بررسی فرضیه‌ی ۷
فرض یک(H1): به نظر می‌رسد میزان سرمایه‌ی اجتماعی در بین دختران و پسران دانش آموز متفاوت است.
فرض صفر(H0): به نظر می‌رسد میزان سرمایه‌ی اجتماعی در بین دختران و پسران دانش آموز متفاوت نیست.
جدول شماره ی۱۱-۴: آزمون مقایسه سرمایه‌ی اجتماعی دانش آموزان دختر و پسر

متغیر

مقدار آزمون t

سطح معنی داری

جنسیت

۰۸۲/۰

۸۷/۰

طبق اطلاعات به دست آمده فوق می‌بینیم که بین دختران و پسران دانش اموز در زمینه‌ی میزان سرمایه‌ی اجتماعی تفاوت معناداری وجود ندارد
فصل پنجم
(نتیجه گیری و پیشنهادات)
۵-۱- مقدمه
انسان به طور ذاتی در تعامل و تقابل با دیگران نیازهای خود را بر طرف ساخته و گذران امور می‌کند. اثرات این کنشها و متقابل و نقش آن‌ها تا حدی است که حذف آن، زندگی را غیر ممکن می‌سازد. اما در این میان دانشمندان علوم اجتماعی با نگرشی کنجکاوانه در جوامع، به شناسایی این کنش‌ها پرداخته و به مجموع عواملی پی برده‌اند که آن را سرمایه‌ی اجتماعی نامیده‌اند. مفهوم سرمایه‌ی اجتماعی در برگیرنده مفاهیمی همچون اعتماد، همکاری و همیاری میان اعضای یک گروه یا یک جامعه است که نظام هدفمندی را شکل می‌دهند و آن‌ها بسوی دستیابی به هدف ارزشمند هدایت می‌کند.
در جامعه امروزین بدون سرمایه‌ی اجتماعی، دستیابی به توسعه امکان پذیر نخواهد بود زیرا بدون این سرمایه‌ی، استفاده از دیگر سرمایه‌ی‌ها به طور بهینه انجام نخواهد شد. تلاش جوامع در جهت افزایش اعتماد، مشارکت مدنی و مشارکت اجتماعی، باعث بهبود روابط اجتماعی و اعتماد بین افراد با سازمان‌ها و دولت‌ها خواهد شد و این وضعیت کمک می‌کند تا جوامع از حداکثر نیروی انسانی و مادی در جهت توسعه استفاده نمایند. منظور از باهم‌بودن، نهادهای اجتماعی‌ای است که کارکرد دیدار، شناخت و در نهایت اعتماد را میسر می‌کنند. البته حتما لازم نیست که ارتباط پیش‌گفته تنها در داخل نهادهای جامعه مدنی باشد بلکه بیشتر روش‌ها و فرم‌های اجتماعی را نیز که ارتباط مداوم و سازماندهی‌شده دارند، در برمی‌گیرد. اما نباید از یاد برد که اعتماد و حس همکاری با شیوه‌ای آسان‌تر در داخل نهادهای جامعه مدنی درست می‌شوند، به این دلیل که اعضای آن نهادها به دلخواه و بدون هیچ چشم داشتی به عضویت آن نهادها درمی‌آیند.
به این ترتیب سرمایه‌ی اجتماعی عبارت است از مجموع آن دسته از ارتباطات و شبکه‌های ارتباط اجتماعی که در جامعه موجودند و نیز میزان اعتماد و همکاری میان روابط موجود. در اینجا می‌توان گفت اگر در جامعه‌ای میزان سرمایه‌ی اجتماعی پایین باشد خطر افتادن آن جامعه به وضعیت تله اجتماعی بسیار بالاست. تله اجتماعی یعنی سرمایه‌ی اجتماعی‌ پایین، نبودن اعتماد و اطمینان به یکدیگر بین مردم، رواج فساد اداری- اقتصادی، ترس و… همه می‌دانیم که منافع‌مان ایجاب می‌کند که همه با هم همکاری کنیم. اما اگر تو به این باور نرسی که تمام افراد دیگر اجتماع هم همکاری می‌کنند، دیگر معنایی نخواهد داشت که تو به تنهایی همکاری کنی. نتیجه این اعتقاد این است که همکاری و تلاش برای منافع جمعی تنها زمانی میسر می‌شود که انسان به این باور برسد که همه افراد دیگر نیز همکاری خواهند کرد و این به نوعی، نقش رسانه‌ها را در دنیای انفجار اطلاعات و مدرن امروزی برجسته می‌کند.

