شکل ‏۱‑۶ : ساختار II
ساختار هیدرات نوع H
این ساختار تا سال ۱۹۸۷ ناشناخته بود و هنوز هم به اندازه دو ساختار دیگر شناخته شده نیست. این ساختار از ترکیب سه حفره ۵^۱۲ (حفره کرچک) دو حفره ۴^۳۵^۶۶^۳ (حفره متوسط) و یک حفره ۵^۱۲۶^۸ (حفره بزرگ) تشکیل شده است. بنابراین، هر واحد سلولی این ساختار شامل ۳۴ مولکول آب می‌باشد و دارای شش حفره برای مولکول‌های گاز است که از میان این حفرات سه حفره کوچک، دو حفره متوسط، و یک حفره بزرگ است. بنابراین، در این ساختار ۳۴ مولکول آب به ازای شش مولکول گاز موجود می‌باشد.

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

زمانی که اجزای گاز طبیعی مثل پروپان و ایزوبوتان وجود دارند این ساختار تشکیل نمی‌شود. ساختار H تحت عنوان ساختار دوگانه شناخته می‌شود و برای تشکیل آن‌ یک نوع مولکول کوچک مانند متان و یک نوع مولکول بزرگ مانند متیل سیکلو هگزان باید موجود باشند تا بتوانند ساختار آن‌ را پایدار کنند. از مهمترین خواص مکانیکی ساختار H، فشار تشکیل پایین و ظرفیت ذخیره سازی بالا است.

