۱۲-۳-۲-مقایسه حمایت‌های بلند مدت سازمان تامین اجتماعی در ایران باسایرکشورهای جهان کشورهای درحال توسعه:

۱-۱۲-۳-۲-کشورترکیه(social security programs through out the world؛۱۹۹۵،۳۳۵)

در این کشورمستمری بازنشستگی ،ازکارافتادگی وفوت به کارکنان بخش صنعت وتجارت وخدمات پرداخت می شودکارکنان بخش کشاورزی،کارگران خانگی،کارکنان دولت،حرف ‌و مشاغل آزاد،کارگران ساختمانی،کارکنان بانکهاوشرکتهای بیمه تحت سیستم بخصوصی هستند،خارجیان وکارگرانی که برای کارفرمایان خارجی کارمی ‌کنند به صورت اختیاری می توانندتحت پوشش قرار گیرند.

– منابع درآمد برای پوشش حمایت‌های بلندمدت شامل۹ درصد مزد یا حقوق کارگر(برای خویش فرمایان ۲۰ درصد)۱۱درصدسهم کارفرما(برای مستخدمین کارهای زیان آور۱۳ درصد)می باشدوحداکثرحقوق مأَخذ کسرحق بیمه وپرداخت مزایادرسال۱۹۹۵معادل۷۵۸۱۰۰۰لیره وحداقل آن معادل۱۲۹۵۰۰۰لیره می‌باشد(نرخ برابری دلارمعادل۳۵۳۰۰لیره در نظرگرفته شده.)

شرایط بازنشستگی

۱-برای بیمه شدگانی که ازتاریخ۱/۱/۱۹۹۰ تحت پوشش درآیندداشتن۶۰سال سن(مردان)و۵۵سال سن(زنان)باسابقه بیمه ای معادل۱۵سال وپرداخت۳۶۰۰یا۵۰۰۰روز حق بیمه می‌باشد.

۲-برای افرادی که قبل ازتاریخ۱/۱۰/۱۹۹۰تحت پوشش بیمه درآمده اند شرایط بازنشستگی همانند مورد قبل می‌باشد به جز اینکه سن بازنشستگی برای مردان۵۵ سال وبرای زنان ۵۰ سال می‌باشد.

۳-برای افرادی که قبل ازتاریخ۱/۱۰/۱۹۷۶تحت پوشش بیمه درآمده اند جهت بازنشستگی ،داشتن سن۴۶سال برای مردان و۴۱سال برای زنان با پرداخت ۵۰۰۰روز حق بیمه و۲۸سال سابقه ‌کاربرهای مردو۲۰سال برای زن لازم می‌باشد.

۴- برای افرادی که قبل ازتاریخ۱/۱۰/۱۹۷۶تا۱/۱۰/۱۹۸۱تحت پوشش بیمه درآمده اند شرایط بازنشستگی همانند مورد قبل(بند۳) می باشدبه جز سن بازنشستگی که در این مورد برای مردان ۴۸سال وبرای زنان۴۳سال در نظرگرفته شده است.

۵- برای افرادی که ازتاریخ۱/۱۱/۱۹۸۱تا۱/۱۰/۱۹۸۶تحت پوشش بیمه درآمده اندشرایط بازنشستگی هماننددوروش قبل(بند۴و۳) می باشدبه جز سن بازنشستگی که در این مورد برای مردان ۵۰سال وبرای زنان۴۵سال در نظرگرفته شده است.

-نحوه محاسبه مستمری بازنشستگی برای بیمه شدگان با۵۰۰۰روزسابقه پرداختحق بیمه معادل۶۰ درصد متوسط حقوق ومزداعلام شده شخص درطول۵سال آخرین سنوات خدمت می‌باشد.همچنین تمام مستمری بگیران ماهانه معادل۷۱۵۰۰۰لیره به عنوانحمایت اجتماعی ‌در مقابل‌ تورم می گیرند.مستمری بازنشستگی به ازاء هردوره ۲۴۰روزه که از۵۰۰۰روز کمترشودمعادل۱ درصد کاهش می‌یابد.

حداقل مستمری بازنشستگی ‌در سال‌ ۱۹۹۳معادل۱۵۶۳۴۴۳ لیره وحداکثرآن معادل۳۳۴۳۰۰۰لیره درماه بوده است. مستمری بازنشستگی هرشش ماه یکباربا تغییرات قیمتهاودستمزدهاتعدیل می شود.‌اگر شخص برای دریافت مستمری واجدشرایط نباشدحق بیمه های پرداختی توسط کارگروکارفرمابه کارگربرگشت داده می شود.