خلاصه پژوهش: سرمایه‌ی اجتماعی، شبکه‌ای از روابط اجتماعی است که با هنجارهایی مانند اعتماد و مشارکت مدنی و اجتماعی سنجش می‌شود. در تعریف دیگر سرمایه‌ی اجتماعی، رسانه‌ها منبع کنش‌های جمعی است که عامل پیوند دهنده‌ها عوامل اجتماعی خواهد بود و موجب استفاده حداکثری از منابع فیزیکی و انسانی در جهت رشد، توسعه و تعالی جامعه خواهد شد. سرمایه‌ی اجتماعی با شاخص‌هایی مانند مشارکت اجتماعی، حمایت اجتماعی، شبکه‌های اجتماعی، مشارکت مدنی و اعتماد سنجش می‌شود و جامعه‌ای که هر یک از شاخص‌های یاد شده در آن، زیاد باشد از سرمایه‌ی اجتماعی بالایی برخوردار است. در این پزوهش سعی براین بوده است که تأثیر میزان سرمایه‌ی‌ اجتماعی بر گرایش به ارتکاب جرم را در بین دانش آموزان مورد آزمون قرار دهیم. جامعه‌ی آماری این تحقیق را کل دانش اموزان دبیرستانی شهر گمیشان تشکیل داده‌اند. که بخشی از انان پسر و بخشی دیگر را دختر شکل داده‌اند. در فصل اول کلیات تحقیق را بیان کردیم و در فصل دوم مبانی نظری تحقیق با نگاه ویژه به اندیشه صاحبنظرانی سرمایه‌ی اجتماعی و جرم و نیز پیشینه‌ تحقیق آورده شده است. درفصل سوم به مبانی روش شناسی پژوهش پرداخته‌ایم و از ابزار پرسشنامه برای گرد آوری داده‌ها بهره گرفته ایم. در فصل چهارم تحقیق به توصیف و تحلیل داده‌ها پرداخته ایم. در فصل پنجم نیز به ارائه نتایج و ارائه راهکارها و پیشنهادها پرداخته می‌شود.
۵-۲- یافته‌ها و نتایج کلی تحقیق
اولین فرضیه‌ای که در این تحقیق مورد بررسی قرار گرفت این بود که بین میزان سرمایه‌ی‌ اجتماعی و ارتکاب جرم در بین دانش آموزان شهر گمیشان رابطه وجود دارد. نتایج تحقیق حاضر نشان داد که بین این دو متغیر رابطه‌ی معکوس وجود دارد.
در رابطه با تأثیر متغیرهای مستقل تحقیق(سرمایه‌ی اجتماعی) برمتغیر گرایش به ارتکاب جرم، نکات زیر برای ما روشن می‌گردد.
بین دو متغیر میزان مشارکت اجتماعی و گرایش به ارتکاب جرم در دانش آموزان دبیرستانی شهر گمیشان رابطه‌ی معنی دار ومعکوسی وجود دارد.این امر بیانگر این است که هر چه میزان مشارکت اجتماعی در دانش اموزان پایین باشد میزان گرایش به ارتکاب جرم در آن‌ها افزایش می‌یابد.
بین دو متغیر میزان کنترل اجتماعی و گرایش به ارتکاب جرم در دانش آموزان دبیرستانی شهر گمیشان رابطه‌ی معنی دار ومعکوسی وجود دارد. این امر بیانگر این است که هر چه میزان کنترل اجتماعی در دانش اموزان پایین باشد میزان گرایش به ارتکاب جرم در آن‌ها افزایش می‌یابد.
بین دو متغیر میزان پیوند اجتماعی و گرایش به ارتکاب جرم در دانش آموزان دبیرستانی شهر گمیشان رابطه‌ی معنی دار ومعکوسی وجود دارد.این امر بیانگر این است که هر چه میزان مشارکت اجتماعی در دانش اموزان پایین باشد میزان گرایش به ارتکاب جرم در آن‌ها افزایش می‌یابد.
بین دو متغیر میزان رعایت هنجارهای اجتماعی و گرایش به ارتکاب جرم در دانش آموزان دبیرستانی شهر گمیشان رابطه معنی دار و معکوسی وجود دارد.این امر بیانگر این است که هر چه میزان مشارکت اجتماعی در دانش اموزان پایین باشد میزان گرایش به ارتکاب جرم در آن‌ها افزایش می‌یابد.
بین دو متغیر میزان اعتماد اجتماعی و گرایش به ارتکاب جرم در دانش آموزان دبیرستانی شهر گمیشان رابطه‌ی معنی دار ومعکوسی وجود دارد.این امر بیانگر این است که هر چه میزان اعتماد اجتماعی در دانش اموزان پایین باشد میزان گرایش به ارتکاب جرم در آن‌ها افزایش می‌یابد.
بین دختران و پسران در زمینه میزان سرمایه‌ی اجتماعی آن‌ها تفاوت وجود ندارد.
۵-۳- بحث و نتیجه گیری
رابطه روابط اجتماعی و گرایش به ارتکاب جرم در این پژوهش منفی و معکوس می‌باشد و این نتایج به سرمایه‌ی اجتماعی جامعه، مقوله‌ای است که مستقیم یا غیر مستقیم، خواسته یا ناخواسته با نگرش­ها و دیدگاه های افراد جامعه ارتباط دارد. براین اساس مطالعه سرمایه‌ی های اجتماعی در یک جامعه براساس دیدگاه مختلف مردم جامعه می‌تواند در ثبات آینده نظام اجتماعی کشور مؤثر و مفید باشد. نتایج حاصل از تحقیق نشان می‌دهد که هر چقدر سرمایه‌ی اجتماعی فرد افزایش یابد، گرایش به ارتکاب جرم وجنایت کم می‌شود.
نتایج تحقیق نشان داد در شهر گمیشان رابطه‌ی منفی و معناداری بین سرمایه‌ی اجتماعی و ارتکاب جرم وجود دارد. به این معنی که هر چه سرمایه‌ی اجتماعی فرد بیشتر باشد، احتمال ارتکاب جرم در او کاهش می‌یابد. پژوهش‌های دیگر نظیر پژوهش کانگ جی (۲۰۰۹) هادون (۲۰۰۹) زونگ(۲۰۱۰) نیز در این رابطه تایید شده است. به طور کلی ارتکاب جرم یکی از مواردی است که در ادبیات نظری سرمایه‌ی اجتماعی متاثر از سرمایه‌ی اجتماعی دانسته شده است و اکثر تحقیقاتی که در این زمینه انجام گرفته رابطه‌ی منفی و معکوس سرمایه‌ی‌ اجتماعی و جرم را تایید می‌نمایند. با بررسی ابعاد سرمایه‌ی‌ اجتماعی نیز به نتایج مشابهی رسیدیم.از سه مولفه سرمایه‌ی اجتماعی متغیر مشارکت اجتماعی بالاترین قدرت تبیین این رابطه را داشت. با توجه به نظریه‌ی فوکویاما با این مضمون که سرمایه‌ی اجتماعی بالا تأثیر به سزایی در کاهش جرم و جنایت دارد می‌توان اذعان داشت که سرمایه‌ی اجتماعی و مولفه‌های آن به طور خاص‌تر به عنوان متغیرتأثیر گذار در شهر گمیشان بوده است. اما این که چرا با وجود سرمایه‌ی اجتماعی بالا (طبق تحقیقات انجام گرفته) از نظر آماری نرخ جرم همجنان رو به افزایش است توجه به روی دیگر سرمایه‌ی اجتماعی یعنی سرمایه‌ی اجتماعی منفی را حایز اهمیت می‌سازد. درست است که نتایج تحقیق نشان داد که هر چه سرمایه‌ی اجتماعی بالا باشد افراد کمتر مرتکب جرم می‌شوند. اما نباید نادیده گرفت که سرمایه‌ی‌ اجتماعی افراد مجرم با غیر مجرم متفاوت است. یعنی ممکن است سرمایه‌ی اجتماعی درون گروهی مجرمین بالا باشد، اما در نهایت این سرمایه برای کل جامعه مفید نباشد. همان طور که هانگ جی (۲۰۰۹) در تحقیق خود نیز به این نتیجه رسید که سرمایه‌ی اجتماعی بالا در گروه مجرمینبه نفع گروه مجرم و به ضرر کل جامعه می‌باشد.زیرا به عنوان منبعی برای موفقیت مجرمین محسوب می‌شود. موفقیت مجرمین منجر به مخدوش نمودن امنیت و نظم جامعه می‌گردد. لذا شایسته است پیچیدگی و چند بعدی بودن ماهیت سرمایه‌ی اجتماعی در تحقیقات بعدی لحاظ شود.
در بررسی رابطه‌ی اعتماد اجتماعی و ارتکاب جرم نتایج نشان داد که اعتماد بین گروهی نقش موثری در تبیین جرم دارد به این صورت که هر چه قدر اعتماد بین گروهی افراد بیشتر باشد بر احتمال عدم ارتکاب جرم افراد افزوده می‌شود. به عبارتی اعتماد بین گروهی رابطه‌ی معکوسی با احتمال ارتکاب جرم دارد. از آنجایی که در جوامع سنتی گوههای سنتی با حد ومرز مشخصی وجود دارندمانن آنچه در شهر گمیشان بین طوایف وجود دارد، چرخه‌ی اعتماد کم است. به زعم فوکویاما در این جوامع شعاع اعتماد رخ می‌دهدزمانی که شعاع اعتماد رخ دهد اعتماد اجتماعی مثبت کمرنگ‌تر می‌شود و روابط درون گروهی اعتماد بیشتر می‌باشد. لذا متغیر اعتماد اجتماعی قادر به پیش بینی تغییرات جرم در سطح تعمیم یافته نمی‌باشد.
از دیگر فرضیه‌های معنی دار رابطه مشارکت اجتماعی و ارتکاب جرم بود که مورد بررسی قرار گرفت. همانطور که نتایج پژوهش نشان می‌دهد.مشارکت اجتماعی به دو بعد مشارکت اجتماعی افقی و مشارکت اجتماعی عمودی تقسیم شد که هم بعد مشارکت عمودی و هم بعد مشارکت افقی رابطه‌ی معناداری را نشان دادند.دراستدلال این نتیجه به زعم پوتنام و فوکویاما می‌توان بیان داشت مشارکت اجتماعی به عنوان یکی از ابعاد اصلی سرمایه‌ی‌ اجتماعی می‌باشد. شبکه‌های مشارکت یکی از ابعاد اصلی سرمایه‌ی اجتماعی می‌باشدو هر چه این شبکه در جامعه‌ای متراکم‌تر باشد، احتمال همکاری شهروندان در جهت منافع متقابل بیشتر است و از طرفی دیگر ارتباطات را تسهیل می‌کند. بنابراین بدیهی است که مشارکت بتواند عدم گرایش به ارتکاب جرم را تبیین نمایدو رابطه‌ی معناداری را نشان دهد چنان چه بنی اسدی (۱۳۸۳) نیز تصریح کرده است. توکویل، برم و ران، خواندن روزنامه را عامل مؤثری در شکل گیری انجمن های داوطلبانه می‌دانند و از طریق روزنامه خواندن افراد با مسائل و ایده های مشترک آشنا شده و با دیگران مرتبط می‌شوند و خواندن روزنامه از طریق آگاهی دادن به مردم پیرامون اجتماع خود باعث افزایش اعتماد گردیده است. آن‌ها در این تحقیق به بررسی اعتماد بین فردی و عمومی و متغیرها و عناصر مرتبط بر آن را نیز بررسی کردند. مشارکت بالا باعث می‌شود فرد زمان بیکاری کمتری داشته باشدو کمتر به دنبال کارهای خلاف برودزیرا یکی از دلایل اصلی روی آوردن به انحرافات اجتماعی بیکاری افراد خصوصا دانش اموزان و جوانان می‌باشد.
از دیگر نتایج تحقیق حاضر معنادار شدن رابطه متغیرهای روابط متقابل اجتماعی و گرایش به ارتکاب جرم می‌باشد. همانطور که نتایج نشان داد این رابطه به طور کلی معنادار و مثبت می‌باشد از بین ابعاد فرعی متغیر روابط متقابل، بعد روابط دوستان و روابط همسایگی و ارتکاب جرم معنادار شده استبا این تفاوت که روابط دوستان قوی‌تر از روابط همسایگی می‌باشد این نتیجه در تحقیقی رمضانی(۱۳۸۶) و نیز مرادی شهباز (۱۳۹۰)ثابت شده استبه طور کل دلیل چند بعدی بودن روابط و پیچیدگی آن‌ها قابل تامل می‌باشد. معمولاً در تایج تحقیقاتی که در رابطه با جرم انجام شدهروابط دوستان دانشآموزان بیشتر سایر روابط تأثیر گذار بوده است.
عوامل متعددی بر پدیده‌های اجتماعی اثر گذار هستند و پیچیدگی خاصی در عوامل اجتماعی دیده می‌شود. از این رو نتایج هر تحقیق بنا به زمان و مکان تغییر پیدا می‌کند. آنچه می‌توان در نهایت بیان داشت این است که جرم بدون در نظر گرفتن عوامل اجتماعی دیگر و یا در کنار آنهاقابل تبیین با متغیر سرمایه‌ی اجتماعی می‌باشدو یافته‌های تجربی این پژوهش ادبیات نظری مورد مطالعه را تائید می کند.
پیامدهای مثبت افزایش و نیز پیامدهای منفی کاهش سرمایه‌ی اجتماعی توسط از سوی پژوهشگران و محققان مختلف به اثبات رسیده است.آنان سرمایه‌ی اجتماعی را اساس هویت شناسایی و اعتبار جامعه می‌دانند. افزایش سطح بی اعتمادی در جامعه کاهش سطح تعهد اجتماعی پایین آمدن میزان مشارکت‌های اجتماعی و افزایش آسیب‌های اجتماعی معلول کاهش سرمایه‌ی اجتماعی است (پوتنام،۱۹۹۰،کلمن ۱۹۹۸،فوکویاما ۱۹۹۷) با شناسایی عوامل رشد سرمایه‌ی اجتماعی در جامعه خصوصا در بین دانش اموزان گمیشان که دارای پتانسیل خوبی برا رشد سرمایه‌ی اجتماعی است، می‌توان در راه کاهش جرم و جنایت در در این شهر و نیز در نهاد اموزش و پرورش گامهای مهمی برداشتو یکی از مراحل اصلی رسیدن به توسعه پایدار را طی نمود ولی در عین حال نباید بحث سرمایه‌ی اجتماعی منفی را نادیده گرفت، چرا که وجوه منفی آن درنقطه‌ی مقابل توسعه قرار می‌گیرد.
۵-۴- ارائه‌ راهکارها