شکل ‏۱‑۷ : ساختار H
شکل ‏۱‑۸ : ساختارهای مختلف هیدرات گازی
اندازۀ مولکول مهمان
وان استکلبرگ^[۲۵] رابطۀ بین اندازۀ یک مولکول و نوع هیدرات تشکیلی را کشف کرد. وی نموداری رسم کرد که پس از تصحیحاتی در آورده شده است و طبیعت هیدرات براساس اندازۀ مولکول مهمان را نشان می‌دهد. در قسمت بالای نمودار مولکول­های کوچک قرار دارند و همچنان که به سمت پایین نمودار می­رویم، اندازۀ مولکول­ها نیز افزایش می­یابد. هیدروژن و هلیوم با قطرهای Å ۷/۲ و Å ۳/۲ از کوچک­ترین مولکول­ها هستند (قابل ذکر است که ۱Å= ۱×۱۰^-۱۰m). نمودار نشان می­دهد که مولکول­های با قطرهای کمتر از Å ۸/۳ هیدرات تشکیل نمی‌دهند.
با افزایش اندازۀ مولکول­ها، با حرکت به سمت پایین نمودار، اولین تشکیل­دهنده­های هیدرات مانند کریپتون^[۲۶] و نیتروژن را می­بینیم. محدودۀ بین دو مستطیل هاشورزده با مولکول‌هایی با اندازۀ بین Å ۸/۳ تا Å ۲/۴ هیدرات نوع II را تشکیل می­ دهند. این مواد به حدی کوچکند که هم قفس­های کوچک و هم قفس‌های بزرگ این ساختار هیدروژنی را اشغال می­ کنند. همین­طور که به سمت پایین می­رویم، وارد ناحیۀ بعدی می­شویم (تقریباً بین Å ۴/۴ تا Å ۴/۵). این ناحیه شامل متان، سولفید هیدروژن و دی­اکسید­کربن است. مولکول­های این بازه، هیدرات نوع I تشکیل می­ دهند و این مولکول­ها به حدی کوچکند که هم قفس­های بزرگ و هم قفس­های کوچک را اشغال می‌کنند.
مولکول­های بزرگ­تر در ناحیۀ بعدی نمودار قرار دارند (تقریباً از Å ۶/۵ تا Å ۸/۵). این ناحیه بسیار محدود است و تنها مادۀ مهم قابل ذکر آن‌ اتان است. ترکیباتی که از نظر اندازه در این محدوه قرار می­گیرند، هیدرات­های نوع I را ایجاد می­ کنند، امّا فقط قفس­های بزرگ را اشغال می­ کنند. این مولکول­ها برای وارد شدن به قفس­های کوچک هیدرات­ نوع I بیش از حد بزرگ هستند.
ناحیۀ بعدی که نشان­دهندۀ مولکول­های بزرگ­تر (در محدوۀ بین Å ۶ تا Å ۹/۶) است. شامل پروپان و ایزوبوتان است. این مولکول­ها تشکیل­دهنده­های هیدرات نوع II هستند، امّا تنها قفس­های بزرگ ساختار نوع II را اشغال می­ کنند. مولکول­هایی که اندازۀ آنها در این محدوه قرار دارد، برای ورود به قفس­های کوچک هیدرات نوع II بیش از حد کوچک هستند. در نهایت به یک حد نهایی می­رسیم. مولکول­های بزرگ­تر از Å ۷ نه هیدرات نوع I و نه هیدرات نوع II تشکیل نمی­دهند. بنابراین مولکول­هایی مانند پنتان، هگزان و هیدروکربن­های پارافینی بزرگ­تر هم هیدرات تشکیل نمی­دهند. شکل ‏۱‑۹ نشان می­دهد که سیکلوپروپان (C-C₃H₈) و نرمال بوتان در نواحی هاشورزده قرار دارند. مولکول­های کمی بزرگ­تر می‌توانند هیدرات­های نوع H تشکیل دهند، امّا اندازۀ بیشینه برای این ترکیبات برای تشکیل‌هیدرات تقریباً Å ۹ است.
شکل ‏۱‑۹ : مقایسه اندازه مولکول‌های مهمان، نوع هیدرات و حفره‌های اشغال شده برای تشکیل دهنده‌های هیدرات مختلف
سایر تشکیل دهنده‌های هیدرات
این پژوهش بر روی هیدرات­های حاصل از گاز طبیعی تمرکز دارد، امّا اشاره به چند ترکیب تشکیل دهندۀ هیدرات دیگر هم جالب توجه است.
فرئون­ها
فرئون­ها ترکیب آلی حاصل از کلر و فلوئور زمانی به­عنوان مبرد استفاده می­شد. با‌توجه به نگرانی‌های زیست‌ محیطی، استفاده از آنها محدود شد. با این حال بسیاری از فرئون­ها به­ ویژه انواع کوچک آنها هیدرات تشکیل می‌دهند. این احتمال وجود دارد که فرئون­های جدیدتر و سازگار با محیط­زیست نیز هیدرات تشکیل دهند. بنابراین تشکیل هیدرات ممکن است در صورت خشک نبودن حلقۀ تبرید مشکل­زا باشد.
هالوژن­ها
هالوژن­ها، عناصر‌ستون A7 جدول تناوبی هستند. بین این عناصر، کلر و بروم تشکیل دهنده­های هیدرات شناخته­شده­ای هستند. این احتمال وجود دارد که به­علت اندازه وخواص شیمیایی، فلوئور نیز هیدرات تشکیل دهند. از لحاظ تاریخی، کلر اولین مادۀ شناخته­شده­ای بود که هیدرات تشکیل می­داد. ید، یکی دیگر از هالوژن­ها، مانند نرمال‌بوتان تنها در حضور یک تشکیل­دهندۀ هیدرات دیگر، هیدرات ایجاد می­ کند.
گازهای نجیب^[۲۷]
گازهای نجیب (گروه سمت راست جدول تناوبی)، یا گازهای بی­اثر^[۲۸]، شامل آرگون، کریپتون، زنون و رادون هستند که همگی هیدرات تشکیل می­ دهند. همان­طور که پیشتر نیز اشاره شد، یکی از اعضای گروه گازهای نجیب (هلیوم) هیدرات ایجاد نمی­کند. احتمال تشکیل هیدرات از طریق نئون، که گاز کوچکی است، بعید به­نظر می­رسد. این گازها به­ دلیل پایداری شیمیایی بسیار قابل توجه هستند. تنها در شرایط شدید می­توان آنها را مجبور به واکنش و تشکیل ترکیب کرد. این موضوع که این گازها هیدرات تشکیل نمی­دهند، گویای این واقعیت است که در هیدرات هیچ پیوند شیمیایی بین مولکول­های میزبان و مهمان وجود ندارد.
هوا
یکی دیگر از ترکیبات مهمی که هیدرات تشکیل می­دهد، اکسیژن است. از آنجا که نیتروژن نیز هیدرات ایجاد می­ کند، در نتیجه هوا خود تشکیل­دهندۀ هیدرات است. هم اکسیژن و هم نیتروژن در فشارهای بسیار زیاد هیدرات تشکیل می­ دهند. به­همین علت زمانی تصور می­شد که این دو ماده هیدرات ایجاد نمی­کنند.
سؤالی که در اینجا مطرح می­ شود، این است که اگر هوا می ­تواند هیدرات تشکیل دهد، آیا هیچ­کدام از “یخ­های” روی سطح زمین شامل هیدرات هوا هستند؟ پاسخ منفی است. برای اینکه هوا هیدرات تشکیل دهد، به فشار زیادی نیاز دارد. در واقع فشارهای بالا روی سطح زمین وجود ندارند.
