۳۸/۱۸۶

۷۸/۶۸۹

فسفر(SP)

۳

^۹۷۷/۰ ۰۰۰۵/۰

^۱۱۶۰/۰ ۰۱۰۶/۰

^۰۰۰۱/۰ ۷۹/۴۰۷

^۰۰۰۱/۰ ۹۶/۷۹۵

^۰۰۱۳/۰ ۸۷/۱۲۸۰

SP×D

۱۲

^۸۳۸/۰ ۱۹۲/۰

^۱۶۴/۰ ۰۳۰۷/۰

^۰۳۶۵/۰ ۰۶/۲۲۵

^۲۳۲۱/۰ ۰۱/۳۵۸

^۰۲۴۷/۰ ۴۲/۲

اشتباه فرعی

۳۰

۸۲۵/۰

۰۴۹۸/۰

۴۷/۲۵۱

۵۹/۶۵۱

۷۰/۳۲۳۹

ضریب تغییرات (درصد)

۲۱

۲۵

۰۹/۹

۶۱/۸

۶۹/۱۵

اعداد توان در بالا و سمت راست هر کدام از مجموع مربعات، سطوح احتمال خطا را نشان می‏دهد.

۴-۲-۲ محتوای کلروفیل

براساس نتایج تجزیه واریانس در جدول ۴-۴ اثر کود بر صفت محتوای کلروفیل معنی‏دار گردید. این در حالی است که اثر تاریخ کاشت و اثر متقابل معنی‏دار نگردید.
اثر تاریخ کاشت بر محتوای کلروفیل
حفظ کلروفیل در برگ باعث تأخیر در پیری برگ و بالا رفتن عمر ماندگاری آن می‏شود که بر انتقال مواد فتوسنتزی در طی پر شدن دانه تأثیر قابل ملاحظه‏ای بر عملکرد دارد. بنابراین هر چه غلظت کلروفیل برگ بیشتر باشد عمر ماندگاری برگ بیشتر و مواد پرورده را در مدت زمان طولانی‏تری به دانه‏ها انتقال می‏دهد در نتیجه سرعت پر شدن دانه کندتر و دوره پر شدن دانه‏ها طولانی‏تر می‏شود. می‏توان با انتخاب تاریخ کاشت مناسب، مراحل مختلف رشد گیاه را با شرایط مطلوب محیطی منطبق داده که این امر سبب افزایش راندمان فتوسنتز و در نتیجه ذخیره مطلوب مواد فتوسنتزی در دانه می‏گردد (رضوانی مقدم، ۱۳۸۷و زمانی و همکاران، ۱۳۸۵) با توجه به شکل (۴-۶) بیشترین محتوای کلروفیل (با میانگین ۳۷) به تاریخ کشت ۱۰ مهر و کمترین محتوای کلروفیل (با میانگین ۴۴/۲۷ و ۹۶/۲۸) به ترتیب به تاریخ کشت ۲۵ مهر و ۱۰ آذر تعلق گرفت. بنابراین می‏توان چنین استدلال کرد که با تاخیر در کاشت و وقوع تنش گرما، محتوای کلروفیل برگ باقلا کاهش یافت. دلیل این امر این است که تنش گرما با تأثیر بر فعالیت آنزیم‏های موثر در متابولیسم نیتروژن در گیاه، محتوای کلروفیل برگ را کاهش می‏دهد (کوبزا و ادواردز، ۱۹۸۶). از طرفی تاریخ کشت ۲۵ مهر در مراحل گلدهی خود نیز به تنش سرما و دماهای پایین برخورد کرد که این خود عاملی برای کاهش میزان کلروفیل می‏باشد. در تنش سرما انرژی متابولیکی کمتری در دسترس گیاه زراعی قرار می‏گیرد، جذب آب و عناصر غذایی محدود می‏شود، آسیمیلاسیون کاهش یافته و رشد متوقف می‏گردد. بر این اساس علت عدم موفقیت‏های مکرر در ایجاد پوشش سبز و یکنواخت در برخی کشت‏های پاییزه به صدمات فیزیولوژیک ناشی از تنش سرما نسبت داده شده است (سی‏و سه مرده و همکاران، ۱۳۸۸ ).

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

شکل ۴-۶ اثر تاریخ کاشت‏های مختلف بر محتوای کلروفیل برگ باقلا
اثر کود فسفر بر محتوای کلروفیل
طبق نتایج حاصل از جدول تجزیه واریانس تیمار سوپر فسفات تریپل باعث افزایش محتوای کلروفیل برگ شد به طوری که با افزایش کود تا سطح ۱۰۰کیلوگرم در هکتار به طور معنی‏داری این صفت افزایش پیدا کرد. نتایج نشان داد که بیشترین محتوای کلروفیل با میانگین ۹۴/۳۵ مربوط به تیمار کودی ۱۰۰ کیلوگرم در هکتار می‏باشد (شکل۴-۷). اما تفاوت معنی‏داری بین سطوح دیگر کود مشاهده نشد. غلظت فسفر معدنی در برگ بر فتوسنتز (از طریق آنتیپورتی که خروج تریوز فسفات را از استروما به سیتوسول آسان میکند) اثر میگذارد، غلظت کمتر فسفات معدنی سیتوسول ممکن است اثر منفی روی چرخه کالوین و یا آنزیمهای مورد نیاز و سطح فعالیت آنها داشته باشد. در آزمایشات مختلف مشخص شده است که کمبود فسفر کارائی فتوسنتز را در محصولات زراعی کاهش می‏دهد (ویسووا و همکاران^[۵۴]، ۲۰۰۵). از آنجا که نیتروژن موجود در برگ‏ها در آنزیم‏های مرتبط با کلروفیل ارتباط دارد، ارزیابی محتوای کلروفیل توسط کلروفیل‏متر و رابطه آن با غلظت نیتروژن برگ می‏تواند به شکل تقریباٌ مستقیم تخمینی از محتوای کلروفیل برگ باشد (چاپمن و بارتو^[۵۵]، ۱۹۹۷). از طرفی کمبود و یا مصرف بیش از حد فسفر ممکن است سبب محدودیت رشد ریشه و عدم توانایی جذب نیتروژن از خاک گردد و به تبع آن باعث کاهش مقدار کلروفیل سیستم فتوسنتزی گردد (کولمب و همکاران، ۲۰۰۰).
شکل ۴-۷ اثر سطوح مختلف کود فسفر بر محتوای کلروفیل برگ باقلا