۵۰

۱٫۰۰

۴٫۷۴

۳٫۱۳۶۵

.۷۲۰۴۴

تعداد معتبر (listwise)

۵۰

۴-۲آمار استنباطی
قبل از اینکه در این بخش به تجزیه و تحلیل فرضیه های پژوهش پرداخته شود لازم است توضیح مختصری در رابطه با فرضیه آماری و مفهوم معنیداری بیان شود.
در واقع هر حکمی دربارهی جامعه یک فرض آماری نامیده میشود که قابل قبول بودن آن باید بر مبنای اطلاعات حاصل از نمونه گیری بررسی شود. چون ادعا ممکن است صحیح یا غلط باشد، بنابراین دو فرض مکمل در ذهن به وجود می آید: فرض H₁ (ادعا صحیح است) و فرض H₀ (ادعا غلط است). با به کار بردن اطلاعاتی که از مشاهدات نمونه بدست می آید، محقق باید یکی از این دو تصمیم یا استنباط را انتخاب کند (یعقوبی و همکاران، ۱۳۹۰، ص۱۸۸):

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

H₀ را رد کند و نتیجه بگیرد که H₁ به وسیله داده ها تایید می شود.
H₀ را رد نکند و نتیجه بگیرد که H₁به وسیله داده ها تایید نمی شود.
فرایند انتخاب یکی از دو تصمیم فوق را آزمون فرض آماری می نامند. در تبدیل فرضیه پژوهش به فرضیه آماری قاعده این است که همواره فرض صفر باید در برگیرندهی تساوی باشد. در زمینهی این قاعده می توان پذیرفت که H₀ گاهی بیان کننده ادعا و گاهی بیان کننده نقیض ادعاست (همان، ص۱۹۰).
معنی داری، که به اختصار آن را با (Sig) نشان می دهیم، میزان خطایی است که در رد فرضیه صفر (H₀) مرتکب میشویم. هر چقدر مقدار Sig کمتر باشد، رد فرضیه صفر ساده تر می شود. آلفا (α) سطح خطایی است که محقق در نظر می گیرد (که معمولا ۵ درصد است). به طور کلی می توان گفت:
توجه داشته باشید که α سطح خطای در نظر گرفته شده و Sigخطای محاسبه شده در رد H₀است (مومنی، ۱۳۸۶، ص۶۶-۶۵).
۴-۳آزمون نرمال بودن داده ها
پیش از آزمون فرضیه های پژوهش باید نرمال بودن داده ها را مورد بررسی و آزمون قرار داد. در واقع توزیع نرمال داده ها شرط ساختن مدل معادلات ساختاری و تحلیل مسیر است. مفهوم توزیع نرمال درمورد داده های پارامتری صدق می کند (نه داده های ناپارامتری). درتوزیع نرمال، فرض براین است که داده ها ازجامعه ای باتوزیع گاوس انتخاب شده اند. آزمون نرمال بودن، با ایجاد یک نمودار احتمال نرمال بودن به آزمون این فرض می پردازد که آیا مشاهدات تحقیق از توزیع نرمال تبعیت می کنند یا خیر.
یکی از آزمون های بررسی نرمال بودن داده ها آزمون اسمیرنف- کولموگروف می باشد که برای داده هایی با حجم نمونه بالا استفاده می شود. جهت بررسی نرمال بودن داده ها میزان Sig (عدد معنی داری) متناظر با آنها را بررسی می کنیم. چنانچه میزان Sig برای هر کدام از متغیرها بیشتر از ۰۵/۰ (پنجصدم) باشد، نتیجه می گیریم که داده ها از توزیع نرمال برخوردارند .با توجه به جدول زیر، نرمال بودن داده های پژوهش تایید می شود.

جدول۴-۴۴ : آزمون نرمال بودن داده ها

اسمیرنف- کولموگروف

معنی داری

بازارگرایی

۲۶۶/۰

گرایش به کارآفرینی

۵۳۵/۰

توسعه صنعت گردشگری

۵۰۹/۰

شکل پاسخ

مسئولیت اخلاقی

۵

ترتیبی

طیف پنج سطحی لیکرت

بخش سنجش تمکین مالیاتی
این بخش از پرسشنامهتمکین مالیاتیمودیان را مورد سنجش قرار می­دهد.مشخصه­های این بخش از پرسش­نامه به همراه تعداد سنجه های آن در جدول ۳-۷ ارائه گردیده است.
جدول ۳-۷ بخش تمکین مالیاتی

عنوان

تعداد سنجه ها

مقیاس

شکل پاسخ

تمکین مالیاتی

۸

ترتیبی

طیف پنج سطحی لیکرت

اعتبار و روایی ابزار تحقیق
یکی از مهم­ترین جنبه­ های هر پژوهش، مناسب بودن ابزار اندازه ­گیری آن است. زیرا اطلاعات و داده های لازم جهت تجزیه و تحلیل نتیجه ­گیری نهایی بوسیله ابزار اندازه ­گیری به دست می ­آید. ابزار اندازه گیری باید از روایی^[۱۲] و پایایی^[۱۳] لازم برخوردار باشد تا پژوهشگر بتواند داده ­های متناسب با پژوهش را گردآوری نماید و از طریق داده ­ها و تجزیه و تحلیل آنها فرضیه ­های مورد نظر را بیازماید و به سوالات پژوهش پاسخ دهد. ابزار سنجش استاندارد معمولاً از روایی و پایایی مناسبی برخوردارند (حافظ نیا، ۱۳۸۳). ابزار اندازه ­گیری در این پژوهش پرسش­نامه است. برای سنجش میزان مناسب بودن ابزار اندازه ­گیری دو مولفه روایی و پایایی سنجیده می­ شود تا صحت و درستی ابزار مذکور تایید شود.

