۱_۷ جامعه و نمونه آماری:
جامعه آماری این پژوهش شامل ۲۸ نفر از مدیران ارشد و میانی در سازمان های دولتی ایران است. که اکثر این مدیران دارای تحصیلات آکادمیک در زمینه مدیریت و همپنین سوابق فعالیتهای علمی و اجرایی در این زمینه هستند. نمونه پژوهش انتخاب هدفمند مدیران بر اساس مسئولیت و رده مدیران در سازمان است به این صورت که در سازمانها با مدیرانی که در رده های بالا و همچنین مدیرانی که مسئولیت نظام ها و برنامه های ایده یابی و پیشنهادگیری را برعهده داشتند جهت مصاحبه انتخاب شدند. این سازمانها بصورت در دسترس و از بین سازمانهای دولتی تهران انتخاب شدند.
۱_۸ قلمرو پژوهش
قلمرو زمانی پژوهش از فروردین ۱۳۹۲ لغایت خرداد ۱۳۹۴ می باشد.
قلمرو مکانی پژوهش شهر تهران می باشد.
۱_۹ مراحل انجام پژوهش
شکل ۱_۱: مراحل انجام پژوهش
۱_۱۰ جنبه جدید بودن و نوآوری:
تحقیقات علمی در خصوص ایجاد سیستمی به منظور بهره گیری و مدیریت ایده های کارکنان و سایر ذینفعان سازمان در راستای نوآوری در ۲ دهه اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته است و سازمانهای زیادی در سطح جهان چه در بخش خصوصی و چه در بخش عمومی توجه خود را به این موضوع معطوف کرده اند. اکثر این سازمانها با توجه به مقتضیات و موقعیت جغرافیایی و مشخصات بومی اقدام به طراحی سیستمهایی جهت استفاده از ایده های کارکنان خود نموده اند اما از آنجا که فاکتورهای زیادی از جمله فرهنگ بر نحوه اجرای این کار تاثیر گذار است هنوز بر سر یک مدل جامع که در اکثر سازمانها و در اکثر کشورهای دنیا قابل کاربرد باشد محققین به توافق نرسیده اند. از دهه ۶۰ هجری شمسی در ایران نیز تلاشهایی به منظور بهره گیری از نظرات و ایده های کارکنان انجام شده که بیشتر براساس بهره گیری از توفیقات و دستاوردهای کشور ژاپن در این رابطه بوده است. از نمونه این تلاشها می توان به نظام پیشنهادهای کارکنان دولت اشاره نمود.
با توجه به ناکامی ها و مشکلاتی که در استفاده از نظام پیشنهادهای ژاپنی در ایران وجود داشت و از آنجا که تا کنون سیستم منسجمی بر اساس ویژگی های بومی ایران جهت ساماندهی به ایده های کارکنان طراحی نشده است و تحقیقات جامعی تاکنون در این زمینه در کشور صورت نگرفته است. لذا بر این شدیم تا طرحی را ارائه کنیم که اجرای آن منجر به ایجاد سیستم یکپارچه مدیریت ایده ها در یک مجموعه منسجم و قابل استفاده در بخش دولتی ایران گردد.
۱_۱۱ تعریف واژگان
واژگان کلیدی این پژوهش عبارتند از : مدیریت ایده ها ، سازمان دولتی، خدمات عمومی.
مدیریت ایده ها: مدیریت ایده فضایی را فراهم می کند که در آن، ایده ها خلق و جمع آوری شوند، در شبکه ای با تمام پرسنل و کارکنان تسهیم شود، مورد ارزیابی و تجزیه و تحلیل قرار گیرند و سپس برترین ها انتخاب شده، در صورت لزوم توسط تیم های بهبود تصحیح و عیب یابی گردند و به اجرا در آیند. در سخن کوتاه ، مدیریت ایده به سازمان اطمینان می دهد که هیچ ایده، اشتباه و مشکلی در سازمان مفقود نمی شود و از حافظه سازمان پاک نمی شود و تمام آن ها، در راستای ایجاد بهبود و نوآوری در سازمان بکار گرفته می شوند.
