۱۰۰

نقاط شهری۱۳۳۰۱۴۶/۵۸نقاط دهاتی۹۳۸۰۳۳/۴۱

مأخذ: (سالنامه آماری استان فارس،۱۳۹۰: ۱۸۰)
۳ -۲ – تعریف عملیاتی مفاهیم اصلی تحقیق
۳ -۲ -۱- تعادل پخش و تراکم فضایی جمعیت و سکونتگاه ها
شناخت نوع پخش و اندازه پخش و تراکم جمعیت و خونواده در ساختار فضایی منطقه با در نظر گرفتن تعداد سکونتگاه ها می تونه یکی از مهم ترین گزینه ها واسه گرفتن شرایط خاص منطقه و شرایط موجود متغیرمنطقه باشه. پس این متغیر براساس این پایه تعریف عملیاتی و بررسی شد که جمعیت و سکونتگاه ها در سطح منطقه دارای پخش یکنواخت و متعادلیه یا خیر، که جهت امتحان و عملیاتی کردن این متغیر از شاخصای بدین توضیح استفاده شده: تراکم برحسب نفر در کیلومتر مربع در اندازه دهستان و بخش و شهر و چیزای دیگه ای به جز اینا که با به کار گیری ضریب آنتروپی، ضریب پخش، تمرکز، مدل رتبه- اندازه، ضریب پارتو، منحنی لورنز و ضریب جینی.
– شاخص آنتروپی:
در این شاخص، برابر با جمعیت شهرهای شهرستان به ترتیب از اول تا آخر می‌باشه.

– ضریب پخش:
در این فرمول y سهم درصدی جمعیت، xسهم درصدی مساحته.
DQ = Y ÷ X
– شاخص تمرکز:
D= C2 – C1
– قانون رتبه – اندازه:
در این شاخص، برابر با مرتبه شهر مورد نظر می‌باشه.P هم برابر با شیب خط مرتبه- اندازه س.
– ضریب پاره تو:
در این شاخص، a هم برابر با شیب خط رتبه اندازه می‌باشه

– ضریب جینی و منحنی لورنز:
این منحنی دارای دو محور افقی و عمودیه که از صفر تا ۱۰۰ درجه بندی شده و نشون دهنده درصد فرادانی تجمعیه. واسه نشون دادن چگونگی پخش و جمعیت یابی نقاط شهری روی منحنی لورنز،درصد فشرده تعداد شهرها در محور طولا (OX) و درصد فشرده گروه های شهری روی محور عرضا (OY) استفاده می شه. هر چقدر منحنی به طرف خط نرمال جهت یابد، جمعیت یابی نقاط شهری منطقه مطلوب تر بوده و هر چقدر جهت یابی نقاط شهری در منطقه نا متعادل تر باشه، منحنی از خط نرمال فاصله بیشتری می گیره. فرمول ضریب جینی عبارتند از:
J=A/A+B
J: ضریب جینی؛ A: مساحت بین منحنی لورنز و خط نرمال؛ A+B: مساحت زیر خط
مقدار ضریب جینی بین صفر و یه میشه .اگه منحنی لورنز بر خط نرمال منطبق باشه، جمعیت یابی نقاط شهری در منطقه به طور کاملً متعادله .حالتای به طور کاملً متعادل و نامتعادل در عمل
وجود نداره. میشه مقدار ضریب جینی رو به چهار دسته تقسیم بندی کرد:
=J 0- 0.25 متعادل =J 0.5- 0.75 نیمه متعادل
=J 0- 0.5 تقریبا متعادل =J 0.75- 1 نامتعادل (بحرانی)
۳ -۲ -۲ – دقیق شدن و فوکوس کردن واول شهری
منظور از اول شهری، تمرکز بالای جمعیت شهری کشورها تو یه شهر یا مجموعه شهریه، که فاصله جمعیتی و پیشرفت ای اون با دیگه رده های شهری زیاد یا خیلی زیاده. شهر مسلط به دلیل جذب بیشترین امکانات اقتصادی و فرهنگی یه کشور به عنوان شهر انگلی، که از رشد و پیشرفت دیگه نواحی کشور جلوگیری میکنه، معرفی میشه. در این تحقیق اندازه اول شهری از راه شاخصای اول شهری، ،شاخص تمرکز هرفیندال و شاخص هندرسون اندازه گیری می شن:
– شاخص اول شهر:
این شاخص از تقسیم کردن جمعیت بزرگترین شهر به کل جمعیت شهری ، به دست میاد. هر چی مقدار عددی این شاخص بیشتر باشه، شهر اول دارای تسلط بیشتریه.

– شاخص دوشهر:
در این شاخص، برابر با جمعیت شهر اول و برابر با جمعیت شهر دوم شهرستانه. در این شاخص مقدار عددی بدست اومده اگه به ۲ ختم شه، دارای تعادل بوده و اول شهری حاکمیت نداره ولی اگه بالاتر از۲ باشه شاخص اول شهری تسلط داره.
– شاخص چهار شهر کینزبرگ:
و جمعیت شهرهای سوم و چهارم شهرستان در سال مورد نظراست.