوم: ساختار تشکیلاتی
از نظر تشکیلاتی،آ.سه.آن با ایجاد ارگان هایی به سازماندهی خود پرداخته است. این اتحادیه دارای پنج اجلاس، ۲۱ کمیته، هفت گروه مذاکره کننده،هفت دبیرخانه، هشت کمیته فرعی، ۲۰گروه کاری، چهار گروه هماهنگ کننده و سه گروه کارشناسی می باشد. علاوه بر ارگان های فوق الذکر، در سطح مقامات عالی رتبه آ.سه.آن نیز سه گروه اصلی و یک گروه مشورتی قرار دارد.[۲۲۹]
۴-۳-۱- اجلاس های آ.سه.آن
آ.سه.آن دارای پنج نوع اجلاس می باشد که به ترتیب شامل اجلاس سران دولت های عضو، اجلاس وزرا، اجلاس وزرای اقتصاد،اجلاس سایر وزرا و اجلاس کمیته دائمی می‌باشد. اجلاس سران بالاترین رکن تصمیم گیرنده در آ.سه.آن محسوب می گردد. این اجلاس سیاست های کلی اتحادیه را وضع و تدوین نموده، خطوط محوری فعالیت کمیته‌ها و دیگر ارگان های آ.سه.آن را مشخص می کند و در مواقعی که به تدوین چنین سیاست هایی نیاز باشد تشکیل می گردد. از سال ۱۹۹۲مقرر شد که اجلاس سران هر سال یک بار برگزار شود.[۲۳۰] اجلاس وزرای آ.سه.آن که سالیانه با حضور وزرای کشورهای عضو تشکیل می گردد، عهده دار تعیین چارچوب های اجرایی برای خط مشی های کلی ارائه شده توسط اجلاس سران می باشد.این اجلاس همچنین تمامی تصمیمات و برنامه‌ها و خط مشی هایی را که جهت اجرا به کمیته دائمی یا سایر قسمت های مربوطه ارائه می‌گردد را بازنگری می کند.اجلاس وزرای آ.سه.آن به نوبت هر سال در یکی از کشورهای عضو برگزار می شود.تصمیم گیری در رابطه با همکاری های اقتصادی توسط اجلاس وزرای اقتصاد کشورهای عضو صورت می گیرد. سایر وزرا در مواقع لزوم جهت تنظیم برنامه‌های مربوط به خود، تشکیل جلسه می دهند. آ.سه.آن همچنین دارای یک کمیته دائمی می باشد که امور جاری اتحادیه را در حد فاصل اجلاس های وزرا انجام می‌دهد.
این کمیته به طور معمول هر دو ماه یک بار تشکیل جلسه می دهد.[۲۳۱]
۴-۳-۲- کمیته های آ.سه.آن
تا اجلاس سران سنگاپور (۲۸-۲۷ ژانویه ۱۹۹۲) همکاری اقتصادی آ.سه.آن بوسیله وزرای امور اقتصادی از مجرای پنج کمیته هدایت می شد:
۱- تغذیه ، کشاورزی و جنگلداری،
۲- مالیه و بانکداری،
۳- صنعت و معادن و انرژی،
۴- حمل و نقل و ارتباطات،
۵- تجارت و جهانگردی.
اجلاس سران سنگاپور تصمیم به انحلال این پنج کمیته گرفت و وظیفه به انجام رساندن کلیه ابعاد همکاری اقتصادی آ.سه.آن را به “اجلاس مقامات ارشد اقتصادی” که متشکل از مقامات مالیه ، تجارت و صنعت کشورهای عضو هستند و مستقیما به “اجلاس وزرای بازرگانی” گزارش می دهند محول ساخت. سه کمیته دیگر وظیفه خدمات رسانی به سایر اجلاس های وزرا را بعهده دارد:
۱- فرهنگ و اطلاعات،
۲- علوم و فن آوری،
۳- توسعه اجتماعی.