سازمان : سازمان روابط منظم افرادی است که تحت سلسله مراتب مختلف، دارای وظایف گوناگون می باشند؛ ولی برای رسیدن به هدف و یا اهداف مشترکی همکاری دارند.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

مدیریت : فرآیندی است در جهت بکارگیری موثر و کارآمد منابع مادی و انسانی شامل مراحل برنامه ریزی، سازماندهی، بسیج منابع و امکانات، هدایت و کنترل برای دستیابی به اهداف سازمانی که براساس نظام ارزشی مورد قبول صورت می پذیرد.
خدمات عمومی: یک اصطلاح معمول به معنی فراهم‌آوری برخی خدمات توسط دولت به شهروندان است. این خدمات ممکن است به شکل مستقیم توسط دولت به مردم ارائه و یا با پشتیبانی دولت از بخش خصوصی به منظور ارائه خدمات به شهروندان انجام می‌پذیرد. بیانگر آن است که برخی خدمات باید بدون درنظرگرفتن سطح درآمد شهروندان و به شکل همگانی در دسترس عموم قرار گیرد. آموزش، انرژی و حمل و نقل عمومی از جمله‌ی این خدمات است.
فصل دوم
مروری بر ادبیات پژوهش
۲_۱ مقدمه
چرا ایده مهم است؟
“چرخ، دستگاه چاپ، حباب لامپ، پنیسیلین، ترانزیستور و یا هر اختراع، اکتشاف و توسعه بزرگ دیگری که توسط انسان بوجود آمده است ابتدا از یک ایده ابتدایی آغاز شده.” مارک فریتز
در سازمانها و شرکتهای مختلف دنیا هر روزه شاهد تولید ایده های مختلف و درنتیجه محصولات، خدمات و اکتشافات بدیع و تازه هستیم که زندگی بشر را تحت تاثیر قرار داده است. هرچند ممکن است که ارزش و هدف این ایده ها بسیار با هم متفاوت باشد اما مقالات و مطالعات متنوعی در رابطه با چگونگی خلق، یافت، پرورش، ارزیابی و اجرایی سازی ایده ها پرداخته است.
سازمان ها اغلب به عنوان مجموعه ای از ساختمانها، افراد، ارتباطات و گردش مالی شناخته می شوند و کمتر به آنها با نگرش مجموعه ای از ایده های غیر ملموس توجه شده است. در حالیکه این ابر ایده، ماده اولیه ایجاد کننده نوآوری به حساب می آید. پس اینکه این ایده ها چه هستند، حجمشان چه اندازه است، از کجا می آیند و به کجا می روند و چگونه پردازش می شوند سوالاتی است که باید به آنها پاسخ داده شود. فیلدهای جدید مطالعاتی از قبیل مدیریت ایده ها، مدیریت خلاقیت و مدیریت نوآوری به مطالعه اینکه چگونه شرکتها می توانند نسبت به تولید و مدیریت ایده ها اقدام کنند پرداخته است. بی شک ایده ها برای نوآوری بسیار مهم است و بعضی از آنها از بقیه با اهمیت تر هستند. (Glassman, 2009) لذا نیاز است که بدانیم ایده چگونه تعریف می شود.
۲_۱ _۱ تعریف ایده:
در فرهنگ لغت فارسی و سایت vazheyab.com ایده به عنوان عقیده، فکر، اندیشه ، تصور و رای تعریف شده است و در فرهنگ لغت انگلیسی در وبسایت thefreedictionary.com به عنوان چیزی که در ذهن به عنوان حاصل یک فعالیت ذهنی ساخته شده و شکل می گیرد تعریف شده است. اچ جی ولز نویسنده انگیلیسی درباره ایده می گوید ” ایده دامنه وسیعی را شامل می شود، کل تاریخ بشر در یک عبارت تاریخچه ای از ایده هاست!”