سایر تشکیل دهنده‌ها
دی­ اکسید­گوگرد نیز هیدرات ایجاد می­ کند. این مسئله تا حدی شگفت­انگیز است، زیرا SO₂ به نسبت در آب محلول است و احتمالاً جزء محلول­ترین ترکیباتی است که هیدرات تشکیل می­ دهند. به­عنوان یک قاعدۀ کلی، گازهایی که حلالیت آنها بیشتر از SO₂ است، هیدرات تشکیل نمی­دهند. مرکاپتان­های^[۲۹] کوچک (متان­تیول^[۳۰]، اتان­تیول^[۳۱] و پروپان­تیول^[۳۲]) نیز هیدرات تشکیل می­ دهند. یکی دیگر از ترکیبات جالبی که هیدرات ایجاد می­ کند، اتیلن­اکسید^[۳۳] است. اتیلن­اکسید یک مادۀ شیمیایی مهم صنعتی است که به طور معمول به­عنوان مادۀ اولیه به کار می­رود. تشکیل­دهنده­های هیدرات دیگر عبارتند از: SbH₃, AsH₃, PH₃, H₂Se, N₂O و ClO₃F. بدیهی است که این فهرست در صنعت گاز طبیعی استفاده­ای ندارد، ولی در کل مشاهدۀ این موضوع که گروه وسیعی از مواد هیدرات تشکیل می­ دهند، موضوع جالب و قابل تأملی است.
کاربرد‌های هیدرات
استفاده صحیح این پدیده در کنار صرفه اقتصادی می‌تواند در زمان، حفظ محیط زیست، بالا بردن کیفیت فرآیندها تأثیر بسزایی داشته باشد. به نمونه چندین کاربرد صنعتی هیدرات را تشریح شده است]۱۸-۲۱[.
کریستال هیدرات در فرایند‌های جداسازی
جداسازی از طریق تشکیل هیدرات گازی یک روش جدید است. دو دلیل برای استفاده از هیدرات در فرایند‌های جداسازی وجود دارد:
۱- کریستال هیدرات فقط از مولکول‌های میهمان و آب تشکیل می‌شود.
۲- هر مولکول گازی به عنوان مولکول میهمان نمی‌تواند در ساختار کریستال‌های هیدرات قرار بگیرد و تنها مولکول‌های خاص با توجه به طبیعت شیمیایی، شکل و اندازه می‌توانند در ساختار هیدرات شرکت کنند. جداسازی اجزای یک مخلوط گازی، تغلیظ محلول‌ها و شیرین سازی آب، از سری شاخه‌های جداسازی از طریق تشکیل هیدرات گازی می‌باشند.
غنی سازی اکسیژن با بهره گرفتن از تشکیل هیدرات گازی
با بهره گرفتن از تشکیل هیدرات گازی می‌توان اکسیژن را غنی کرد. با‌توجه به این که حلالیت اکسیژن در آب از نیتروژن بیشتر است میزان سرعت تبدیل به هیدرات برای اکسیژن از هیدروژن بیشتر است از‌این‌رو با بهره گرفتن از‌ تشکیل هیدرات‌گازی می‌توان اکسیژن را از غلظت ۲۱ درصد استاندارد در هوا به مقدار ۲۸ درصد غنی کرد. در این روش، برای کاهش فشار عملیاتی مورد نیاز در جداسازی می‌توان تترا‌هیدرو فوران به‌عنوان افزودنی استفاده کرد.
تغلیظ به کمک تشکیل هیدرات
هنگامی که محلولی که قرار است تغلیظ شود در مجاورت یک جزء گازی باشد که توانایی تشکیل هیدرات را داشته باشد، تحت شرایط مناسبی از دما و فشار، هیدرات تشکیل می‌شود و به علت حضور آب در ساختار هیدرات از میزان آب محلول کاسته می‌شود و محلول مورد نظر تغلیظ می‌شود. از جمله موارد کاربرد این روش می‌توان به این موارد اشاره کرد:
– تغلیظ قهوه
– تغلیظ مایعات یونی
– تغلیظ کلرید سدیم در محلول آبی
– تغلیظ انواع مختلفی از آب میوه‌ها
هیدرات گازی و شیرین سازی آب دریا
شیرین سازی آب دریا نیز مثالی دیگر برای استفاده از تشکیل کریستال هیدرات در فرایند‌های جداسازی است. فکر شیرین سازی آب دریا با بهره گرفتن از هیدرات گازی بر این مبنا استوار است که در حین تشکیل هیدرات، نمک‌های موجود در آب‌های شور در ساختار فاز هیدرات تشکیل شده قرار نمی‌گیرند بنابراین می‌توان با جداسازی فاز هیدرات از محلول آب دریا، آب شیرین به دست آورد. از جمله مزایای این روش، مصرف بسیار کم انرژی برای این کار است. تاکنون چند فرایند مختلف برای شیرین سازی آب دریا در حد نیمه صنعتی با بهره گرفتن از تشکیل هیدرات (مخصوصاً با گاز پروپان) ابداع شده است، امّا همه آنها با مشکل جداسازی کریستال از آب شور و بازیابی گاز‌های حاصل از تجزیه هیدرات رو به رو بوده‌اند و به همین دلیل از توجیه اقتصادی خوبی برخوردار نبودند.
جدا سازی دی اکسید کربن دریایی
حدود ۶۴ درصد از اثر گاز گلخانه‌ای به خاطر انتشار گاز CO₂ می‌‌باشد که بیشتر از ۶ Gt/year مربوط به فعالیت‌های برخورد بشر با طبیعت نسبت داده می‌شود. اثبات شده که اثر گلخانه‌ای برای گرم شدن زمین غیر قابل انکار می‌باشد و کاهش مقدار CO₂ آزاد شده به اتمسفر یک چالش محیطی بزرگ می‌باشد. CO₂ به طور جزئی می‌تواند با روش‌های گوناگونی نظیر جذب شیمیایی به وسیله آمین‌ها یا جداسازی به وسیله واسطه‌های زمین شناسی و اقیانوس‌ها جدا می‌شوند. این قبیل کار‌ها می‌توانند با آزاد کردن CO₂ در آب با بهره گرفتن از فرایند تزریق به اعماق صورت گیرد. تا عمق ۴۰۰ متری آب، تزریق CO₂ گازی می‌تواند با حل شدن در آب به دام بیفتد. بین ۱۰۰۰ تا ۲۰۰۰ متری، CO₂ به شکل مایع می‌تواند در اقیانوس حل شود. در مجموع، هیدرات‌های CO₂ می‌تواند از عمق ۵۰۰ تا ۹۰۰ متر در آب دریا تشکیل گردد و بسته به جرم حجمی در عمق دریا ، جایی که به مدت زیادی در آن‌ جا تثبیت می‌شوند، غوطه ور یا شناور گردند. جداسازی دی اکسید کربن اخیراً در مرحله آزمایشی است و تحقیقات بیشتر در زمینه حلالیت CO₂، سینتیک تشکیل هیدرات CO₂ و پایداری هیدرات CO₂ در حال انجام می‌باشد.
ذخیره و انتقال گاز طبیعی
این فرایند شامل سه مرحله می‌باشد:
مرحله تولید هیدرات
انتقال به مکان دیگر برای استفاده
بازیافت گاز به وسیله تجزیه ساختار هیدرات گاز