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

روایی پرسش­نامه
در این پژوهش با توجه به استاندارد بودن پرسش­نامه به نوعی روایی آن به طور ضمنی مورد تایید بود. اما به منظور اطمینان بیشتر از روش روایی صوری استفاده شد. به این منظور پرسش­نامه در اختیار استاد محترم راهنماقرار گرفت و از آنان در مورد هر سوال و در خصوص ارزیابی هدف مربوط، نظر خواهی شد و با اصلاحات جزئی پرسش­نامه مورد تأیید قرار گرفت.
پایایی پرسش­نامه
پایایی به دقت، اعتماد پذیری، ثبات یا تکرار پذیری نتایج آزمون اشاره دارد. جهت سنجش پایایی ابزار اندازه ­گیری مورد استفاده در این پژوهش از روش آلفای کرونباخ که از مهم­ترین و رایج­ترین روش­ها می­باشد استفاده شده است. روش آلفای کرونباخ مطابق با رابطه(۳- ۲) زیر استفاده می­ شود (مومنی، ۱۳۸۹).
(۳- ۲)
در این رابطه ضریب پایایی کل آزمون، kتعداد سوالات (بخش های) آزمون، واریانس نمرات سوال (بخش) j وواریانس نمرات کل سوالات (آزمون) می­باشد. ابزاری که آلفای کرونباخ آن بالاتر از سطح مقدار می­نیمم که توسط نانلی^[۱۴] (۱۹۸۷) پیشنهاد گردید یعنی ۷/۰ باشد از پایایی مناسبی برخوردار است. در این پژوهش با بهره گرفتن از نرم افزار SPSS و با روش آلفای کرونباخ، پایایی پرسشنامه و ابعاد آن به شرح جدول ۳-۸برآورد گردید. این برآورد با توجه به اینکه بالاتر از حداقل مقدار ۷/۰ می باشد بیانگر این است که پرسشنامه ­های مورد استفاده از پایایی بالایی برخوردار است (جدول ۳-۴).
جدول ۳-۸- آلفای کرونباخ پرسش‌نامه‌ها

متغیر

شماره سوالات

آلفای کرونباخ

بعد قانونی مسئولیت پذیری اجتماعی

خلاصه ۹۵
پیوست ها ۹۶
منابع و ماخذ ۱۱۳
چکیده انگلیسی ………………………………………………………………………………..۱۱۸
فهرست جداول
عنوان صفحه
جدول۳-۱) توزیع نمونه گیری بین مناطق سازمان آموزش و پرورش استان قم …………۵۸
جدول ۳-۲) نمره دهی به سوالات در طیف لیکرت ۶۱
جدول ۴-۱) توزیع فراوانی جنسیت پاسخ دهندگان ۶۶
جدول ۴-۲) توزیع فراوانی سن پاسخ دهندگان.. ۶۷
جدول ۴-۳) توزیع فراوانی تحصیلات پاسخ دهندگان ۶۷
جدول ۴-۴) توزیع فراوانی رشته تحصیلی پاسخ دهندگان ۶۸
جدول ۴-۵) توزیع فراوانی سابقه کار پاسخ دهندگان ۶۹
جدول ۴-۶) آزمون ضریب همبستگی مربوط به فرضیه اصلی پژوهش ۷۰
جدول ۴-۷) آزمون ضریب همبستگی مربوط به فرضیه فرعی اول پژوهش ۷۱
جدول ۴-۸) آزمون ضریب همبستگی مربوط به فرضیه فرعی دوم پژوهش ۷۳
جدول ۴-۹) آزمون ضریب همبستگی مربوط به فرضیه فرعی سوم پژوهش ۷۴
جدول ۴-۱۰) آزمون t مستقل بررسی نظرات پاسخ دهندگان بر حسب به جنسیت ۷۵
جدول ۴-۱۱) آزمون تحلیل واریانس تک عاملی بررسی نظرات با توجه به سن ۷۶
جدول ۴-۱۲) آزمون تحلیل واریانس تک عاملی بررسی نظرات با توجه به تحصیلات ۷۷
جدول ۴-۱۳) آزمون تحلیل واریانس تک عاملی بررسی نظرات با توجه به سابقه کار ۷۹
جدول ۴-۱۴) آزمون تحلیل واریانس تک عاملی بررسی نظرات با توجه به رشته تحصیلی ۸۰
جدول ۴-۱۵) رتبه بندی گزاره های بهسازی نیروی انسانی در پرسشنامه ۸۱
جدول ۴-۱۶) رتبه‌بندی گزاره های سرمایه اجتماعی در پرسشنامه ۸۱
فهرست شکل ها
عنوان صفحه
شکل ۲-۱) ابعاد سرمایه اجتماعی ۴۲
شکل ۲-۲) جایگاه و روابط سرمایه اجتماعی با دیگر سرمایه های و سازمان ۴۶
پیشگفتار
رویکرد های برآمده از سبز فایل ارتباطات و فناوری ها در تعلیم و تربیت از جمله دیدگاه حداکثری مبتنی بر خود یادگیری، چگونه یادگیری (فراشناخت)، یادگیری فرایند مدار و مستقل، موجب حرکت تدریجی در باز تعریف مفاهیم اساسی تعلیم و تربیت شده است. در این میان می توان به نقش و اهمیت عملکرد سازمان آموزش و پرورش در پاسخ به نیازهای روز پی برد. قاعدتا در این حوزه باید به مسائلی همچون بهسازی نیروی انسانی و بهره گیری از سرمایه اجتماعی برای رسیدن به اهداف متعالی سازمانی آموزش و پرورش توجه بسیار نمود. در این نوشتار نیز همین هدف دنبال می شود و امید است که بتوان مشکلی از مشکلات جامعه را حل نمود.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