شبکه ای از ارکان فنی فرعی متشکل از کمیته های فرعی، گروه های کارشناسی، گروه‌های کاری اختصاصی و غیره به کمیته های فوق خدمات رسانی می کنند.[۲۳۲]
دسته دوم کمیته های آ.سه.آن شامل ۱۸ کمیته می باشدکه در کشورهای ثالث (کشورهای غیر عضو) تشکیل شده اند.این کمیته‌ها که در شهرهای برلین (آلمان)، بروکسل (بلژیک)، ولینگتون (نیوزیلند)، ژنو(سویس)، لندن (انگلیس)، اتاوا (کانادا)، پاریس‌(فرانسه)، توکیو(ژاپن)، واشنگتن(آمریکا)، نیویورک(آمریکا)، اسلام آباد (پاکستان)، دهلی‌نو(هند)، آنکارا(ترکیه)، پکن(چین)، مسکو (روسیه)، ریاض(عربستان)، سئول(کره) کانبرا (استرالیا) واقع شده اند و مذاکرات لازم را در کمیته ها که در حقیقت کمیته‌های بحث و تبادل نظر با کشورهای غیر عضو به شمار می آیند برای ارتقای سطح روابط اتحادیه آ.سه.آن با کشورهای مذکور انجام می دهند و از سفرای سفارتخانه‌های کشورهای عضو آ.سه.آن در کشور مورد نظر، تشکیل می‌شوند.[۲۳۳]
۴-۳-۳- گروه های دیالوگ
در اجلاس دوم سران آ.سه.آن در کوالالامپور ، توافق شد که برای گسترش همکاری‌های آ.سه.آن با سایر قدرت های سیاسی و اقتصادی دنیا” نظام دیالوگ” بین آ.سه.آن و این کشورها شکل بگیرد. منظور از گروه های دیالوگ، کشورها یا سازمان هایی است که آ.سه.آن با آن ها برای برقراری و گسترش روابط و انعقاد توافقنامه های دو جانبه باب گفتگو را باز کرده است.
آ.سه.آن دارای ۱۱ گروه دیالوگ می باشد که شرکای آن عبارتند از کشورهای آمریکا، استرالیا، نیوزیلند، کانادا، ژاپن، هند، چین، کره جنوبی، روسیه و همچنین اتحادیه اروپا و “برنامه توسعه ملل متحد.”[۲۳۴] هر ساله بین آ.سه.آن و شرکای دیالوگ، اجلاس های مختلف در سطوح متفاوت برگزار می شود. این اجلاس ها یا به صورت انفرادی با هر یک از شرکا و یا به طور مشترک با همه شرکا در یک محل تشکیل می گردد.[۲۳۵]
۴-۳-۴- دبیرخانه آ.سه.آن
دبیرخانه آ.سه.آن با امضای قراردادی توسط وزرای امور خارجه در خلال نشست سران اتحادیه در بالی (۱۹۷۶)، به منظور تقویت همکاری ها و اجرای سیاست‌ها، طرح ها و فعالیت های ارگان های مختلف آ.سه.آن ایجاد گردید. دبیرخانه نیز به تبع خود به کرات مورد بازنگری و تغییر واقع شده و موافقت نامه ها و پروتکل های مختلفی در تبیین سازمان، تشکیلات ،وظایف دبیرکل، کارکنان و مسائل مختلف مربوط به ایشان و سایر موارد مرتبط با دبیرخانه امضا شده است. دبیرکل اتحادیه براساس شایستگی توسط نشست سران از میان دولت های عضو (به ترتیب حروف الفبا) و به توصیه اجلاس وزیران برای مدت سه سال منصوب می گردد.[۲۳۶]
۴-۴- بخش چهارم: کارکرد سیاسی، امنیتی
گذشته از روابط معنوی- دیپلماتیک، حمایت های اقتصادی آمریکا و ژاپن و گرایش غربگرای آ.سه.آن باید گفت، اولین دهه از فعالیت های آ.سه.آن در نکات ذیل خلاصه می‌شد:
۱- اولویت دادن به مذاکره در روابط دو جانبه،
۲- اهمیت قائل شدن به میانجیگری و استقبال از نظرات سازنده،
۳- تمرین از خودگذشتگی سیاسی و اجتناب از جاه طلبی،
۴- جاری ساختن هنجارها، رویه ها و مناسبات همبستگی جویانه در قالب آ.سه.آن،
۵- گسترش اعتماد و اطمینان منطقه ای برای جلب نظر مساعد بین المللی.[۲۳۷]
فرایند اعتمادسازی و کاهش فضای ترس و تهدید در میان اعضای آ.سه.آن، به سرعت پیش رفت. مصالحه‌ی اندونزی با مالزی در مورد مناطق صباح و ساراواک، همکاری نظامی- امنیتی مالزی و اندونزی برای سرکوب شورش های کمونیستی، رفع کدورت و خصومت بین مالزی و فیلیپین با میانجیگیری تایلند و اندونزی، همگی از فرآیندی حکایت می کرد، که امنیت به عنوان اولین و حیاتی ترین متاع برای موجودیت شان لازم بود. از بعد بین المللی و با توجه به توجهات قدرت های بزرگ، اعضای آ.سه.آن در صدد برآمدند تا با یک ابتکار عمل، حس همبستگی و جو مسالمت آمیز میان خود و دیگران را تقویت کنند. در دهه ی ۱۹۷۰ میلادی، با بهبود روابط چین و آمریکا و خروج نیروهای آمریکایی از ویتنام، سیاست های آ.سه.آن نیز درجهت کاهش مخاصمات و ایجاد آرامش منطقه ای طراحی شد. به طوری که در نوامبر سال ۱۹۷۱میلادی، اعضای آ.سه.آن با انتشار”اعلامیه کوالالامپور”، جنوب شرق آسیا را به عنوان منطقه ی (صلح، آزادی و بی‌طرفی) معرفی کردند. کاستن از تنش ها، عدم مداخله در امور داخلی کشورها، احترام به حاکمیت و تمامیت ارضی دولت ها و عدم توسل به زور و تقویت آرامش منطقه، مهمترین اهداف این اعلامیه بود. اعضا با اشاره به اصول مطروحه فوق ، خواستار عاری شدن منطقه از تسلیحات هسته ای شدند، که لاجرم نگرش سایر دول از جمله؛ شوروی و چین نیز نسبت به آ.سه.آن منعطف تر شد. پیروزی و تسلط کمونیست ها در ویتنام و خمرهای سرخ در کامبوج در سال ۱۹۷۵ میلادی، منجر به تکاپوی این سازمان شد و در سال ۱۹۷۶ میلادی که اولین اجلاس سران برگزار شد، بیانیه تفاهم و دوستی میان اعضا امضا شد.
برنامه‌ها و سیاست های مسلمت جویانه ی آ.سه.آن برای تقویت همبستگی منطقه ای و تبلیغ عملی روح آ.سه.آن، منجر به جذب تدریجی اعضای جدید شد. به طوری که در سال ۱۹۸۴ میلادی، برونئی به عنوان کشور ششم، به عضویت آ.سه.آن درآمد. فروپاشی شوروی، پایان جنگ سرد، خروج نیروهای ویتنام از کامبوج، درایت رهبران و مساعدت‌های آ.سه.آن، منجر به عضویت ویتنام در سال ۱۹۹۷ میلادی و پذیرش میانمار و لائوس در همان سال و نهایتا کامبوج در سال ۱۹۹۹ میلادی شد.[۲۳۸]
انسجام نسبی سیاسی در میان اعضای آ.سه.آن به این سازمان اجازه داده است، که تاکنون توافقنامه های مهم سیاسی را به امضا رسانده و آن ها را به اجرا درآورد:
۱- اعلامیه ی بانکوک در سال ۱۹۶۷ میلادی، به هنگام تاسیس سازمان،