شکل ۲-۳- تنش در آرماتور کششی ]۴۳[
-aناشی از واکنش قلیایی
-bناشی از واکنش قلیایی و اثر بار
۲-۲-۳-مدل ترمودینامیکی ] ۳۴ [
در این مدل که در سال ۱۹۹۷ ارائه شده است ̨ اثر سه عامل دما ̨ رطوبت نسبی و پارامتر واکنش پذیری شیمیایی در کرنش های ناشی از واکنش قلیایی سنگدانه ها در نظر گرفته شده است . به عبارت دیگر :
(۲-۲)
با در نظر گرفتن اثر عوامل فوق ̨ مدل زیر جهت محاسبه کرنش های ناشی از واکنش قلیایی سیلیسی ارائه شده است :
(۲-۳) ) – (۱-
در این رابطه :
= تا نسور کرنش ناشی از واکنش قلیایی سنگدانه ها
H =رطوبت نسبی
و = پارامترهای وابسته به خواص اجزای سازنده بتن
= ثابت جنبشی
E = انرژی اکتیواسیون
R= ثابت گاز کامل
T= دما
۲-۲-۴-مدل ترمومکانیک واکنش قلیایی ]۳۶ ، ۳۷ [
در این مدل که در سال ۱۹۹۶ برای مدل کردن اثر واکنش قلیایی سیلیسی ارائه شده است ، ابتدا رابطه تنش – کرنش در محدوده الاستیک مورد بررسی قرار می گیرد و سپس معادلات به دست آمده به محدوده الاستو – پلاستیک تعمیم داده می شوند .