افلاطون یکی از اولین افرادی است که نسبت به تعریف ایده بصورت جزئی بحث هایی را مطرح نمود. البته این نکته مهم است که مفهوم ایده بکار برده شده در فلسفه های یونانی با تعریف فعلی آن در زبان انگلیسی تا حدودی متفاوت است. در فلسفه، ایده ها معمولا به عنوان تصاویر تجسمی ذهنی از یک جسم ساخته می شوند. همچنین ایده ها می توانند مفاهیمی انتزاعی باشند که توسط تصاویر ذهنی تجسم نمی شوند.(Wikipedia, 2015)
در فرهنگ عربی و اسلامی واژه ایده و ایده آلیسم افلاطونی با واژه مُثُل ترجمه شده است. واژه مُثل، جمع «مثال» و برگرفته از کلمه ایده (Idea) است. ایده به معناى تصور، مفهوم ذهنى، اندیشه، خیال، عقیده، نظر، گمان، نیت، مقصود، معنا، آگاهى، نقشه کار، طرح، طرز فکر و نمونه واقعى به کار رفته است. ایده یا ایدوس (eidos) یک واژه قدیمى یونانى است که در عربى به «مثال» ترجمه شده است.
اندیشه‏وران اسلامى تفاسیر فراوانى را درباره نظریه مُثل افلاطون ارائه کرده‏اند. آنان بسته به مشرب فکرى و ذوقى خود، برداشت و نگرشى ویژه نسبت به عالم مُثل عرضه مى‏کنند، و بالطبع، هریک، نگرش خود را تفسیر صحیح نظریه مُثل، و نگرش‏هاى دیگر را نادرست مى‏داند. سهروردى به پیروى از برخى بزرگان حکمت همچون انباذقلس^[۴] (ِامپدوکلس)، هرمس و فیثاغورس معتقد است هریک از انواع مادى و جسمانى مثالى در عالم عقل دارد و این مثال، نورى مجرّد از ماده، قائم به ذات و تدبیرکننده نوع و حافظ آن است که در زمان و مکان جاى ندارد. این صورت (مثال) بسیط، همانند روح براى صورت نوعیه جسمانى است و صورت جسمانى، حکم سایه و پرتو را براى آن نور پرفروغ دارد (رضایی و یزدانپناه، ۲۰۱۰)
جیمز وب یانگ نویسنده کتاب تکنیکی برای تولید ایده ها می گوید “یک ایده نه بیشتر و نه کمتر از یک ترکیب جدید از عناصر گذشته است” همچنین رابرت فوستر می نویسد: ” ایده چیست؟ اگر قرار است تنها یک چیز را از گفته های من به خاطر بسپارید، یادتان باشد که ایده یک شاهکار آمیزش است. “(Foster, 1998)
جکس سالامون هادامارد ریاضی دان فرانسوی و مبتکر تئوری آشوب عنوان می کند که ” واضح است که کشفیات و اختراعات چه در ریاضی و یا هر جای دیگر بوسیله ترکیب ایده ها بوجود می آید” (Ben-Menahem, 2009)
آرتور کوستلر نویسنده کتاب “اقدام خلاقیت” اینطور می نویسد که “خلاقیت در اصل به مفهوم خلق و یا تولید سیستمی از ایده ها از هیچ و پوچ نیست بلکه ترکیب الگوهای مناسب فکری بوسیله فرایند باورسازی است” (Foster, 1998) بر اساس تعریف لغوی ایده می توان استنتاج کرد که ایده ها از انسان و نه ماشین و کامپیوتر و از طریق یک فرایند ذهنی بدست می آیند پس می توان ایده را اینگونه تعریف کرد: حاصل یک فعالیت ذهنی ، جاییکه دانش، اطلاعات، واقعیت ها و ایده های گذشته با هم ترکیب می شوند و درنهایت در قالب یک ایده جدید نمایش داده می شود.(Glassman, 2009)