۲- اعلامیه ی ۱۹۷۱ میلادی، کوالالامپور، در اعلام آسیای جنوب شرقی به عنوان منطقه ی صلح، آزادی و بی طرفی،
۳- پیمان مودت و دوستی بالی در سال ۱۹۷۶ میلادی،
۴- اعلامیه ی ۱۹۹۲ میلادی مانیل، در خصوص دریای چین جنوبی،
۵- پیمان بانکوک در سال ۱۹۹۷ میلادی، مبنی بر اعلام منطقه به عنوان “منطقه ی عاری از سلاح های هسته ای “،
۶- تدوین چشم انداز ۲۲۰۲۰ آ.سه.آن در کوالالامپور، در سال ۱۹۹۷ میلادی،
۷- توافقنامه ی بالی دوم در سال ۲۰۰۳ میلادی،
۸- امضا منشور آ.سه.آن در سال ۲۰۰۷ میلادی.[۲۳۹]
به واسطه ی در پیش گرفتن سیاست گفتگو و اعتماد سازی، کشورهای آ.سه.آن از آغاز ایجاد، درگیر منازعه نظامی نشدند. هدف از ایجاد “مجمع منطقه ای آ.سه.آن“[۲۴۰]، همزیستی مسالمت آمیز کشورهای آ.سه.آن در روابط فی ما بین و همچنین در روابط با کشورهای بیرون از آ.سه.آن می باشد. کشورهای عضو این جامعه تعهد دارند، اختلافات خود را به شیوه های مسالمت آمیز حل و فصل نمایند و امنیت خود را در پیوند با امنیت سایر کشورهای اتحادیه، تلقی نمایند. مجمع منطقه ای آ.سه.آن از مولفه هایی چون توسعه سیاسی، ترویج هنجارهای مشترک، پیشگیری از منازعات، حل و فصل مسالمت آمیز اختلافات، صلح سازی و ساز و کارهای اجرایی مربوط به هر یک از موارد فوق تشکیل شده است. مجمع منطقه ای آ.سه.آن، مبتنی بر اصول، اهداف و توافقاتی است که آ.سه.آن از تاریخ ایجاد تا به حال بر اساس آن ها، فعالیت کرده است. برای پایدار سازی امنیت در منطقه ی آ.سه.آن و با توجه به وابستگی متقابل مسائل امنیتی در سطح بین‌المللی، آ.سه.آن از طریق نظام دیالوگ و مجمع منطقه ای به همکاری امنیتی با سایر دول می‌پردازد.[۲۴۱]
تاسیس نظام دیالوگ آ.سه.آن، در کاهش تنش های منطقه ای و بین المللی موثر بوده است. این نظام که از دهه ۱۹۸۰ میلادی شروع به کار کرده است، شامل طیف وسیعی از کشورها و نهادهای بین المللی نظیر آمریکا، استرالیا، نیوزیلند، کانادا، ژاپن، هند، چین، کره جنوبی، روسیه و همچنین اتحادیه ی اروپا ست.
در آغاز سال ۱۹۹۴ میلادی اعضای آ.سه.آن و شرکای دیالوگ تصمیم گرفتند، برای پیشبرد همکاری های مشترک در حوضه های مختلف نهادی به نام مجمع منطقه ای آ.سه.آن یا همان جامعه امنیتی آ.سه.آن را تاسیس کند تا عرصه ی فعالیت خود را به کل منطقه ی آسیا- اقیانوسیه،گسترش دهند. مجمع منطقه ای آ.سه.آن، مرکب از اعضای این سازمان به علاوه کانادا، اتحادیه ی اروپا، ایالات متحده ی آمریکا، روسیه، چین، ژاپن، کره جنوبی، هند، استرالیا، پاپوا گینه نو و نیوزیلند است.[۲۴۲]
مجمع منطقه ای آ.سه.آن به دو دلیل اصلی ایجاد شد:
۱- گفتگو و گسترش همکاری های سیاسی و امنیتی کشورهای عضو،
۲- گسترش جو اعتماد متقابل در منطقه و استفاده ی حداکثری از ظرفیت های منطقه در دیپلماسی پیش گیرانه.

موضوعات: بدون موضوع  لینک ثابت


فرم در حال بارگذاری ...