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

در مدل ارائه شده ̨ رابطه تنش – کرنش در ناحیه الاستیک به فرم زیر است :
(۲-۴) + m +
که در آن :
M = عملگری مشابه دلتای کرونیکر است .
= کرنش حجمی ناشی از تورم ژل سیلیکاتی حاصل از واکنش .
= کرنش حرارتی
در این رابطه مقدار وابسته به محدوده الاستو پلاستیک ̨ کافیست نرخ کرنش پلاستیک را به قسمت راست معادله نرخ کرنش کل افزوده ( مشتق رابطه ۲-۳ ) و برای تعیین نرخ کرنش پلاستیک فرض می شود که سطح تسلیم تحت تاثیر پیشرفت واکنش می باشد .
۲-۲-۵-مدل پارامتریک واکنش قلیایی ] ۳۵ [
در این مدل که در سال ۱۹۹۵ ارائه شده است ̨ فاکتورهای رطوبت ̨ دما و خواص فیزیکی –شیمیایی اجزاء بتن درمحاسبه کرنشهای ناشی از واکنش قلیایی سنگدانه ها در نظر گرفته شده اند .
برای ایجاد ارتباط میان کرنشهای بوجود آمده و عوامل فوق الذکر از سه فاکتور وزنی استفاده می شود . ( ̨ ̨ ) این فاکتورهای وزنی ̨ نسبت انبساط ناشی از پارامترهای مورد نظر در زمان و مکان خاص را به ماکزیمم مقدار انبساط ناشی از همان زمان نشان می دهد .
بنابراین این فاکتورها از صفر تا یک تغییر می کنند .
= فاکتور وزنی مربوط به رطوبت
= فاکتور وزنی مربوط به واکنش زایی اجزاء بتن
= فاکتور وزنی مربوط به درجه حرارت
۲-۲-۶-تحقیقات Romera ] 44 [
این تحقیق بر روی سد Belesar در شمال غرب کشور اسپانیا انجام شده است .
ارتفاع سد ۱۳۰ و طول آن حدود ۶۰۰ متر می باشد .
از سال ۱۹۶۳ که سد مورد بهره برداری قرار گرفته است ̨ سیستم مبصر ، اطلاعات مربوط به سطح آب ̨ تغییرات دما ̨ جابجایی و تغییر شکل نقاط مختلف سد را ثبت کرده است .
با توجه به داده های ثبت شده مشخص می گردد که رفتار سد در سنین آغازین مطابق پیش بینی اولیه بوده است . ولی در سنین بالا ̨ سد رفتار غیر واقعی از خود نشان می دهد . این رفتار از سال ۱۹۶۳ تا ۱۹۸۹ نرخ تغییرات با سرعت بیشتری صورت گرفته است . علت این رفتار سد ̨ وقوع واکنش قلیایی می باشد که تا سال ۱۹۷۹ با یک روند کند و آرام پیش رفته است ولی از سال ۱۹۸۰ روند وقوع آن افزایش یافته است .
جهت مدلسازی رفتار سد برنامه ای با بهره گرفتن از روش عناصر محدود نوشته و با داده های ثبت شده مقایسه گردید .
حالتهای مختلف بارگذاری که در برنامه منظور شده است عبارتند از :
وزن سد : SW
فشار آب با ارتفاع متوسط ۲۸۵ متر : (بالا دست )
فشار آب با ارتفاع حداکثر ۳۳۰ متر : (پایین دست )
تغییرات حرارتی :
انبساط واکنش قلیایی از سال ۱۹۶۳ تا ۱۹۷۰ با روند کند : EXP1
انبساط واکنش قلیایی از سال ۱۹۸۰ تا ۱۹۸۹ با روند سریع و نرخ ثابت افزایش سالانه : EXP2
در تحقیق Romera انبساط ناشی از واکنش قلیایی بصورت بارگذاری حرارتی مدل شده است .
با داشتن مقدار انبساط ثبت شده (ε) و ضریب انبساط حرارتی بتن (α) ̨ مقدار نظیر از رابطه زیر بدست می آید :
=
ترکیبات مختلف بارگذاری نیز به شرح ذیل می باشند :
: این ترکیب نشان دهنده تغییرات پایین دست سد در آغاز بهره برداری می باشد .
: این ترکیب نشان دهنده تغییرات بالا دست سد در آغاز بهره برداری می باشد .

تعدادپایان‌نامه‌ها و رساله‌های راهنمایی شده دکترا/کارشناسی ارشد :

تعداد پایان‌نامه‌ها و رساله‌های در دست راهنمایی دکترا/کارشناسی ارشد :

۴. اطلاعات مربوط به پایان‌نامه

۱ـ الف : عنوان پایان‌نامه : فرصتها و چالشهای موجود در روابط ایران و گرجستان پس از فروپاشی شوروی
فارسی R غیر فارسی : £
ب : نوع کار تحقیقاتی :بنیادی £ نظری£ کاربردیR عملی £
پ : تعداد واحد پایان‌نامه : ۴ واحد
ت : پرسش اصلی تحقیق (مسأله تحقیق ) :
چالشها و فرصتهای موجود در تحکیم و گسترش روابط جمهوری اسلامی ایران و گرجستان بعد از سال ۱۹۹۱ کدامند؟

۵.بیان مسأله (تشریح ابعاد، حدود مسأله، معرفی دقیق مسأله، بیان جنبه‌های مجهول و مبهم و متغیرهای مربوط به پرسش‌‌های تحقیق، منظور تحقیق)