به نظر نگارنده این تحقیق، با توجه به جمیع نظرات می توان ایده را اینگونه تعریف کرد: ایده نتیجه یک تفکر ذهنی در رابطه با تغییر در دانش، اطلاعات،یافته ها و تصورات گذشته به کمک ترکیب و باز خلق آنها در راستای رسیدن به وضع مطلوب تر می باشد. که عبارت مطلوب تر به ایده دهنده مربوط می شود یعنی از نظر ایده دهنده مطلوب تر باشد. لذا اینگونه می توان عنوان کرد که در تعریف ایده ۳ موضوع اصلی مطرح است: ۱- تفکر ذهن انسان ۲- ترکیب دانش و اطلاعات گذشته ۳- رسیدن به وضع مطلوب تر. برای اثبات این تعریف می توان یک آزمایش کوچک انجام داد بدین صورت که ما بدنبال ایده ای برای اتومبیل جدید جمع شو هستیم، پس ما بدنبال ترکیب تفکر پایه ای اتومبیل (دانش گذشته) با ایده ها و مفهوم های دیگر در راستای رسیدن به وضعیت مطلوب تر (اشغال جای کمتر توسط اتومبیل در هنگام عدم استفاده) هستیم. برای مثال:
اتومبیل + اسباب بازی های تا شو کودکان= اتومبیل جمع شو جدید
مطمئنا ایده ها بسیار گسترده هستند و موضوعات مختلفی را در بر می گیرند اما از آنجا که این تحقیق مربوط به مدیریت ایده های سازمانی می شود لذا هدف ما از ایده عبارت است از فرصتها، مفاهیم و نظراتی که منجر به تولید محصولات و یا خدمات جدید و یا بهبود در فرآیندها و عملکرد سازمان شود و یا به عبارت کلی تر ایجاد کننده ارزش برای سازمان باشد. این تعریف ما را به مفهوم فرایند نوآوری نزدیک می کند. راکفورد ۱۰ محدوده را برای نوآوری برمی شمارد (Rochford, 1991):
مدیریت: ساختار سازمانی، فرایند های مدیریت و خط مشی ها
استراتژی: چگونه سازمان اقدامات آینده را برنامه ریزی می کند
کارکنان: جذب، پذیرش، نگهداشت، آموزش، انگیزش و ارتباطات اجتماعی پرسنل
محصولات و خدمات
فرآیندها:فرآیندهای جدید و پیشرفت ها در فرآیندهای جاری، بازدهی و اثربخشی
ابزار: ماشین آلات، مدل ها، تئوری ها و فعالیت هایی که شازمان از آنها استفاده می کند
تکنولوژی: که توسط سازمان استفاده یا خلق می شود
تامین کنندگان: یافت، گزینش،نفوذ و ارتقای تامین کنندگان سازمان
توزیع بازار: روش های یافت، توزیع، تحویل و تامین مشتریان
برند: فرهنگ، کلمات، عبارات، شعارها و علائمی که سازمان با آنها خود را در دنیا مطرح می کند
همانطور که مشخص است ایده ها در قالب های مختلف و در محدوده های متنوعی قابل ارائه هستند.
۲_۱_۲ ایده های بدیع یا قدیمی؟
راه دیگری که برای تقسیم بندی ایده می تواند بکار رود این است که آیا ایده بدیع است و یا قدیمی. شاید خیلی ها بر این باور باشند که سازمانها نیازمند ایده های جدید هستند اما بایددر نظر داشته باشیم که ایده های قدیمی هم ممکن است به همان اندازه قابل کاربرد باشند. برای مثال سازمان شما قصد دارد تا رضایت پرسنل را افزایش دهد. ایده های قدیمی مانند افزایش حقوق و مزایای کارکنان و یا مرخصی تشویقی ممکن است بیشتر از هر ایده جدیدی قابل کاربرد باشد.