در فصل اول این پایان‌نامه کلیات تحقیق، بیان مسئله و ضرورت و اهمیت تحقیق بیان شده، اهداف، فرضیه ها و قلمرو موضوعی، زمانی و مکانی پژوهش معرفی شده و سپس به تعریف واژه‌ها و اصطلاحات پرداخته شده است. در فصل دوم به ادبیات نظری تحقیق اشاره شده و مباحث موجود در حوزه های آموزش، بهسازی نیروی انسانی، سرمایه اجتماعی و پیشینه موضوع در دو بخش مطالعات داخلی و خارجی به میان آمده است. در فصل سوم ضمن پرداختن به روش انجام تحقیق، جامعه آماری، نمونه و روش نمونه‌گیری، پرسشنامه و پایایی و روایی آن، آزمون های آماری مورد استفاده در پژوهش اشاره گردید. در فصل چهارم به تجزیه و تحلیل اطلاعات بدست آمده از طریق پرسشنامه ساخته‌شده از طریق آزمون های آماری پرداخته و از این طریق تایید یا رد فرضیه های پژوهش مورد بررسی قرار می گیرد. در فصل پنجم ضمن بیان مجدد نتایج بدست آمده از فصل چهارم پیشنهاداتی در خصوص عملکرد بهتر سازمان آموزش و پرورش استان قم ارائه شد.
محمدرضا گائینی
خرداد ۱۳۹۱
چکیده
امروزه، تقریباً تمام کسانی که به هر نحو طرفدار توسعه و اصلاحات هستند در همه جای دنیا از آموزش و پرورش شروع می کنند. قطعا آموزش و پرورش در عملکرد سازمانی خود همانند سایر سازمان ها از تشکل و سرمایه انسانی بهترین استفاده را باید ببرد تا خدمات رسانی مناسبی در سطح جامعه انجام دهد. با وجود چنین مساله حائز اهمیتی هدف اصلی پژوهش حاضر به بررسی رابطه بهسازی نیروی انسانی و سرمایه اجتماعی در سازمان آموزش و پرورش قم می باشد که سه عنصر ساختاری، رابطه ای و شناختی سرمایه اجتماعی مورد بررسی قرار گرفتند.
این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت و روش توصیفی-پیمایشی می باشد. جامعه آماری آن را کلیه پرسنل و کارمندان شاغل غیر آموزشی در سازمان آموزش و پرورش قم در بهار سال ۱۳۹۱ تشکیل می دهند که با بهره گرفتن از جدول مورگان ۱۶۲ نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. در جمع آوری داده های پژوهش نیز از دو روش کتابخانه ای و میدانی(ابزار پرسشنامه محقق ساخته) استفاده گردید و داده های پژوهش با بهره گرفتن از نرم افزار SPSS تحلیل شدند. یافته ها نشان می دهد که بطور کلی بین بهسازی نیروی انسانی و هر سه بعد سرمایه اجتماعی رابطه معنی داری وجود دارد. در پایان نیز پیشنهادات حاصل از یافته های پژوهش برای بهبود عملکرد سازمان آموزش و پرورش قم به همراه محدودیت های پژوهش و پیشنهادات برای محققین آینده ارائه شدند.
واژه های کلیدی: بهسازی نیروی انسانی، سرمایه اجتماعی، عنصر ساختاری، عنصر رابطه ای، عنصر شناختی، آموزش و پرورش.
فصل اول
کلیات پژوهش
۱-۱) مقدمه پژوهش
امروزه، تقریباً تمام کسانی که به هر نحو طرفدار توسعه و اصلاحات هستند در همه جای دنیا از آموزش و پرورش شروع می کنند، چه توجه به اصل تعلیم و تربیت و تلاش در راه آن می تواند امر توسعه را پیش ببرد و با مسیر جهان هماهنگ کند.
واقعیت این است که در جهان امروز آنچه بیش از همه دارای اهمیت است، نیروی انسانی است، به‌طوری که اقتصاددانان معتقدند آنچه در نهایت خصوصیت روند توسعه اقتصادی و اجتماعی یک کشور را تعیین می‌کند، منابع انسانی آن کشور است، نه سرمایه و یا منابع مادی دیگر. این منابع انسانی هستند که سرمایه‌ها را متراکم می‌سازند، از منابع طبیعی بهره‌برداری می‌کنند، سازمان‌های اجتماعی و اقتصادی و سیاسی را به وجود می‌آورند و توسعه ملی را پیش می‌برند. کشوری که نتواند مهارتها و دانش مردمش را توسعه دهد و از آن در اقتصاد ملی به نحو مؤثری بهره‌برداری کند، قادر نیست هیچ چیز دیگری را توسعه بخشد. در بهره گیری از نیروهای سازمانی سرمایه اجتماعی نیز ابزار دیگری است که علاوه بر بهسازی نیروی انسانی می توان از آن در سازمان ها همچون آموزش و پرورش سود برد. در فصل حاضر به کلیات پژوهش و مواردی همچون بیان مساله، ضرورت تحقیق، فرضیه ها، قلمرو پژوهش و تعاریف واژه ها و اصطلاحات کلیدی پرداخته می شود.
۱-۲) بیان مساله پژوهش
در گذشته، عامل اصلی عقب ماندگی کشورهای درحال توسعه را عمدتا کمبود سرمایه های مالی و فیزیکی می دانستند، در سایه چنین دیدگاهی این کشورها از طرق مختلف و با متوسل شدن به راه های گوناگون به کسب سرمایه می پرداختند. امروزه روشن شده که تزریق مقادیر زیادی از سرمایه های فیزیکی و مالی لزوما تسریع روند رشد و توسعه این کشورها را در پی ندارد. بلکه کشورهایی که از سازمان ها و نهادهای سازمانی کارآمد و در عین حال از سرمایه های انسانی کارا و متخصص برخوردارند می توانند سرمایه فیزیکی و مالی خود را به نحو مناسب تری جذب و در تسریع روند رشد و توسعه بکار گیرند.همچنین در گذشته چنین گمان می رفت که زمان آموختن با زمان کارکردن و زندگی کردن از هم جدا هستند و بنابراین برای آنها آموزشی در خور توجه بود که پیش از آغاز کار به افراد داده می شد. بر این گمان انسان برای زمانی می آموزد و سپس به زندگی و کار مولد و سودمند می پردازد و زمانی که کار و زندگی آغاز می شود، دیگر برای آموزش و پرورش جایی در خور توجه وجود ندارد. این اندیشه اکنون روایی ندارد و آموزش و پرورش با زیستن انسان همراه شده است. همه مردم برای همه وقت باید به آموختن بپردازند و از تازه های دانش بشری خود را تازه سازند و با نیرو و آگاهی بیشتر زندگی سودمند را دنبال کنند. رسیدن به اهداف سازمان بستگی به توانایی کارکنان در انجام وظایف محوله و انطباق با محیط متغیر دارد. اجرای آموزش و بهسازی نیروی انسانی سبب می شود تا افراد بتوانند متناسب با تغییرات سازمانی و محیط، بطور مؤثر فعالیتهایشان را ادامه داده و برکارایی خود بیفزایند. بنابراین آموزش و بهسازی، کوشش مداوم و برنامه ریزی شده به وسیله مدیریت برای بهبود سطوح شایستگی کارکنان و عملکرد سازمانی است(جلیل وند، ۱۳۸۸).
امروزه نظام آموزش و پرورش بنا به ضرورت تغییرات اجتماعی یکی از سازمانهای پیچیده و بزرگ هر کشوری محسوب می شود و با رشد و توسعه اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی پیوندی ناگسستنی دارد و به تدریج از یک حالت ساده ابتدایی به یک حالت پیچیده درآمده است. لذا، همه دولتهای جهانی از کوچک و بزرگ، قدرتمند و ناتوان، صنعتی تا در حال توسعه پرداختن به آموزش و پرورش مردم خود را در شمار وظایف اساسی دانسته و برای همگانی، سراسری و اجباری کردن آن تعهدات سنگین در قانون های اساسی و بنیادی خود می گنجانند و درصد قابل توجهی از تولید ناخالص ملی و بودجه عمرانی کشور را به این مهم اختصاص می دهند(صافی، ۱۳۸۵). طبیعی است که آموزش و پرورش را محل تولید انسان های سازنده جامعه دانسته شود. برای اینکه در انجام چنین هدفی آموزش و پرورش موفق باشد خود باید دارای نیروهی توانمندی باشد. از طرفی دیگر، رسیدن به اهداف سازمان بستگی به توانایی کارکنان در انجام وظایف محوله و انطباق با محیط متغیر دارد. اجرای آموزش و بهسازی نیروی انسانی سبب می‌شود تا افراد بتوانند متناسب با تغییرات سازمانی و محیط، بطور مؤثر فعالیتهایشان را ادامه داده و برکارایی خود بیفزایند. بنابراین آموزش و بهسازی، کوشش مداوم و برنامه‌ریزی شده به وسیله مدیریت برای بهبود سطوح شایستگی کارکنان و عملکرد سازمانی است(شریعتمداری، ۱۳۸۳).
سرمایه اجتماعى، منبع مهمى براى افراد است و مى تواند بر توانایى کنش آنها و کیفیت مشهود زندگیشان بسیار تأثیرگذار باشد. هر چه سرمایه اجتماعى یک سیستم اجتماعى بالاتر باشد، موجب پایین آمدن هزینه هاى مربوط به این تعاملات رسمى می گردد. این امر نشان دهنده این واقعیت است که هماهنگى بین اعضاى سیستم هاى اجتماعى بر اساس هنجارهاى غیررسمى در حال تبدیل شدن به یک بحث مهم در جوامع پیشرفته است و به تدریج در حال پیداکردن جایگاههاى مهمتر، در الگوهاى اقتصادى نوین می باشد(قلیچ لی، غلامزاده و ایمانى پور،۱۳۸۴). سرمایه اجتماعى، دامنه کاربرد و پژوهش بالقوه گسترده اى دارد و از ملاحظات نظرى، تاریخى و فلسفى در رشته هاى مختلف علوم اجتماعى و روش شناختى مرتبط با کارهاى میدانى گرفته تا ایجاد شاخص هاى مناسب براى شرایط مختلف، مشکلات حوز ههاى گوناگون همچون بهداشت خانواده، آموزش، سیاستگذارى، سازمانهاى غیردولتى، تصمیم گیرى هاى جمعى، تامین اجتماعى و نیز طیف وسیعى از شرایط تجربى که مى توان به مطالعه سرمایه اجتماعى در آن پرداخت؛ یعنى شهر و روستا و کشورهاى مختلف را دربر مى گیرد(علوی، ۱۳۸۰). در اینکه سرمایه انسانی در موفقیت یک سازمان و یک ملت اهمیتى استراتژیک دارد تردیدى نیست، ولى این سرمایه زمانى از اولویت بالاترى برخوردار است که منسجم و یکپارچه شود و این یکپارچگى در سایه همبستگى، همکارى، تعاون و اعتماد متقابل به وجود مى آید و در این صورت است که سرمایه انسانى به سرمایه اجتماعى مبدل می شود و این سرمایه است که موجب هم افزایى می شود. درغیر این صورت، سرمایه هاى انسانى حتى اگر در سازمان و یا در کشور ماندگار شوند و فرار نکنند ایجاد هم افزایی منفى می نمایند(میرسپاسی، ۱۳۸۳).
ناهاپیت و گوشال (Nahapiet & Ghoshal) در یک تقسیم بندی جنبه های مختلف سرمایه اجتماعی در سه طبقه جای می گیرند که عبارتند از: ساختاری، رابطه ای و شناختی. عنصر ساختاری سرمایه اجتماعی اشاره به الگوی کلی تماسهای بین افراد دارد یعنی، شما به چه کسانی و چگونه دسترسی دارید. مهمترین جنبه های این عنصر عبارتند از روابط شبکه ای بین افراد؛ پیکربندی شبکه ای؛ و سازمان مناسب. عنصر شناختی سرمایه اجتماعی اشاره به منابعی دارد که فراهم کننده مظاهر، تعبیرها و تفسیرها وسیستم های معانی مشترک در میان گروه ها است. مهمترین جنبه های این بعد عبارتند از زبان و کدهای مشترک، وحکایات مشترک. عنصر رابطه ای سرمایه اجتماعی توصیف کننده نوعی روابط شخصی است که افراد بایکدیگر به خاطر سابقه تعاملات شان برقرار می کنند. مهمترین جنبه های این بعد از سرمایه عبارتند از: اعتماد؛ هنجارها؛ الزامات و انتظارات و هویت(قلیچ لی و مشبکی، ۱۳۸۵).با توجه به مطالب و موارد فوق قطعا آموزش و پرورش در عملکرد سازمانی خود همانند سایر سازمان ها از تشکل و سرمایه انسانی بهترین استفاده را باید ببرد تا خدمات رسانی مناسبی در سطح جامعه انجام دهد. با وجود چنین مساله حائز اهمیتی پژوهش حاضر به “بررسی رابطه بهسازی نیروی انسانی و سرمایه اجتماعی در سازمان آموزش و پرورش قم” می پردازد.
۱-۳) اهمیت و ضرورت تحقیق:
وجود تغییرات سریع در شرایط رقابتی سازمانها در عصر حاضر ایجاب می کند تا سازمان های موجود کشور(خصوصی و دولتی) به سمتی پیش بروند که تا حد امکان عملکرد قابل قبولی داشته باشند. منابع انسانی نوعی دارایی نامشهود هستند که می توانند از طریق افزایش توانایی سازمان بری مواجهه با محیط پرمتلاطم امروزی، منجر به ایجاد ارزش هایی برای سازمان شوند و مساله ای که امروزه باید به آن توجه جدی کرد این است که منابع سرمایه ای انسانی در صورتی که مورد توجه قرار نگیرند، به عبارتی خوب پرورش و هدایت نشوند از دست می روند و توجه به این سرمایه حیاتی هم از نظر تناسب رابطه دوطرفه فرد و سازمان و هم از جنبه وفادارنگه داشتن کارکنان بسیار ضروری است. بطور خلاصه کارکنان سازمان و سرمایه اجتماعی سازمان شاخص سنجش برتری آن سازمان با دیگر سازمان ها هستند.