در این تحقیق به فرصتهاو چالشهای موجود در تحکیم و گسترش روابط فی مابین جمهوری اسلامی ایران و گرجستان بعد از سال ۱۹۹۱ پرداخته می شود.
با توجه به این که هزاران نفر از ایرانیان گرجی تبار بازماندگان گرجیان مهاجر عصر صفویه به ایران می باشندو علی رغم خدمات شایان توجه آنها به فرهنگ وتمدن ایران،اما به ایشان نه تنها به عنوان فرصتی برای تحکیم و گسترش روابط با گرجستان نگریسته نشده بلکه بعضا ضمن نگاه تردید آمیز ، حتی عامل تهدید تلقی شده اند.منظور وهدف این تحقیق این است که ضمن اشاره ای گذرا به خدمات گرجیان به فرهنگ و تمدن ایران، فرصتها و چالشهای پیش روی در گسترش و تحکیم روابط ایران و گرجستان در ابعاد سیاسی،اقتصادی و خصوصا فرهنگی مورد بررسی قرار گیرد.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۱ـ تحقیق بنیادی پژوهشی است که به کشف ماهیت اشیا، پدیده‌ها و روابط بین متغیرها، اصول، قوانین و ساخت یا آزمایش تئوری‌ها و نظریه‌ها می‌پردازد و به توسعه مرزهای دانش رشته علمی کمک می کند.
۲ـ تحقیق نظری : نوعی پژوهش بنیادی است و از روش‌های استدلال و تحلیل عقلانی استفاده می‌کند و بر پایه مطالعات کتابخانه‌ای انجام می‌شود.
۳ـ تحقیق کاربردی : پژوهشی است که با بهره گرفتن از نتایج تحقیقات بنیادی به منظور بهبود و به کمال رساندن رفتارها، روش‌ها، ابزار‌ها، وسایل، تولیدات، ساختارها و الگوهای مورد استفاده جوامع انسانی انجام می‌شود.
۴ـ تحقیق‌عملی: پژوهشی است که با بهره گرفتن از نتایج تحقیقات بنیادی و با هدف رفع مسائل و مشکلات جوامع انسانی انجام می‌شود

۶.سوابق مربوط (بیان مختصر سابقه تحقیقات انجام شده درباره موضوع و نتایج به دست آمده در داخل و خارج از کشور نظرهای علمی موجود درباره موضوع تحقیق)

در خصوص موضوع یاد شده هیچ پایان نامه ای در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد شهرضا یافت نشد.

• فرضیه‌ها (هر فرضیه به صورت یک جمله خبری نوشته شود.)

و نیز نک بیت: ۲۳۶۳
* استعاره از قطرات باران:
ابر فروردین همی بارد درّ
و ان همی گردد گوهر به دل خاک(۳۴۴۴)
* استعاره از خط درست و نیکو:
از رشک او دبیران انگشت‌ها به دندان
او گاه درّ ببارد ز انگشت خویش گه زر(۳۷۱۷)
*استعاره از سخن نغز و نیکو:
دیدگانم ابر درافشان شده ست
ز آرزوی لفظ در افشان دوست(۸۵۸۸)
*استعاره از اشک:
نک نمونه‌ی پیش
*در شاهوار؛ استعاره از گل‌ها:
بر جوی‌های او به رده نو نهال ها
گویی وصیفتانند استاده بر قطار
تا چند روز دیگر از آن هر وصیفتی
بر خویشتن به کار برد درّ شهوار(۴-۳۳۶۳)
*درّ یتیم؛ استعاره از معشوق:
بفزوده است بر من خطر و قیمت سیم
تا بنا گوش ترا دیده ام‌ای درّ یتیم(۴۸۴۵)
*آری به مهره‌های سقط ننگرد کس
کو را به توده پیش بود درّ شاهوار؛ تمثیلی برای بیت:

( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

از بس که راست یابد نیکوتر از دروغ
در مدح او دروغ نبرده است کس به کار
آری به مهره‌های سقط ننگرد کس
کو را به توده پیش بود درّ شاهوار(۴-۳۰۶۳)
درّاج

• • با این واژه‌ی درّاج ۱ تصویر به صورت تشبیه ساخته شده است:

*پهلوی درّاج؛ مشبهٌ‌به باغ از جهت زردی:
تا زمین چو پر طاووس شود وقت بهار
باغ چو پهلوی درّاج شود وقت خزان(۵۵۵۹)
درخت

• • با واژه‌ی درخت ۲۹ تصویر شامل ۱۴ تشبیه، ۱ استعاره ۱۲ تشخیص، ۱ تمثیل و ۱ صفت هنری ساخته شده است:

* مشبهٌ‌به خدمت ممدوح(عمید الملک خواجه ابو بکر علی بن حسن قهستانی عارض سپاه محمود) از جهت نعمت دهی:
خدمت او را چو درختی شناس
دولت و اقبال مر او را فنن
هر که بر او سایه فکند آن درخت
رست ز تیمار و ز گرم و حزن(۲-۶۴۰۱)
* مشبهٌ‌به نیزه‌ی ممدوح(امیر ابو یعقوب یوسف بن ناصر الدین) از جهت گره داشتن:
ای نیزه‌ی تو همچو درختی که مر او را
در هر گرهی از دل بد خواه تو باری است(۴۶۳)
* مشبهٌ‌به دست ممدوح(ابو الحسن حجاج) از جهت بخشندگی:
دست او همچو درختی است که چشم همه خلق
به بهار و به خزان بر گل و برگ و پر اوست(۶۰۲)
*مشبهٌ‌به تن مخالف ممدوح(ابویعقوب یوسف برادر محمود غزنوی) از جهت قدرتمندی:
تن مخالف او گر قوی درخت بود
چو دید هولش لرزان شود بگونه‌ی نال(۴۳۳۰)
* مشبهٌ‌به پدر از جهت ثمر دادن:
پدران را به پسر تهنیت آرند و رواست

استعاره مجرّده، استعارهای است که در آن، امور ملایم با مشبّه ذکر گردد، مانند: اِشتَرِ بالمعروف عِرضَکَ مِن الاَذی^[۶۲].
در این مثال، اِشترِ برای اِحفَظ (حفظ کن) استعاره آورده شده و من الأذی با اِحفظ تناسب دارد. وجه تسمیه این استعاره به مجرّده آن است که مقداری از مبالغه را دارا نیست، چرا که ذکر یکی از ملایمات مشبّه در کلام سبب میگردد که مقداری از مشبّهٌ به دور گردد و این از ادعای اتحاد که اساس استعاره است دور میباشد.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

مثال دیگر: رأیتُ بحراً علی فَرَس یُعطی که رکوب برفرس واعطاء ملائم با مستعارٌله است که رجل سخی باشد وبدیهی است که اعتبار ترشیح وتجرید بعد ازتمام شدن استعاره است با قرینه پس قرینه مصرحه را تجرید نگویند چنان چه قرینه مکنیه را ترشیح اطلاق نکنن بلکه ترشیح و تجرید زاید بر آنهاست^[۶۳].
استعاره مطلقه، استعارهای است که از امور ملایم با مستعارٌ منه (مشبّهٌ به) و مستعارٌ له (مشبّه) خالی باشد و یا همراه چیزی باشد که مناسب با مشبّه و مشبّهٌ به است.
مثال برای قسم اول:
الَّذِینَ یَنقُضُونَ عَهدَ مِن بَعدِ مِیثَاقِهِ^[۶۴].
در این آیه، «یَنقضون» ، برای «یُبطلون» استعاره آورده شده و چیزی مناسب با مستعارٌ له و مستعارٌ منه در کلام نیامده است.
مثال برای قسم دوم:

لدی أسد شاکی السَّلاح مُقذَّف

لَه لِبَدٌ أظفارُه لم تُقلَّم^[۶۵]