-نحوه محاسبه مستمری از کارافتادگی کلی ازنظرمقررات شبیه مستمری بازنشستگی می ‌باشد با این تفاوت که معادل۷۰ درصد متوسط مزدیا حقوق بیمه شده در نظر گرفته می شود.وشرایطاستفاده ازاین نوع مستمری از دست دادن توان کاری(برای مشاغل زیان آوروسخت۶۰ درصد)وهمچنین شخص یا بایدبازنشسته باشد یا ۵ سال تحت پوشش بیمه بوده ودراین ۵سالبه طوئ متوسطحق بیمه۱۸۰روزبرای هرسال یا۱۸۰۰روز در کل ۵ سال را پرداخته باشد حداقل مستمری از کارافتادگی درسال۱۹۹۳معادل۴۰۵۶۵۲۸لیره وحداکثرآن معادل۸۴۵۶۷۰۰لیره درماه بوده ودرصورتی که شخص از کارافتاده نیاز به مراقبت پزشکی داشته باشد حداقل مستمری از کارافتادگی به ۴۱۸۶۰۳۲لیره درماه افزایش می‌یابد.ضمن اینکه این مستمری نیز با افزایش قیمت هاودستمزدها هر۶ماه یکبارتعدیل می شود.مستمری باز ماندگان با مرگ بیمه شده بازنشسته یا ازکارافتاده برقرار می شود.این مستمری در صورتی که بیمه شده متوفی فرزند مشمول نداشته باشد معادل۷۵ درصد مستمری استحقاقی به همسربیمه شده پرداخت می شود واگرفرزند مشمول دریافت مستمری وجود داشته باشد سهم همسربه ۵۰ درصد تقلیل می‌یابد.پرداخت مستمری به همسر بیمه شده بدون توجه به سن آن می‌باشد.سهم هرفرزندزیر۱۸سال معادل۲۵ درصد مستمری بیمه شده است(در صورتی که پدر ومادرهردو را از دست داده باشد مستمری به۵۰ درصد می‌رسد)همچنین اگرفرزند بیمه شده متوفی محصل باشند تا۲۰سالگی واگردانشجوباشند تا۲۵سالگی می‌توانند از مزایای مستمری بازماندگان استفاده نمایند وبرای فرزندان دخترتا زمان ازدواج محدودیت سنی وجود ندارد.حداقل مستمری بازماندگان معادل ۳۸۷۵۲۲۲لیره درماه برای یک بازمانده ،۳۹۶۵۸۷۵لیره برای دو بازمانده مشمول دریافت مستمری می‌باشد.حداکثرمزایای بازماندگی معادل ۱۰۰ درصد مستمری بیمه شده می‌باشد.پدرومادربیمه شده متوفی درصورتی که میزان مستمری پرداختی به فرزند وهمسراوبه حداکثرقابل پرداخت نرسد،می‌توانند ما به التفاوت مبلغ دریافتی فرزندان وهمسرمتوفی با حداکثرقابل پرداخت ‌را دریافت کنند.

‌با مقایسه سیستم تامین اجتماعی کشورترکیه با کشورایران نکات زیرحائزاهمیت است:

اول،نرخ حق بیمه برای حمایت های بلند مدت سهم کارگربه میزان ۲درصد ازنرخ حق بیمه برای کلیه حمایتها اعم ازبلند مدت ‌و کوتاه مدت درایران بیشتراست ،همچنین حق بیمه سهم کارفرمابرای حمایت های بلند مدت درترکیه معادل ۱۱ درصد می باشدودرمجموع کارفرما برای تمام حمایتها معادل ۲۰٫۵ درصد به طورمتوسط که درمقایسه با ایران تقریبا برابرمی باشد ضمن اینکه مجموع حق بیمه برای حمایت های بلند مدت سهم کارگر ‌و کارفرما درترکیه معادل ۲۰ درصد است درحالی که درایران حدودامعادل ۱۸٫۵ درصد می‌باشد.

دوم،حداقل ‌و حداکثر حقوق ومزایای مشمول کسرحق بیمه وپرداخت مزایادرترکیه به ترتیب معادل ۳۶٫۶۸ درصد دلارو۲۱۴٫۷۵ درصد دلاردرماه است^{(-۳۱نرخ برابری دلارآمریکابالیره ترکیه برای ‌هر دلار معادل ۳۵۳۰۰لیره درنظرگرفته شده)} درحالی که درایران به ترتیب معادل ۶۶٫۷۵و۲۴۱٫۷دلار(^{۳۲-نرخ برابری دلارآمریکاباریال ایران برای ‌هر دلار معادل ۱۷۵۰ریالدرنظرگرفته شده)}درماه برای سال۱۹۹۵(۱۳۷۳شمسی)می باشدکه ازاین نظرحداقل ‌و حداکثر حقوق ومزایای مشمول کسرحق بیمه وبالطبع آن درصورت پرداخت حق بیمه واقعی ،مبلغ حق بیمه پرداختی به سازمان تامین اجتماعی درایران نسبت به ترکیه بیشترمی باشد.

سوم ،حداقل حقوق بازنشستگی ‌در سال‌ ۱۹۹۳(۱۳۷۱شمسی)درکشورترکیه حدود۴۴٫۳دلاردرماه بود،درحالی که درکشورایران برای سال مذکورحداقل مستمری بازنشستگی معادل ۳۸٫۸۶دلاردرماه بوده(بادلار۷۵۰ریال)که ازحداقل کشورترکیه ‌کمتر است.همچنین حداکثرمستمری بازنشستگی نیزدرترکیه نسبت به ایران بیشترمی باشد.