سیستم‌های اطلاعاتی به مجموعه‌ای از اجزا به هم پیوسته اطلاق می‌شود که علاوه بر پشتیبانی از تصمیم‌گیری و کنترل‌های سازمانی، داده‌ها را دریافت، پردازش و ذخیره سازی نموده و اطلاعات را توزیع می‌کند. هم چنین می‌تواند به مدیران منابع انسانی کمک نموده تا مشکلاتی را استنباط و تجزیه و تحلیل نموده، موضوعات پیچیده را زیر نظر داشته و محصولات و خدمات جدیدی را خلق کنند. (رنگریز، ۱۳۸۹:۱۱۱).
۲-۱-۱۲- چرا سازمان‌ها سیستم‌های اطلاعاتی تشکیل می‌دهند؟
سازمان‌ها سیستم‌های اطلاعاتی را انتخاب می‌کنند که کارایی و بازده آنان بیشتر شده و در سرمایه صرفه جویی و نیروی کار کاهش یابد. سیستم‌های اطلاعاتی بسیار مهم است، چرا که رمز ماندگاری و بقای سازمان‌ها را تضمین می‌کند. اگرچه این امر ممکن است تنها و اولین دلیل برای انتخاب سیستم نباشد. برخی از سازمان‌ها سیستم‌های خاصی را می سازند، زیرا آنها از بقیه موارد نوآورتر و خلاق‌تر می‌باشند. آن ها ارزش هایی دارند که هر نوع از نوآوری را صرف نظر از سود اقتصادی مستقیمشان برای شرکت ایجاد می نمایند. در موارد دیگر، سیستم‌های اطلاعاتی برای برآورده کردن خواسته های گروه‌های متفاوت درون یک سازمان شناخته شده‌اند، و در برخی موارد تغییراتی در محیط سازمانی شامل تغییرات در دولت، مخارج و عملکرد های رقبا و پاسخ به سیستم‌های کامپیوتری نیاز دارند.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