اسد، استعاره برای مرد شجاع است. شاکی السّلاح (کسی که سر تا پا مسلّح است).
شاعر، أسد را برای مرد شجاع، استعاره آورده است و «شاکی السَّلاح مُقذَّف» (کسی که سر تا پا مسلّح و جنگ آزموده است) را که مناسب با مستعارٌ له است ذکر کرده که این تجرید است، سپس «له لبد اظفارُه لَم تُقلَّم» (یالهای بر شانه افتاده و ناخنهای کوتاه نشده) را که مناسب با مستعارٌ منه است ذکر کرده و این ترشیح است. اجتماع تجرید و ترشیح به تعارض و سقوط هر دو میانجامد، گویا استعاره به چیزی نزدیک نگشته است و این همان رتبه استعاره مطلقه است^[۶۶].
۲-۱۱-
۲-۱۲-
۲-۱۳- تمثیل یا استعاره تمثیلیه
هرگاه جمله ای درغیر معنی اصلی به علاقه مشابهت به کار رود آن را تمثیل یا استعاره تمثیلیه گویند چنان که سنایی در بیت زیر عبارت « تکیه برآب زدن » را درمعنی کار بیهوده انجام دادن به کار برده است :
ای که بر چرخ ایمنی زنهار تکیه برآب کرده ای هشدار
این نکته را نباید از نظر دور داشت که در این گونه استعاره وجه شبه از امور متعدد انتزاع شده و از این حیث به تشبیه مرکب باز می گردد و به عبارت دیگر این گونه استعاره را مجاز آمیخته به استعاره توان گفت.^[۶۷] واین استعاره در ضرب المثل هل فراوان وارد شده است مانند:
«انّی أراک تقدم رجلاً و توخرُ اُخری » یعنی تو را می نگرم یک گام پیش می نهی و بار دیگر واپس می گذاری . این مثال برای کسی زده می شود که در کاری تردید دارد پس یک بار پیش می رود ویک بار واپس می گراید. ویا مانند : « الصیفَ ضَیعتِ اللبن » در تابستان شیر را تباه ساختی. این مثال برای کسی زده می شود که در به دست آوردن چیزی در زمانی که برای او ممکن بوده است کوتاهی کرده ، سپس آن چیز را در زمانی طلب کرده است که دستیابی به آن چیز در آن زمان در توان او نبوده ^[۶۸].
فصل سوم
دلالات استعاری در آیات قرآنی
جزء ۹ الی ۱۶
۳-۱- سوره اعراف آیه ۱۵۴
وَ لَمَّا سَکَتَ عَنْ مُوسَى الْغَضَبُ أَخَذَ الْأَلْواحَ وَ فِی نُسْخَتِها هُدىً وَ رَحْمَهٌ لِلَّذِینَ هُمْ لِرَبِّهِمْ یَرْهَبُونَ
و چون خشم موسی فرونشست ،الواح را برگرفت ؛ و در رونویس آن ،برای کسانی که از پروردگارشان بیمناک بودند ،هدایت و رحمتی بود.
در این آیه دو استعاره مطرح است یکی استعاره تصریحیه تبعیه است سکون را به سکوت تشبیه نموده است.
و دومی استعاره مکنیه میباشد به این صورت که غضب را تشبیه نموده به انسان، ناطقی که اغراء میکند موسی را و تحریک میکند او را و به او میگوید به قِومت این حرف و آن حرف را بزن و لوحها را بینداز و سَرِ برادرت را بگیر سپس این اغراء و تحریک را قطع میکند و دیگر سخن نمیگوید.
البته اقسام دیگری هم برای استعاره هست که قبلاً بحث آن گذشت که، به آن بحث در اینجا برمیگردیم و میگوئیم که این استعاره که عبارتست از اسناد سکوت به غضب درآن استعارهای است معقول برای مشارکت امری معقول که این یکی از پنج استعاره میباشد. مستعار عبارتست از سکوت، مستعارٌ له عبارتست از غضب و مستعارٌ منه ساکت.
معنی آیه این میشود که چون خشم و غضب موسی زایل شد چون حقیقت سکوت زایل شدن و از بین رفتن کلام است و حقیقت زوال غضب و از بین رفتن غضب عبارتست از نبـــودن چیزی که دلالت کند بر غضب مثل کلام یا غیرکلام در آن حال غضب و غضب و عصبانیت موسی از این کلام خدا معلوم میشود که فرمود لَئبسَ ما خَلَفتُمونی مِن بَعدی ( اعراف آیه ۱۵۰ بعد از من بد جانشینی برایم بودید.
و چون موسی ،خشمناک و اندوهگین به سوی قوم خود بازگشت ، گفت: « پس از من چه بد جانشینی برای من بودید ! ایا بر فرمان پروردگارتان پیش گرفتید؟ و الواح را افکند و ] و موی[ سر برادرش را گرفت و او را به طرف خود کشید. ] هارون[ گفت: « ای فرزند مادرم، این قوم، مرا ناتوان یافتند و چیزی نمانده بود که مرابکشند؛ پس مرا دشمن شاد مکن و مرا در شمارگروه ستمکاران قرارمده». )
چون این صحبت مقدمهای است برای القاء الواح و چون کلامی که دلالت کند بر غضب زایل شد، استعاره سکوت برای غضب نیکوست.
و از سکوت ِ غضب لازم نمیآید که رضا حاصل شده باشد چون موسی به معصیت آنها راضی نبوده و بر باقی ماندن آنها بر معصیت هم راضی نبوده تا این که توبه کنند.
به خاطر همین خداوند سبحان خبر داده از آن به سکوت غضب فقط نه حصول رضا، و این استعــاره (معقول برای معقول) لطیفترین استعارات پنچگانه میباشد. چون این استعاره، استعاره معقول برای معقول است برای مشارکت در امر معقولی. (الدرویش ،۲۰۰۹،ج ۳ : ۵۰)
دراین آیه شریفه دواستعاره وجود دارد:
۱-استعاره ی تصریحیّه
۲- استعاره ی مکنیّه
اکنون به شرح استعاره اول می پردازیم:
ارکان استعاره در آیه شریفه عبارتند از:
– مستعار : لفظ « سکت ».
– مستعارٌله : « سکن ».
– مستعارٌمنه : « سکت » یعنی فرونشستن ، آرامش یافتن.
– جامع یا وجه شبه : آرامش یافتن.
شرح استعاره ی آیه به اعتبار گوناگون:
۳-۱-۱-۱. به اعتبار ذکر طرفین(مصرّحه،مکنیّه) :