شکل شماره (۲-۲) نشان می‌دهد که چگونه فاکتورهای محیطی بیرونی و فاکتورهای نهادینه درونی، طراحی سیستم‌های اطلاعاتی را در سازمان‌ها تحت تاثیر قرار می‌دهد.
۱- فاکتورهای محیطی بیرونی:
این فاکتور ها طراحی سیستم‌های اطلاعاتی را در سازمان تحت تاثیر قرار می‌دهد نمونه هایی از آنها عبارتند از: تهدیدات خارجی، هزینه رو به رشد کار یا عملکردهای رقابتی سازمان‌های دیگر و تغییرات در قوانین و مقررات دولت، هم چنین نمونه هایی از فرصت‌های خارجی عبارتند از: فناوری های جدید، منابع جدید سرمایه، سقوط رقبا و برنامه جدید دولت.
۲- فاکتورهای نهادینه درونی:
این فاکتور ها همچون فاکتور های محیطی بیرونی طراحی سیستم‌های اطلاعاتی را تحت تاثیر قرار می‌دهند و شامل ارزش ها، هنجار ها و علایق حیاتی است که اهمیت استراتژیک سازمان را نشان می‌دهند. (کرامر^[۱۵] و دیگران، ۱۹۸۹، به نقل از رنگریز ۱۳۸۹: ۱۷۲-۱۷۱).
شکل (۲-۲): چگونگی تحت تاثیر قرار دادن فاکتور های محیطی درونی و بیرونی
۲-۱-۱۳- انواع سیستم‌های اطلاعاتی:
سیستم‌های اطلاعاتی صرفاً ابزاری برای تصمیم‌گیری اند، اما باید دانست که هر یک از این سیستم‌ها هم در تصمیم‌گیری و هم فراهم کردن بستر تخصصی و حرفه‌ای ارتباطات کاری در سازمان را پشتیبانی می‌کنند انواع آن عبارتند از :
۲-۱-۱۳-۱- سیستم‌های اطلاعاتی اتوماسیون اداری(OAS):
این سیستم‌ها بیشتر متمرکز بر کارکنان اطلاعاتی و دانش سازمان است. OASها ابزارهای فناوری اطلاعات هستند که به این خاطر طراحی شده‌اند تا بهره وری کارکنان داده‌ای را با بهره گرفتن از حمایتی که از ارتباطات و هماهنگی های اداری می‌کند افزایش دهند.OAS ها اطلاعات مختلف و متنوع کارکنان، واحدهای مختلف و حوزه های وظیفه ای را هماهنگ می‌کنند. از آنجایی که سیستم‌ها با مشتریان، عرضه کنندگان و دیگر سازمان‌های بیرون از شرکت در ارتباطند،OAS ها جریان اطلاعات و دانش را راه اندازی می‌کنند (رنگریز ۱۳۸۹: ۱۳۷).
۲-۱-۱۳-۲- سیستم‌های اطلاعاتی مدیری (MIS):
سیستمی که داده‌های حاصل از منابع درونی و بیرونی را به اطلاعات تبدیل می‌کند و این اطلاعات را به شکل مناسب، به مدیران در تمام سطوح و در تمام وظایف برای توانمند ساختن آنان در تصمیمات موثر و به موقع در برنامه‌ریزی، هدایت و کنترل فعالیت هایی که مسئول آن ها هستند می رساند (لوسی^[۱۶]، ۱۹۹۲).
یکی از سیستم‌های اطلاعاتی معروف سیستم اطلاعات مدیریت است. سیستمی که طراحی و استقرار و پیاده سازی صحیح آن موفقیت یک سازمان را تضمین می‌کند چرا که مدیران در همه سطوح سازمانی دریافته‌اند که این سیستم می‌تواند برای عملیات موفقیت آمیز و اثر بخش یک سازمان مثمر ثمر باشد. مطالعات نشان از آن دارد که سیستم اطلاعات مدیریت جز جدایی ناپذیر تصمیم‌گیری، برنامه‌ریزی و کنترل می‌باشد. مدیران می‌توانند با بهره گرفتن از این سیستم به سرعت درباره آنچه درحال انجام شدن است و نیز درباره کارکرد سیستم اطلاعاتی، اطلاعاتی دقیق بدست آورند (رنگریز ۱۳۸۹: ۱۵۱).
۲-۱-۱۳-۳- سیستم‌های اطلاعاتی پردازش تراکنش (TPS):
سیستمی که انجام پردازش‌های اولیه و روزمره داده‌ها به عهده آن است و بر اساس داده‌های پردازش شده، انواع محصولات اطلاعاتی مانند فرم ها، لیست‌های در گردش داخلی سیستم، گزارش‌ها و لیست‌های چاپی و تصویری را تهیه می‌کند و به عنوان مبنایی برای تهیه گزارش‌های بعدی برای مدیریت سازمان مورد استفاده قرار می‌گیرد، به TPS اشاره دارد ( الوانی و تیمورنژاد، ۱۳۸۵ : ۲۰۸).
TPS سیستمی است که جمع آوری و پردازش تعاملات و وقایعی که در اثر انجام عملیات و فعالیت‌های یک سازمان رخ می‌دهند را بر عهده دارد. TPS عهده دار پردازش‌های روتین سازمان است و بر داده‌های مربوط به سازمان تأکید می کند. این سیستم‌ها از طریق فراهم‌سازی داده‌های خام،MIS را حمایت می‌کند. به عبارت دیگر،TPS بخش اصلی کار MIS را تشکیل می‌دهد.TPS داده‌های مورد نیاز سیستم اطلاعاتی را ثبت، ذخیره و هم چنین اکثر گزارشات و اسناد مورد نیاز کاربران عملیاتی را تولید می‌کند، یکی از جنبه‌های TPS که این سیستم را از سایر سیستم‌ها متمایز می کند جنبه عمومی آن است. بدین معنی که این سیستم معمولاً در تمام سازمان‌ها و موسسات قابل اجرا بوده و به کار گرفته می‌شود. به عنوان مثال تمامی سازمان‌ها دارای سیستمی به نام سیستم حقوق و دستمزد با اندک تفاوتی دارا هستند و در ساختار و فرایند عملیات تقریباً مشابهت کامل دارند مطالعات نشان از آن دارد که سازمان‌ها می‌توانند TPS را در قالب MIS به کار گیرند و یا به طور مستقل بدون آنکه دارای MIS باشند، از آن بهره گیرند (رنگریز ۱۳۸۹: ۲۲۹).
۲-۱-۱۳-۴- سیستم‌های اطلاعاتی حمایت تصمیم DSS :
یک سیستم اطلاعات مدیریت کامپیوتری است که به منظور تجهیز مدیران با اطلاعاتی که کامپیوترها را قادر می‌سازد به سوالات «چه می‌شود اگر»؟ مطرح شده از جانب مدیران در حین ایجاد و بررسی آلترناتیو هافمن فعالیت‌های برنامه‌ریزی، کنترل و تصمیم‌گیری پاسخ دهند، طراحی شده است (رنگریز ۱۳۸۹، ۱۹۵).
DSS به مدیران در تصمیمات استراتژیک منجر به فرد و غیر تکراری که ساختار نیافته و یا نیمه ساختار یافته است، کمک می‌کند و مناسب مسائلی است که بخشی از تحلیل آنها با کامپیوتر صورت می‌گیرد، ولی قضاوت و بینش تصمیم‌گیری برای کنترل این فرایند مهم است که به وسیله مدیران انجام می پذیرد. در چنین موقعیت‌هایی ریسک کردن خطای بزرگی است و پیامدهای یک اشتباه می‌تواند زیاد باشد. بنابراین، در نظر گرفتن همه آلترناتیوها و ارزیابی آنها به طور اثر بخش مهم است. مطالعات نشان از آن دارد که DSS در سطوح میانی و عالی مدیریت نسبت به سطوح عملیاتی کاربرد بیشتری دارد.DSS از مدل‌ها برای بیان ساده واقعیت ها، و روابط ما بین متغیرهای مهم در محیط خاص استفاده می‌کند و به مدیران اجازه می‌دهد که پاسخ هایی برای سوالات مبتنی بر «چه می‌شود اگر» بیابند (رنگریز ۱۳۸۹: ۱۹۷).
۲-۱-۱۳-۵- سیستم‌های اطلاعات حمایت مدیران ارشد (E.S.S):
مدیران ارشد، گروهی از سیستم‌های اطلاعاتی را در تصمیم‌گیری‌ها مورد استفاده قرار می‌دهند که به آن‌ها سیستم حمایت مدیران ارشد ESS می‌گویند.ESS ها سطح استراتژیک سازمان را پشتیبانی می‌کنند، آن‌ها با تصمیمات ساختار نیافته در رابطه اند و یک محیط پویا و عمومی تر را به جای توانایی خاص و قابلیت های ثابت خلق کرده‌اند.ESS ها طراحی شده‌اند تا داده‌های مربوط به رویدادهای خارجی هم چون رقبا را منسجم کنند، در ضمن آن ها اطلاعات خلاصه شده ای از MIS و DSS را به کار می‌گیرند. این سیستم‌ها داده‌های بحرانی را خلاصه و فیلتر می‌کنند و در به دست آوردن اطلاعات، تأکید بر صرف تلاش و زمان کمتر دارند.
ESSها پیشرفته‌ترین نرم‌افزارهای نموداری را به کار می‌گیرند و از منابع مختلفی بهره می‌برند تا گزارشات نموداری و داده‌ای را به مدیران ارشد ارائه دهند. برخلاف انواع دیگر سیستم‌های اطلاعاتی،ESS یک ظرفیت ارتباطی و مکانیزه‌ای را ایجاد می‌کند که می‌تواند برای تغییر حالت مشکلات بکار بسته شود. با اینکه ESS برای تجزیه و تحلیل هایی که حجم آنها به طور گسترده طراحی شده است، اما تمایل کمتری به استفاده از مدل های تحلیلی دارد (رنگریز، ۱۳۸۹ : ۱۴۱ و ۱۴۲).
۲-۱-۱۴- کاربردهای فناوری اطلاعات:
۲-۱-۱۴-۱- تجارت الکترونیک:
از دیدگاه گروهی اصطلاح تجارت الکترونیک بیانگر تعاملات میان شرکای تجاری است و از این جنبه تجارت الکترونیک بسیار محدود است. ولی در مفهوم گسترده آن تجارت الکترونیک، به انجام کسب و کار الکترونیک در یک سازمان، صنعت و یا جامعه اطلاق می‌شود که نه تنها همکاری میان شرکای تجاری بلکه خرید و فروش، تبادل اطلاعات و محصولات و خدمات و تعاملات الکترونیکی در درون سازمان‌ها را نیز در بر می‌گیرد. به قول لئو گرستز، مدیر ارشد اطلاعات شرکت IBM، تجارت الکترونیک چیزی نیست مگر چرخه زمان، سرعت، جهانی شدن، افزایش بهره وری، یافتن مشتریان جدید و اشتراک دانش میان مؤسسات برای رسیدن به برتری تجاری به طور کمی تجارت الکترونیک عبارت است از تولید، پردازش، کاربرد، تبادل اطلاعات و اسناد تجاری به شیوه الکترونیک، مبادله اطلاعات تجاری بدون استفاده از کاغذ، یافتن منابع، انجام بازاریابی‌ها، مذاکره، دادن سفارش، تحویل، پرداخت، ارائه خدمات، پشتیبانی، مزایده، تعاملات تجاری به صورت همزمان برروی شبکه‌اینترنت (صرافی زاده، ۱۳۸۸: ۱۵۲).
۲-۱-۱۴-۲- دولت الکترونیک:
با هدف تجدید ساختار وتعریف مجدد وظیفه دولت به منظور توسعه ارائه خدمات به شهروندان و افزایش کارایی نظام داخل دولت، کلیه زمینه‌های فعالیت های دولت مورد بازنگری قرار گرفته و با وضع مقررات و ضوابط جدید، تجدید ساختار دولت در قالب نظام یکپارچه عملیاتی با هدف کاهش وزن تشکیلات و افزایش کارایی مختومی می‌شود (مدیری و همکاران، ۱۳۹۰: ۲۸).
۲-۱-۱۴-۲-۱- مزایای بالقوه دولت الکترونیک:

1. 1. بهبود کارایی و اثر بخشی فعالیت های اجرایی دولت شامل ارائه خدمات عمومی.

1. 1. شفاف کردن روابط دولت با شهروندان و موسسات تجاری از طریق امکان دسترسی آنها به اطلاعات دولتی.

1. 1. تسهیل انجام تغییرات در روابط میان دولت و شهروندان و میان ملل.

1. 1. تسهیل دسترسی به اطلاعات و خدمات دولتی، بهبود کیفیت خدمات و ارائه فرصت‌های بیشتر جهت مشارکت در نهادهای دموکراتیک و فرآیندهای کاری.

۲-۱-۱۴-۲-۲- دلایل نیاز به دولت الکترونیک:
۱- رشد شبکه گسترده جهانی:
امروزه همه جا بحث از شبکه گسترده جهانی است. در موزه­ها، رادیو، تلویزیون و مجلات انواع مقالات و تبلیغات وجود دارد که به معرفی کاربردهای شبکه می‌پردازند. اغلب سازمان‌ها در حال حاضر دارای وب سایت هستند.
۲- رشد جمعیت متصل به شبکه:
در کشورهای صنعتی مردم در منزل، محل کار، مدارس و دیگر محل ها به شبکه دسترسی دارند. با گسترش استفاده شهروندان از شبکه ها ضروری است تا خدمات و امور دولتی در دسترس آنها قرار گیرد.
۳- کاهش هزینه‌ها:
انجام امور به روش سنتی به بهره گیری از اینترنت و شبکه هزینه‌های بالاتری دارد همچنین از نظر زمانی و نیز ملزومات اداری مانند کاغذ نیز در استفاده مکانیزاسیون ارزان تر است. اگر چه تعاملات اینترنتی ارزان تر است ولی هزینه‌های مرتبط با خود را دارد مانند کارت های اعتباری.
۴- رشد انتظارات:
توسعه تجارت الکترونیکی و استفاده روز افزون از آن انتظارات شهروندان از دولت ها در انجام امور مربوط نیز افزایش می‌دهد (صرافی زاده ،۱۳۸۸: ۱۷۲).
۲-۱-۱۴-۳- شهر الکترونیک:
فناوری اطلاعات بر مدیریت و خدمات شهری نیز تأثیر زیادی گذاشته است. شهر الکترونیکی نتیجه تأثیر فناوری اطلاعات بر ابعاد گوناگون خدمات شهری است. چنین شهری با بهره گرفتن از زیر ساخت های سخت افزاری و نرم افزاری، خدمات شهری را در همه جنبه ها توسعه می‌دهند در شهرهای سنتی بخش عمده‌ای از وقت شهروندان صرف انجام فعالیت های تکراری و غیر مفید می‌شود. انتظار در صف‌ها، پیمودن مسافت‌های طولانی برای خرید کالا دریافت خدمات و معطل شدن در ترافیک های سنگین، تنها بخشی از اتلاف وقت در این گونه شهرها هستند. در حالی که در شهر الکترونیک، به جای اینکه امور اداری به وسیله مشخص، چه حضوری و چه از طریق تلفن، در ساعات اداری انجام شود، با بهره گرفتن از شبکه‌های رایانه‌ای، تهیه کالا، ارائه خدمات و دستیابی به اطلاعات به صورت شبانه روزی و در کل ایام هفته امکان پذیر است(فتحیان و دیگران، ۱۳۹۱: ۱۸۹).
۲-۱-۱۴-۴- بانکداری الکترونیک:
بانکداری الکترونیک یکی از نشانه‌های جامعه مجازی آینده است. بانکداری الکترونیکی منافع قابل توجهی برای مشتریان در زمینه‌های سهولت و هزینه تعاملات بانکی به همراه دارد. ولی در کنار این منافع چالش‌های جدی را برای مقامات کشوری در تنظیم و کنترل سیستم‌های مالی و طراحی و اجرای سیاست مکان اقتصادی به وجود می‌آورد. بانکداری الکترونیکی مدت طولانی به صورت ماشین های خود پرداز و دریافت خدمات از طریق تلفن رایج بوده و اخیراً با گسترش اینترنت تغییر شکل یافته و به صورت یک شبکه جدید انجام خدمات بانکی ارائه می‌شود. بانکداری الکترونیک مقایسه خدمات و محصولات بانک‌های مختلف را برای مشتریان آسان می‌سازد و به افزایش رقابت بین بانک‌ها می‌ انجامد و به بانک‌ها امکان می‌دهد به بازارهای جدید نفوذ کرده و حیطه کاری خود را از نظر جغرافیایی گسترش دهند. برخی حتی بانکداری الکترونیکی را به عنوان فرصتی برای کشورهایی با سیستم‌های مالی توسعه نیافته در ورود به مرحله توسعه یافتگی می‌دانند. مشتریان در چنین کشورهایی می‌توانند با سهولت بیشتری از طریق بانک‌ها در خارج از کشور و از طریق سیستم‌های ارتباطات بی سیم به خدمات بانکی دسترسی یابند(صرافی زاده، ۱۳۸۸: ۱۹۶).